ӨСіМДіКТЕРДіҢ ФОТОСИНТЕЗ АППАРАТЫ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ФОТОСИНТЕЗ

Автотрофты қоректенудің жоғарғы және төменгі сатыдағы жасыл өсімдіктер
фотосинтезі, бактериялық фотосинтез немесе фоторедукция және хемосинтез
түрлері болады. Біздің планетамыздағы органикалық заттардың барлық қоры
осы үшін процестің нәтижесінде түзілген. Жасыл пигментті бар жоғарғы және
төменгі сатыдағы өсімдіктерде фотосинтез процесі жүреді Хлорофилдің
қатысуымен өсімдіктер күн энергиясын сіңіріп, оны химиялық қосылыстар
энергиясына айналдырады. Хлорофилдің сіңірген энергиясы бірқатар аралық
акцепторлар арқылы су мен көмірқышқыл газына жеткізіледі, осының
нәтижесінде инертті болып саналатын бұл заттар күрделі органикалык
косылыстар түзе отырып әрекеттеседі. Жалпы алғанда, фотосинтез реакцаясының
жиынтық тендеуін Ван-Ниль бойынша былайша жазуға болады;

Бұл теңдеу және сияқты жай минералдық заттардын күн сәулесінін
энергиясы есебінен органкалық зат-көмірсу түзілетінін көрсетеді.Фотосинтез
кезінде бос оттегі бөлініп шығуынын зор манызы бар.Фотосинтез процесінің
арқасында жер атмосферасында оттегінің қоры жасалып, тіршіліктің аэробты
формаларыдамыды.Қ.А.Тимирязев жасыл өсімдіктердің фотосинтез
кызметінің космостық ролін сипаттап берді. Күн сәулесін сіңіріп,
бос оттегін бөліп шығару арқасында жасыл өсімдіктер жер беті- ндегі
тіршіліктің қалыпты дамуына зор үлес қосты.
Соңғы кездегі зерттеулер көрсеткеніндей, фотосинтез проце- сінде күн
сәулесінің энергиясы NADPH және ATP-түзілуіне жұмсалады. Сондықтан
фотосинтез теңдеуін М.Кальвин былайща
келтіреді;

Эволюция барысындафотосинтез процесін жүргізуші организмдер хемосинтез
процесін жүргізуші организмдерден кейін пайда болады, алайда фотосинтез
процесінде қоры іс жүзінде шексіз болып табылатын заттар мен күн энергиясы
пайдаланатындықтан, бұл процес барынша дамыды. Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер
фотосинтезінің арасында көмірдің, щымтезек пен мұнайдың қоры ерте замандағы
геологиялық дәуірлерде қалыптасты. Жер бетінде тіршілік ететін
гетеротрофтардың бәрі де қоректік заттарды өсімдіктер фотосинтез есебінен
қабылдайды.
Бактериялық фотосинтез эволюция тұрғысынан алып қарағанда өте ертеде
пайда болған. Бактериялық фотосинтез немесе фоторедукция деп аталатын бұл
процес бактериялар тобында жүзеге асырылады. Бүл топқа пурпурлық
(қанқызыл) және қызыл күкірт емес бактериялар, жасыл күкірт бактериялары
жатады. Олардың құрамында хлорофиллден біраз айырмашылығы бар
бактериохлорофилл пигменті және каротиноидтар бар. Пигменттері болуының
арқасында олар күн сәулесінің энергиясын сіңіреді. Бактериялық фотосинтез
бен өсімдіктер фотосинтезінің ұқсастығы, міне, осында. Мұнда сутегі көзі
ретінде су емес, көмірсутектер, күкіртсутектер мен май қышқылдары
пайдаланылады. Фотосинтезден ерекше мұнда оттегі бқлініп щықпайды. Сутегі
көздері аз таралғандықтан сондай-ақ олардың өоры өте щектеулі
болғандықтан, фоторедукция процесі кең дамып, таралмаған.
Атмосферада бос оттегінің жиналуы салдарынан автотровтық қоректенудің
ұшінші түрі – хемосинтез жүзеге асады. Хемосинтезді орыс микробиологы С.Н.
Виноградский ашты. Хемосинтез жарық жоқ жердегі аэробты жағдайларда
тіршілік етеін пигментсіз бактериялық тобына тән. Көмірқышқыл газын
тотықсыздандыру үшін бұл бактериялар к.н энергиясын емес, химиялық тотығу
реакцияларының энергиясын пайдаланады. Күкірттің алуан түрі қосылыстарын
тотықтыратын күкірт бактерияларының үлкен тобы хемосинтез бактерияларына
жатады. Күкірттің тотығуы нәтижесінде энергия бөлініп шығады, оны
бактериялық органикалық қосылыстар түзе отырып көмірқышқыл газын
тотықсыздандыру үшін пайдаланылады. Сондай-ақ С.Н. Виноградский ашқан
нитрофикациялаушы бактериялар да хемосинтез бактерияларына жатады.
Хемосинтездің фотосинтез фотосинтезден энергия көзі жөнінен де, сондай –
ақ сутегі көзі жөнінен де айырмашылығы бар. Бұл процесс оттегін бөліп
шығармастан өтеді. Энергия мен сутегі көздерінің шектеулі болуы салдарынан
хемосинтез кең таралмаған.
Жалпы алғанда, жер бетіндегі өсімдіктер атмосферадан 170 млрд. т.
сіңіреді, 130 млрд. т су жұмсап, 2.10 Дж Күн энергиясы есебінен
100 млрд. т. органикалық зат түзеді.

ӨСіМДіКТЕРДіҢ ФОТОСИНТЕЗ АППАРАТЫ

Фотосинтез процесі негізінен өсімдіктердің жасыл жапрақтарында өтеді.
Жапырақ тақтасының анатомиялық құрылысынан палисадты және борпылдақ
паренхима байкалады. Паренхима клеткаларында ерекше органиодтар –
хлоропластар болады, онда фотосинтездің күрделі реакциялары өтеді.
Хлоропластардың электрондық микроскоппен қарағандағы құрылысы 1 тарауда
сипатталған, сондықтан айтылғандарды қайталамастан, хлоропластың атқаратын
қызметіне тоқталайық.
Барлық жоғарғы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.