Ұңғымаларды бітіру

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Ұңғымаларды бітіру (закалывание)

Өнімді қатты ашу кезінде қат сулар қысымынан жуу флюидтар қысымы жоғары болған жағдайда ұңғыманың забойлық бөлігінде кольматация пайда болады, ал қатқа бұзылған материалдың енуімен, бөлікшелердің ісінуімен, эмульсия түзілу мен жуу ерітінділері молекулаларының адсорбциялануымен байланысты коллектор өтімділігін төмендетеді.

Ұңғыма қабылдаулығын жоғарылатуының химиялық әдістері жастардың карбонат материалдарының тұз қышқылымен ерітуге негізделген. Қышқылдың еріткіштік қасиеті әсерінен еру арналар торы қалыптасады, олар төмен өтімді аралық қабатшаларды жоғарғы өтімділікті қат бөлімшелерімен байланыстыратын фильтрация жолдарын түзеді. Өнімді қатқа қышқылдық әсер ету сипаты мен қажетті өңдеу радиусына байланысты келесі әдістер құрастырылды және енгізілді: қышқыл астауы (ванна) - өнімді деңгейякиектің І аралығында ұңғыма оқпанының бетін тазарту үшін; қышқылды қысыммен сықау арқылы жүргізілетін тұз қышқылымен өңдеу - забой жаны зонасында тұз қышқылының қарқынды әсер етуі үшін; қышқылдың бағытталатын жоғарғы арынды нашар ағыншасымен орындалатын қышқылды шаба кеулеу қаттық берілген аралығында қабылдаулығын көтеруді қамтамасыз ету үшін; депрессивті өрістерді жасауға негізделген ауданды қышқылдық дайындау.

Өтімді емес забой жаны зонасын жоғарғы өтімділікті зонамен жалғайтын ұзындығы 10 м дейін созылған арналарды жасау үшін Е. А. Степальчиковпен және басқалармен жылжымалы гидроперфоратор жасалған, ол қатқа гидромонитор мен тұз қышқылымен құранды әсер етеді.

Ұңғыманы бітірудің соңғы сатысы - оны сынау.

Толық жабдықталған ұңғыма пайдаланылуы іске қосудың алдында арқаулар (арматура) мен құбырларды қымтаулығына (герметичность) сынаулар үшін дайындалады. Бірінші кезекте жұмысшы флюидтар шығынын реттейтін ысырмалар (задвяжка) қымталыққа сынымаланады, ол үшін өндіруші мұнараларында ысырмаларды кезекпен ашып, ауа қысымын көтереді де, өндіру жабдықтарының әр түрлі түйіндерінің қымтаулығын қадағалайды.

Ұңғымалардағы зерттеу мен құжаттамасы

Бұрғыланған ұңғымаларды жабдықтау алдында өнімді деңгей жиекті жыныстарды олардың кезектілігін өтімділігін және сынамалау бойынша геологиялық және гидрогеологиялық жұмыстарын жүргізу қажет.

Бұдан ұңғыма тереңдігі бойынша жыныстардың физикалық қасиеттерін өлшей отырып, ұңғыманың геологиялық тілігі туралы мағлұматтар алуға болады. Қат сипаттамаларын зерттеу үшін электрокаротаж, кавернометрия, инклинометрия, термокаротаж әдістері қолданылады.

Электрокаротаж әр түрлі тау жыныстарының меншікті электр кезергісі әр түрлі, олардың шамасы ең алдымен жыныстар кезектілігімен анықталады. Электрокаротаж секілді меншікті кедергімен табиғи электр өріс потенциалын өлшеуге негізделген. КС үш электродтан тұратын каротаж зонды көмегімен өлшенеді. Олардың бір электроды арқылы тұрақты электр тогы жіберіледі, ал тау массивімен өту кезінде жер бетіндегі төртінші электродпен тұйықталады. Мұнымен ұңғымада электр өрісі жасалып, ток күші мен жыныстардың меншікті кедергісіне байланысты басқа электродтар арасында потенциалдар айырылып пайда болады. Ток күшін біле отырып және өлшеуіш электродтарда потенциалдар айырымын өлшеу арқылы тау жыныстардың секілді меншікті кедергісін анықтауға болады. ПС шамасы ұңғымадағы электродтар мен жер бетіндегі жерге қосылған электродтар арасындағы потенциалдар айырымын көрсетеді.

Ұңғыманы термокаротаждау әр түрлі температуралық қасиеттері бар, яғни әр түрлі литологиялық құрамды қабаттарды бөлу үшін қолданылады. Каворнометрия (ұңғыманың нақты диаметрін анықтау) қосымша жыныстардың кезектілігін (тығыздық) және жарықшақтығын анықтау үшін қолданылады.

Инклинометрия (ұңғыма қисаюын өлшеу) кеңістікте ұңғыма оқпан орналасуын, ұңғыманың ылди бұрышы мен қисаюы азимутын анықтау үшін қолданылады.

Бұрғыланған ұңғымалар құжаттамасы. Кенорынды ашу үрдісі кезіндегі барлық байқаулар мен зерттеулер берілгендері орнықтырылады. Ұңғымаларды бұрғылау алдында тау жұмыстар жоспары құрастырылады, онда бұрғылау мен ұңғыманы пайдалануға беру тәртібі беріледі. Әр өндіруші ұңғымаларын бұрғылаған кезде келесі құжаттар жасалады: геолого-техникалық наряд пен бұрғылау параметрлерін көрсететін бұрғылау журналы, керн мен геологиялық тілік құрылысының жазбасы; актілер, ұңғыманың тура нақты орнын көрсететін ұңғыманы орналастыру туралы; ұңғыма тереңдігін бақылау өлшемі; ұңғыманы отырғызу мен цементтеу туралы; ашу жұмыстарына, онда ұңғыманы бұрғылау тәртібі көрсетіледі; ұңғыма қисаюын өлшеу туралы; гидогеологиялық (кестелік материалдар мен қорытындылар) және геофизикалық зерттеулер (барлық алынған диаграммалар) жүргізу туралы есеп; ұңғымалардың шоғыр табанына қатысты нақты ораласуын көрсететін ұңғымаларды өндіру құбырларымен жабдықтау туралы акт; геология мен гидогеология бойынша барлық негізгі мағлұматтарын беретін ұңғыманың геолого-техникалық құжаты.

Өндірудің геотехнологиялық әдістері кезінде қазу жүйесі

Пайдалы қазбалар кенорындарын геотехнологиялық әдістермен қазу жүйесі деп өндіруші мен қосымша ұңғымаларды орналастыру, үңгілеу мен жұмысқа қосу тәртібін түсінеміз. Қазу жүйесі рационалды деп аталады, егер геологиялық, гидрогеологиялық, технологиялық пен экономикалық факторларды есепке алынған шоғырдың мүмкіндік нұсқалар көрсеткіштерін кешенді анализдеу нәтижесінде таңдалған болса.

Қазу жүйелерін жіктеу

Өндірудің дәстүрлі технологиясы кезінде қазу жүйелерін жіктеу негізіне әр түрлі принциптер кіреді. Мысалы, кен кенорындарын жерасты қазу жүйесі көбінесетау қысымын басқару тәсілі бойынша жіктеледі. Бұл жіктеу принципін кейбір геотехнологиялық әдістерде қолдануға болады, мысалы ұңғымалық гидроөндіру кезінде онда келесі қазу жүйелерін бөлуге болады: тұрақты жамылғы жыныстарда әсерлі ашық тазарту кеңістігімен; жанас жыныстарды опыру немесе оларды жаймен отырғызу; қазылған кеңістікті толтырмалау.

Басқа жіктеу негізіне шоғырды технологиялық үрдісті жүргізуге дайындау тәсілдері, кенорындарды қазу тәртібі, оның геологиялық сипаттамасы, дайындау, тілме мен тазарту жұмыстарын жүргізу тәртібі, қатқа әсер ету әдісі, жұмысшы агенттер мен өнімді флюидтар қозғалысының сұлбасы және т. б. қойылған. Егер өндірудің геотехнологиялық әдістері кезінде қазу жүйелерін кенорынды дайындау тәсілі бойынша жіктесек, онда келесі жүйелерді бөлуге болады:

- кенорындарды дербес ұңғымалар-камералармен қазу жүйесі (мысалы, калий тұздар кенорындарын дербес ұңғымалар арқылы қазу) ;

- кенорындарды өзара әрекеттесетін ұңғымалармен қазу жүйесі (күкіртті жерасты балқыту, металдарды жерасты сілтілендіру, тасты тұз кенорындарын тұтас қазу, көмірді жерасты газдандыру және т. с. с. ) ;

- өндірудің дәстүрлі технологиясын ұңғымалық технологиясымен біріккен кенорындарды қазу жүйесі (металдарды жерасты сілтілендіру) ;

- пайдалы қазбаларды өндірудің дәстүрлі әдістеріне сипатты қазу жүйелері, бірақ онда пайдалы қазбаларды қозғалмалы күйге айналдырудың геотехнологиялық принципі қолданылады (тұздарды жерасты қазбаларында еріту, металдарды жерасты сілтілендіру) .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.