Қарқаралы тауларындағы туристік базалардың және емдеусауықтыру орындарының сипаттамасы
Қарқаралы тауларындағы туристік базалардың және емдеу-сауықтыру орындарының
сипаттамасы
Еліміздің орталық аумағын алып жатқан Қарағанды облысында Қарқаралы
деп аталатын таулы-орманды оазис бар. Шахтерлар астанасының шығыс
қақпасынан шыққан жолаушы сары-жасыл төбелер мен шетіне көз жетпейтін
байтақ даланы кесіп өткен асфальт жолды көреді, бұл Сарыарқаның жүрегі –
Қарқаралыға алып баратын жол. Бұл жердің еліміздің інжу-маржаны,
Қазақстанның Швейцариясы атануы тегіннен емес.
Қарқаралы жөнінде өлеңдер мен аңыздар көптен-көп. Қарқаралы таулары
мен ормандарының асқан сұлулығы, көкпеңбек аспаны мен тұп-тұнық көлдері, ол
жерді мекендейтін адамдар мен жан-жануарлар әлемі алғаш рет осында келген
адамды таңғалдырмай қоймайды. Қарқаралы бір сиқыр күш іспетті аймақ, ол кез
келген адамды өзіне тартады да тұрады. Сондықтан да, республикамыздың әр
аймағынан, тіпті шетелдерден жыл сайын қаншама саяхатшылар ғажайып
табиғатты бір көрейін, оның жұпар ауасымен бір тыныстайын деп үздіксіз
келіп жатады.
Әрбір дамыған өркениетті халық ықылым заманнан табиғатты аялауды
бірінші кезекке қойған. Оны құндақтаулы нәрсетеден кем аяламай, дәл солай
күтіп-баптаған. Жер басып жүрген әрбір жан табиғат-ананың қойнындағы
топырақ та, өзендер мен ормандар да, көлдер мен өсімдіктер де – бәрі-бәрі
өмірдің ұлы құндылығы, тіпті адам баласы үшін ең қымбат нәрселердің бірі
деп білген. Сондықтан, адамдар сұлу табиғатты сақтап қалу үшін қорықтар
жасай бастаған. Бұл тәжірибе тіпті қорық түсінігі пайда болғанға дейін-ақ
істеліне бастаса керек. Кезінде Петр бірінші кеме жасау үшін Заонежьедегі
орманның бәрін тып-типыл еткеннен кейін Кивач маңайындағы орманға балтамен
баруға тыйым салғаны соның бір айғағы.
Сол уақыттардан бері қоршаған ортаны қорғау – адам баласының басты
міндеттерінің бірі. Табиғаттың бүлінуі жер бетіндегі жалпы тіршілікке
төнген алып қатер еді. Міне, осы жағдай арнайы табиғат қорғау заңдары мен
республикалық және жергілікті деңгейдегі қорғауға алынған аумақтардың
құрылуына себепкер болды. Елімізде бірқатар аймақтық экологиялық
проблемаларды тиімді шешуде халық депутаттары кеңесінің экология жөніндегі
депутаттық комиссиясының жиналыстары жақсы рөл атқарды. 1993 жылы осындай
жиналыстар барысында табиғатты қорғаудың аса маңызды мәселелерін тез арада
жүзеге асыру ісі талқыланып, соның қатарында Қарқаралы мемлекеттік ұлттық
табиғат саябағын құру туралы мәселе кеңінен талқыланды.
Сөйтіп, Қарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғат саябағы таулы-орманды
ландшафттарды және бірегей табиғат құндылықтарын қорғау, туризмді дамыту
және халықтың демалыс орындарын жетілдіру мақсатында 1998 жылы құрылды.
Оның жалпы аумағы 90 323 га, ол Қарағанды облысының Қарқаралы ауданында,
шахтерлар қаласынан 215 шақырым жерде орналасқан. Бүгінгі күндері саябақ
Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы министрлігінің Орман және аңшылық
комитетінің құзырында. 2005 жылы 19 шілдеде Қазақстан Республикасы
Үкіметінің №746 қаулысымен бекітілген Республикалық деңгейдегі ерекше
қорғалатын табиғат аумақтары тізіміне Қарқаралы ұлттық саябағы да кірді.
Ұлттық саябақ аумағы төмендегідей қызмет ету аймақтарына бөлінген:
1. Қорық аймағы;
2. Тапсырыс режиміндегі аймақ;
3. Басқарушы, туристік және рекреациялық пайдалану аймағы;
4. Шектеулі және дәстүрлі-шаруашылық қызметі аймағы.
Ұлттық саябақта Табиғат жылнамасы бойынша материалдар жинастыру ісі
жүргізілуде. Мұнда келген адамдардың жайлы әрі белсенді демалуы үшін басым
әрі келешегі мол қызмет түрлері – танымдық-экскурсиялық және спортттық-
сауықтыру туризмі болып табылады. Ұлттық саябақтың рекреациялық қызметі мен
экологиялық туризмін дамыту жөніндегі картасы дайындалған.
Қарқаралыда Тасбұлақ ЖШС, Жемчужина, Каскад, Шахтер секілді
бірнеше демалыс үйлері жұмыс істейді. Сонымен қатар, Шапағат, т.б.
бірнеше балаларға арналған лагерьлер де бар.
Миттал Стил Теміртау АҚ көмір департаментіне қарасты Шахтер
демалыс үйі Қарқаралының таулы-орманды оазисінде, Пашенная өзені жағасында,
Қарағандыдыдан 224 шақырым жерде орналасқан. Таңғажайып табиғаты, таудың
саф ауасы ертегідей алаңсыз демалысты аңсайтын саяхатшылар үшін таптырмас
рахат. Демалыс үйі төрт қабатты екі корпустан тұрады, онда қарапайым,
жақсартылған және өте жақсы болып бөлінетін өз бөлмелері бар. Демалыс үйі
бір уақытта 350 адамды қабылдай алады.
Демалушыларға көрсетілетін қызмет түрлері де көңілден шығатындай. Атап
айтқанда, небір дәмді тағамдар даярлайтын асханасы, қолайлы саяжай аймағы,
катамарандары мен қайықтары бар кішігірім айлақ, бар, билеу алаңы,
дискотека, бильярд, шашка, шахмат ойнайтын жерлер, т.б. ұсынатын қызметтері
бар. Ал спорт сүйер қауым үшін футбол алаңы, волейбол алаңы, теннис корты
жұмыс жасайды. Шахтер демалыс аймағындағы тау шаңғысы кешені
демалушылардың ең қызықты уақыт өткізетін жері. Ал балалар үшін ойнайтын
құм, кішкене басқыштар, карусельдер, әткеншек орнатылған арнайы алаңша
бөлінген. Экскурсияны жүргізушілер саяхатшыларды маршруттық бағыттар
бойынша таулы-орманды оазисті аралатып, талай аңыздарға арқау болған
Шайтанкөлді, алғашқы қауымдық адамдар өмір сүрген үңгірді, өлкетану
мұражайын, және тағы да басқа ғажайып жерлерді көрсетеді.
Қарқаралыда 6 түрлі туристік маршрут бар: 1 атты, 3 жаяу жүру, 1
шаңғымен, 1 велосипедпен жүру бағыттары. Жоғарыға сәл көтерілсең, қар
суымен және жер асты бұлақтарымен толығып отыратын тау көлдерін кезіктіруге
болады. Бұл жерлерден желдің, дымқыл судың және тасқынның әсерінен әртүрлі
қызықты формаларға түскен тастарды көру қиын емес.
Қарқаралы таулы аймағындағы тағы бір көрнекті жер – Тас бұлақ
демалыс үйі. Жалпы аумағы 50 гектар жерді алып жатқан ол көптеген
саяхатшылардың махаббатына бөленіп үлгерген киелі мекен. Қонақ үйлердің
терезелерінен қазақтың ұсақ шоқыларының бір шеті болып табылатын тауларды
да, көгілдір айдынды өзенді де, шетсіз-шексіз даланы да көруге болады. Тас
бұлақ табиғат оазистерінің қайнар көзі іспеттес. Бұл жерде демалып жатып
орман ішінде серуендеуге де, көлікпен кең байтақ даланы кезуге де, аң және
балық аулауға да және тау шаңғысы трассасында сырғанауға да мүмкіндік
жетерлік. Тас бұлақтың маңайында саңырауқұлақ көп өседі. Және бұл аймақта
саңырауқұлақ маусымы ерте көктемнен күздің аяғына дейін созылады екен.
Демалыс үйіне келген адамдарға тамақты қазақы ұлттық дәстүрлі үлгіде
дайындайды. Бұл жердің етінің сапасы басқа ешбір аймақта кездеспейтіндей
жоғары деңгейде. Сонымен қатар, демалыс үйі маңайында отыздан астам жеуге
жарамды шөптер өседі. Соны етке араластырып қосса, бірегей әдемі дәм пайда
болады.
Мұнда саяхатшылардың көңілін көтеретін қызықты ойындар да өтпей
қалмайды. Мәселен, жергілікті жас жігіттер ұлттық ойындарды ойнап, ат
үстіндегі небір жаттығу тәсілдерін жұртшылық назарына ұсынады.
Қарқаралы өңіріне келген әрбір жан өзіне бұған дейін көрмеген
таңғажайып әлем ашады. Енді алдағы уақытта Тас бұлақ курорты халықаралық
стандарттарға жауап беретін соңғы үлгідегі демалыс орнына айналғалы отыр.
Мұнда бұл күндері көп жерде кездесе бермейтін бірегей орындар
салынуда. Тас бұлақта Қазақстандағы тұңғыш панорамалық лифт орнатылды.
Француз терезелі, жылы еденді әдемі 8 номерлі нысан есігін ашты. Оның бірі
жаңа отау құрып жатқандарға арналған. Елімізде әрбір апта сайын 2000 неке
қиылады екен, ендеше бұл нысан солар үшін таптырмас орын болары сөзсіз.
Бұдан өзге, соңғы үлгідегі мейрамханалар, орман арасында жазғы көңіл көтеру
алаңдары, дәмханалар бар. Түгелдей жасыл желең ағашпен көмкерілген бір
төбенің етегіне әртүрлі стильде жасалынған алты әңгімелесу орны (беседка)
қойылған.
Жоғарыда айтылып өткендей, Қарқаралы таулы аймағында орналасқан бұдан
да басқа Жемчужина, Каскад демалыс үйлері, Жас дәурен, Шапағат,
Романтик балаларға арналған сауықтыру орталықтары да Тас бұлақ пен
Шахтер демалыс үйлеріне ұқсас қызмет түрлерін көрсетуге қауқарлы.
Демалушылар мен қонақтар мұнда ХІХ ғасырда бой көтерген әдемі құрылыс
нысаны – Орманшы үйі мен жақында салынған Табиғат мұражайын да
тамашалай алады.
Бұлар алыстан келген саяхатшылардың көңілін аулап, ынтықтыру үшін,
сонымен қатар, күйбең тірліктен біраз қолдарын босатып, демалу үшін келген
адамдардың жандарына дауа, демалыс ұсыну үшін табиғат-ананың өзі сыйлаған
құндылықтарды пайдаланып отыр. Сарыарқаның қымбат алтын тәжі атанған
Қарқаралы аймағының адам баласына беретін сыйлығы бұдан да көп.
Қарқаралы табиғатының туризмдегі бағалануы
Атыңнан айналайын, Қарқаралы демекші, ежелден сұлулығымен әркімді
тәнті етіп келген бұл өлке енді Қазақстанның туризм саласын дамытудағы
басты көздеген мақсаттардың бірі болып отырғаны рас. Мұнда жер шарының кез
келген бұрышынан келген саяхатшыны таңғалдыра алардай, ... жалғасы
сипаттамасы
Еліміздің орталық аумағын алып жатқан Қарағанды облысында Қарқаралы
деп аталатын таулы-орманды оазис бар. Шахтерлар астанасының шығыс
қақпасынан шыққан жолаушы сары-жасыл төбелер мен шетіне көз жетпейтін
байтақ даланы кесіп өткен асфальт жолды көреді, бұл Сарыарқаның жүрегі –
Қарқаралыға алып баратын жол. Бұл жердің еліміздің інжу-маржаны,
Қазақстанның Швейцариясы атануы тегіннен емес.
Қарқаралы жөнінде өлеңдер мен аңыздар көптен-көп. Қарқаралы таулары
мен ормандарының асқан сұлулығы, көкпеңбек аспаны мен тұп-тұнық көлдері, ол
жерді мекендейтін адамдар мен жан-жануарлар әлемі алғаш рет осында келген
адамды таңғалдырмай қоймайды. Қарқаралы бір сиқыр күш іспетті аймақ, ол кез
келген адамды өзіне тартады да тұрады. Сондықтан да, республикамыздың әр
аймағынан, тіпті шетелдерден жыл сайын қаншама саяхатшылар ғажайып
табиғатты бір көрейін, оның жұпар ауасымен бір тыныстайын деп үздіксіз
келіп жатады.
Әрбір дамыған өркениетті халық ықылым заманнан табиғатты аялауды
бірінші кезекке қойған. Оны құндақтаулы нәрсетеден кем аяламай, дәл солай
күтіп-баптаған. Жер басып жүрген әрбір жан табиғат-ананың қойнындағы
топырақ та, өзендер мен ормандар да, көлдер мен өсімдіктер де – бәрі-бәрі
өмірдің ұлы құндылығы, тіпті адам баласы үшін ең қымбат нәрселердің бірі
деп білген. Сондықтан, адамдар сұлу табиғатты сақтап қалу үшін қорықтар
жасай бастаған. Бұл тәжірибе тіпті қорық түсінігі пайда болғанға дейін-ақ
істеліне бастаса керек. Кезінде Петр бірінші кеме жасау үшін Заонежьедегі
орманның бәрін тып-типыл еткеннен кейін Кивач маңайындағы орманға балтамен
баруға тыйым салғаны соның бір айғағы.
Сол уақыттардан бері қоршаған ортаны қорғау – адам баласының басты
міндеттерінің бірі. Табиғаттың бүлінуі жер бетіндегі жалпы тіршілікке
төнген алып қатер еді. Міне, осы жағдай арнайы табиғат қорғау заңдары мен
республикалық және жергілікті деңгейдегі қорғауға алынған аумақтардың
құрылуына себепкер болды. Елімізде бірқатар аймақтық экологиялық
проблемаларды тиімді шешуде халық депутаттары кеңесінің экология жөніндегі
депутаттық комиссиясының жиналыстары жақсы рөл атқарды. 1993 жылы осындай
жиналыстар барысында табиғатты қорғаудың аса маңызды мәселелерін тез арада
жүзеге асыру ісі талқыланып, соның қатарында Қарқаралы мемлекеттік ұлттық
табиғат саябағын құру туралы мәселе кеңінен талқыланды.
Сөйтіп, Қарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғат саябағы таулы-орманды
ландшафттарды және бірегей табиғат құндылықтарын қорғау, туризмді дамыту
және халықтың демалыс орындарын жетілдіру мақсатында 1998 жылы құрылды.
Оның жалпы аумағы 90 323 га, ол Қарағанды облысының Қарқаралы ауданында,
шахтерлар қаласынан 215 шақырым жерде орналасқан. Бүгінгі күндері саябақ
Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы министрлігінің Орман және аңшылық
комитетінің құзырында. 2005 жылы 19 шілдеде Қазақстан Республикасы
Үкіметінің №746 қаулысымен бекітілген Республикалық деңгейдегі ерекше
қорғалатын табиғат аумақтары тізіміне Қарқаралы ұлттық саябағы да кірді.
Ұлттық саябақ аумағы төмендегідей қызмет ету аймақтарына бөлінген:
1. Қорық аймағы;
2. Тапсырыс режиміндегі аймақ;
3. Басқарушы, туристік және рекреациялық пайдалану аймағы;
4. Шектеулі және дәстүрлі-шаруашылық қызметі аймағы.
Ұлттық саябақта Табиғат жылнамасы бойынша материалдар жинастыру ісі
жүргізілуде. Мұнда келген адамдардың жайлы әрі белсенді демалуы үшін басым
әрі келешегі мол қызмет түрлері – танымдық-экскурсиялық және спортттық-
сауықтыру туризмі болып табылады. Ұлттық саябақтың рекреациялық қызметі мен
экологиялық туризмін дамыту жөніндегі картасы дайындалған.
Қарқаралыда Тасбұлақ ЖШС, Жемчужина, Каскад, Шахтер секілді
бірнеше демалыс үйлері жұмыс істейді. Сонымен қатар, Шапағат, т.б.
бірнеше балаларға арналған лагерьлер де бар.
Миттал Стил Теміртау АҚ көмір департаментіне қарасты Шахтер
демалыс үйі Қарқаралының таулы-орманды оазисінде, Пашенная өзені жағасында,
Қарағандыдыдан 224 шақырым жерде орналасқан. Таңғажайып табиғаты, таудың
саф ауасы ертегідей алаңсыз демалысты аңсайтын саяхатшылар үшін таптырмас
рахат. Демалыс үйі төрт қабатты екі корпустан тұрады, онда қарапайым,
жақсартылған және өте жақсы болып бөлінетін өз бөлмелері бар. Демалыс үйі
бір уақытта 350 адамды қабылдай алады.
Демалушыларға көрсетілетін қызмет түрлері де көңілден шығатындай. Атап
айтқанда, небір дәмді тағамдар даярлайтын асханасы, қолайлы саяжай аймағы,
катамарандары мен қайықтары бар кішігірім айлақ, бар, билеу алаңы,
дискотека, бильярд, шашка, шахмат ойнайтын жерлер, т.б. ұсынатын қызметтері
бар. Ал спорт сүйер қауым үшін футбол алаңы, волейбол алаңы, теннис корты
жұмыс жасайды. Шахтер демалыс аймағындағы тау шаңғысы кешені
демалушылардың ең қызықты уақыт өткізетін жері. Ал балалар үшін ойнайтын
құм, кішкене басқыштар, карусельдер, әткеншек орнатылған арнайы алаңша
бөлінген. Экскурсияны жүргізушілер саяхатшыларды маршруттық бағыттар
бойынша таулы-орманды оазисті аралатып, талай аңыздарға арқау болған
Шайтанкөлді, алғашқы қауымдық адамдар өмір сүрген үңгірді, өлкетану
мұражайын, және тағы да басқа ғажайып жерлерді көрсетеді.
Қарқаралыда 6 түрлі туристік маршрут бар: 1 атты, 3 жаяу жүру, 1
шаңғымен, 1 велосипедпен жүру бағыттары. Жоғарыға сәл көтерілсең, қар
суымен және жер асты бұлақтарымен толығып отыратын тау көлдерін кезіктіруге
болады. Бұл жерлерден желдің, дымқыл судың және тасқынның әсерінен әртүрлі
қызықты формаларға түскен тастарды көру қиын емес.
Қарқаралы таулы аймағындағы тағы бір көрнекті жер – Тас бұлақ
демалыс үйі. Жалпы аумағы 50 гектар жерді алып жатқан ол көптеген
саяхатшылардың махаббатына бөленіп үлгерген киелі мекен. Қонақ үйлердің
терезелерінен қазақтың ұсақ шоқыларының бір шеті болып табылатын тауларды
да, көгілдір айдынды өзенді де, шетсіз-шексіз даланы да көруге болады. Тас
бұлақ табиғат оазистерінің қайнар көзі іспеттес. Бұл жерде демалып жатып
орман ішінде серуендеуге де, көлікпен кең байтақ даланы кезуге де, аң және
балық аулауға да және тау шаңғысы трассасында сырғанауға да мүмкіндік
жетерлік. Тас бұлақтың маңайында саңырауқұлақ көп өседі. Және бұл аймақта
саңырауқұлақ маусымы ерте көктемнен күздің аяғына дейін созылады екен.
Демалыс үйіне келген адамдарға тамақты қазақы ұлттық дәстүрлі үлгіде
дайындайды. Бұл жердің етінің сапасы басқа ешбір аймақта кездеспейтіндей
жоғары деңгейде. Сонымен қатар, демалыс үйі маңайында отыздан астам жеуге
жарамды шөптер өседі. Соны етке араластырып қосса, бірегей әдемі дәм пайда
болады.
Мұнда саяхатшылардың көңілін көтеретін қызықты ойындар да өтпей
қалмайды. Мәселен, жергілікті жас жігіттер ұлттық ойындарды ойнап, ат
үстіндегі небір жаттығу тәсілдерін жұртшылық назарына ұсынады.
Қарқаралы өңіріне келген әрбір жан өзіне бұған дейін көрмеген
таңғажайып әлем ашады. Енді алдағы уақытта Тас бұлақ курорты халықаралық
стандарттарға жауап беретін соңғы үлгідегі демалыс орнына айналғалы отыр.
Мұнда бұл күндері көп жерде кездесе бермейтін бірегей орындар
салынуда. Тас бұлақта Қазақстандағы тұңғыш панорамалық лифт орнатылды.
Француз терезелі, жылы еденді әдемі 8 номерлі нысан есігін ашты. Оның бірі
жаңа отау құрып жатқандарға арналған. Елімізде әрбір апта сайын 2000 неке
қиылады екен, ендеше бұл нысан солар үшін таптырмас орын болары сөзсіз.
Бұдан өзге, соңғы үлгідегі мейрамханалар, орман арасында жазғы көңіл көтеру
алаңдары, дәмханалар бар. Түгелдей жасыл желең ағашпен көмкерілген бір
төбенің етегіне әртүрлі стильде жасалынған алты әңгімелесу орны (беседка)
қойылған.
Жоғарыда айтылып өткендей, Қарқаралы таулы аймағында орналасқан бұдан
да басқа Жемчужина, Каскад демалыс үйлері, Жас дәурен, Шапағат,
Романтик балаларға арналған сауықтыру орталықтары да Тас бұлақ пен
Шахтер демалыс үйлеріне ұқсас қызмет түрлерін көрсетуге қауқарлы.
Демалушылар мен қонақтар мұнда ХІХ ғасырда бой көтерген әдемі құрылыс
нысаны – Орманшы үйі мен жақында салынған Табиғат мұражайын да
тамашалай алады.
Бұлар алыстан келген саяхатшылардың көңілін аулап, ынтықтыру үшін,
сонымен қатар, күйбең тірліктен біраз қолдарын босатып, демалу үшін келген
адамдардың жандарына дауа, демалыс ұсыну үшін табиғат-ананың өзі сыйлаған
құндылықтарды пайдаланып отыр. Сарыарқаның қымбат алтын тәжі атанған
Қарқаралы аймағының адам баласына беретін сыйлығы бұдан да көп.
Қарқаралы табиғатының туризмдегі бағалануы
Атыңнан айналайын, Қарқаралы демекші, ежелден сұлулығымен әркімді
тәнті етіп келген бұл өлке енді Қазақстанның туризм саласын дамытудағы
басты көздеген мақсаттардың бірі болып отырғаны рас. Мұнда жер шарының кез
келген бұрышынан келген саяхатшыны таңғалдыра алардай, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz