Канаданың газ өнеркәсібі

Канаданың газ өнеркәсібі

Соңғы екі жылда Канаданың газ өнеркәсібіндегі аналитикалық жұмыстар ресурсты база саласының қысқаруын, олардың табиғи газ қорларын толтыруға қабілетті еместігін АҚШ-қа газдың экспортты жеткізілуінің азаюын және Канаданың федеральды әкімшілік іс-әрекетінің болжамсыздық мәселелерін көрсететеді. Сонымен қатар, жағдай оны сипаттағандай драмалық емес, шынында да салалардың дамуындағы өзгерістер мен олардың дәстүрлі табиғи газ негіздерін және дәстүрлі өндіру аудандарынан жаңа кездер мен жаңа аудандарға ауысуын айтуға болады.

Канададағы табиғи газ олардың 1859ж Нью-Брансуинедегі және 1866ж Онтариода бірінші ашылғаннан бастап 20ж шамасында ластанған деп есептеніп, жағылып жіберіп отырды. Жағдай 1883ж Альберта провинциясында газдың алынуынан кейін өзгерді (суда бұрғылаған) және 1901ж. Сол жерде өндіріле бастады. Бұл жерде- Медисин Хат-1907ж. Р. Киплинг келіп “Тозаң іргетасы” деп атады. 1909ж. “Боу” газ кенорыны ашылды, ал 1912ж. Одан Калгариға дейін ұзындығы 275км құбыр жүргізілді. 1930ж-да кенорын тозды, ол кезде оның жалпы өнімі 10млрд. куб. м-ді құрады. 1950ж. ортасына дейін газ жергілікті қолдануға артық қолданылады, және 1957ж. Газ бірінші рет Батыс Канададан Шығысқа трансканада газқұбыры арқылы тасымалданды. Канада газ өнеркәсібінің тарихындағы ең ірі оқиғаларға 1967ж. о. Сейблда және 1969ж. о. Мелвиллда кенорынның ашылыуын, 1999ж. -2000жж “Ледиферн” кенорынының ашылуы және бірінші рет 2000ж газдың “Альянс” құбыры арқылы АҚШ-қа жеткізілуі жатады. Мүмкін, ең маңызды көмірлі қат-қабаттан өндіріліп бастаған газдың және газ гидраттан газ өндіру тәжірибесі болуы мүмкін. Соңғы он жылда Канаданың табиғи газы мемлекет және бөлек провинциялары үшін үлкен мағынаға ие болуда. Мысалы, табиғи газдан роялти кірістері, басты мұнай-газ өндіретін Альберта провинциясынан алынатын, мұнай және битумға сай кірістерінен басым. Газ шығаратын таза салмақ шығарылатын мұнай таза салмағына қарағанда мемлекетке көп әкеледі. 1999ж. о. Сейбиде өндіру басталғанға дейін, газдың 83℅ Альберт провинциясында, 13℅ Британдық Колумбияда және 4℅ Саскачеванда өндірілді.

1996-2002жж Канаданың газ өнеркәсібінің көрсеткіштері

Дәлелденген Канададағы конвенционалды газ қоры бұрғылау жұмыстарының қалыңдығының өсуі есебінен тұрақты 1700млрд. куб. м. деңгейін ұстауда, біраз қорларды өндіруді қамтамасыз етудің төмендеуі байқалды: 1996ж-да 12, 9дан 2002ж-да 9, 9ж-ға дейін.

Бұл өнеркәсіпті көлемге және жалпы газ ресурстарын бөлуге көңіл аудаттырады; мүмкіндігінше географиялық диверсификациялы өндіру және мүмкіндігінше газды ескі бастаулардан өндіру, біраз жаңа конвенционды емес бастаулардан

2-ші таблица.

2000ж Канаданың конвенционды табиғи газ ресурстары (млрд. куб. м. )

Канаданың соңғы газ ресурсы көмір қат-қабатындағы газды қосқанда 2003 ж. 19028, 7 млрд. куб. м. -ге бағаланды. Бұл бағалау көмір қат-қабатындағы газ ресурсының есебінен жүргізілген 2000ж 2123, 7 млрд. куб. м. көлемнен жоғары, ал 2003ж. - 3681, 2 млрд. куб. м. газ, оны өндіруде экономикалық жағынан тиімді. Бұл ресурстар Ванкуверрадан о. Кейп-Бретонға дейін бөлінген.

Ресурстарды географиялық бөлуде басқа да өзгерістер болды. Батыс Канаданың тұнбалы бассейнінде провинция бойынша соңғы ресурстарды бағалау құрайды: Альберта-7645, 5 млрд. куб. м., Саскачеван - 254, 8, Британды Колумбия - 1415, 8 млрд. куб. м 60 ⁰ жоғары аудандарда - 424, 7; басқа теңізді ресурстар - 2548, 5 млрд. куб. м. Жаңа аудандарда бағалау өзгермеген, ескі аудандармен бағалаудың өсуі көмірлі қат-қабаттағы газ қорының өсуімен себепті. Географиялық пландағы өзгерулер инвестициялы приоритеттердің және ескі аудандарда олардың қарқыны баяулап және ескі аудандарда жандандырылды. Он жылдармен құрылған іргеқұрылым жаңа конвенционды емес газға бағытталуы мүмкін.

Маккензи өзенінің атырау мен жобалар бар (барланған ресурстар шамамен 368 млрд. куб. м., соңғы ресурс-1, 3трлн. ) Маккензи атырауында негізгі жұмыстар 1958 мен 1991ж аралығында жүргізілді, ло кезде 239 скважина бұрғыланды және табиғи газ потенциялы құрлық пен ұсақ сулы аралығында шамамен бірдей болып бөлінген.

