Маркетинг жүйесінде нарық - нақты және әлуетті тұтынушылардың жиынтығы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Маркетингтің басқарудың теориясы және практикасы ретінде пайда болуы АҚШ-
пен байланысты болғандықтан Америка маркетинг отаны деп аталып кетті.
Кейіннен ол Еуропа мемлекеттері мен Жапонияға тарай бастады. Қазіргі
уақыттағы маркетинг тұжырымдамасы ұзақ эволюцияны басынан өткерді.
Маркетинг уақыт бойы шаруашылық іскерлікті жетілдіру нәтижесі болып
табылды. Оның негізгі ірге тасы нақты өнімдердің өндірушілері мен
тұтынушылары арасында құрылатын қатынастары және тәжірибелерінің
жиналынуынан қаланды. Маркетингтің алғашқы құраушылары папирус және тастық
жазбалар кезінде пайда болған. Ал оның негізін қалайтын қағидалар және
әдістер саналы түрде 19 ғасырдың ортасында қолданыла бастады.
Маркетинг ұғымы ағылшынның market (нарық) сөзінен шыққан.
Маркетинг ірі ауқымды өндірістің қалыптасуы және бәсекелестіктің күрт
шиеленіскен жағдайында өнімді өндіру мен өткізуді басқарудың әдісі ретінде
бөлініп шықты.
Американың теоретигі Ф.Тейлордың массалық өндіріске ұйымдастырудың
негізгі қағидаларын енгізіп, сонымен қатар өндірістік-өткізу іскерлігі
аумағында маркетинг әдістерін таратуы оның дамуына орасан ықпал етті.
Маркетингті қолданудың объективті қажетттілігі рыноктың кең көптүрлілікті
тауар және қызметтермен тез толуы кезеңінде пайда болды. Осы уақыттағы
басты проблема өндіріс емес, өткізу болып табылады.
Бүгінгі күнгі маркетингтің әр сипаттағы барлық анықтамалары толықтай
тауар рыногымен тығыз байланысты болады және оған қатысты жекелей қолданылу
ауқымына қарай тұтынушылық, өнеркәсіп тауарлары және қызметтері аумақтарына
бөлінеді. Бұл әрбір осы рыноктың өзгеше ерекшелігі мен өзінің даму және
мінез құлықтық модельдері болуын жоспарлау мен басқаруда есепке алынуы
керек. Жалпы тұтынушылық және өнеркәсіптік рыноктардың басты өзгешелігіне
тұтынушылық нарыққа делдалдардың қатысуын жатқызуға болады, ал өндірістік
белгілеудегі тауар рыногында, ереже бойынша, пайдаланушы өзі сатып алуды
жасайды. Сонымен қатар олардың арасында басқа да көптеген өзгешеліктері
бар. Осы факторлар әр түрлі маркетинг түрлерінің пайда болуы мен әр түрлі
маркетингтік стратегияларды құруға ықпал етті.

Менеджменттің әйгілі маманы Питер Друкердің ұйғарымы бойынша:
Бизнес мақсатының тек бір ғана дұрыс анықтамасы бар, ол-тұтынушыны жасау.
Фирманың болашақ бизнесі мен оның табыстылығы үшін, фирма өз өнімі туралы
не ойлайтыны басты мәселе емес.Өзінің сатып алатын тауары туралы тұтынушы
не ойлайды,оның құндылығы деп нені есептейді, осының барлығы бизнестің
мәнін анықтап, түпкілікті маңызын білдіреді, фирманың табысқа жету жолын
анықтайды.
Маркетинг теориясы экономикалық ғылым жүйесінің қалыптасуымен тығыз
байланысты. Маркетингті тереңдетіп зерттеу тек нарық, айырбас, тауар,
сұраныс, қажеттілік сияқты экономикалық категорияларының мәнін түсіну
негізінде ғана болуы мүмкін. Бұл түсініктер маркетингтің прагматикалық
теориясының даму негізі болып табылады.
Нарық түсінігі экономикалық категориялардың кең тараған түрінің
бірі екеніне қарамастан, оның бірыңғай түсініктемесі жоқ. Алғашқы кездерде
нарық базар, сату орны ретінде қарастырылды. Қоғамдық еңбек бөлінісінің
тереңдеу шамасына қарай, маркетинг түсінігінің мәні дамып, неғұрлым күрделі
мағынаға ие болды. Осыған орай, нарық түсінігінің көптеген анықтамаларын
екі топқа бөлеміз. Бірінші топқа нарықтың саяси экономикалық мазмұнына
орай, нарықты еркін кәсіпкерлікке және мемлекеттің ролін шектеуге
негізделген қоғамдық өндірісті ұйымдастырудың әдісі ретінде қарастыратын
анықтамалар жатады. Екінші бағыт нарықтың нақты экономикалық мазмұнына
сүйеніп, оны тұтынушылар мен жабдықтаушыларды айырбас мақсатында
жақындататын механизм ретінде сипаттайды.
Маркетинг жүйесінде нарық- нақты және әлуетті тұтынушылардың
жиынтығы. Нарықты өзінің тауарды сатып алу мүмкіндігі және қажеттіліктері
бар тұтынушылар құрайды. Сондықтан маркетингтің басты міндеті
тұтынушылардың мұқтаждықтары мен қажеттіліктерін айқындау және
қанағаттандыру болып табылады.
Тауар маркетингтік бүкіл іс әрекеттің қозғаушы күші, оның төңірегінде
маркетингтің саясаты мен стратегиясы жасалады.Тауарға маркетингтік тұрғыдан
келу үшін ең алдымен оның тұтыну ерекшелігінің маңызы мен нақты бір
қажеттілікті қанағаттандыратын мүмкіндігін ескеру керек.

Тауар- бұл адамдардың нақты қажеттіліктерін қанағаттандыратын және
айырбасқа түсетін өнім. Тауарлар материалды және материалды емес сипатта
болады.
Тауардың пайдалылығы және оны жасаушылардың барлық жұмсалған күш
жігері маркетинг теориясында маңызды орын алатын айырбас барысында
айқындалады. Айырбас- өндірушілер мен тұтынушылардың баламалы негізде
жүзеге асырылатын қоғамдық байланыс түрі. Айырбас жүргізу үшін екі немесе
одан да көп жақтардың қатысуы керек, олардың әрқайсысында құндылығы бар
тауар және сонымен қатар айырбастауға деген ниет болуы тиіс.
Мәміле – белгіленген шартқа байланысты тауар мен қызметті іске асыру
үшін екі немесе бірнеше жақтардың өзара келісімі. Мәміленің екі түрі бар:
ақшалай, мұнда тауарлар ақшаға айырбасталады, бартерлік, ақша қаражаттары
қолданылмайды, тек тікелей тауар айырбасы негізінде жүзеге асырылады.
Маркетинг жүйесінде сұранысты зерттеу- нарықты кешенді зерттеудің
басты кезеңі, ол нарықтың жалпылама сипаттамаларын анықтауға мүмкіндік
береді. Фирманың нарықтағы табысты жұмысы тауарға сұраныстың сипатын және
кейін мұқият анықтаумен және оның өзгеру тенденцияларын білумен тығыз
байланысты.
Сұраныс – сатып алу қабілеті бар қажеттілік. Сұраныс адамның
қажеттілігін ғана емес, ең бастысы оның қажетті тауар сатып алуға қаржылық
мүмкіндіктерін де білдіреді.
Сұраныстың екі деңгейі бар: жалпы нарықтағы сұраныс және фирма
өніміне сұраныс.
Нарықтағы сұраныс- бұл фирма және тауар маркаларының жиынтығына
арналған нақты кезең мен нақты мекендегі тауар нарығында қолданылатын жалпы
сату көлемі.
Өнімге сұраныс- фирманың нарықтағы үлесіне сәйкес келетін, тауар
нарығындағы сұраныс бөлігі.
Сұраныс және қажеттілік түсініктері арасында тығыз байланыс,
айырмашылық және қарама- қайшылық бар екенін атап өтуіміз қажет.
Қажеттілік- мағынасы кең ұғым. Сұраныс қажеттіліктің бір бөлігі және ол
тұтынушының сатып алу қабілетін ғана сипаттап қоймайды, сонымен бірге
олардың тауарға талғамы мен талабын да білдіре алады.

Ф.Котлер, Ж.Ж. Ламблен және басқа да ғалымдар, аталып өткен
экономикалық категорияларды пайдалана отырып, маркетинг теориясын, оның
түсініктемелік аппаратына мұқтаждық және тілектер деген анықтамаларын
енгізе отырып, дамытты. Мұқтаждық адамның табиғатына тән, ол адам өміріне
қажетті физиологиялық элементтер болмаған жағдайда орын алады. Маркетинг
тұтынушының тілегі мен қажеттіліктеріне және сұраныстарына ықпал ете
отырып, тауардың тартымды болуы мен әйгілі болуын қамтамасыз етеді.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.