Инженер психологиясына түсінік

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

1. Инженер психологиясына түсінік2

2. Инженер қызметінің педагогикалық және психологиялық байланысы3

Қолданылған әдебиеттер тізімі9

1. Инженер психологиясына түсінік

Инженерлік психология басқа салалармен салыстырғанда жаңадан шыққан. Жаңа техникалық революцияға байланысты, техниканың жаңа заманына байланысты түрлері шықты. Осы кезден бастап инженерлік психология пайда болды.

Ғасырлар бойы инженерлік психология дамып келеді. Жаратылыстану философия мен техника ғылымымен тығыз байланысты. Техниканың дамуына байланысты психологиялық процестерге жақындап келеді. Оның жақындауына әртүрлі себептер бар. Психологиялық жағдайларын елеп ескеріп, еңбек процесінде оны қолданып өндірісте еңбек өнімін жоғарылатуға болады.

Адам мен техниканың қарым-қатынасынан туындайтын психологиялық мәселелерді инженерлік психология зерттейді.

"Адам-машина" жүйесінде әрекетті тиімді етіп ұйымдастыру, басқару жүйелерінің құрылымын ұйымдастыру, мұндағы творчестволық міндеттерді тиімділікпен шешу, информацияны сақтау, өңдеу, оны жобалау, үлкен орын алады.

Сондай-ақ адамның дара психологиялық өзгешеліктерін, оның ерік-сезім сферасын, интеллект деңгейін зерттеу т. б. жатады.

Екіншіден, психологиялық меңгеруіне байланысты, мамандық таңдап алуда үлкен рөл атқарады. Сонымен бірге, әскери техникалық өндірісте маңызы зор.

Ғылыми техниканың бастауымен ЭВМ (электро-вычислительные машины), АСУ (Автоматика система управления) біздің өміріміздің бар салаларына кірді. Ауыл шаруашылығында елеулі рөл атқарады. Техниканың дамуы сапаны арттырып, сонымен бірге, жұмысқа сенімділік тудырды.

Адам мен техниканың қарым-қатынасынан туындайтын психологиялық мәселелерді инженерлік психология зерттейді. Инженерлік психология - психология ғылымында адамның қызметін оқытады және техниканың құрылысын, басқаруын, информацияны бақылауғы алады. Инженерлік психология негізгі проблемалары операторларды кәсіптік тұрғыдан таңдап алу, оларды үйрету және жаттықтыру, тиісті информациялық модельдер мен басқару орындарын жобалау. Операторлардың қал-күйін анықтау (шаршау, болдыру) .

2. Инженер қызметінің педагогикалық және психологиялық байланысы

Инженерлік психология адам және техника деп бөледі. Машинаны жеке алып, оның жұмыс қызметін тексереді. Адам машинаны басқарып реттеп, бақылау жасап тексереді.

Инженерлік психология АҚШ және Англия психологтары А. Чапанис, Р. Слейт, А. Миллер, орыс психологтары В. Зинченко, Н. Леонтьева, Ю. Панова.

Инженерлік психология адамның психологиялық жағдайын, байланысын операторлардың психикалық процесс салдарынан жұмыс қорытындысының нәтижесі қандай болғандығын зерттейді.

Инженерлік психология еңбек психологиясымен тығыз байланыста. Инженерлік психология жаңа техниканың жобасын жасаса еңбек психологиясының арқасында оны дамытып қалпына келтіреді. Инженерлік психология даму базасы болып эксперименталдық психология жатады, ол ғылыми қорытынды жасайды. Инженерлік психология дамуына педагогика және психология бірге дамып үлестерін қосып отырады.

Педагогика инженерлерге тәрбиені адамгершілікті, қоғамдық орында өзін қалай ұстауды, коллективті сыйлауды, жұмыс орнында, жақсы әдеттерді үйренуге, жұмыстан кешікпеу, сапалы өнім шығару, жұмыстан ерте кетпеу, коллективпен бірге жұмыс істеуге тәрбиелейді.

Психология инженерлік қызметтерде көп роль атқарады. Болашақ жас маманның психологиялық әдістерді қолдана отырып адамдардың, психикасын зерттеп танып біледі. Сонымен бірге, коллективте бірге қызметтес адамдардың көзқарасын, түсінігін, ойлау қабілетін, ұлттық сана-сезімін зерттеп қорытынды жасайды.

Инженерлік психология эргономикамен де байланысы бар. Адамның еңбегінің қорытындысы жақсы болу үшін физиологиялық, гигиеналық, эстетикалық жақтарына байланысты. Эргономикада жұмыс жасау үшін барлық қажеттерін қамтамасыз ету керек. Жоспармен конструкциямен және құрал-саймандармен. Эргономика күрделі системаны шешеді. "Адам және машина" деп бөледі. Бұған кибернетика ғылымындағы басқаруды информацияны қабылдап іске асыруды айтуға болады (мысалы, машина жоғары жылдамдықты тежеді) .

Инженер психологиясының принциптері:

Операторлардың система басқаруда қол үзбей істеп оны толықтырып жеткен нәтиженің қорытындысы.
Операторлар ашық түрде жұмысын айтып оқытуда бұрынғы тәжірибені қолдана отырып шығаратын қорытынды жүйе.
Инженерлік психологияның тексерген нәтижені, белгілі мөлшерге көтеріп жоспарлауға пайдаланып баға беру.

Инженерлік психология операторлардың жұмыстағы көңіл-күйін жұмысқа деген қызығушылығын адамның жұмысқа ыңғайлылығы мен бейімділігін тексеріп бағалап отырады.

Инженерлік психологияның методтару психология ғылымы секілді көп (кибернетика, сенімділік теориясы, информация теориясы және адам физиологиясы) .

Осы методтар "адам және машинаға" қызмет етеді және жаңа техниканың шығуында операторлар тексеріп адам өміріндегі орнын белгілейді. Инженерлік психология операторлардың күнделікті жұмыс қорытындысын тексеріп жұмыс орнының ыңғайлы болуын қарайды. Жұмыс орны жарық және приборлардың ыңғайлы жерде тұруын тексереді. Жұмыстың тар жерде істелуіне көңіл бөліп, операторлардың қателесуін, жарақат алуын, авария болмауын қадағалайды.

Бақылау процесінде инженерлік психологияда қолданады, операторлардың жұмыс қызметінің барысында ішкі психологиялық процестермен сыртқы психикасын, сыртқы мимикасын, жұмысының қорытындысын бақылап білу арқылы операторлардың профессионалдық дәрежеге жетуін білуге болады. Бақылау, бақылау приборлары арқылы жасалады (киносъемка), оны операторлар білмеу керек. Білген жағдайда жұмысына кедергі келтіреді. Бақылау кезінде жіберген қателіктеріне көп көңіл бөлінеді, оны дер кезінде түзеу қолға алынады. Қателесулер көбі машинадан оның жұмысынан емес, операторлардың өздерінен болады. Сондықтан маманданған (тәжірибелі) жұмысшылармен кездесіп жұмыс барысын қалай істеу керек екенін талқылап ақылдасып отыру керек.

Инженерлік психология анализ жасау әлеуметтік жағдайға байланысты және адамдардың жетістіктеріне, қоғам дамуына байланысты.

Инженер қызметінің көрінісі операторлардың қызметі ғылыми техниканың жеткен көрсеткіштеріне байланысты. Күрделі техниканың дамуы (система управления, дистанционная связь) адамдарды біртіндеп энергетикалық, транспорттық, технологиялық функциялардан босайды. Олардың басты функциясы программа жасап, басқарып, жұмысын тексереді. Техниканың дамуына байланысты объектінің саны көбейеді. Жоспарын басқаруын параметрлер арқылы тексеріп қорытынды шығарады.

Жаңа техниканың шығуына байланысты операторларды оқытып отыру керек квалификация беріледі.

Антропометрический характеристика ол адам денесінің мөлшерін оның әр бөліктерін қарап, жұмыс орнын соған ыңғайлы етіп жасауды талап етеді (сиденье, кабина, пульт) т. б. кіреді.

Инженерлік психологияның жүйе-техникалық бағыты (Ж. А. Қ. ) жаңа автомашина құрылысының инженерлік-психологиялық сұрақтарын зерттеумен байланысты. Бұл бағыт міндеттердің төрт негізгі тобын құрайды:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.