Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқына кімдер қатысады
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы — тауарларды не
қызметтерді басқа тауарлар не қызметтер өндіру үшін сатып алатын,
өндірілген жаңа тауарларды сататын, жалға беретін не басқа тұтынушыларды
жабдықтауға пайдаланатын мекемелер және жеке тұлғалар жиынтығы.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы құрамына жататын негізгі
салалар: 1) ауыл, орман және балық шаруашылықтары; 2) тау-кен өндірісі; 3)
өндеу өндірісі, 4) құрылыс; 5) көлік; 6) байланыс; 7) тұрмыстық-коммуналдық
шаруашылығы; 8) банк, қаржы және қауіпсіздендіру салалары; 9) қызмет өрісі.
Тауар номенклатурасының және ақша айналымының мөлшері бойынша
өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы тұтыныс тауарлар нарқының
осындай көрсеткіштерінен әлдеқайда жоғары болады.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқының сипаттамалары тұтыну
тауарлар нарқы сипаттамаларынан өте айрықша болады. Бұларға мына
сипаттамалар жатады: ОЛАРДЫҢ САТЫП АЛУШЫЛАРЫ ШАҒЫН. Өндірісте пайдалануға
арналған тауар сатушылары тұтыныс тауарларын сатушыларға қарағанда
шағынырақ сатып алушылармен қызмет атқарады. Мысалға, "Гудийр таир компани"
фирмасы шығаратын шиналарын өндіріске де және көпшілік тұтынушыларға да
сатады. Өндіріс тауарлары нарқындағы оның барлық келешегі үш ірі автомобиль
корпорациясының қайсібірінің беретін тапсырыстарына тікелей байланысты. Ал
тұтынушыға керекті шинаны сатуда "Гудийр" фирмасы автомобильдері бар 105
млн американдықтардың потенциалды нарқымен кездеседі. БҰЛ ЫҚШАМ САТЫП
АЛУШЫЛАР ІРІЛЕНГЕН. Тіпте көптеген өндірушілер бар салаларда да сатып
алынатын дүниенің негізгі бөлігі, әдетте, бірнеше ірі сатып алушылардың
үлесіне келеді. Автомобиль, телефон және телеграф құралдарын өндіретін,
сигарет, авиация двигательдерін және оның бөлшектерін шығаратын, сонымен
қатар органикалық талшықтар өндірістері сияқты салалардағы жалпы
өндірісінің 70%-ке жуығы алдыңғы төрт өндірушінің үлесіне келеді. Сондықтан
осы салаларды толық жабдықтауға арналған заттардың негізгі бөлігін тек
осылар ғана сатып алады. БҰЛ САТЫП АЛУШЫЛАР ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ТҮРДЕ ШОҒЫРЛАНҒАН.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды сатушылар географиялық
шоғырланудың күшею және әлсіреу тенденцияларын бақылап отыруы керек.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАРҒА СҰРАНЫМ ТҰРМЫСТА КЕҢІНЕН
ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАР СҰРАНЫМЫ АРҚЫЛЫ АНЫҚТАЛАДЫ. Өндірісте
пайдалануға арналған тауарлардың сұраным негізінде тұрмыста кеңінен
пайдалану тауарларының сұранымы жатады. Мал терілерін сатып алудың негізгі
себебі түтынушылардың аяқ киім, әмиян және басқа былғарыдан жасалған
бұйымдарды сатып алатындығында.
Егер осы тауарларға сұраным бәсеңсісе, оларды өндіру процесіне
пайдаланылатын барлық тауарларға сұраным төмендейді.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАР СҰРАНЫМЫ ЭЛАСТИКАЛЫ БОЛМАЙДЫ.
Көптеген өндірісте пайдалану тауарлары мен қызметтерінің жалпы сұранысы
жекеленген фирмаға қарағанда төменгі эластикалық бағамен сипатталады.
Демек, бағаның өзгеруі жалпы сұранымға өзінің үлкен әсерін тигізе қоймайды.
Терінің бағасының төмендегеніне қарамастан, аяқ киім тігушілер былғарыны
сатып алуды онша көбейте қоймады. Тағы да былғарының құны өсті екен деп оны
сатып алуды онша азайтпайды. Сұраным, әсіресе, қысқа мерзім аралығында
эластикалы бола алмайды, себебі өнімді шығарушылар өзінің өндіріс
технологиясына қысқа аралықта үлкен өзгерістер енгізе алмайды. Ал
тұтынушылар болса, тауарды қай жабдықтаушылардан сатып аларын оның бағасына
байланысты шешеді. Бірақ ол да оның сатып алу көлеміне үлкен әсерін тигізе
қоймайды.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАР СҰРАНЫМЫ КҮРТ ӨЗГЕРЕДІ.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар мен қызметтерге сұраным
көпшіліктің пайдаланатын тұтыныс тауарлар сұранымына қарағанда, әдетте, тез
өзгеріп отырады. Мұндай жағдай әсіресе жаңа өндіріс құрылғылары сұранымы
үшін әділірек. Тұтыныс тауарларына деген сұраныстың біршама өсуі осы
тауарларды қосымша шығаруға керекті машинелерге және құрылғыларға деген
сұранымның едәуір пайызға өсуіне әкеліп соқтыруы мүмкін. Кейде тұтынушылар
сұранымының тек 10 пайызға өсуі өндіріс сұранымын тез аралықта 200% дейін
жеткізуі мүмкін. Мұндай жағдай көптеген өндірушілердің активті іскерлік
циклі шегіндегі аумалы-төкпелі өзгерістерді қалыптастыру үшін өз тауар
номенклатурасын диверсификациялауға мәжбүр етеді.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАРДЫ САТЫП АЛУШЫЛАР КӘСІПҚОЙЛАР.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды, өмірбақи тауарды аса тиімді
түрде сатып алуды үйренген, кәсіби дайындалған агенттер атқарады. Олардың
көбісі еңбек тиімділігін және мамандық статустарын жоғарылатуға тырысатын
сатып алушьшар агенттері ассоциациясының мүшелері болып саналады. Өндіріске
керекті сатып алынатын заттың күрделілігіне байланысты оны сатып алу туралы
шешім қабылдауға қатысушылардың саны ықтималды түрде өсуі мүмкін. Өте
маңызды тауарларды сатып алу, әдетте, құрамына техника эксперттері мен
басқарушылар өкілдері кіретін арнайы комиссия арқылы орындалалы. Демек,
сатып алушының жақсы дайындалған мамандарымен жұмыс атқаруға өндірісте
пайдалануға арналған тауар шығарушы фирмалар өздерінің жаңа
мамандандырылған коммивояжерлерін дайындауға тиіс. Тауарды нарықта сатуды
ұйымдастыру кешенінде жарнаманың, өткізуді ынталандыру және үгіттеу
шараларының атқаратын рольдерін айта отырып, өткізудің негізгі құралы
ретінде жеке сату техникасының қалатындығын көрсетуіміз керек.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды сатып алушылар сатып алу
жөнінде қандай шешімдер қабылдайды
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды сатып алушы сатып алу
процесінде бірқатар шешімдер қабылдауға мәжбүр болады. Қабылданатын
шешімдер саны сатып алу жағдайына байланысты болады.
САТЫП АЛУ ЖАҒДАЙЫНЫҢ НЕГІЗГІ ТҮРЛЕРІ. Сатып алу жағдайының негізгі үш
түрі болады. Бір жағынан, жай ғана стандартты шешім қабылдау арқылы
орындалатын ешқандай өзгеріссіз қайтара сатып алу, екінші жағынан, терең
зерттеуді талап ететін жаңа мәселелерді шешу үшін керекті заттарды сатып
алу жөнінде шешім қабылдау. Алдын ала бірқатар талдау жасау арқылы өзгеріс
енгізілген қайтара сатып алу осылардың аралығындағы үшінші түрге жатады.
Өзгеріссіз қайтара сатып алу. Өзгеріссіз қайтара сатып алушының өзіне
керекті бірдеңеге ешқандай өзгеріссіз қайтара тапсырыс беру ситуациясы.
Көбіне заказдар осылай беріледі, мысалға, жай кеңсе тауарларына мұндай
жағдай материалдық-техникалық жабдықтау бөлімінің қызметкерлері арқылы
күнделікті жұмыс кезінде орындалады. Сатып алушы бұрынғы өзін
жабдықгаушылардың қанағаттандыру дәрежесіне байланысты өз тізіміндегі
жабдықтаушылардың бірін тандайды. "Таңдалынған" жабдықтаушылар өз тауарлары
мен қызметтерінің дәрежесін жоғары сатыда ұстауға тырысады. Олар сатып
алушы агенттер құжаттарды дайындауға көп уақыттарын шығындамасын деген
мақсатта қайтара тапсырыстарды автоматты орындау жүйесі арқылы орындауды да
ұсынады. "Таңдалынған" топқа кірмеген жабдықтаушылар ... жалғасы
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқына кімдер қатысады
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы — тауарларды не
қызметтерді басқа тауарлар не қызметтер өндіру үшін сатып алатын,
өндірілген жаңа тауарларды сататын, жалға беретін не басқа тұтынушыларды
жабдықтауға пайдаланатын мекемелер және жеке тұлғалар жиынтығы.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы құрамына жататын негізгі
салалар: 1) ауыл, орман және балық шаруашылықтары; 2) тау-кен өндірісі; 3)
өндеу өндірісі, 4) құрылыс; 5) көлік; 6) байланыс; 7) тұрмыстық-коммуналдық
шаруашылығы; 8) банк, қаржы және қауіпсіздендіру салалары; 9) қызмет өрісі.