Бефорт теңізіндегі, Канаданың Арктика аймағындағы Лабрадор газды бассейнінің және Үлкен Банка бассейн бөлігінің жобалары әзірге тоқтатылды. Бұл жерде газды өндіру құбыр құрлысының бағасы жоғары бағаланғандықтан экономикалық тиімділігі жеткіліксіз болып саналады, 1970-1990жж-да ашылған ірі кенорындарына қарамай, тек қана бір ұйымдастырылған жобаны бейнелеуге болады, ол “Икхил” кенорыны. Онда жылына Инувик ауылын қамтамасыз ету үшін 2, 2 млрд. куб. м. өндіріледі.

Тасымалдануы мен экспорттануы.

Канада газқұбыры арқылы жыл сайын барлық жылдық еніне шайқалады, 2002 ж. 178, 4 млрд. куб. м. бағаланады. Бұл ауқым өндірудегі статистикалық көрсеткіштерінен аспайды, себебі құбырларды энергиямен қамтамасыз ететін газ қосылады. Осылайша барлық торап қалыңдығы күніне 0, 49 млрд. куб. м. құрайды.

Солтүстік территория және солтүстік газқұбырының жобалары.

Соңғы екі жылда арктикалық Канаданың табиғи газ ресурсын игеруге қызығушылық өсуде. Канадалық компаниялар Маккензи өзенінің атырау мен Бефорт теңізіндегі ашылып жатқан даму жұмыстарына оң қарады, барлау ұңғымаларынның көлемін үлкейтті. Бұрғылау жұмыстарын 15 компаниямен жүргізіледі. 2002ж-ң аяғы мен 2003ж-дың басында ауданда 20 ұңғыма бұрғыланды және жұмыс жоспарына жаңа арадағы бесжылдықта 200-240 ұңғыма бұрғылау қосылған, олардың ішінде шамамен жартысы барланатын, бұл қорларды бағалауды одан да жоғары көтереді. Негізгі жұмыстар табиғи газ қорларын көбейтуге бағытталған, сонымен қатар мұнайды да барлау жүргізіледі. Барланатын жұмыстарды ынталандыру мақсатында Канада әкімшілігі бұрғылау қондырғыларынан салық ендіру туралы бес жылдық мораторий жариялады. Бұл салық тәулігіне 50мың долл. Канада салынған бұрғылау қондырғыларын қолдануға себеп болды. Есеп бойынша, Канада кеден жинауларынан жылына 10млн. долл. жоғалтады, бірақ мораторияның әсер ету ағымында барлау мен өндірудің өсуі арқасында 500млн. долл. табады.

Айтылғандай, жердің газды потенциялын игеруде басты бәсекелес көмірлі қат-қабат табиғи газ өндіру мүмкіндігі болып табылады. Сонымен қатар ескі аудандарда көмірді қат-қабаттың газ ресурсын өндіру арктикалық жерлерде газ ресурсына қарағанжда жоғары бағаланады, ал Солтүстіктегі қорлары бойынша танымал кенорвндар әлі анықталынады, бірақ та геологиялық оқылуларда кенорындар саны өсуде. Лицензиялар ауданның орталық бөлігіндегі өзен аңғарындағы және Маккензи атырауындағы, Свердруы бассейндегі, Канаданың Арктиканың шығыс бөлігіндегі және Бефорт теңізінің шельфіндегі аталған бірақ ашылуларға көп мөлшерде берілді. Сонымен қоса, қорларды бағалау жайымен өсуде: Пиато Пилда потенциалды қорлар 65 млрд. куб. м., солтүстік жағалауда - 25 млрд., басқа да Юконаның газды бассейндерінде (Уайтхоре, Кандик, Бентен-Пиауш, Оуд Крау) - шамамен 60млрд. куб. м. бағаланады, бұл компаниялардың үлкен қызығушылығын тудырмайды.

Маккензи өзенінің атырауынан ұсынылған газ құбырының ұзындығы- 720млн., бағасы орташа бағалаумен 3, 5млрд. доллар. Пайдалануға енгізу басында 2008ж ұйғарылды.

“Шверон Кэнада” компаниясы ауданда жұмыс жоспарын аяқтады және барланған ресурстарды 155млрд. куб. м. газға бағаланады. Осылайша, газ құбырын бастапқы фазасы пайдалану қорларымен қамтамасыз етілген деп есептеуге болады.

Қазіргі Канаданың газ өнеркәсібі мемлекетке маңыздылығы мұнайдан кем емес. Осылайша, газға бұрғыланған ұңғымалар саны мұнай ұңғымаларынан көп. АҚШ-та Канаданың газ өнеркәсібінің мәселелеріне іштей қарайды, шыныменде, себебі Канада - АҚШ-тағы ең ірі табиғи газды сыртқа шығарушы. 2002-2003жж. Канаданың газ өндіру станциясы кейбір пайдаланудың төмендеу фонанда және АҚШ-та газ бағасының өсуінен болды. Қамтылған Канаданың газ өндіру ресурстың төмендеуіне себепті өндіру концентрация қалыңдығы бір бассейнде, оның артықшылығы бір провинция Альбертада, бұл кезде Канада бай. Канадаға газ өнеркәсібінің негізгі үміті әдеттегі аудандағы өндіру жұмыстарының болашағына, бірақ мемлекетке әдеттегідей емес газ көздерімен, яғни көмір қат-қабатындағы метан. Арктикалық ресурстарды игеру екінші есеп ретінде қарастырылуда және арктикалық газқұбырларының құрлысының бітеуімен басталады, яғни 2010жылдан кейін.

Маккензи өзенінің мұнай-газды атырабы.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс