МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ БІРЛЕСТІКТЕРІНІҢ МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫ ТУРАЛЫ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ БІРЛЕСТІКТЕРІНІҢ МЕНШІК
ҚҰҚЫҒЫ КУРСОВАЯ

ЖОСПАРЫ
КІРІСПЕ 3
1. МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ БІРЛЕСТІКТЕРІНІҢ МЕНШІК
ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ҰҒЫМЫ МЕН НЕГІЗГІ ТҮРЛЕРІ 4
2. МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫНА ИЕ БОЛУ ОБЪЕКТІЛЕРІ
МЕН НЕГІЗДЕРІ 8
3. ШАРУАШЫЛЫҚ СЕРІКТЕСТІКТЕРІНІҢ ЖӘНЕ АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМДАРДЫҢ МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫ
10
4. ӨНДІРІСТІК КООПЕРАТИВТЕРДІҢ МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫ 22
ҚОРЫТЫНДЫ 26
ҚОЛДАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 27

КІРІСПЕ

1. МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ БІРЛЕСТІКТЕРІНІҢ МЕНШІК
ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ҰҒЫМЫ МЕН НЕГІЗГІ ТҮРЛЕРІ

Мемлекеттік емес занды тұлғалар мен олардын бірлестіктерінің меншігі
жеке меншіктің кенінен тараған түрінін, бірі болып табылады.
Жекешелендіру үрдісі кезівде жеке меншікке негізделген мемлекеттік
емес занды тұлғалардың қолындағы мүліктердің саны күрт өсіп кетті.
Азаматтық кодекс мемлекеттік емес заңды тұлғалардын, ұйымдастыру-
құқылыктүрінқарастырады. Осыған байланыс-ты мемлекеттік емес занды
түлғалардьвд меншік күкығы ин-ституты шаруашылық серіктестіктері мен
акционерлік қоғам-дардың (компаниялардың) меншік қүқығы және өндірістік
кооперативтердің меншік құқығы деп бөлінеді.
Арнайы кабылданған зандар, сондай-ақ кондоминиумдердің меншік қүқығын,
шетелдік занды тұлғалардың, халықаралық ұйымдардың меншік қүқықтарын,
шетелдіктердің катысуымен бірлескен кәсіпорындардың меншік қүқығын
қарастырады.
Көптеген дамыған елдерде мемлекеттік емес занды тұлға-лар жалпы
тұжырым бірлігімен сипатталады. Ягаи, оның бәрі де занды түлға, сонымен
бірге өз мүлкінің меншік иесі ретінде көрінеді. Компаниялардын, мүлікке
кдтысушылардын, ешқан-дай үжымдық немесе үлестік меншігі ешқашан, еш жерде
бол-ған емес. Әдетте олар бірлескен түлғалар, бірлескен капитал ретінде
ерекшеленеді. Айта кететін жайт, компанияның каты-сушылары катысушылардың
қарыздарына ешқандай жауап-кершілікті мойындарына алмайды. Олардың
салымдары тиісті компанияның меншігіне айналады.1
1 Шаруашылық серіктестіктері мен акционерлік қогамдардың аталған және
басқа маңызды белгілері ТМД алдерінің зандарында әркез ойдягыдай
көрсетілмегеніи байқаймыз. Бұл меселеде екі тәсілді шартты түрдс бөліи
қарауға болады: біріншіден, шаруашылықсеріктестіктерінің мәртебесі азды-
көпті мүки-ят реттеледі, өрі ол арнайы заңмен жүзеге асады (Мысалы, Украина
заңдарын-да), екіншіден, басты назар акционерлік қорамдарга бөлінген, ал
серіктестіктін қүқықтык мәртебесі тек жалпы ережелермен гана анықталады
немесе ешқап-дайаныкталмайды (мәселен, Ресей, Түркімснстам, Төжікстан,
Қыргызстнн чаи-дарында). Осы орайда соңғы әдіс кейбір мәселелерді шешпей
отыр. Мысалы, кейде зандарда заңды түлға ретінде сенім серіктестіктерін
немесе то.чык серіктестіктерді мойындамайды, сондай-ақ жауапкершілігі
шектелген серіктестіктер жабықтүрдегі акционерлік қоғамдармен
теңестіріледі.
Мемлекеттік емес заңды тулгалардың меншік қуқыгы ерекшеліктерін
айқындайық: а) мемлекеттік емес занды тұлға-ның өзі оған жататын мүліктін
меншік иесі болып табылады, Құрылтайшылар (қатысушылар) Азаматтық кодекстің
36-ба-бының 2- және 4-тармақтарына сәйкес мүлік қатынасына мы-надай
құкықтарды иеленеді: 1) міндеттемелік құкығын (шару-ашылыксеріктестіктері,
акционерлік коғамдар (компаниялар), өндірістік кооперативтер); 2) не
заттык, не міндеттемелік құқықтарын иеленбейді (қоғамдық бірлестіктердің,
қоғамдық қорлар мен діни бірлестіктердің қүрылтайшылары).
Шаруашылык серіктестігі мен өндірістік кооперативтердің қатысушылары
міндеттемелік құқығына әдетте, өз еркімен шыққанда немесе ұйым таратылғанда
мүліктен өз үлесін талап ету құкығын (пай), сондай-ак құқық
мираскорлыктарының (мүрагерлердің) үлесін (жарнасын) бөлуді талап ету
қүқығын қосып алады.
Мемлекет кұзыретті немесе өкілетті орган ретінде тек ак-ционер ретінде
акционерлік қоғамға мүше бола алады. Мемлекеттік органдардың жауапкершілігі
шектелген серіктес-тікке қатысуға кұқығы жоқ.1[1] Бұл олардың шаруашылық
мін~ деттерінщ сипатына сай келмейді. Сонымен бірге мемлекеттік
кәсіпорындар мен мекемелер жауапкершілігі шектелген серіктестіктерге тек
мемлекеттің өкілетті органының келісі-мімен қатыса алады, ал мекеме — егер
занда өзгеше көзделме-се, меншік иесінің келісімімен жүзеге асырады.
а) Серіктестіктер мен ендірістік кооперативтердін қатысу-шыларының
міндеттемелік құқығы, біріншіден, мемлекеттік емес занды түлғалардың шартын
жасау кезінде, ал акционерлік коғам құру жағдайында — акцияны сатып алуда
пайда болады, екішпіден, міндеттемелік күкық тек берілген мүлікке ғана
емес, сонымен бірге мемлекеттік емес занды түлғаның іс басындағы кезінде
сатып алған, иеленген мүлкіне де қатысты болады, үшіншіден, серіктестік пен
кооперативтің жұмыс істеген мерзімімен бұл қүкықтар уақытқа байланысты
шектеледі; ә) мемлекеттік емес занды түлғаның мүлкі құрылтайшылар-дың
салымынан, сондай-ақ олардың қызметі барысында өндірген не сатып алған
мүлкінен қүралады; б) мемлекеттік емес заңдытұлға, егер заңға қайшыкелмесе
немесе басқа адам-дардың мүдделері мен құкыктарын бұзбаса, ез мүлкіне кез
келген әрекетті жүзеге асыра алады. Заңды трғаның меншік құқығын жүзеге
асыру көлемі құқык қабілеттілігінен көрінеді. Мемлекеттік емес коммерциялық
занды тұлға, әдетте жалпы қүқық кабілеттілігіне ие болады. Ал кейбір завда
көрсетілген жағдайларда коммерциялық заңды тұлғалардың күкық
қабілеттілігішекті болуы даықтимал. Мысалы, Казақстан Рес-публикасы
Презвдентінің "Банктер мен банкқызметі туралы" заң күші бар Жарлығының 8-
бабына сәйкес банктер арнайы құқық қабілеттілігіне ие.
Азаматтықкодекс коммерциялық емес үйындардың арнайы қүқык қабілетгігін
карастырады. Олардың бәрі де жарғылары мен құрылтайшылық кұжаттарында
кезделген қызметтерінің мақсатына сай келетін құқықтар алып, өзіне тән
міндеттер қабылдайды. Азаматтықкодексгін, 34-бабы 3-тармағына сәйкес
коммерциялык емес ұйым кәсіпкерлік қызмет пен езінін, жар-ғылық
максаттарына сай келуіне қарай ғана айналыса алады. Зан, актілеріне сөйкес
мемлекеттік емес заңды тұлғалар үшін айналымнан алынған немесе айналымдағы
әрекеті шектелген белгілі бір заттарды иеленуіне рүқсат етілмейді. Мүндай
зат-тарды иелену немесе бөтен біреуге беру үшін тиісті рұқсат керек болады;
в) мүлікке меншік мәртебесін және мүлікті иелену, пайда-лану және
билік ету өкілеттіктерін анықтау үшін мемлекеттік емес заңды түлғалардың
құрылтайшылық құжаттары маңызды рөл атқарады. Азаматтық кодекстің 58-бабына
сәйкес құрыл-тайшылык құжаттарында әрбір қатысушының үлес мөлшері туралы,
серіктестіктің жарғылық қорына олар салатын салым-ның мөлшері, құрамы,
мерзімі мен тәртібі туралы, серіктес-тіктің жарғылық қорына салым салу
жөніндегі міндеттерді бүзғаны үшін қатысушылардың жауапкершілігі туралы
ереже-лер, сондай-ақ заң қүжаттарында көзделген өзге де мәліметтер болуға
тиіс.
Осындай ерекшеліктерге байланысты мынадай анықтама беруге болады:
мемлекеттік емес заңды тулгалардың меншік қщыгы (объективтік тургыдан
қараганда) — мемлекеттік емес заңды тулгалардың материалдық игіліктерді
оларга ие болу мүмкіншілігін қоргайтын, бекітетін қщық нормаларының жиын-
тыгы болып табылады. Мемлекеттік емес заңды іщлгалардыц субъективтік
(тулгалық) меншік қщыгызаң нормалары арқылы танылатын және қоргалатын өзіне
тиесілі мүлікті өз қалауын-ша иелену, пайдалану және билік ету қщыгы болып
табылады.

2. МЕМЛЕКЕТТІК ЕМЕС ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫНА ИЕ БОЛУ ОБЪЕКТІЛЕРІ
МЕН НЕГІЗДЕРІ

1. Мемлекеттік емес заңды түлғалардын, меншігіне, заң құжаттарына
сәйкес тиесілі бола алмайтын жекелеген мүлік түрлерінен басқа кез келген
мүлік меншікте болуы мүмкін. Бүл жағдайда мұндай шектеу тек заң
арқылыжүзеге асады. Мыса-лы, жеке меншікте корғаныс, ерекше күзетілетін
табиғат аумақ-тарының, орман және су қорларының жер учаскелері, елді
мекендер жерлеріндегі жалпы пайдаланудағы, сондай-ақ заң-да көрсетілген
жағдайлардан баска ауыл шаруашылығы мақ-сатындағы жерлер жеке меншікте бола
алмайды ("Жер тура-лы" Заңның 18-бабы).
"Жер туралы" Заңның 33-бабына сәйкес мемлекеттік емес занды
тұлғалардьщ жеке меншігінде өзінің максатына сәйкес үйлер мен ғимараттарды
қамтуға арналған жерлерді қоса ал-ғанда, құрылыс салуға берілген
(берілетіні) немесе өндірістік және өндірістік емес, оның ішінде тұрғын үй-
жайлар, үйлер, ғимараттар және олардың кешендері салынған жер учаскелері
бола алады.
Мемлекеттік емес заңды түлғалардың меншік құқығы объектілері жөніндегі
мәселелерді шешу үшін оларды коммер-циялық және коммерциялық емес деп белу
маңызды рөл атқа-рады. Коммерциялық бшіігіндегі мүліктердің келемі коммер-
циялық емес ұйымдарға қарағавда анағүрлым кең келеді. Бұл, жоғарыда айтып
еткеніміздей, құқықтық қабілеттілікке байла-нысты (жалпы және арнаулы).
Жеке меншікте мүліктердің саны мен қүны заңмен шек-телмейтін бола
түрса да белгілі бір шектеулер болғаны анық. Ол занда басқа түлғалардың
қүкдаы мен заңмен корғалатын мүддесіненұқсан келетіндей жағдай орын алса
ғана жүзеге аса-ды. Құқықтар мен занды мүдделерді бүзу меншік иесінің мо-
нополиялық немесе басымдық мүмкіндіктерін асыра пайдала-нудан көрінеді.
2. Заңда мемлекеттік емес заңды тұлғалардьщ меншігін қалыптастыру
төсілі жалпы және арнайы түрлерде кездеседі. Сонымен қатар мемлекеттік емес
заңды тұлғалардың жерге және басқа табиғи ресурстарға, тұрғын үйге меншік
құқығына ие болудың өзіндік ерекшеліктері бар.
Меншіктің пайда болуының жалпы негіздеріне мекеме-лердің
(қатысушылардың) салымдары, сондай-ақ табыстары мен занментыйым салынбайтын
басқа да көздері жатады. Сон-дықтан да мемлекеттік емес занды түлғалардын,
көздерін қалыптастыру мемлекеттің немесе оның әкшшшік-аумақтық
бірлігінежататын мемлекеттік зандытұлғалардьщ мүліктерінен ерекшеленеді.
Мемлекеттік кәсіпорындарды жалға алып, кейін оны сатып алу көзделсе, ол
арнайы тәсіл болып табылады. Сон-дай-ақ оған мемлекеттік емес занды
тұлғалардын меншігіне мемлекеттік мүлікті тікелей сатып алу, мемлекеттік
кәсіпорын-дарды акционерлік қоғамға айналдыру (компанияға) да тиесілі
болады.

3. ШАРУАШЫЛЫҚ СЕРІКТЕСТІКТЕРІНІҢ ЖӘНЕ АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМДАРДЫҢ МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫ

1. Шаруашылық серіктестіктері негізгі максаты пайда түсі-ріп, оны
қатысушылары арасында белуді алдына негізгі міндет етіп қойған коммерциялық
үиым болып табылады.
Азаматтық кодекстің 188-бабы 2-тармағына сәйкес шаруа-шылық
серіктестігіне ез қалауынша өз мүлкін иелену, пайда-лану және оған билік
ету құқығы беріледі. Демек серіктестіктің мүлкі оған катысушылардың
мүлкінен бөлектенеді, сондык-тан да бүл меншік біртүтас меншік деп аталады.
Серіктес-тіктердің өз қатысушыларынан осьшайшатәуелсіз болуы оның шектеулі
жауапкершілікпен занды түрде қызмет етуін қамта-масыз етеді. Қосымша
жауапкершілігі бар және акционерлік қоғамдар (компаниялар) бір немесе
бірнеше кұрылтайшымен құрылуы мүмкін (АК-тің 40-бабы 1-тармағы). Шаруашылык
серіктестіктер жекелеген кызметтүрлерімен тек арнайы рүксат — лицензия
аркылы айналыса алады.
Қатысушыларға шаруашылық серіктестіктерінің мүлкі емес, құкықтарын
жүзеге асыру арқылы мүлкінін бір бөлігі ғана тиесілі. Кез келген негіз
бойынша үлеске деген құқығын жо-ғалту қатысушының серіктестіктен шығуына
әкеп соғады. Осыған байланысты шаруашылық серіктестігінің оның мүлкіне тек
міндеттемелік құқығын сақтайды. Шаруашылык серіктес-тігінің мүлкіндегі
катысушылардың үлесі пайыздык шамамен, ал акционерлік қоғамда акция
мөлшерімен есептеледі ("Ша-руашьшықсеріктестігітуралы" Жарлықтың7-бабы, 2-
тармағы). Шаруашылық серіктестіктің мүлкіндегі барлық қатысушылар-дын.
үлестері ережеге сәйкес, жарғылық қорға салған салым-дарына орай жүзеге
асады. Мысалы, жауапкершілігі шектел-ген
серіктестіктщқүрылтайшылыққұжаттары нда серіктестік-тің бір қатысушысына
тиесілі үлестің ең жоғары көлемі шектелуі мүмкін. Мүндай шектеу белгілі бір
катысушының қатынасына байланысты тағайывдалмауы мүмкін. Қүрылтайшылық
құжаттар непзшде серіктестіккеқатысушылардың үлес ара салмағы тең дәрежеде
езгеруін жоққа шығаруға болмайды ("Жауапкершілігі шектеулі жөне қосымша
жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Заңның 28-бабы).
Жарғылык қордың көлемінің өзгеруі серіктестікке жаңа-дан қатысушы
алудан немесе одан бұрынғы қатысушының шығуынан болады, нәтижесінде өлгі
қатысушылардың әреке-тіне байланысты кайта есеп жүргізіледі. Қатысушылар
өзде-рінің салымдарының келеміне сәйкес мынадай құқыктарды жүзеге асырады:
а) серіктестіктің басқару ісіне қатысушылар-дың қатысу құқығы; ә)
қатысушылардың арасында серіктестік түсірген пайданы (кірісті) бөлуге
қатысу кұқығы; б) серіктес-тіктің мүлкіндегі үлесіне орай қатысушының
кұқығы.
Серіктестіктің қарызына сәйкес олардың катысушылары-ның мүлкін
біріктіру және жауапкершілік дәрежесі мүндай шаруашылық серіктестігін екі
категорияға бәлуге мүмкіндік береді. Бірінші категорияға толық және сенім
серіктестігі жа-тады (оларға акция шығаруға тыйым салынады, кәсіпкерлік
қызметті жүзеге асыру, олардың мүшелері жеке қатысуымен негізделген, оның
қатысушыларының ездерінің барлык мүлік-терін келісіп жауапкершілік етуі),
ал екінші катеторияға — жауапкершілігі шектелген серіктестік, қосымша
жауапкерші-лігі бар серіктестік және акционерлік қоғам жатады (кепілдік
сипаты бар жарғылық қордағы капиталды жинақтау, бүл орай-да жауапкершілік
жарғылық қордың шеңберінде болады, ал бүл ережеден тыс жағдайлар әдейі
заңмен қарастырылуы мүмкін).
Азаматтықкодекстің 94 және 95- бабына сәйкес акционер-лік қоғамның
(компанияның) еншілес және тәуелді шаруашы-лыққоғамдарын құруға хақысы бар.
Мүндайкәсіпорындар заң-ды тұлға болып табылады (бүл оның филиалдар мен
өкілдік-терден айырмашылықтары болып есептеледі). Егер акционерлік қоғамның
дауыс беруші акцияларының жиырма пайыздан ас-тамы, басқа (катысушы,
басымырақ) заңды түлғанікі болса, ол тәуелді коғам деп танылады. Жарғылық
капиталынын (шыға-рылған жарғылық капиталының) басым бөлігін басқа занды
түлға калыптастырылған не олардың арасында жасалған шарт-қа сәйкес (не
өзгедейтүрде) негізгі үйым осы үйымнын кабыл-дайтьш шешіщерін айкындай
алатын занды тұлға еншілес ұйым болып табылады.
Қоғамдарды негізгі және еншілес деп бөлу өздері үшін де, үшінші жақ
үшін де құқылық жағдайларды алып келеді (ең ал-дымен еншілес коғамның несие
берушілері мен акционерлері).
Шаруашылық серіктестерінің меншік иесі заң актілерінен және жарғылық
құжаттарға сәйкес жұмыс істеп жатқан өзінің органдары арқылы өкілеттігін
жүзеге асырады.
Шаруашылық серіктестігінің органы серіктестіктің айтқа-нын істейді
және онын, әрекеті өзіне берілген өкілеттік шеңберінде жүзеге асып, занды
тұлғаның атынан әрекет етеді.
Сонымен, шаруашылық серіктестік басқару түрін тавдау-да, шаруашылық
шешімдерін қабыддағанда, артық өнімді сату мен бағаны белгілегенде, еңбекке
ақы төлеу мен таза табысты бөлгенде, толық шаруашылық дербестікке ие
болады. Оның мемлекеттік кәсіпорыннан айырмашылығы, оның өзінен жо-ғары
тұрған әкімшілік органы жоқ, ол барлық әрекетті заңға сәйкес шеше береді.
Шаруашылық серіктестіктің өкілеттігі жарғыдағы айтылғандармен шектеліп
қалмайды. Сол себепті де жарғыдан тыс, бірақ заңға қайшы келмейтін
келісімдерді жүзеге асыра береді.
Шаруашылық серіктестік мүлкінің қүрамына кіретін объектілер түрлері
үшін әртүрлі билік ету өкілеттігін жүзеге асыру тәртібі болады. Бұл тәртіп
не заңмен, не күқылық құжат-тармен, не құрылтайшылық қүжатпен реттеледі.
Мысалы, акционерлердің жалпы жиналысының қүзырына пайданы бөлісу мен келген
зиявды өтеу мәселелері жатады ("Акцио-нерлік қоғам туралы" заңның 48-бабы).
2. Шаруашылық серіктестігінін меншік қүқығын алу негіздері болып
табылатьшдар: қүрылтайшылардың салымда-ры, олардың жиынтығы серіктестіктің
жарғылық корын құрай-ды; серіктестіктің қызметі барысында қүралған,
ендірілген және алынған мүліктер.
Салым мүлік түрівде де болуы мүмкін. Шаруашылық серік-тестіктің
жарғылық кррына қатысушылардың салатын салы-мының тізімдері заңмен
шектелмейді. "Шаруашылык серіктес-тік туралы" Жарлықтың 6-бабы 2-тармағына
сәйкес шаруашы-лық серіктестіктің салымының қүрамына заңмен бекітілген
ретте Қазақстан Республикасының үлтгық валютасы түрінле ақша қаражаты,
шетелдік валюталар енеді, сондай-ак, ғимарат, құрылыс, күрал-жабдык,
шикізат, материалдар, тауарлар, өнімдер, бағалы қағаздар, басқа да
материалдық бағалы бұйым-дар, бөтенге берілген мүліктік, оның ішінде жер
пайдалану мен интеллектуалдық, қызмет нәтижесіне берілген күқык және басқа
да мүліктер енгізіледі.
Салымды жеке мүліктік емес қүқық және материалдык емес игіліктер
түрінде енгізуге болмайды. Сондай-ак қатысушылар-дьщ серіьстестікке қойған
талаптарын есептеу жольшен енгізуге жол берілмейді. Құрылтайшылардың
(қатысушылардың) жар-ғылық капиталға заттай нысанда немесе мүліктік
құқықтар түрінде салған салыэддары барлық қүрылтайшылардың келісімі бойынша
немесе серіктестіктің барлық қатысушыларынын жалпы жиналысының шешімі
бойынша ақшалай нысанда ба-ғаланады. Егер мұндай салымның құны 20 мың айлык
есептік көрсеткіш мөлшеріне бара-бар сомадан асып кетсе, оның ба-ғасын
тәуелсіз сарапшы растауға тиіс (АК-тің 59-бабы 1-тар-мағының 2-бөлігі).
Салым серіктестікке пайдаланатын мүлік ретівде берілгенде, мүндай
салымның көлемі оны пайдалану ақысымен анықтала-ды. Құрылтайшылық
қүжаттарда мұндай мүлікті бүкіл мерзім ішінде пайдалану көзделеді.
Шаруашылық серіктестіктін. жарғылық капиталында салым ретінде берілген
мүлікті жалпы жиналыстың шешімінсіз мерзімінен бүрын алуға болмайды. Егер
зат бүлініп не жойы-льш кеткен жағдайда, ал оның өзі қүрылтайшылык,
күжаттар-да қаралмаған болса, онда серіктестіктің пайдалануындағы мүлік
оның меншік иесіне қайтарылады. 1995 ж. 25-желтоқ-санда қабыдданған
"Қозғалмайтын мүлік пен онымен жасала-тын келісімдерді мемлекеттік тіркеу
туралы" Жарлықтың 3-бабына сөйкес, қозғалмайтын мүлікке меншік құкығы
мемлекеттік тіркеуден өткен сәттен басталады. Осыған байла-нысты меншік
кұқығы қандай тәсілмен бекітілмесін, бәрібір қозғалатын мүлікке берілетін
меншік қүқығы мемлекеттік тіркеу сәтінен басталады.
Интеллектуалдық қызметтің нәтижесіне қүқыкты салым ретінде пайдалану
үшін катысушының заңда көрсетілген құқықты бекітетін кұжаттары болуы тиіс
(патент және т.б.) ("Шаруашылық серіктестік туралы" Жарлықтың 6-бабы 2-тар-
мағы).
Қазақстан Республикасыньш "Шетелдік инвестициялар ту-ралы" Заңының 15-
бабы 4-тармағына сәйкес серіктестік каты-сушылары шетелдік инвесторлар
болған жағдайда, олар жар-ғылық қорға ©здерінің салымдарын шетелдік валюта
түрінде енгізе алады. Біріккен кәсіпорын мен шетел қатысушылары-ның
жарғылық капиталына салым мүлкінің үлесі шетелдік ва-лютамен айқындалуы
мүмкін.
Серіктестіктің қызметінің түрі мен сипатына байланысты кей жағдайда
жарғылық корға салым бола алатын жекелеген мүлікке заңмен шектеу жасалуы
мүмкін.
Егер катысушының салымы біршама уақыттан кейін ғана пайдаланылуы
мүмкін мүлік болса, мүндай салым жалпы жиналыстын шешімі бойынша
қатысушыдан салымнын сипаты, онын акшалай бағасы мен енгізу мерзімі
көрсетіліп, нотариат куәландырған борыш міндеттемесін алған күннен бастап
енгізілген деп танылуы мүмкін. Мұндай мерзім 3 жылдан аспа-уы керек
("Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауап-кершілігі бар серіктестіктер
туралы" Заңның 24-бабы 5-тар-мағы). Шаруашылық серіктестігінің жарғыльщ
капиталының көлемі шектеусіз болады, бірак та қызметінің сипаты мен нақ-ты
түріне орай заң олардың жарғылық корыньщ ен төменгі мөлшерін тағайындайды,
ол катысушылардың салымы салын-ған сәтте айлық есептік көрсеткіш мөлшерімен
өлшенеді. Жар-ғы кагшталының көлемін азайту белгіленген ең төменгі мөл-
шерден кеміп кетпеуі керек, әрі калыптан темендетіп жіберуді сот арқылы
реттеуге мүдделі жақтардың үмтылысына жол бе-рілмейді ("Шаруашылық
серіктестік туралы" Жарлықтың 6-бабы 6-тармағы).
Шаруашылык серіктестактерінің қызметі нәтижесінде олар-дын, жарғылық
капиталының өзгеруі (көбеюі не азаюы) мүмкін. Жауапкершілігі шектеулі
серіктестік — қатысушыларынын, бірі немесе жаңадан қабыдданған қатысушы
қосымша жарна енгізу арқьшы жарғылык, капиталды кебейтіп жібергенде он-дай
салым серіктестіктің жеке капиталындағы олардың жар-наларъшың көлемін
есепке алу аркялы айқындалады, сондай-ақ барлық қатысушылардың жарғылык
кррдағы үлестерін қажа қарауға тура келеді. Мүндай шешім барлық
қатысушылардың жалпы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.