Тауар номенклатурасының және ақша айналымының мөлшері бойынша
өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқы тұтыныс тауарлар нарқының
осындай көрсеткіштерінен әлдеқайда жоғары болады.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар нарқының сипаттамалары тұтыну
тауарлар нарқы сипаттамаларынан өте айрықша болады. Бұларға мына
сипаттамалар жатады: ОЛАРДЫҢ САТЫП АЛУШЫЛАРЫ ШАҒЫН. Өндірісте пайдалануға
арналған тауар сатушылары тұтыныс тауарларын сатушыларға қарағанда
шағынырақ сатып алушылармен қызмет атқарады. Мысалға, "Гудийр таир компани"
фирмасы шығаратын шиналарын өндіріске де және көпшілік тұтынушыларға да
сатады. Өндіріс тауарлары нарқындағы оның барлық келешегі үш ірі автомобиль
корпорациясының қайсібірінің беретін тапсырыстарына тікелей байланысты. Ал
тұтынушыға керекті шинаны сатуда "Гудийр" фирмасы автомобильдері бар 105
млн американдықтардың потенциалды нарқымен кездеседі. БҰЛ ЫҚШАМ САТЫП
АЛУШЫЛАР ІРІЛЕНГЕН. Тіпте көптеген өндірушілер бар салаларда да сатып
алынатын дүниенің негізгі бөлігі, әдетте, бірнеше ірі сатып алушылардың
үлесіне келеді. Автомобиль, телефон және телеграф құралдарын өндіретін,
сигарет, авиация двигательдерін және оның бөлшектерін шығаратын, сонымен
қатар органикалық талшықтар өндірістері сияқты салалардағы жалпы
өндірісінің 70%-ке жуығы алдыңғы төрт өндірушінің үлесіне келеді. Сондықтан
осы салаларды толық жабдықтауға арналған заттардың негізгі бөлігін тек
осылар ғана сатып алады. БҰЛ САТЫП АЛУШЫЛАР ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ТҮРДЕ ШОҒЫРЛАНҒАН.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды сатушылар географиялық
шоғырланудың күшею және әлсіреу тенденцияларын бақылап отыруы керек.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАРҒА СҰРАНЫМ ТҰРМЫСТА КЕҢІНЕН
ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАР СҰРАНЫМЫ АРҚЫЛЫ АНЫҚТАЛАДЫ. Өндірісте
пайдалануға арналған тауарлардың сұраным негізінде тұрмыста кеңінен
пайдалану тауарларының сұранымы жатады. Мал терілерін сатып алудың негізгі
себебі түтынушылардың аяқ киім, әмиян және басқа былғарыдан жасалған
бұйымдарды сатып алатындығында.
Егер осы тауарларға сұраным бәсеңсісе, оларды өндіру процесіне
пайдаланылатын барлық тауарларға сұраным төмендейді.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАР СҰРАНЫМЫ ЭЛАСТИКАЛЫ БОЛМАЙДЫ.
Көптеген өндірісте пайдалану тауарлары мен қызметтерінің жалпы сұранысы
жекеленген фирмаға қарағанда төменгі эластикалық бағамен сипатталады.
Демек, бағаның өзгеруі жалпы сұранымға өзінің үлкен әсерін тигізе қоймайды.
Терінің бағасының төмендегеніне қарамастан, аяқ киім тігушілер былғарыны
сатып алуды онша көбейте қоймады. Тағы да былғарының құны өсті екен деп оны
сатып алуды онша азайтпайды. Сұраным, әсіресе, қысқа мерзім аралығында
эластикалы бола алмайды, себебі өнімді шығарушылар өзінің өндіріс
технологиясына қысқа аралықта үлкен өзгерістер енгізе алмайды. Ал
тұтынушылар болса, тауарды қай жабдықтаушылардан сатып аларын оның бағасына
байланысты шешеді. Бірақ ол да оның сатып алу көлеміне үлкен әсерін тигізе
қоймайды.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАР СҰРАНЫМЫ КҮРТ ӨЗГЕРЕДІ.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарлар мен қызметтерге сұраным
көпшіліктің пайдаланатын тұтыныс тауарлар сұранымына қарағанда, әдетте, тез
өзгеріп отырады. Мұндай жағдай әсіресе жаңа өндіріс құрылғылары сұранымы
үшін әділірек. Тұтыныс тауарларына деген сұраныстың біршама өсуі осы
тауарларды қосымша шығаруға керекті машинелерге және құрылғыларға деген
сұранымның едәуір пайызға өсуіне әкеліп соқтыруы мүмкін. Кейде тұтынушылар
сұранымының тек 10 пайызға өсуі өндіріс сұранымын тез аралықта 200% дейін
жеткізуі мүмкін. Мұндай жағдай көптеген өндірушілердің активті іскерлік
циклі шегіндегі аумалы-төкпелі өзгерістерді қалыптастыру үшін өз тауар
номенклатурасын диверсификациялауға мәжбүр етеді.
ӨНДІРІСТЕ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН ТАУАРЛАРДЫ САТЫП АЛУШЫЛАР КӘСІПҚОЙЛАР.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды, өмірбақи тауарды аса тиімді
түрде сатып алуды үйренген, кәсіби дайындалған агенттер атқарады. Олардың
көбісі еңбек тиімділігін және мамандық статустарын жоғарылатуға тырысатын
сатып алушьшар агенттері ассоциациясының мүшелері болып саналады. Өндіріске
керекті сатып алынатын заттың күрделілігіне байланысты оны сатып алу туралы
шешім қабылдауға қатысушылардың саны ықтималды түрде өсуі мүмкін. Өте
маңызды тауарларды сатып алу, әдетте, құрамына техника эксперттері мен
басқарушылар өкілдері кіретін арнайы комиссия арқылы орындалалы. Демек,
сатып алушының жақсы дайындалған мамандарымен жұмыс атқаруға өндірісте
пайдалануға арналған тауар шығарушы фирмалар өздерінің жаңа
мамандандырылған коммивояжерлерін дайындауға тиіс. Тауарды нарықта сатуды
ұйымдастыру кешенінде жарнаманың, өткізуді ынталандыру және үгіттеу
шараларының атқаратын рольдерін айта отырып, өткізудің негізгі құралы
ретінде жеке сату техникасының қалатындығын көрсетуіміз керек.
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды сатып алушылар сатып алу
жөнінде қандай шешімдер қабылдайды
Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды сатып алушы сатып алу
процесінде бірқатар шешімдер қабылдауға мәжбүр болады. Қабылданатын
шешімдер саны сатып алу жағдайына байланысты болады.
САТЫП АЛУ ЖАҒДАЙЫНЫҢ НЕГІЗГІ ТҮРЛЕРІ. Сатып алу жағдайының негізгі үш
түрі болады. Бір жағынан, жай ғана стандартты шешім қабылдау арқылы
орындалатын ешқандай өзгеріссіз қайтара сатып алу, екінші жағынан, терең
зерттеуді талап ететін жаңа мәселелерді шешу үшін керекті заттарды сатып
алу жөнінде шешім қабылдау. Алдын ала бірқатар талдау жасау арқылы өзгеріс
енгізілген қайтара сатып алу осылардың аралығындағы үшінші түрге жатады.
Өзгеріссіз қайтара сатып алу. Өзгеріссіз қайтара сатып алушының өзіне
керекті бірдеңеге ешқандай өзгеріссіз қайтара тапсырыс беру ситуациясы.
Көбіне заказдар осылай беріледі, мысалға, жай кеңсе тауарларына мұндай
жағдай материалдық-техникалық жабдықтау бөлімінің қызметкерлері арқылы
күнделікті жұмыс кезінде орындалады. Сатып алушы бұрынғы өзін
жабдықгаушылардың қанағаттандыру дәрежесіне байланысты өз тізіміндегі
жабдықтаушылардың бірін тандайды. "Таңдалынған" жабдықтаушылар өз тауарлары
мен қызметтерінің дәрежесін жоғары сатыда ұстауға тырысады. Олар сатып
алушы агенттер құжаттарды дайындауға көп уақыттарын шығындамасын деген
мақсатта қайтара тапсырыстарды автоматты орындау жүйесі арқылы орындауды да
ұсынады. "Таңдалынған" топқа кірмеген жабдықтаушылар ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz