Иммунитеттің жас ерекшеліктері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Иммундық жүйе, оның қорғаныс қамалдары
Қан құю және қан топтары

ЖОСПАР

Иммунитеттің жас ерекшеліктері 2
Қан құю және иммунитет 3
Әдебиет 8

Иммунитеттің жас ерекшеліктері

Қазіргі кезде ана құрсағындағы ұрықтың қанында антигендер болмайтыны
анықталды. Ұрық плацентасының қорғаныс қабілетіне байланысты оның денесінде
ешқандай антиденелер өндірілмейді, бірақ анасының қанындағы антигендерді
плацента ұрыққа өткізбейді. Ал бала туған сәттен бастап сыртқы ортадағы
көптеген микроорганизмдерге қарсы тұру қабілеті дами бастайды. Бірақ
алғашқы 3 айдың ішінде бала организмі анасынан алған антиденелердің
әсерінен ауруға төзімді болады. Алғашқы кезде сәбидің денесінде антиденелер
аз өндіріледі, өйткені ондай атиденелер ана сүтінің құрамында болады.
Баланың иммундық қабілеттері күшті дамитын кез 1 жастан 10 жасқа дейін,
онан әрі 20 жасқа дейін иммундық қорғанысы біршама төмендейді де 20 жастан
40 жасқа дейін тұрақталады, ал 40 жастан аса біртіндеп нашарлай бастайды.
Әсіресе жыныс мүшелерінің қызметі әлсіреген кезде иммундық қабілет төмен
болады.
Балалар мен жас өспірімдердің ауруларының алдын алуда арнайы
екпелердің маңызы зор:
1. Туберкулезге (көксауға) қарсы бірінші екпе 5-7 күндері жасалады да,
7, 12, 17 жаста қайталанады.
2. Полиомиелитке қарсы бірінші екпе 2 айда жасалып, 1, 2, 3, 7, 15-16
жаста қайталанады.
3. Дифтерия (күл) мен көкжөтелге (коклюш) қарсы бірінші екпе 5-6 айда,
2-3 және 6 жаста қайталанады.
4. Шешекке қарсы бірінші екпе 1-1,5 жаста, 8 және 15 жаста
қайталанады. Бірақ соңғы кездерде бұл аурудың толық жойылуына байланысты
қазір ешқандай екпені жасамайды.
5. Қызылшаға қарсы 10 айдан бастап 8 жасқа дейін бір рет қана егіледі.
Осы мәліметтерді тұжырымдай келе, оқу мен дене еңбегі қанға белгілі
шамада әсер етеді. Ол әсерлер еңбектің ұзақтығына байланысты деп айтуға
болады. Яғни гигиеналық талаптарға сай оқу мен дене шынықтыруды ұйымдастыру
арқылы балалар мен жастардың организміне ауыртпальгқ түсірмей, денсаулығын
сақтауға болады.

Қан құю және иммунитет

Қан құюдың қажеттілігі және қан топтарының негізі. Адам жараланып,
денесінен қанның жартысына жуығы аққанда әлсіреп, тірлігінен айырылады.
Мұндай жағдайда бір кісінің қанын екінші адамға құйып, жарақаттанған адамды
аман алып қалуға болады. Бірақ адамдардың қанының құрамы бір-біріне сәйкес
келмесе, қан құйылған кісі өліп те кетуі мүмкін. Сондықтан донордың (қан
беруші адам) қанын реципиентке (қан қүйылатын кісі) құяр кезде алдымен
олардың қандарының сәйкестігін тексереді.
Қанның құрамындағы эритроциттерде екі түрлі агглютиноген деп аталған
зат бар: А және В агглютиногендер. Қанның плазмасында бұлармен кездескенде
қанды ұйытып тастайтын α және β агглютининдер болады. Егер агглютиноген А
агглютииин альфамен (α) немесе агглютиноген В агглютинин бетамен (β)
кездессе, қанның эритроциттері бір-біріне жабысып, бұзылып, қан ұйып қалады
да, оттегін денеге таситын эритроциттер қызметін атқара алмай, адам өліп
кету қаупінде болады. Бұл заттардың бір-бірімен қосылыс жасау мүмкіндігі 4
түрлі, соған байланысты адамдардың қанын 4 топқа бөліп АВО жүйесі деп
атаған:
1. Эритроциттерінде агглютиногендер жоқ, бірақ плазмасында екі
агтлютининдері (α, β) де бар кісілер. Мұндай адамдар 40%, олар І-топқа
жатады;
2. Қанының эритроциттерінде агглютиноген А, плазмасында агглютинин β
бар адамдар 39%, олар II-топқа жатады;
3. Эритроциттерінде агглютиноген В, плазмасында агглютинин α бар
кісілер 15%, олар ІІІ-топқа жатады;
4. Эритроциттерінде агглютиноген А және В бар, плазмасында
агглютининдер жоқ кісілер 6%, олар IV-топқа жатады.
Осы агглютиногендер мен агтлютининдердің бір-бірімен кездеспеуін
көздеп, донор мен реципиенттің қандарын тексереді.
11-ші кесте
Қан құю кестесі
Плазмадағы Эритроциттердегі Халықаралық Топтар Қанды құю
агглютининдер агглютиногендер топтастыру мүмкіндігі
α және β Жоқ О I Барлық топқа
β А А II IV және II
α В В III топқа IV және
Жоқ А және В АВ IV III топқа
IV топқа ғана

АВО жүйесінен басқа түрлі адамдар топтарында кездесетін қанның
қорғаныс жүйелері бар екені анықталды. Соның ішінде алғаш рет макака-резус
маймылдарының қанынан табылған резус-фактор деп аталған заттың маңызы
күшті. Бұл зат адамдардың 85%-ында бар, ал 15%-ында жоқ. Резус-факторы бар
адамдарды оң-резусты (Rh+), жоқ адамдарды сол-резусты (Rh -) деп атайды.
Егер Rh - кісіге Rh + адамның қанын құйса, ол реципиентте сол факторға
қарсы антидене пайда болады. Ал екінші рет сондай қан құйылса, бұрын пайда
болған арнайы агглютиногендер эритроциттерді бір-біріне жабыстырып,
қызметін тоқтатады да, адамның өміріне қауіп төнеді. Осы резус-факторға
байланысты Rh - жүкті әйелдердің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.