Канаданың газ өнеркәсібі
Канаданың газ өнеркәсібі
Соңғы екі жылда Канаданың газ өнеркәсібіндегі аналитикалық жұмыстар
ресурсты база саласының қысқаруын, олардың табиғи газ қорларын толтыруға
қабілетті еместігін АҚШ-қа газдың экспортты жеткізілуінің азаюын және
Канаданың федеральды әкімшілік іс-әрекетінің болжамсыздық мәселелерін
көрсететеді. Сонымен қатар, жағдай оны сипаттағандай драмалық емес, шынында
да салалардың дамуындағы өзгерістер мен олардың дәстүрлі табиғи газ
негіздерін және дәстүрлі өндіру аудандарынан жаңа кездер мен жаңа
аудандарға ауысуын айтуға болады.
Канададағы табиғи газ олардың 1859ж Нью-Брансуинедегі және 1866ж
Онтариода бірінші ашылғаннан бастап 20ж шамасында ластанған деп есептеніп,
жағылып жіберіп отырды. Жағдай 1883ж Альберта провинциясында газдың
алынуынан кейін өзгерді (суда бұрғылаған) және 1901ж. Сол жерде өндіріле
бастады. Бұл жерде- Медисин Хат-1907ж. Р.Киплинг келіп “Тозаң іргетасы” деп
атады. 1909ж. “Боу” газ кенорыны ашылды, ал 1912ж. Одан Калгариға дейін
ұзындығы 275км құбыр жүргізілді. 1930ж-да кенорын тозды, ол кезде оның
жалпы өнімі 10млрд. куб.м-ді құрады.1950ж. ортасына дейін газ жергілікті
қолдануға артық қолданылады, және 1957ж. Газ бірінші рет Батыс Канададан
Шығысқа трансканада газқұбыры арқылы тасымалданды. Канада газ өнеркәсібінің
тарихындағы ең ірі оқиғаларға 1967ж. о.Сейблда және 1969ж. о.Мелвиллда
кенорынның ашылыуын,1999ж.-2000жж “Ледиферн” кенорынының ашылуы және
бірінші рет 2000ж газдың “Альянс” құбыры арқылы АҚШ-қа жеткізілуі жатады.
Мүмкін, ең маңызды көмірлі қат-қабаттан өндіріліп бастаған газдың және
газ гидраттан газ өндіру тәжірибесі болуы мүмкін. Соңғы он жылда Канаданың
табиғи газы мемлекет және бөлек провинциялары үшін үлкен мағынаға ие
болуда. Мысалы, табиғи газдан роялти кірістері, басты мұнай-газ өндіретін
Альберта провинциясынан алынатын, мұнай және битумға сай кірістерінен
басым. Газ шығаратын таза салмақ шығарылатын мұнай таза салмағына қарағанда
мемлекетке көп әкеледі.1999ж. о. Сейбиде өндіру басталғанға дейін, газдың
83℅ Альберт провинциясында, 13℅ Британдық Колумбияда және 4℅ Саскачеванда
өндірілді.
1996-2002жж Канаданың газ өнеркәсібінің көрсеткіштері
1996 1997 1988 1999 2000 2001 2002
Бұрғыланған ұнғымалар3667 4842 4991 7018 9078 16757 9500
саны
Бұрғыланған 25,5 26,7 46,3 54,8 49,1 54,5 58,8
ұнғымалардың жалпы
санынан ℅
Жыл аяғындағы қор, 1849 1818 1756 1727 1690 1702 1702
млрд.куб.м.
Өндірілу, млрд.куб.м.153,6 156,2 160,5 162,2 167,8 172,0 173,7
1мың куб.м-ге бағасы,90,0 97,1 75,6 80,1 138,0 155,3 88,6
АҚШ долл.
Газ өнеркәсібінің 9,4 11,0 11,2 14,9 29,0 34,4 25,2
кірісі, млрд. АҚШ
долл.
Мұнай-газ 30,3 34,9 43,1 41,2 44,5 53,5 40,1
өнеркәсібінің
қосылған кіріс℅ (НГП)
Бюджетке түсу(барлығы8,3 7,4 5,3 7,1 15,0 15,6 13,0
НГП-дан) АҚШ млрд.
долл
АҚШ-қа шығарылды 81,6 82,1 86,4 95,4 100,4 105,6 107,0
млрд. куб.м.
АҚШ-тан импорт 2,3 1,6 1,1 1, 2,1 4,7 5,4
Млрд.куб.м.
Канаданың ішінде 74,3 74,8 70,3 72,7 77,5 72,6 75,5
қолданылуы,млрд.куб.м
.
Дәлелденген Канададағы конвенционалды газ қоры бұрғылау жұмыстарының
қалыңдығының өсуі есебінен тұрақты 1700млрд.куб.м. деңгейін ұстауда, біраз
қорларды өндіруді қамтамасыз етудің төмендеуі байқалды: 1996ж-да 12,9дан
2002ж-да 9,9ж-ға дейін.
Бұл өнеркәсіпті көлемге және жалпы газ ресурстарын бөлуге көңіл
аудаттырады; мүмкіндігінше географиялық диверсификациялы өндіру және
мүмкіндігінше газды ескі бастаулардан өндіру, біраз жаңа конвенционды емес
бастаулардан
2-ші таблица.
2000ж Канаданың конвенционды табиғи газ ресурстары (млрд.куб.м.)
Дәләлденген Барланған Барланбаған Барлық
тұнбалы ресурстар ресурстар ресурстар
қорлар
Батыс Канаданы 1599,9 нд 4983,7 6583,6
тұнбалы
бассейні,соның
ішінде:
Альберта 1282,7 нд 3907,7 5190,4
Британды Колумбия 229,4 нд 849,5 1078,9
Саскачеван 79,3 нд 56,6 135,9
Бассейннің оңтүстік 8,5 нд 169,9 178,4
бөлігі
Шығыс Канада, соның 99,1 56,6 396,4 552,1
ішінде
Онтарио 14,2 нд 28,3 42,5
Жаңа Шотландия шельфі84,9 56,6 368,1 509,6
Шекаралық аудандар, 0,0 934,4 7645,5 8579,9
соның ішінде:
Үлкен Банка 0,0 254,8 1019,4 1274,2
Маккензи өзенінің 0,0 396,4 1557,4 1812,2
атырауы және Бефорт
теңізі
Канадалық арктика 0,0 28,3 2265,3 2661,7
Юпон,солт.-батыс жер 0,0 28,3 283,2 311,5
Басқа шекаралық 0,0 0,0 2520,2 2520,2
аудандар
Канаданың барлдығы 1699,0 991,0 13025,6 15715,6
Канаданың соңғы газ ресурсы көмір қат-қабатындағы газды қосқанда 2003
ж. 19028,7 млрд.куб.м.-ге бағаланды. Бұл бағалау көмір қат-қабатындағы газ
ресурсының есебінен жүргізілген 2000ж 2123,7 млрд.куб.м. көлемнен жоғары,
ал 2003ж.- 3681,2 млрд.куб.м. газ, оны өндіруде экономикалық жағынан
тиімді. Бұл ресурстар Ванкуверрадан о.Кейп-Бретонға дейін бөлінген.
Ресурстарды географиялық бөлуде басқа да өзгерістер болды. Батыс
Канаданың тұнбалы бассейнінде провинция бойынша соңғы ресурстарды бағалау
құрайды: Альберта-7645,5 млрд.куб.м., Саскачеван – 254,8, Британды Колумбия
– 1415,8 млрд.куб.м 600 жоғары аудандарда – 424,7; басқа теңізді ресурстар
– 2548,5 млрд.куб.м. Жаңа аудандарда бағалау өзгермеген, ескі аудандармен
бағалаудың өсуі көмірлі қат-қабаттағы газ қорының өсуімен себепті.
Географиялық пландағы өзгерулер инвестициялы приоритеттердің және ескі
аудандарда олардың қарқыны баяулап және ескі аудандарда жандандырылды. Он
жылдармен құрылған іргеқұрылым жаңа конвенционды емес газға бағытталуы
мүмкін.
Маккензи өзенінің атырау мен жобалар бар (барланған ресурстар шамамен 368
млрд.куб.м., соңғы ресурс-1,3трлн.) Маккензи атырауында негізгі жұмыстар
1958 мен 1991ж аралығында жүргізілді, ло кезде 239 скважина бұрғыланды және
табиғи газ потенциялы құрлық пен ұсақ сулы аралығында шамамен бірдей болып
бөлінген.
Бефорт теңізіндегі, Канаданың Арктика аймағындағы Лабрадор газды
бассейнінің және Үлкен Банка бассейн бөлігінің жобалары әзірге тоқтатылды.
Бұл жерде газды өндіру құбыр құрлысының бағасы жоғары бағаланғандықтан
экономикалық тиімділігі жеткіліксіз болып саналады, 1970-1990жж-да ашылған
ірі кенорындарына қарамай, тек қана бір ұйымдастырылған жобаны бейнелеуге
болады,ол “Икхил” кенорыны. Онда жылына Инувик ауылын қамтамасыз ету үшін
2,2 млрд.куб.м. өндіріледі.
Тасымалдануы мен экспорттануы.
Канада газқұбыры арқылы жыл сайын барлық жылдық еніне шайқалады, 2002
ж. 178,4 млрд.куб.м. бағаланады. Бұл ауқым өндірудегі статистикалық
көрсеткіштерінен аспайды, себебі құбырларды энергиямен қамтамасыз ететін
газ қосылады. Осылайша барлық торап қалыңдығы күніне 0,49 млрд.куб.м.
құрайды.
АҚШ-қа Газқұбырлардың өткізу Табиғи газдың жеткізу ... жалғасы
Соңғы екі жылда Канаданың газ өнеркәсібіндегі аналитикалық жұмыстар
ресурсты база саласының қысқаруын, олардың табиғи газ қорларын толтыруға
қабілетті еместігін АҚШ-қа газдың экспортты жеткізілуінің азаюын және
Канаданың федеральды әкімшілік іс-әрекетінің болжамсыздық мәселелерін
көрсететеді. Сонымен қатар, жағдай оны сипаттағандай драмалық емес, шынында
да салалардың дамуындағы өзгерістер мен олардың дәстүрлі табиғи газ
негіздерін және дәстүрлі өндіру аудандарынан жаңа кездер мен жаңа
аудандарға ауысуын айтуға болады.
Канададағы табиғи газ олардың 1859ж Нью-Брансуинедегі және 1866ж
Онтариода бірінші ашылғаннан бастап 20ж шамасында ластанған деп есептеніп,
жағылып жіберіп отырды. Жағдай 1883ж Альберта провинциясында газдың
алынуынан кейін өзгерді (суда бұрғылаған) және 1901ж. Сол жерде өндіріле
бастады. Бұл жерде- Медисин Хат-1907ж. Р.Киплинг келіп “Тозаң іргетасы” деп
атады. 1909ж. “Боу” газ кенорыны ашылды, ал 1912ж. Одан Калгариға дейін
ұзындығы 275км құбыр жүргізілді. 1930ж-да кенорын тозды, ол кезде оның
жалпы өнімі 10млрд. куб.м-ді құрады.1950ж. ортасына дейін газ жергілікті
қолдануға артық қолданылады, және 1957ж. Газ бірінші рет Батыс Канададан
Шығысқа трансканада газқұбыры арқылы тасымалданды. Канада газ өнеркәсібінің
тарихындағы ең ірі оқиғаларға 1967ж. о.Сейблда және 1969ж. о.Мелвиллда
кенорынның ашылыуын,1999ж.-2000жж “Ледиферн” кенорынының ашылуы және
бірінші рет 2000ж газдың “Альянс” құбыры арқылы АҚШ-қа жеткізілуі жатады.
Мүмкін, ең маңызды көмірлі қат-қабаттан өндіріліп бастаған газдың және
газ гидраттан газ өндіру тәжірибесі болуы мүмкін. Соңғы он жылда Канаданың
табиғи газы мемлекет және бөлек провинциялары үшін үлкен мағынаға ие
болуда. Мысалы, табиғи газдан роялти кірістері, басты мұнай-газ өндіретін
Альберта провинциясынан алынатын, мұнай және битумға сай кірістерінен
басым. Газ шығаратын таза салмақ шығарылатын мұнай таза салмағына қарағанда
мемлекетке көп әкеледі.1999ж. о. Сейбиде өндіру басталғанға дейін, газдың
83℅ Альберт провинциясында, 13℅ Британдық Колумбияда және 4℅ Саскачеванда
өндірілді.
1996-2002жж Канаданың газ өнеркәсібінің көрсеткіштері
1996 1997 1988 1999 2000 2001 2002
Бұрғыланған ұнғымалар3667 4842 4991 7018 9078 16757 9500
саны
Бұрғыланған 25,5 26,7 46,3 54,8 49,1 54,5 58,8
ұнғымалардың жалпы
санынан ℅
Жыл аяғындағы қор, 1849 1818 1756 1727 1690 1702 1702
млрд.куб.м.
Өндірілу, млрд.куб.м.153,6 156,2 160,5 162,2 167,8 172,0 173,7
1мың куб.м-ге бағасы,90,0 97,1 75,6 80,1 138,0 155,3 88,6
АҚШ долл.
Газ өнеркәсібінің 9,4 11,0 11,2 14,9 29,0 34,4 25,2
кірісі, млрд. АҚШ
долл.
Мұнай-газ 30,3 34,9 43,1 41,2 44,5 53,5 40,1
өнеркәсібінің
қосылған кіріс℅ (НГП)
Бюджетке түсу(барлығы8,3 7,4 5,3 7,1 15,0 15,6 13,0
НГП-дан) АҚШ млрд.
долл
АҚШ-қа шығарылды 81,6 82,1 86,4 95,4 100,4 105,6 107,0
млрд. куб.м.
АҚШ-тан импорт 2,3 1,6 1,1 1, 2,1 4,7 5,4
Млрд.куб.м.
Канаданың ішінде 74,3 74,8 70,3 72,7 77,5 72,6 75,5
қолданылуы,млрд.куб.м
.
Дәлелденген Канададағы конвенционалды газ қоры бұрғылау жұмыстарының
қалыңдығының өсуі есебінен тұрақты 1700млрд.куб.м. деңгейін ұстауда, біраз
қорларды өндіруді қамтамасыз етудің төмендеуі байқалды: 1996ж-да 12,9дан
2002ж-да 9,9ж-ға дейін.
Бұл өнеркәсіпті көлемге және жалпы газ ресурстарын бөлуге көңіл
аудаттырады; мүмкіндігінше географиялық диверсификациялы өндіру және
мүмкіндігінше газды ескі бастаулардан өндіру, біраз жаңа конвенционды емес
бастаулардан
2-ші таблица.
2000ж Канаданың конвенционды табиғи газ ресурстары (млрд.куб.м.)
Дәләлденген Барланған Барланбаған Барлық
тұнбалы ресурстар ресурстар ресурстар
қорлар
Батыс Канаданы 1599,9 нд 4983,7 6583,6
тұнбалы
бассейні,соның
ішінде:
Альберта 1282,7 нд 3907,7 5190,4
Британды Колумбия 229,4 нд 849,5 1078,9
Саскачеван 79,3 нд 56,6 135,9
Бассейннің оңтүстік 8,5 нд 169,9 178,4
бөлігі
Шығыс Канада, соның 99,1 56,6 396,4 552,1
ішінде
Онтарио 14,2 нд 28,3 42,5
Жаңа Шотландия шельфі84,9 56,6 368,1 509,6
Шекаралық аудандар, 0,0 934,4 7645,5 8579,9
соның ішінде:
Үлкен Банка 0,0 254,8 1019,4 1274,2
Маккензи өзенінің 0,0 396,4 1557,4 1812,2
атырауы және Бефорт
теңізі
Канадалық арктика 0,0 28,3 2265,3 2661,7
Юпон,солт.-батыс жер 0,0 28,3 283,2 311,5
Басқа шекаралық 0,0 0,0 2520,2 2520,2
аудандар
Канаданың барлдығы 1699,0 991,0 13025,6 15715,6
Канаданың соңғы газ ресурсы көмір қат-қабатындағы газды қосқанда 2003
ж. 19028,7 млрд.куб.м.-ге бағаланды. Бұл бағалау көмір қат-қабатындағы газ
ресурсының есебінен жүргізілген 2000ж 2123,7 млрд.куб.м. көлемнен жоғары,
ал 2003ж.- 3681,2 млрд.куб.м. газ, оны өндіруде экономикалық жағынан
тиімді. Бұл ресурстар Ванкуверрадан о.Кейп-Бретонға дейін бөлінген.
Ресурстарды географиялық бөлуде басқа да өзгерістер болды. Батыс
Канаданың тұнбалы бассейнінде провинция бойынша соңғы ресурстарды бағалау
құрайды: Альберта-7645,5 млрд.куб.м., Саскачеван – 254,8, Британды Колумбия
– 1415,8 млрд.куб.м 600 жоғары аудандарда – 424,7; басқа теңізді ресурстар
– 2548,5 млрд.куб.м. Жаңа аудандарда бағалау өзгермеген, ескі аудандармен
бағалаудың өсуі көмірлі қат-қабаттағы газ қорының өсуімен себепті.
Географиялық пландағы өзгерулер инвестициялы приоритеттердің және ескі
аудандарда олардың қарқыны баяулап және ескі аудандарда жандандырылды. Он
жылдармен құрылған іргеқұрылым жаңа конвенционды емес газға бағытталуы
мүмкін.
Маккензи өзенінің атырау мен жобалар бар (барланған ресурстар шамамен 368
млрд.куб.м., соңғы ресурс-1,3трлн.) Маккензи атырауында негізгі жұмыстар
1958 мен 1991ж аралығында жүргізілді, ло кезде 239 скважина бұрғыланды және
табиғи газ потенциялы құрлық пен ұсақ сулы аралығында шамамен бірдей болып
бөлінген.
Бефорт теңізіндегі, Канаданың Арктика аймағындағы Лабрадор газды
бассейнінің және Үлкен Банка бассейн бөлігінің жобалары әзірге тоқтатылды.
Бұл жерде газды өндіру құбыр құрлысының бағасы жоғары бағаланғандықтан
экономикалық тиімділігі жеткіліксіз болып саналады, 1970-1990жж-да ашылған
ірі кенорындарына қарамай, тек қана бір ұйымдастырылған жобаны бейнелеуге
болады,ол “Икхил” кенорыны. Онда жылына Инувик ауылын қамтамасыз ету үшін
2,2 млрд.куб.м. өндіріледі.
Тасымалдануы мен экспорттануы.
Канада газқұбыры арқылы жыл сайын барлық жылдық еніне шайқалады, 2002
ж. 178,4 млрд.куб.м. бағаланады. Бұл ауқым өндірудегі статистикалық
көрсеткіштерінен аспайды, себебі құбырларды энергиямен қамтамасыз ететін
газ қосылады. Осылайша барлық торап қалыңдығы күніне 0,49 млрд.куб.м.
құрайды.
АҚШ-қа Газқұбырлардың өткізу Табиғи газдың жеткізу ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz