Маркетинг жүйесіндегі тауар туралы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Маркетинг жүйесіндегі тауар.

Пайдалану мерзімі бойынша тауарлар қысқа мерзімде және ұзақ мерзімде қолданылатын тауарлар деп бөлінеді.

қысқа мерзімде қолданылатын тауарларды бір немесе бірнеше рет пайдалануға болады. Оған материалдық бұйымдар (сабын, нан және т. б. ) жатады.

Ал ұзақ мерзімдік тауарлар бірнеше жылдар бойына қолданылады. Мысалы автокөлік және т. б.

Түпкі тұтынылуына қарай тауарлар тұтыну тауарлары және өндіріске арналған тауарлар деп бөлінеді.

Тұтыну тауарларына негізгі тұтынушы қолдануы үшін сатып алатын тауарлар жатады. Олар күнделікті сұраныстағы, алдын-ала таңдалынатын, ерекше сұраныстағы және пассивті (бәсең) сұраныстағы тауарлар деп бөлінеді.

Күнделікті сұраныстағы тауарлар - бұл тұтынушылар еш қиындықсыз, ойланбай-ақ, жиі сатып алатын кең тұтынудағы тауарлар мен қызметтер. Мысалы нан, және т. б. Әдетте бұл тауарлар арзан, әрі оларды күнделікті сатып алуға болады.

Алдын-ала таңдалынатын тауарлар күнделікті сұраныстағы тауарларға қарағанда жиі сатып алынбайды, тұтынушы тауарды таңдау және сатып алу процесінде олардың безендірілуіне баса назар аударып, қасиеттерінің өзара үйлесімділігін салыстыра қарайды. Мұндай тауарларға жиһаз және т. б. жатады.

Ерекше сұраныстағы тауарлар аса сирек сипатқа ие және тұтынушылар бұл тауарларды сатып алу үшін айтарлықтай күш жұмсайды. Оларға кейбір автомобиль маркалары және т. б. жатады.

Ал пассивті (бәсең) сұраныстағы тауарлар - тұтынушы білмейтін, білсе де, әдетте оны сатып алу туралы әрқашан ойлана бермейтін кең тұтынудағы тауарлар (жаңа енгізулер, сақтандыру түрлері және т. б. )

Өндірістік мақсатқа арналған тауарлар - кейін қайта өңдеуге немесе өндіріске пайдалану үшін алынатын тауарлар, яғни, шикізат, материалдар, жабдықтар, қосалқы бөлшектер және тағы басқа заттар.

Маркетингте нақты, жинақталған және кеңейтілген өнім деген ұғым бар.

Нақты өнім нақты сипаттары бар тауардың негізгі физикалық мәнін көрсетеді. .

Кеңейтілген өнім - тауардың нақты сипатын ғана емес, сонымен қатар оның қызмет көрсетуін білдіреді.

Жинақталған өнім - бұл маркетинг тұжырымдамасына сай тауардың ауқымды, айтарлықтай кең анықтамасы.

Тауардың өмірлік циклі (ТӨЦ) .

ТӨЦ - бұл тауардың нарықта болу уақыты.

ТӨЦ - тұжырымдамасын американдық ғалым Теодор Левитт 1965 жылы әзірлеген болатын. Тауардың нарықта өмір сүру кезеңдерін сипаттайтын өзіндік өмірлік циклі болады. Тауар ерте ме кеш пе жетілген немесе қымбат емес басқа тауардың нарыққа келуіне байланысты нарықтан ығысады.

ТӨЦ өнімге деген нарықтағы сұранысты, фирма табысын, тауар ассортиментін, нарық сегментін, бәсекелестердің іс-қимылын және оның әр кезеңдегі маркетингтің стратегиясын зерттеуге мүмкіндік береді.

ТӨЦ тұжырымдамасы тауар түріне, типіне қатысты, сондай-ақ сауда маркасына қарай қолданылуы мүмкін.

Әдетте, ТӨЦ-тің енгізу (нарыққа шығару), өсу, кемелдену және құлдырау сияқты 4 кезеңін бөліп қарастырады. Олар жеке фирмалар үшін нақты мақсаттары, ресурстары, маркетингттік жоспары, бәсекелік ортасы, табыс деңгейі және енгізу кезеңі бойынша ерекшеленуі мүмкін. Әр түрлі тауарлар үшін ТӨЦ кезеңдерінің ұзақтылығы әр қилы, ол бірнеше күннен бірнеше жылға дейін созылуы мүмкін.

ТӨЦ кезеңдері қажеттілік пен сұраныс шамасы, халықтың өмір сүру деңгейі, ҒТП-тің даму қарқыны, нарық конъюнктурасы сияқты факторларға байланысты сараланады. ТӨЦ туралы мынадай тұжырымдар анықталған:

ТӨЦ-тің әр кезеңінде экономикалық және бәсекелік орта өзгеріп отырады;
Оның әр кезеңі үшін басымды стратегиялық мақсаттар анықталады;
ТӨЦ-тің әр кезеңінде шығындар мен пайда құрылымы әр-қалай;
Маркетингтік бағдарлама ТӨЦ-тің әр кезеңіне бағытталуы керек.

Маркетингтің міндеті - нарықтағы тауардың өмір ұзақтығын ұтымды түрде ұзарту. Алайда ҒТП-тің дамуы тауардың жылдам “ескіруіне” әкеледі. Пайда көлемі, инвестиция, маркетинг шығындары, бәсекеге қабілеттілік деңгейі, тауар бағасы, тұтынушылар мінез-құлқы ТӨЦ-тің кезеңдеріне байланысты өзгеріп отырады.

Тауардың нарыққа шығуы немесе оның нарыққа ену кезеңі. Бұл кезеңнің мақсаты - тауарды өткізетін нарықты қалыптастыру. Енгізу кезеңінде технология жаңадан дами бастайды, нарық әлі анықтала қоймаған, өндіріс қуаттылығы толық іске қосылмаған, тауар аз партиялармен шығарылатындықтан фирма шығындары өте жоғары болады.

Сатудың өсу қарқыны тауардың жаңалығымен және тұтынушы сұранысына байланысты болады.

Тауарды нарыққа енгізу кезеңіндегі маркетингтің негізгі міндеттері мыналар:

Тауар өткізу жүйесіндегі жаңғыртып, жетілдіру есебінен балама тауар өткізу желісімен қалыптастыру және тауар өткізудің жаңа арналарын құру;
Жаңа тауардың артықшылықтарын тұтынушыға жеткізу үшін ақпаратты жарнаманы белсенді жүргізу;
Жаңа тауар мен нарықтағы оған ұқсас тауарлар арасындағы функционалды бәсекені анықтау;
Тауардың нарыққа шығуына байланысты мүмкін болатын бәсекелесердің мінез-құлқын зерттеу;
Жаңа тауардың нарыққа бейімделуін қамтамасыз ету.

Өсу кезеңі. Бұл кезеңде тауарды жаңғыртып, жетілдіруі ұлғая бастайды, тұтынушылар тауарды жақсы біліп, сатып ала бастағандықтан оның өткізу көлемі жылдам өсе бастайды. Өндіріс толық қуатпен жұмыс істейді. Тауарды ірі сериямен шығаратын кәсіпорындарда өндіріс қуаты жетіспей қалуы мүмкін. Жаңа тауар үлкен көлемде сатыла бастайды, бірақ нарықта оның бәсекелестерді туындайды. Тауар сапасы өте жоғары болғандықтан сату көлемі де, пайда да тез өсе бастайды. Жалпы нарықтыға осы тауардың тұтыну көлемінің өсуіне байланысты ТӨЦ-тің өсу кезеңінің соңында пайда деңгейі өзінің ең жоғары шегіне жетеді. Маркетологтар пайда ала бастауды ТӨЦ-тің енгізу кезеңінен өсу кезеңіне өту уақытымен байланыстырады. Осы кезеңнің соңына қарай бағаның төмендей бастауы барлық әлеуетті нарықты қамтуға мүмкіндік береді. Тауар шығару көлемінің өсуіне байланысты шығындар төмендейді. Бірақ бәсекелестер саны өсе түседі. Нарықтың табысы жоғары болғандықтан, оған жаңа фирмалар ене бастайды. өткізу көлемі тез өсіп, тұтынушылар көбейеді.

Бұл кезеңдегі маркетингтің басты сақсаттары:

Сұраныс өсуіне байланысты нарықты кеңейту;
Бәсекелестерден құтылу үшін тауарды жаңғыртып, жетілдіруін ұлғайту;
Тауарларды үлкен көлемде сату үшін кең өткізу желісін қолдану;
Тұтынушылардың жаңа тобын табу үшін бағаны төмендету.

Мұндай нарықта даму үшін фирманың қаржылық базасы болуы қажет.

Тауардың кемелдену кезеңінде алғашқы сұраныс төмендейді. Кемелдену сатысы мерзімі бойынша ТӨЦ-тің ең ұзақ кезеңі болып саналады. Бұл кезеңде нарық шектен тыс сегменттелген және өндіріс қуаттылығы толық қолданылады. Тауар ірі партиялармен шығарылып, оның ассортиментін кеңейту және тереңдету шығындары жоғары болады. Фирма сұранысты қанағаттандыру мақсатында тауарларды үлкен көлемде шығара бастайды. Тауардың сапасы өте жақсы болып, дәстүрлі тауарлар қатарына қосылады.

Тауарды табысы орташа тұтынушылар сатып ала бастайды. Нарықтың осы тауармен толығуына байланысты оның өткізу мөлшері тұрақтанады. Көптеген фирмалар сұранысы бар нарыққа енгілері келеді.

Нарықтағы бәсекенің күшеуінен баға төмендей бастайды. Оның мәні тауарды сатып алуда басты фактор ретінде өсе түседі. Сондықтан да, бәсекелестер арасындағы баға құрылымы мен нарық бөлігін бөлу айтарлықтай тұрақтанады. Бәсеке нәтижесінде жалпы сала бойынша пайда қысқарып, тауардың жиынтық есебінде жеңілдіктер беру етек жаяды. Жарнаманың жалпыламалығы және қарқындылығы өзінің шарықтау шегіне жетеді. Тауарды жылжыту бәсекелі сипатта өтеді. Бұл кезеңдегі маркетинг міндеті ТӨЦ-ін ұзартуға бағытталған мынадай іс-шаралар жүргізуге арналған:

Нарықты терең сегменттеуді іске асыру керек және жаңа нарықты, әсіресе, соның ішіндегі халықаралық нарықты игеру қажет;
Нарыққа тауардың жаңа қасиеттерін ұсына отырып, оның ассортиментін дифференциациялау;
Имидж, сұраныс және бағаны ынталандыру сияқты маркетингтік өзгермелілерді пайдалана отырып, бәсекелік артықшылыққа қол жеткізу;
Тұтынушыларды тауарды жиі тұтынуға ынталандыру;
Бағаларды төмендету.

Кемелдену кезеңінің соңында нарық тауармен толығады. Өткізу көлемі тоқтайды. Баға тұрақсыз болады, бәсекелік күрес нарық бөлігін сақтап қалу үшін жүргізіледі. Фирма тауарды ары қарай жетілдіруге тырысып, оны жаңа салада қолдану жолдарын іздейді.

Тауарды өткізудің құлдырау кезеңі. Технологиялық процесс әсерінен жаңа және айтарлықтай жетілген тауарлар пайда бола бастайды.

Бұл кезеңде өндіріс қуаты біршама толық қолданылмайды, сұраныс пен пайда тұрақты түрде төмендейді. Нарықтың ортадағы экономикалық және әлеуметтік өзгерістер тауарлардың ескіре бастауына байланысты, сатып алушылардың талғамы мен қалауының өзгеруіне орай бағаның төмендеуіне алып келеді. Фирмалар бәсекелік күрестен шыға бастайды. Тұтынушылар саны азаюы есебінен бәсекелестер саны да қысқарады. Тауар ассортименті оның жақсы сатылатын түрлерінен тұрады және жеке дүкендерде шоғырланады. Өткізу арналарының иек кейбір бөлігі ғана қолданылады. Маркетингтік іс-шаралар мен жарнамаға аз ғана шығындар кетеді. Ақпаратты жарнамада тауар бағасының арзандай бастағанын атап көрсетеді. Құлдырау сатысында маркетинг міндеті мынадай болып жинақталады:

қарқынды жарнаманы қолдану, тауарды жаңғырту, баға саясатын реттеу арқылы ТӨЦ-ті ұзарту қажет;
тауарды нарықта көбірек ұстап тұру үшін фирма өндіріс және өткізу шығындарын шұғыл қысқартуы керек;
фирма сұранымы азайған тауарларды өндірістен жоспарлы түрде алып тастай бастайды, өтімділігі жоғалған тауарлар нарықтан біржолата алып тасталынады.

ТӨЦ түрлері, ұзақтығы, сондай-ақ формасы бойынша айтарлықтай ерекшелінеді:

Дәстүрлі қисыққа енгізу, өсу, кемелдену және құлдырау сияқты нақты кезеңдер жатады.
Классикалық қисық (шың) ұзақ уақыт мерзімде тұрақты өтетін ерекше танымал тауарды сипаттайды.
Әуестік қисығы (фетиш) . Жылдам шарықтап өсе алатын (өсу кезеңі) және тез құлдырауға тән (құлдырау кезеңі) тауардың өмірлік циклін көрсетеді.
Жалғасымды әуестік. Бұл әуестік қисығына ұқсас болады, бірақ ақырғы өткізу көлемі бұрынғы өткізу көлемінің кішігірім бөлігін ғана құрайды.
Маусымдық қисық (стиль) - өнім белгілі бір кезеңдерде ғана жақсы өндіріліп сатылады. Оған құлдырау және өрлеудің бірнеше циклдік кезеңі тән.
Жаңғырту қисығы - кейбір уақытта ескірген болып көрінетін, бірақ бірнеше уақыт өткеннен кейін қайта танымал болатын тауарларды сипаттайды. Бұл жағдайда сұранысты жаңғырту қажеттігі туындайды.
Сәтсіздік қисығы - нарықта жолы болмаған және тауардың енгізу сатысынан құлдырау сатысына өтуін сипаттайтын тауардың өмірлік циклін көрсетеді.

ІОРЫТЫНДЫЛАР:

Көптеген факторлардың әсерінен нарықтағы тауар өмірі жылдан жылға азайып барады;
ТӨЦ әр түрлі формада болып, бірнеше мәрте көтерілуі және төмендеуі мүмкін;
Жалпы ТӨЦ және оның жеке кезеңдерінің ұзақтылығы тауардың өзіне, сондай-ақ нақты нарыққа байланысты болуы мүмкін. Дайын тауармен салыстырғанда, шикізат ТӨЦ-і айтарлықтай ұзақ, ал техникалық жетілген тауарлардың өмірлік циклі өте қысқа болады.
Бірдей тауарлардың өмірлік циклі әр түрлі нарықта әрқалай болып келеді.
Маркетинг элементтерінің көмегімен ТӨЦ-ті қысқартуға және ұзартуға болады.

Тауар нарықта жетістікке ие болуы үшін:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.