Клиникалық рефракция
Тақырыбы
Физиологиялық оптика
Рефракция және аккомодация
Жоспары
1. Клиникалық рефракция
2. Аккомадация
3. Клиникалық аномалия рефракацияның суреттемесі
Көз – бұл күрделі фотооптикалық физиологиялық жүйесі. Заттарды
қабылдауы тор қабықшадан анализдеп бейнелейді. Тор қабықшаға бейне көздің
оптикалық топтамасы арқылы түседі: сірі қабық, алдыңғы ылғалды бөлме, көз
бұршағы, шыны тәрізді дене. Оптика топтамасы сәулені сындырады.
Ең маңызды сәуле сындыру топтамалары сірі қабықшамен, көз бұршағы.
Сәуле сындыру топтамасының күшін белгілеу үшін (диоптрия термині
қолданылады. Диоптрия – бұл линзаның сәуле сындыру күші, онда қатар түскен
сәуле сынғаннан кейін 1 метр аралықта фокусқа жиналады.
Әрбір оптикалық жүйеде сындыру күші диоптриямен белгіленген – бұл
физикалық рефракция.
Ересек адамда физикалық рефракция шамамен 60 дптр-ға тең, соның
ішінде 40 дптр – сірі қабықшаның сындыру күші, 20 дптр – көз бұршағының
сындыру күші.
Клиникалық рефракция
Көздің оптикалық топтамасы арқылы өткен сәуле тор қабықшада тура
фокусталып анық бейнеге айналады, яғни көздің оптикалық жүйесіндегі тор
қабықшаға тура фокусталады.
Бұл басты екі факторға бағынады – көздің оптикалық жүйесіндегі
сындыру күшіне және алдыңғы артқы өлшеміне, яғни көз алмасының үлкендігі
тор қабықшаның жағдайын анықтайды. Көздің оптикалық жүйесіндегі тор
қабықшамен артқы басты фокустың аралық қатынас орнын клиникалық рефракция
деп мінездейді. Яғни затты жақсы қабылдап көру үшін көздің оптикалық
жүйесінде бейненің сынуы аз, ол тор қабықшаға тура түсуі керек. Егер оптика
жүйесіндегі артқы басты фокус қабықшамен сәйкес келсе клиникалық рефракция
эмметропикалық болады, Е әрпімен белгіленеді.
Көз рефракциясының аномалиясы, көз оптикалық жүйесінде басты фокус
тор қабықшамен сәйкес келгенді аметропия деп аталады. Көз клиникалық
рефракциясының үш нұсқасы бар. Егер сындыру күші бір-бірімен жанасса, дұрыс
геометриялық форманы құрайды. содан кейін офтальмометр доғасын бастапқы
қалпынан перпендикулярға бұрайды. Егер сірі қабықшаның қисықтығы екі
меридианға сәйкес келсе, фигуралардың орны бір-біріне өзгермейді. егерде
сірі қабықшаның басқа меридианда сындыру мүмкіндігі өзгерсе, онда фигуралар
жылжиды және зерттеуші офтальмометрді бұрап дұрыс орнына қою керек.
Офтальмометр доғасында шкалалар бар. Соның бөлімдерінен астигматизм
деңгейін анықтайды. Одан да басқа ось астигматизмін анықтауға болады. егер
зерттеліп отырған кезде астигматизм қисық осьті болса, офтальмометрмен сірі
қабықшаға фигураларды орнатқанда перпендикулярлы тік осьті фигуралар бір
бүтін сызықты құрамайды. Бұл жағдайда зерттеуші афтальмометр доғасын,
афтальмометр ортасынан жүргізілген сызықтар бір бүтін сызығын құрағанша
бұрайды. Астигматизмді белгілеу үшін зерттеліп отырғанның картасында схема
қолданылады, градустегі сірі қабықшаның басты сындыру меридиандары
белгіленеді және әрбір меридианды сірі қабықшаның сындыру күші көрсетіледі.
Клиникалық рефракция
Клиникалық рефракция субъективті және объективті жолдарымен
анықталады. Субъективті әдіс – бұл екі түрлі линзаның күшімен рефракцияны
анықтайды. Жиналмалы линза – conver сөзімен белгіленеді және + белгісімен,
ал шашпалы – convex сөзімен және – белгісімен белгіленеді. Бұл линзалар
аметропияның рефракциясын бір өлшемге жеткізіп түзетеді және корригурующий
деп аталады. Өйткені жақыннан көргіштікте сындыру күші көп, сол үшін бейне
тор қабықшаға түсу үшін көз рефрекциясы босаңсиды, оған жету үшін шашпалы
линзаны қояды, яғни жақыннан көргіштік көз өткірлігі шашпалы линза арқылы
жоғарылайды.
Алыстан көргіштікте керісінше, рефракцияның жетіспеушілігі бар. Содан
соң көз өткірлігін жоғарылату үшін рефракцияны күшейтеді, яғни көзге
жиналмалы линза қойылады.
Рефракцияны субъективті әдіспен анықтауы орта медициналық жұмысшы
жүргізеді линза наборларымен. Наборда шашпалы және жинақтаушы линзалардан
басқа цилиндр тәрізді линзалар бар. Астегматизмді коррекциялауға арналған
оптикалық линзалар сындыру күші көбею бойынша орналасқан 0,25, 20,0 дптр.
Лайықты линза табу үшін оларды біртіндеп көзілдірікке салып тексереді.
Субъективті әдіспен рефракцияны анықтағанда корригиралық линзаларды
таңдағанда көздің өткірлігін бақылап өткізеді. Тексеріліп отырғанда таблица
5 метр ара қашықтықта қойылады және әр көздің көргіштігін жеке-жеке
тексереді. егер көздің өткірлігі тура болса, 1,0, онда тексеріліп отырған
рефракцияның 2 түрі болуы мүмкін – эммотропия немесе гиперметропия.
Бұл рефракцияның 2 түрін ажыратуға болады: көзге 0,5 дптр линзаны
жақындату керек. Эммотропияда жақындатылған линза көздің өткірлігін бірден
төмендетеді, өйткені көздің сындыру күшін күшейтеді, яғни жақыннан
көргіштік артады. Гиперметрия кезінде қойылған + 0,5 дптр ешнәрсе
өзгертпейді немесе көздің өткірлігін күшейтпейді.
Егер көздің өткірлігі 1,0 төмен болса, зерттеліп отырған жоғарғы
сатыдағы жақын көргіштік немесе алыстан көргіштік пайда болғандығын
білдіреді. 0,5 дптр-лық линзаны қою жолымен бұл рефракция түрлерін жеңіл
дифференция болады.
Жақын көргіштікте көз өткірлігі нашарлайды, алыс көргіштік жақсарады.
Бұл рефракцияны анықтау әдісі негізі жақын көргіштік – шашпалы линзаны
корригирлендіреді, ал алыстан көргіштік – жиналмалы рефракцияны объективті
әдіспен анықтайды.
Дәрігерлер көз рефракциясын сиоскоп әдісімен анықтайды. Оның негізі
офтальмоскоптың көмегімен зерттелушінің қарашығына жарық будасын жіберсе,
кейіннен әрі-бері қозғаса қарашық аумағында көлеңке пайда болады, оның
қозғалыс бағыты көздің рефракциясына байланысты.
Орта буындағы дәрігерлер астигматизм кезінде офтальмометр әдісімен
рефрактометрия кезінде рефрактометриямен анықтай білу керек.
Біздің елімізде жиі қолданатын Гартингер рефрактометрі. Прибор сірі
қабықшаға қарашық арқылы жанарлы маркілерін көлденең және тігінен сызықтар
сияқты жібереді.
Тік сызықтар рефракцияны анықтау үшін арналған, көлденең сызықтар –
астигматизмнің басты меридиандарын табу үшін арналған.
Астигматизмді анықтау үшін түтікшені 900-қа бұрайды. Егер
маркілерінің орындары өзгермесе астигматизм жоқ және керісінше, егер
сызықтар бір-біріне қарай қимылдаса, онда астигматизм куәсі болады.
астигматизм басты меридианын анықтау үшін көлденең жатқан рефрактометрдің
сызықтарына шамалайды.
Объективті әдіспен рефракцияны анықтайтын басқа да приборлар бар.
Кейбір приборлар кішкентай компьютерлермен жабдықталған және автоматы
клиникалық рефракцияның бүкіл меридианын автоматы өлшеп графикпен
көзілдірік рефебінің қорытындысын береді. Осындай приборларға диаптрон
жатады. Сырқаттың рефракциясын анықтап көзілдірік таңдайды. Рефракцияға
байланысты зерттеу көзілдірік қойып жиналмалы және шашпалы линзаларды көзге
қойып көзілдірік таңдайды. Көзейнектер сындыру күшіне байланысты біртіндеп
жоғарылатып, сырқаттың көз өткірлігін нақтылыққа жеткенше таңдалады.
Көзейнектерді таңдау арнайы афтальмоногиялық комбайнның арнайы приставкасы
фороптер арқылы корригириялық көзейнектер таңдалады. Көзәйнектер таңдау
үшін ережелер қолданылады. Көзейнектер оң көзге, кейіннен сол көзге жеке-
жеке таңдалады. Жақыннан көргіштікте көз өткірлігі жоғары, сондықтан
сындыру күші төмен көзейнек беріледі. Ал алыс көргіштікте керісінше, жоғары
көз өткірлігі төмен, сондықтан сындыру күші жоғары көзейнек беріледі.
алдымен көздің өткірлігін тексеріп, содан соң оң және сол көзге көзәйнек
таңдалады.
Содан кейін зерттеушіге тексеру көзілдірігін кигізіп, оқытып,
жүргізіп, бірнеше уақыттан кейін корригиралық линзалардың шыдамдылығын
тексеру қажет.
Көзілдірікке рецепт беру үшін қарашық орталықтарының арақашықтығын
білу керек. Бір көздің сірі қабықшасының сыртқы аймағынан, екінші көздің
сірі қаьықшасының ішкі аймағына дейінгі арақашықтықтарды миллиметрлік
сызғышпен өлшейді.
Науқас сызғыш қойылған ... жалғасы
Физиологиялық оптика
Рефракция және аккомодация
Жоспары
1. Клиникалық рефракция
2. Аккомадация
3. Клиникалық аномалия рефракацияның суреттемесі
Көз – бұл күрделі фотооптикалық физиологиялық жүйесі. Заттарды
қабылдауы тор қабықшадан анализдеп бейнелейді. Тор қабықшаға бейне көздің
оптикалық топтамасы арқылы түседі: сірі қабық, алдыңғы ылғалды бөлме, көз
бұршағы, шыны тәрізді дене. Оптика топтамасы сәулені сындырады.
Ең маңызды сәуле сындыру топтамалары сірі қабықшамен, көз бұршағы.
Сәуле сындыру топтамасының күшін белгілеу үшін (диоптрия термині
қолданылады. Диоптрия – бұл линзаның сәуле сындыру күші, онда қатар түскен
сәуле сынғаннан кейін 1 метр аралықта фокусқа жиналады.
Әрбір оптикалық жүйеде сындыру күші диоптриямен белгіленген – бұл
физикалық рефракция.
Ересек адамда физикалық рефракция шамамен 60 дптр-ға тең, соның
ішінде 40 дптр – сірі қабықшаның сындыру күші, 20 дптр – көз бұршағының
сындыру күші.
Клиникалық рефракция
Көздің оптикалық топтамасы арқылы өткен сәуле тор қабықшада тура
фокусталып анық бейнеге айналады, яғни көздің оптикалық жүйесіндегі тор
қабықшаға тура фокусталады.
Бұл басты екі факторға бағынады – көздің оптикалық жүйесіндегі
сындыру күшіне және алдыңғы артқы өлшеміне, яғни көз алмасының үлкендігі
тор қабықшаның жағдайын анықтайды. Көздің оптикалық жүйесіндегі тор
қабықшамен артқы басты фокустың аралық қатынас орнын клиникалық рефракция
деп мінездейді. Яғни затты жақсы қабылдап көру үшін көздің оптикалық
жүйесінде бейненің сынуы аз, ол тор қабықшаға тура түсуі керек. Егер оптика
жүйесіндегі артқы басты фокус қабықшамен сәйкес келсе клиникалық рефракция
эмметропикалық болады, Е әрпімен белгіленеді.
Көз рефракциясының аномалиясы, көз оптикалық жүйесінде басты фокус
тор қабықшамен сәйкес келгенді аметропия деп аталады. Көз клиникалық
рефракциясының үш нұсқасы бар. Егер сындыру күші бір-бірімен жанасса, дұрыс
геометриялық форманы құрайды. содан кейін офтальмометр доғасын бастапқы
қалпынан перпендикулярға бұрайды. Егер сірі қабықшаның қисықтығы екі
меридианға сәйкес келсе, фигуралардың орны бір-біріне өзгермейді. егерде
сірі қабықшаның басқа меридианда сындыру мүмкіндігі өзгерсе, онда фигуралар
жылжиды және зерттеуші офтальмометрді бұрап дұрыс орнына қою керек.
Офтальмометр доғасында шкалалар бар. Соның бөлімдерінен астигматизм
деңгейін анықтайды. Одан да басқа ось астигматизмін анықтауға болады. егер
зерттеліп отырған кезде астигматизм қисық осьті болса, офтальмометрмен сірі
қабықшаға фигураларды орнатқанда перпендикулярлы тік осьті фигуралар бір
бүтін сызықты құрамайды. Бұл жағдайда зерттеуші афтальмометр доғасын,
афтальмометр ортасынан жүргізілген сызықтар бір бүтін сызығын құрағанша
бұрайды. Астигматизмді белгілеу үшін зерттеліп отырғанның картасында схема
қолданылады, градустегі сірі қабықшаның басты сындыру меридиандары
белгіленеді және әрбір меридианды сірі қабықшаның сындыру күші көрсетіледі.
Клиникалық рефракция
Клиникалық рефракция субъективті және объективті жолдарымен
анықталады. Субъективті әдіс – бұл екі түрлі линзаның күшімен рефракцияны
анықтайды. Жиналмалы линза – conver сөзімен белгіленеді және + белгісімен,
ал шашпалы – convex сөзімен және – белгісімен белгіленеді. Бұл линзалар
аметропияның рефракциясын бір өлшемге жеткізіп түзетеді және корригурующий
деп аталады. Өйткені жақыннан көргіштікте сындыру күші көп, сол үшін бейне
тор қабықшаға түсу үшін көз рефрекциясы босаңсиды, оған жету үшін шашпалы
линзаны қояды, яғни жақыннан көргіштік көз өткірлігі шашпалы линза арқылы
жоғарылайды.
Алыстан көргіштікте керісінше, рефракцияның жетіспеушілігі бар. Содан
соң көз өткірлігін жоғарылату үшін рефракцияны күшейтеді, яғни көзге
жиналмалы линза қойылады.
Рефракцияны субъективті әдіспен анықтауы орта медициналық жұмысшы
жүргізеді линза наборларымен. Наборда шашпалы және жинақтаушы линзалардан
басқа цилиндр тәрізді линзалар бар. Астегматизмді коррекциялауға арналған
оптикалық линзалар сындыру күші көбею бойынша орналасқан 0,25, 20,0 дптр.
Лайықты линза табу үшін оларды біртіндеп көзілдірікке салып тексереді.
Субъективті әдіспен рефракцияны анықтағанда корригиралық линзаларды
таңдағанда көздің өткірлігін бақылап өткізеді. Тексеріліп отырғанда таблица
5 метр ара қашықтықта қойылады және әр көздің көргіштігін жеке-жеке
тексереді. егер көздің өткірлігі тура болса, 1,0, онда тексеріліп отырған
рефракцияның 2 түрі болуы мүмкін – эммотропия немесе гиперметропия.
Бұл рефракцияның 2 түрін ажыратуға болады: көзге 0,5 дптр линзаны
жақындату керек. Эммотропияда жақындатылған линза көздің өткірлігін бірден
төмендетеді, өйткені көздің сындыру күшін күшейтеді, яғни жақыннан
көргіштік артады. Гиперметрия кезінде қойылған + 0,5 дптр ешнәрсе
өзгертпейді немесе көздің өткірлігін күшейтпейді.
Егер көздің өткірлігі 1,0 төмен болса, зерттеліп отырған жоғарғы
сатыдағы жақын көргіштік немесе алыстан көргіштік пайда болғандығын
білдіреді. 0,5 дптр-лық линзаны қою жолымен бұл рефракция түрлерін жеңіл
дифференция болады.
Жақын көргіштікте көз өткірлігі нашарлайды, алыс көргіштік жақсарады.
Бұл рефракцияны анықтау әдісі негізі жақын көргіштік – шашпалы линзаны
корригирлендіреді, ал алыстан көргіштік – жиналмалы рефракцияны объективті
әдіспен анықтайды.
Дәрігерлер көз рефракциясын сиоскоп әдісімен анықтайды. Оның негізі
офтальмоскоптың көмегімен зерттелушінің қарашығына жарық будасын жіберсе,
кейіннен әрі-бері қозғаса қарашық аумағында көлеңке пайда болады, оның
қозғалыс бағыты көздің рефракциясына байланысты.
Орта буындағы дәрігерлер астигматизм кезінде офтальмометр әдісімен
рефрактометрия кезінде рефрактометриямен анықтай білу керек.
Біздің елімізде жиі қолданатын Гартингер рефрактометрі. Прибор сірі
қабықшаға қарашық арқылы жанарлы маркілерін көлденең және тігінен сызықтар
сияқты жібереді.
Тік сызықтар рефракцияны анықтау үшін арналған, көлденең сызықтар –
астигматизмнің басты меридиандарын табу үшін арналған.
Астигматизмді анықтау үшін түтікшені 900-қа бұрайды. Егер
маркілерінің орындары өзгермесе астигматизм жоқ және керісінше, егер
сызықтар бір-біріне қарай қимылдаса, онда астигматизм куәсі болады.
астигматизм басты меридианын анықтау үшін көлденең жатқан рефрактометрдің
сызықтарына шамалайды.
Объективті әдіспен рефракцияны анықтайтын басқа да приборлар бар.
Кейбір приборлар кішкентай компьютерлермен жабдықталған және автоматы
клиникалық рефракцияның бүкіл меридианын автоматы өлшеп графикпен
көзілдірік рефебінің қорытындысын береді. Осындай приборларға диаптрон
жатады. Сырқаттың рефракциясын анықтап көзілдірік таңдайды. Рефракцияға
байланысты зерттеу көзілдірік қойып жиналмалы және шашпалы линзаларды көзге
қойып көзілдірік таңдайды. Көзейнектер сындыру күшіне байланысты біртіндеп
жоғарылатып, сырқаттың көз өткірлігін нақтылыққа жеткенше таңдалады.
Көзейнектерді таңдау арнайы афтальмоногиялық комбайнның арнайы приставкасы
фороптер арқылы корригириялық көзейнектер таңдалады. Көзәйнектер таңдау
үшін ережелер қолданылады. Көзейнектер оң көзге, кейіннен сол көзге жеке-
жеке таңдалады. Жақыннан көргіштікте көз өткірлігі жоғары, сондықтан
сындыру күші төмен көзейнек беріледі. Ал алыс көргіштікте керісінше, жоғары
көз өткірлігі төмен, сондықтан сындыру күші жоғары көзейнек беріледі.
алдымен көздің өткірлігін тексеріп, содан соң оң және сол көзге көзәйнек
таңдалады.
Содан кейін зерттеушіге тексеру көзілдірігін кигізіп, оқытып,
жүргізіп, бірнеше уақыттан кейін корригиралық линзалардың шыдамдылығын
тексеру қажет.
Көзілдірікке рецепт беру үшін қарашық орталықтарының арақашықтығын
білу керек. Бір көздің сірі қабықшасының сыртқы аймағынан, екінші көздің
сірі қаьықшасының ішкі аймағына дейінгі арақашықтықтарды миллиметрлік
сызғышпен өлшейді.
Науқас сызғыш қойылған ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz