Өзен кен орны жайлы жалпы мағлұматтар

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

1 Өзен кен орны жайлы жалпы мәліметтер

Өзен кен орны Маңғыстау түбегінің геологиялық әдебиеттерде
Оңтүстік Маңғыстау ойысы деп аталатын оңтүстік шөл дала бөлігінде
орналасқан.
Әкімшілік жағынан кен орны территориясы Маңғыстау облысы
құрамына кіреді. Ең жақын елді мекен Жаңаөзен қаласы, ол кен
орнынан оңтүстікке қарай 8 – 15 км – де орналасқан. Батысында 80 км –
Жетібай қаласы, ал 150 км – Ақтау қаласы.
Маңғыстауды зерттеу өткен ғасырдың аяғында басталған. Маңғыстау
мұнайының алғашқы белгілерін 1899-1901 жж. Таспассорлары мен
құдықтарының ауданында А.А.Насибьянц тапқан.
Өзен көтерілуі 1937-1941 жж. С.Н.Алексейчик далалық геологиялық
зерттеулер жүргізгенде анықталған.
1963 ж. наурыздың басында осы горизонттағы 2 және 22
скважиналардан мұнай фонтандары атқылады.
Өзен кен орнының мұнайгаздылығы юра және кейде бор
шөгінділері байланысты. Кен орнының геологиялық қимасында бор және
юра шөгінділеріне қарасты 26 құмды горизонттары анықталған. I-XII
горизонттар (жоғарыдан төмен қарай) жасы бор-газды, XIII-XVIII
горизонтар – жоғарғы және орта юра – кен орнының негізгі мұнай –
газды қабаты, жеке күмбездерде төменгі юраның XIX – XXIV
горизонттары мұнайгазды
Пермь – триас (РТ) шөгінділері Өзен кен орнының ең көне
жыныстары болып табылады.
Юра жүйесі (J)
Юра жүйесі шөгінділерінде барлық үш бөлім де кездеседі:
төменгі, орта және жоғарғы, жалпы қалыңдығы 1300м.
Бор жүйесі (K)
Бор жүйесінің шөгінділері жоғарғы юра шөгінділерінің шайылған
бетінде орналасады және төменгі, жоғарғы бөлімдері мен барлық
ярустарымен орын алған. Литологиялық және генетикалық белгілері
бойынша бор шөгінділері үш бөлікке бөлінеді: төменгі терриген-
карбонаттық, ортаңғы терриген (альб, сеноман) және жоғарғы карбонат
(турондат) ярусттары. Төменгі бөлікке XII горизонт, ал ортаңғы және
жоғарғы бөліктерге І, ІІ, ІІІ,IV, V, VI, VII, VIII, IX, X және XI газды
горизонттар жатады. Бор шөгінділерінің қалыңдығы 1100 м шамасында.
Бор шөгінділерінің өнімді қалыңдығы алевролит және саз қабаттары
мен будақтарының біртекті астарласуы ретінде көрінеді.
Кайнозой тобы (KZ)
Кайназой тобында палеоген және неоген жыныстары орын алған.
Палеоген шөгінділеріне мергель-әктас жыныстары мен саздардың
бірқалыпты қабаты жатады. Палеоген шөгінділерінің қалыңдығы 150-170
м. Неоген жүйесі тортон және сармат ярустарымен көрінеді. Тортон
ярусының қалыңдығы 19-25 м, сармат ярусы – 80 –90 м.
Палеоген жүйесі (P)
Палеоген шөгінділеріне эоцен және олигоцен бөлімдері жатады.
Эоцен бөлімі саз қабатшалары араласқан мергель және әктастар
түрінде. Олигоцен бөлімі сұр және ақшыл сұр түстес саздардың
бірқалыпты қабаты түрінде. Палеогеннің қалыңдығы 150-170 м.
Неоген жүйесі (N)
Неоген шөгінділері тортон және сармат ярустарының шөгінділері
түрінде кездеседі. Тортон ярусына саздар, мергелдер, құмтастар мен
әктастар қабатшалары кіреді. Сармат ярусы әктастар, мергелдер мен
саздардың астарласуынан тұрады. Неоген жүйесінің жалпы қалыңдығы 115
м-ге жетеді.
Төрттік жүйесі (Q)
Төрттік жүйе эмовиаль-демовиаль текті құмдар, саздар,
суглиноктармен көрінеді. Шөгінділер қалыңдығы 5-7 м.
2002 ж. Өзен кенорнынан 4883000 т мұнай өндірілді.
Өзен кен орнының газдары метандық газ типіне жатады,
тереңдеген сайын этан көбейеді. Газды горизонттарда негізінен азот,
көмірқышқыл газы қоспасы бар құрғақ метан газы кездеседі. Газ
тығыздығы 0,562-0,622 кгм³ шамасында.
Негізінен қаңқа фракциясын бекітуге, тығыздауға және цементтеуге
кететін жыныстардың түрленуі көп кішкене қуыстардың қалыптасуына
соқтырады. Нәтижесінде жеке үлгілерде кеуектілік шамасы 30% - ке
жетеді. Өткізгіштіктің салыстырмалы төмен шамаларындағы суға
қаныққандықтың жоғары болуы да кішкене қуыстардың көптігімен
түсіндіріледі. Кесте 1.1-де келтірілген.
Кесте 1.1 – Геофизикалық мәліметтермен анықталған кеуектілік

шамалары

Горизонттар m,%

XIII 21
XIV 22
XV,XVI 23
XVII,XVIII 24

Өткізгіштік Өзен кен орны қабат-коллекторларының негізгі сипаты.
Бұл шаманы толық анықтау үшін кәсіпшілік-геофизикалық материалдар
қолданылады.
Бор шөгінділерінің сулары негізінен сульфат-натрийлік түрге
жатады және минералдылығы 10 гл-ге дейін.
XIII-XXIII өнімді юра горизонттарының қабат сулары құрамы
бойынша біртекті хлоркальцийлік түрдегі, минералдылығы 130-170 гл
тұздықтар түрінде көрінеді. Сулар сульфатсыз, бромның өнеркәсіптік
құрамы 500 мгл, йод –20 мгл және т.б. құнды компоненттер бар.
Сулардың көлемдік газ факторы 0,5-0,9 м3м3-тен аспайды және тек
мұнай мен газ кеніштері нұсқалары маңында, сондай-ақ терең жатқан
горизонттар суларында ол 1,0-1,2м3м3-қа жетеді.
Суда еріген газ құрамының 80-90%-і метан, 4-8%-і ауыр
көмірсутектер, 3,2-13%-і азот, 0,5-7,3%-і көмірқышқыл газ. Көмірсутек
газы жоқ.
Қабат суларының орташа тығыздығы 1081 (XIII горизонт) – 1105
кгм3 (XXIV горизонт), қалыпты жағдайларда барлық горизонттар үшін
орташа 1098 кгм³.
Қабат қысымы 11,4 мПа және температурасы 62ºС-де минералдылығы
140 мгл су үшін анықталған физикалық шамалар: тұтқырлық – 0,6
мПа·с, көлемдік коэффициенті – 1,015, сығымдылық коэффициенті – 3,2Па-
1.

2 Құмкөл кен орны жайлы жалпы мәліметтер

Құмкөл кен орны 1984 ж басында Қазақстан Республикасы геология
министрлігінің “ Южказгеология “ ГӨБ – дегі оңтүстік Қазақстан
экспедициясымен ашылды.
Фонтанды ағын алу Қазақстан Республиасындағы оңтүстік Торғай
сипатының өнеркәсіптік мұнай газдылығын растады.
1987 ж ТМД – ның ҚЖМК – ның бекітуімен баланстың 153208 мың т, алынатын
89442 мың т, болып мұнай қоры бекітіледі.
Оңтүстік – Торғай ойпатының тиімділігі 1970 жылдан басқы кезеңінде
жоғарғы Полезой геогенділерімен байланысқан. Арысқұммен КМПВ және жжыланшық
ғылыми геологиялық зерттеулер жұмыстар нәтижесінде юра – триас гребень -
сенкмолы ( 68 –72 ) және мегазой қимасында тиімдегі жатады. Юра
геогенділерінің қимасындағы 2 – қ құрлымдық ұңғысындағы сонымен қатар 2 – қ
Арысқұм көрсеткіші ұңғысында ал неоно шөгінділеріндегі 15 –қ құрлымдық
ұңғысында мұнайдың алғашқы белгілері кездесе бастады.
Іздеу барлама жұмыстарының нәтижесінде 1984 – 1985 ж Құмкөл кен
орнын төменгі неокон жоғарғы және ортаңғы Юри шөгінділерінде мұнай бар
екені анықталады.
Турландық геология- гиофизикалық экспидициясы тексергенде
құмкөлдің өз ойпанынан ойпан пайда болып, оны солтүстік Құмкөл деп атаған
бұрғылау жұмыстары анықтады, ол жалғасып жатқан солтүстік перекликолы болып
табылады. 1987 жылдың басында қайта өндеу нәтижесінде сейсмологиялық
матириалдық қиындатылған бағдарламасы бойынша қазақстан методикалық
тәжірибе экспедициясы батыс және шығыс участкілерінің құрылуы құмкөл кен
орнымен қыйылысатын жері өнімді қабат болып табылады.
Құмкөл кен орнының қимасы мезозой, кайнозой шөгінділермен
көрсетілген. Арысқұм ойпатында және кен орнында мезозой – кайнозой
құрлымдық қабаттарға бөліктелінеді. Бөліктелінгендер аймақтың
стратиграфияға келіспейді. Жоғарғы Юралық және бор Юра жүйесі – J ортаңғы
бөлік – J2.
Алаңның мұнайлығы 5009,7 Па құрайды. Сонымен бірге таза мұнай
аймағы 62% жоғарғы қабат биіктігі 43,2 метр. Мұнай қабат қоры 2 бөлімге
бөлінген алаңдағы 27, 32,40 ұңғылар жүзделі қабатты қосылыс болып саналады
және оңтүстік қабатты қосылыс болып саналады.
Мұнайды сынаушы ұңғыдан сынама алу кезінде 994,9 – 996,4 метр
аралықта геологиялық зерттеу экспедициясы қабылданғаннан 2 биіктікте
орналасқан. Мұнай қорының биіктігі 17,4 м ал мұнай алаңының көлемі 1084,4
Юра өнімді қабатынан сипаттама. Ю – I қабатының мұнайлығы біршама көлемін
алып жатыр және бор қабатты қорынан 80 – 148 метр төмен аралықта жатыр
қабатты жауып жатқан қос көл үйірінің біркелкі саз жандығы 16 – дан 106
метрге дейін болады. Геологиялық, физикалық зерттеулер нәтижесінде Ю – I
қабатты құмтас күйінде көрсетіліп және барлық алаң көлемінде қатысады.

3 Қарашығанақ кен орны туралы жалпы мәліметтер

Қарашығанақ МГККО Батыс – Қазақстан облысының батысында, Бөрлі
ауданының территориясында орналасқан.
Ауданнның орфографиялық жағдайы сирек кездесетін құм сазды жазықтан
тұрады. Рельефтің абсолютті белгілері 80-130 метрге дейін өзгереді.
Қарашығанақ мұнайгазконденсатты кен орны 1979 жылы
Уральскнефтегазгеология өндірістік – геологиялық бірлестігінің № 10-П
параметрлік ұңғыны бұрғылау кезінде ашылған. Кен орын Каспий ойпатының
солтүстік жағында орналасқан.
Мұнайгазконденсат кеніші терең жатысты тұз асты құрылымында
негізделген және кристалды фундамент шоқысында жататын төменгі перьм және
жоғарғы тас көмір жасты күшті рифогенді карбонатты денемен берілген.
Мұнайгаздылық этажы 300-ден 1600 метрге дейін, ал осындағы мұнайлы
бөлігінің қалындығы 200 м. Газ су контактісі 4950 метр тереңдікте, су мұнай
контактісі 5150 метр терңдігінде.
Қарашығанық кен орны тұз асты палеозойдың ірі көтеріліміне
негізделген. Ол Қарашығанық – Қобланды зонасында, Каспий ойпатының
солтүстік зонасының ішкі жағында орналасқан. Мұнда үш құрылымдық комплекс
көрінеді. Төменгі құрылымдық летологиялық комплекс Артин ярусына дейінгі
бүкіл ежелгі шөгінділер қимасын, ортаңғысын – кунгур – сульфат – галоген
қалыңдамасын, жоғарғысы – жоғарғы пермь және триас құрылымдарын қосып
алады.
Каспий ойпатының солтүстік аудандарында мұнайгаздылықтың негізгі
перспективалары тұз асты палеозоймен байланысты. 1979 жылы прибортовой
зонасының ішкі бөлігімен Қарашығанақ ауданында, П – 10 ұңғысында төменгі
пермь шөгінділерінен, 3908 метр тереңдіктен газ фонтаны алынған.
Стратиграфиялық жағынан ең зерттелгені пермь шөгіндлері. №112
ұңғысынан мұнай 3528 метр тереңдіктен алынған.
Мұнай жиналымдары мұнайға қаныққан жарықшақты ашық - сұр түсті
ангидриттерге негізделген. Мұнайға қаныққан кеуектілігі 6,5% құрайды.
Газ және тұрақсыз конденсатты зерттеу нәтижесінде пермь объектілерінің
қабат газы, орта есеппен 10 МПа, жоғары қайнау көмірсутектерімен
қанықпағандығы анықталды. Оның құрамында: этан – 6%, пропан – 2,5%, бутан –
1,7% шамасында.
Зерттелген мұнайдың молекулярлы массасы 214 бірлік, тығыздығы 0,842
гсм3, тұтқырлығы 200С кезінде 9,12 м2см; құрамы: жалпы күкірт 1,18%,
қатты парафиндер 3,37%, шайырлар 3,08%, асфальтендер 0,39% масс. бойынша;
ароматты көмірсутектердің жалпы мөлшері 35% масс. Бүкіл мұнайларға бір,
фракция алу температурасы өскен сайын құрамында ароматты көмірсутек
мөлшерінің жоғарылау тенденциясы байқалады. Бірінші кестеде №33 және 44
ұңғыларындағы қабат мұнайының құрамы берілген. Ұңғылардың өзара орналасу
арақашықтығы үдкен болғанымен кестеде келтірілген мәліметтер бүкіл кен
ауданындағы мұнай құрамының өзгешелігінің шамасы аз екенін көрсетеді.
Қабат мұнайының барлық параметрлері Солтүстік - шығыс және Оңтүстік
- батыс бөлімдеріне байланысты жасалған мұнайдың флюидтік моделдерінде
анық көрсетілген.
Тереңдікке жату жағдайына байланысты мұнайдың негігі тәуелділік
параметрлері ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.