Мәдениет және өркениеттілік

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Мәдениет және өркениеттілік
Бұл екі ұғым біріне-бірі өте жақын. Бірақ бір емес. Мәдениет — адам
баласының ақылымен, қолымен жабайы табиғаттан бөліп алып өңдеген заты,
құбылысы. Оның екі түрі бар: бірі материалдық жасанды дүние, екіншісі
рухани дүние. Біріншісіне үй, өндіріс, киім-кешек т. б., екіншісіне —
қисса, ертек, өлең-жыр, діни, ғылыми ұғымдар т. б. жатады.
Өркениеттілік деген термин үш түрлі мағынада қолданылады. Қең көлемде
алғанда — алғашқы қауымдық құрылыстан таптық қоғамға көшу, одан тарлау
мағынасында — бір қоғамдық формациядан бір формацияға көшу, ақырында, тар
мағынасында — әрбір елдің өз алдына даму ерекшеліктері, айталық, Үнді
өркениеті, Вавилон өркениеті т. б.
Айталық, тағылық құрылымға қарағанда құлдық қоғам көп ілгері
дамығандық. Мұнда таптар бар, мемлекет пайда болған, жазу қолданылған,
тәртіп орнатылран. Сондықтан, мұны адамның тағылықтан өркениеттілікке көшуі
дейді. Бірақ бұл даму шегі емес. Қоғам одан әрі дами береді. Бұл
өркениеттен екінші өркениет жоғары бола бермек: шикі етті жұлып жегеннен
гөрі, оны кесіп, пісіріп жеген артық. Сонда өркениеттілік деген не?
Біздіңше, егер мәдениет дамудың көбінесе объективті жағын көрсетсе, былайша
айтқанда, менің ақыл-ойыммен, қолыммен жасалған, бірақ менен тыс тұрран не
материалдық, не рухани құбылыс болса, өркениеттілік сол объектінің маған
тиімділігі, игілігі. Мәселен, қарапайым арба да, қазіргі жеңіл машина да,
өнербілім де мәдениет жетістіктері, ал енді сол арбаны да, жеңіл машинаны
да, өнер-білімді де пайдалану маран жасалған жеңілдік, игілік. Мәселен,
жұмыс істеу, сөйлей білу, жүріптұрудың да мәдениеті бар. Ал, енді сол
мәдениетті игеру өркениеттілікке жатады. Олай болса, өркениеттілік мәдени
табыстардың адам игілігіне жаратылуы. Бір кезде қала адамы ауыл адамына
қарағанда мәдениетті болды. Соған қарап ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.