Кәсіпорындағы маркетингтік жоспарлау


sЖОСПАР
КІРІСПЕ
Кәсіпорындағы маркетингтік жоспарлау
Фирмадағы маркетингтік ұйымдастыру
ҚОРЫТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының экономикасы түбегейлі жүйелік өзгерістер кезеңін басынан өткеріп жатыр. Кәсіпорындар мен ұйымдарда басқарудың жаңа жүйесі қалыптасып келе жатқан кезінде негізгі құрамдарының бірі - маркетинг жүйесі. Қазақстанның маркетингтің қалыптасуының қажеттілігі жалпы әлімдік басқарудың теориясы мен практикасының тенденцияларымен анықталады. Қазақстанда маркетинг жүйесінің қалыптасуы бағыттары мен мүмкіндіктерін, шарттарын анықтау мақсатында маркетингтің дамуының теориялық тұжырымдамаларын құру және оның тәжірибесін талдау маңызды мәселелердің бірі.
Бүгінгі таңда қалыптасқан экономикалық жағдайларда кәсіпорындар алдында тұрған жаңа мәселелерді пайымды шешу маркетинг принциптері мен әдістерін қолдану арқылы жүзеге асады. Осы тұрғыда маркетинг өндіруші көзқарасындағы тиімді шығын мен пайда кезінде сұранысты табу, болжау және оны қанағаттандыруға байланысты тұтынушыға негізделген тауар өндіру және басқару жүйесі ретінде сипатталады.
Қазақстан Республикасында өндірілетін тауарлар мен қызметтердің көпшілігі бойынша тұтынушылар мұқтаждығының қанағаттандырылуы деңгейі әлі де төмен, осы кезде өндіріс құралдары мен жекелей түрлерінің дамуы әр түрлі қарқынды жүруі салдарынан айтарлықтай ішкі салалық және аймақтық диспропорциялардың болуына әкелді. Қазақстан Республикасы экономикасында болып жатқан құнсыздану үрдісі, жалпы өндірістік қуаттылықтар құнының қымбаттауы, сонымен қатар кәсіпорындардың қалыптасқан қаржылық жағдайындағы өз қоры есебінен дамыту және жаңғырту айтарлықтай ауыртпалықтар туғызады.
Кәсіпорындағы маркетингтік жоспарлау
Көптеген фирмалар көп жылдарға арналған жоспарсыз жұмыс істейді. Жаңа фирма басшыларының ондай жоспар құрастыруға уақыты болмауы мүмкін. Ал бұрынан келе жатқан фирма басшыларының көпшілігі жоспарсыз-ақ жұмыс жүргізуге болады деп ойлайды. Өйткені олардың ойы бойынша нарықтағы жағдай тез өзгеріп жатады. Сондықтан жоспармен бәрін қамту мүмкін емес, жоспарға кеткен шығын босқа қалады деп өзін ақтауға тырысады. Осы тәрізді себептерден көптеген фирмалар көп жылдарға арналған жоспарлау жұмысын жүргізбейді. Ал шындығына келетін болсақ тәжірибе көрсетіп отырғандай келешекке арналған жоспарлау көптеген жеміс береді. Мелвилк Бринч жоспарлаудың төмендегі жақтарын атап көрсеткен:
- Келешекке арналған жоспарлау фирма басшыларын іс келешегін алыстан ойлауға, оны күні бұрын білуге итермелейді;
- Алдағы бақылауға алынған әс-әрекет көрсеткіштерін анықтауға мүмкіндік береді;
- Фирма әрекеттерін ұтымды үйлестіруге көмектеседі;
- Фирма өзінің міндетін және саяси мақсатын анық белгілей алады;
- Фирманың күтпеген кездейсоқ өзгерістерге күні бұрын дайын болуына мүмкіндік береді;
- Фирманың барлық бөлімшелерінің өзара дұрыс байланысын орнатуға көмектеседі:
Маркетингтік қызметтердің ең маңыздылары болып нарықты зерттеу және тауар өндіруші кәсіпорынның нарықтық мүмкіндіктерін талдау және жоспарлау, маркетингтік саясаттық кешенін құрастырып және іске асыру танылды. Осы жерде айта кету керек, маркетинг ғылыми - зерттеу жұмыстарын (ҒЗЖ), өндірісті, жоспарлауды және т. б. қызметтерді өзі атқармайды, ол тек осы және басқа қызметтердің түрлерін, тауар өндірушінің нарықтық мақсаттарын ескере отырып, қамтамасыз етеді.
Маркетинг жоспары бірнеше тараудан тұрады:
Мүмкіндіктер тарауында маркетингтік қимылдардың тартымды, кәсіпорын өзінің мақсаттарына жетуге бәсекелестер алдында басымдық ала алатын бағытын айтады. Ашыла бастаған нарықтық мүмкіндіктерді көре білу - түк өзгермейтіндей бүгінгі нарықтар мен тауарларға арқа сүйейтіндердің алдында үлкен басымдылық.
Маркетинг жоспарын дайындаудағы алғашқы қадам кәсіпорын тағайындауын не оның миссиясын (кейде оны бизнес концепциясы не кәсіпорын бағдарламасы деп атайды) анықтау.
Біздің зерттеуміздің объектісі парфюмерия - косметика өнімдерін шығарушы “Уркер косметикс” компаниясы - Қазақстан және бұрынғы Кеңес одағының елдерінің рыногында 10 жылдан аса жұмыс істеуші алдыңғы қатарлы өндірушілердің бірі.
Осы кәсіпорындарының миссиясын негізгі рынокта жүзеге асатын тұтынушылар тілегін және мүддесін қанағаттандыру мақсаты құрайды. Компанияның миссиясы жоғары сапалы парфюмерия - косметика тауарларын және тұрмыстық химия тауарларын орта кірісті және одан жоғары халыққа арнап шығару, адамдардың тұрмысын жеңілдету және денсаулығы жайындағы қамқорлық.
Кәсіпорын миссиясы қанағаттандырылатын қажеттіліктер тобымен, шығарылатын өнімдермен, бәсекелестік артықшылық-тармен анықталады.
Маркетингтік жоспарлаудың директивті жоспарлаудан айырмашылығы жоспар компанияның мүмкіндіктерін талдау, соның негізде жоспар құру негізінде жүргізіледі.
Маркетинг жоспары бірнеше тараудан тұрады:
“Уркер-косметик” компаниясының мүмкіндіктері.
- Жаңа рыноктық сегментке шығу мүмкіндігі (кірістері ортадан жоғары тұтынушыларға бейімделу) ;
- Халық кірісінің өсуіне байланысты рынокты кеңейту мүмкінділіктері;
- Өткізудің жаңа географиялық рыноктарға шығу мүмкіндіктері және Қазақстанның географиялық рыногін толық қолы жету;
- Модернизациялау үшін және ассортименті кеңейту және өнім шығаруды көбейту мүмкіндіктері;
- Бар өткізуші рыноктар үлесін көбейту мүмкіндіктері;
- Өндірісті диверсификациялау және фабрикада контрактілік өндіріс ұйымдастыру мүмкіндіктері;
- Контрактілік өндіріс ұйымдарының есебінен басқа кәсіпорыдарда (кір жуу ұнтақтары, сабын және т. б. ) дамыту.
- Жарнамалық бюджетті және өткізуді ынталандыру бойынша бюджетті (пайдаланылмаған қорлар, сатуды кең көлемді - акция жүргізу есебінен) көбейту;
- Бюджеттен компанияның имиджін және жұртшылықпен байланысын қалыптастыруға көбейту мүмкіндігі.
Қатерлер ретінде қолайсыз ағымдарға немесе нақтылы оқиғаға байланысты туатын қиындықтар танылады, ал бұлар мақсатталған маркетингтік қимылдар жасалмағанда азды-көпті мөлшерде қолдаған тауардың, тауарлық топтың немесе түгел кәсіпорынның жағдай шебін құлдыратады.
Жалпы фирма жағдайын талдау тарауында маркетинг мүмкіндіктері кездесетін мәселелері анықталады. Бұл тарауда екі сұраққа жауап беру керек:
- Фирманың қазіргі жағдайы қандай?
- Ол қандай бағытта өзгеруі мүмкін?
Осы сұрақтарға жауап іздеу барысында қоршаған орта зерттелінеді, фирманың мүмкіндіктері, қаблеті бағаланады, бәсекелестермен салыстырғанда мықты және әлсіз жерлері анықталады, фирманың стратегиясына бәсекелестердің жауап қайтару әсері зерттеленеді.
Қатерлері:
- Халықтың сатып алу қабілетінің төмендігі, әлеументтік шиеленісушілік.
- Рынокта өте нақтылы, ірі бәсекелестердің болуы.
- Арзан ресей тауарлары жағынан бәсекелестік.
- Импорт шикізатын пайдалану, оның құнының доллар/ теңгеге ауытқуына байланыстылығы.
- Басты бәсекелестердің репутациясы мен имиджі оларға жақсы тауарды сәтті енгізуге мүмкіндік береді.
- Қазақстанда парфюмерия - косметика өнімі дәстүрінің болмауы.
- Тұтынушылар санасындағы батыс өндірушілерінің мықты имиджі.
Компанияның артықшылықтары, мықты жақтары:
- Дамыған дистрибьютерлік жүйе
- Сауданы ұйымдастыруда тиімді, қазіргі кезеңдегі формаларын қолдану
- Тауарладың жаңа үлгілерін тез жасауға мүмкіндік беретін ресурстардың болуы
- Компанияда өткізу қызметі қызметкерлерін және сауда өкілдерін үйрету бойынша арнаулы бағдарламалар әрекет етеді.
- Ваканттық (бас орын) қызметке тұру жоспары жасалған.
- Маркетингтік қызметті, бренд бойынша тар мамандандыру.
- Қазіргі техникалық - өндірістік база.
- Өнім сапасын бағалауда тиімді жүйенің болуы.
- Өндірісте негізінен табиғи ингредиенттерді қолдану.
- Рынок талабына уақытында жауап қайтаруға мүмкіндік беретін өндірістің икемді жүйесі.
Фирмадағы маркетингтік ұйымдастыру
Маркетингті басқару бұл табыс табу, өткізудің көлемін өсіру, нарық бөлігін жоғарлату сияқты мекеменің алдына қойған мақсаттарына жету үшін мақсатты сатып алушылармен пайдалы алмастыруды белгілеу, нығайту және қолдау шараларын жолдау, жоспарлау және оларды жүзеге асыруды бақылау.
Маркетингті басқару жүйесінің құрылымы функционалдық немесе жағрапиялық принципке, шығарылатын тауарлар немесе игерілмек нарықтар түріне, тауарлы - нарықтық жобаға және басқа әдістерге сәйкестене қалыптастырылады.
Фирманың өзі микро орта күштерінің бірі болып есептелінеді. Фирманың құрамында оның басшылары, бухгалтериясы, маркетинг, өндіріс, материалдық - техникалық жабдықтау, қаржы, жоспарлау т. б. қызмет жасайды. Олардың әрқайсысының мақсаты мен міндеті әртүрлі белгіленген.
Фирманың мақсатына жетуі көбіне үш факторға тәуелді: таңдап алған стратегияға, маркетинг қызметін ұйымдастыру, құрлымының қандай деңгейде әрекет жасағанына.
Маркетинг басқаруды функционалды ұйымдастырудың мағынасы мынадай: маркетингтің жеке элементерін іске асыратын бөлімдерді мамандар басқарады, ал барлық жұмысын толығынан басқару және бөлімдердің жұмыстарын үйлестіру фирманың маркетинг - директорына тапсырылады. Маркетингті басқарудың функционалдық сызық жобасы 6-шы суретте келтірілген.
1- сурет Маркетингті басқарудың функционалды түрі
Басқарудың осылай ұйымдастырудың артықшылығы құрлымның оңайлығында және әрбір буынның қызметінің айқындығында болып табылады. Әрбір рынокқа және әрбір тауарға арналған маркетингтің әрбір қызметі бойынша жеке жоспар қабылдап, іске асыру керектігі, осы сиақты фирманың іс - қимылын, әсіресе, тауар және игерілмек нарық түрлерінің өскен шағында, үйлестірудің күрделілігі оның оның кемістігі болып табылады. Маркетингті ұйымдастырудың бұл түрі ағымды тиімділікке бағытталған және оның стратегиясының икемділігі төмен, жаңалықтар енгізуге тым қаблетсіз болады. Алайда функционалды құрылым маркетингті ұйымдастырудың басқа түрлеріне негіз болып табылады.
Әрбір қызметтік бөлімшені өзіне лайық функционалды - бағыттық жетекші басқарады және олар қызметкерлер тобынан тұрады, ал бұлардың саны фирманың параметрлерінен анықталады. “Уркер косметик” компаниясының ұйымдық құрылымы 2-схема көрсетілген.
Өндісмі
2-ші сурет ЖШС ПКФ “Үркер косметикстің” ұйымдық құрылымы
Құрылымдағы жекелеген қызметтерді жұмыстың ауқымы мен көлемі айтарлықтай өскен уақытта әртүрлі сипаттар негізінде әрі қарай бөлуге болады.
Егер кәсіпорын - тауар өндіруші өте аумақты жерге қызмет ететін болса, онда өткізу бөлімі жағрапиялық принцип бойынша дамиды өнімді өткізу ірі аймақта, әрбір аймақта аудандар тағайындалады. Осылайша тарамдалған торап белгілі өндірушінің барлық рыноктарда барлық тауарлардың өткізілуін қамтиды (3-ші сурет) .
ПКФ “Уркер косметикс” ҚР территориясында комерциялық қызметпен айланысушы компаниялармен салыстырғанда сатудың 15 регионалдық бөлімі (Астана, Ақтөбе, Қостанай, Семей, Тараз, Талдықорған, Орал, Көкшетау, Петропавловск, Жезқазған, Павлодар) және Қазақстанның өзінде екі дистрибьютор және бір сатудың регионалдық бөлімі Бишкек қаласында (Қырғыстан Республикасы) және Ресейде, Новосибирск және Красноярск қалаларында екі дистрибьюторлер бар.
Әрбір сатудың регионалдық бөлімі (СРБ) өткізу қызметінің құрлымдық бөлімшесі болып саналады. Сауда өкілдері персоналдарынан, VAN жүргізушілерімен, супервайзерлер, бухгалтерлерден тұрады.
СРБ жұмысын басқарушы басқарады. СРБ- ның офисы және OSDO бағдарламалары бойынша, клиенттермен қарым- қатынастың перспективті формасы ретінде жүзеге асады.
3-ші сурет Территориялық принципті маркетинг басқару құрылымы
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz