Дербес компьютердің шығару құрылғылары
Дербес компьютердің шығару құрылғылары
Компьютедің шеткі немесе сыртқы құрылғылары деп ақпараттық өңдеудің
нақты кезеңін іске қосқан және жүйелік блоктан тыс орналасқан құрылғы. Ең
алдымен – бұл шығару құрылғыларының бекіту құрылғысы: принттер, плоттер,
сканер, модемдер және т.б жатады. Мысалы, олардың қатарына тығыз дискте
жинактағышты жатқызуға болады, егер ол дербес блок түрiнде орындалса және
жүйелiк блоктiң сыртқы тiркеуiшiне арнайы кабельмен тұйықталса. Немесе
керісінше, модем ішкі болуы мүмкін, яғни конструктивтi жасалынған кеңейтілу
тақшасы сияқты, сондықтан оны компьютердің сыртқы құрылғыларына жатқызбаса
да болады.
І. Принтер (ағыл. printer – басып шығарушы)
Принтерлер мәліметті қатты сақтауышта, көбінесе қағазға шығаруға
арналған құрылғы. Принтер модельдерінің көптеген түрлері бар, олар
интерфеисмен, өнімділігі бойынша, функционалдық мүмкіндіктерімен
өзгешеленеді. Принтер түрлері: матрицалық, сия бүріккіш, лазерлік.
1.1 Принтердің тарихы
"Принтер" бiрiншi "компьютермен" бiрге жасалды. Бұл девайстардың арғы
атасы (ал, өңдеу 1822 жылда басталды ) 1834 жылда пайда болды. Оны ойлап
тапқан әйгілі Чарльз Бэббидж болды. Ойлап шығарылған құрылғы Difference
Engineнiң (айырма машина ) атауын алды. Оны навигацияда, жобалауда және
банктiк iстерде қолданды. Автоматты баспаға шығару қабiлетi бар механикалық
компьютер болды. Өкiнiшке орай, сол сияқты жұмыс iстейтiн үлгi ол кездері
құрастырылмады, 150 жылдардан кейін ғана шығарыла бастады. Лондондық Ғылым
мұражайының қызметкерлерi оның директоры Дорон Суодасының басқаруымен
автордың сызбалары бойынша 5 тонна салмақтан тұратын 8000-нан аса
бөлшектерiн жинады. Difference Engine қарапайым теңдеудi шешті және қағазға
нәтижелерін басып шығара алды.
2. Матрицалық принтер
Қазіргі уақытқа дейін мәліметті шығару құрылғылыр арасында ең көп
таралған принтерлердің бірі, өйткені лазерлік принтер қымбат, ал сия
бүрккіш сенімсіз болатын. Басты артықшылық арзан баға мен әмбебаптылығы
болып табылады, дәлірек айтқанда әртүрлі сападағы қағазды шығаруға мүмкінді
береді.
2.1 Жұмыс істеу принципі
Қағазды бірнеше инеден тұратын кірістірілген матрицаның басып
шығаратын түйінің көмегімен шығарады. Қағаз притерге біліктің көмегімен
тартылады. Қағаз бен басып шығаратын түйіннің ортасында бояю лентасы
орналасады. Инелер лента бойынша соққанда, қағазда нүктелер көрінеді. Басып
шығаратын түйінінде орналасқан инелер электромагнитттер арқылы басқарылады.
Түйіннің өзі көлденең орналасады және адым қозғаушысымен басқарылады.
Түйіннің басу уақытында, қағазда нүктелерден тұратын нышандардың таңбалары
көрінеді. Принтер жадына жеке әріптер кодтары, таңбалар және т.с.с
сақталады. Бұл кодтар, қандай инелер және қай моментте нақтылы нышанды
баспаға шығаруды іске асыруды анықтайды. Матрица 9, 18 немесе 24 инелерден
тұруы мүмкін. 9-инелік принтерледің баспа сапасы төмен. Қазіргі кездегі
матрицалық принтерлердің стандарты 24-инеден тұратын матрица болып
табылады. Инелер 2 қатардан тұрады, әрбір қатарда 12 ине орналасқан. Баспа
сапасы едәуір жоғары. Матрицалық принтерлер бірден бірнеше документ
көшірмелерін баспаға шығаруға мүмкіндік береді. Ол үшін парақтар көшірмелі
калькалармен бірге басқа жерге салады. Матрицалық принтерлер талғамсыз және
кез келген қағаздың бетіне шығара алады – қатырма, рулон қағазына т.с.с.
2.2 Матрицалық принтерлердің мінездемесі
• Баспа жылдамдығы. секундына шығарылатын таңбалар санымен өлшенеді.
Өлшем бірілгі cps (character per second). Алайда, притерлерді таңдауда
мынаны есепке алу керек, графикалық суреттерді шығаруда жылдамдық
едәуір төмендейді.
• Жадтың көлемі. Матрицалық принтерлер компьютердегі мәліметтерді
қабылдайтын ішкі жадпен (буфер) жабдықталған. Арзан моделдерде
буфердің көлемі 1-6 Кбайтты құрайды. ал, қымбаттарында буфердің көлемі
200 Кбайттан асады. Көлемі көп болған сайын, принтер компьютерге сирек
мұқтаж болады, яғни орталық процессордың басқа есептерін орындауға
мүмкіндік береді.
• Шешу қабілеттілігі. Баспаға шығарылатын нүктелер санымен өлшенеді.
Өлшем бірілігі dpi (dot per inch). Бұл көрсеткіштер графикалық
суреттерді шығаруда қажет.
• Түрлі түсті баспа. Түрлі түсті матрицалық принтерлердің бірнеше
үлгілері бар. Бірақ, сиябүрккіш принтермен салыстырғанда, түрлі түсті
лента қолданылған 24 инеден тұратын принтердің сапасы төменірек.
• Шрифтар. Көптеген принтерлердің жадында шрифтардың кең жиыны
сақталған. Бірақ, баспа Windows операциялық жүйесінде шығарылған True
Type-тың кез келген шрифтімен іске асырылады.
3. Сия бүріккіш принтер
Алғашқы сия бүріккіш принтерлерді Hewlett Packard фирмасы шығарды.
Жұмыс жасау әрекеті матрицалық принтердің әрекетіне өте ұқсас, бірақ баспа
түйінінде орналасқан инелердің орнында капилляр тозаңдатқыштары және
сиялары бар резервуарлар орналасқан. Орта есеппен, тозаңдатқыштар саны 14-
тен бастап 64-ке дейін, бірақ қара сияларға арналған тозаңдатқыштар саны
300, түрлі түсті тозаңдатқыштар саны 416-ға дейінгі үлгілері бар. Сиялары
бар резервуар бөлек орналаса алады және капилярлар арқылы басып шығаратын
түйінмен бірігеді. Әрбір конструкцияның өз артықшылықтары мен кемшіліктері
болады. Баспа түйінінде кірістірілген резервуар конструктивті жеке құрылым
ретінде ұсынады (картридж), оны ауыстыру өте оңай. Қазіргі сия бүріккіш
принтерлердің көпшілігі ақ-қара және түрлі түсті картридждерін қолдануға
мүмкіндік береді.
3.1 Жұмыс істеу принципі
Сия бүркудің 2 әдісі болады: пьезоэлектриялық әдiс және газды
көпiршiктер әдiсі. Біріншісінде, пьезоэлектриялық түйініннің бүріккішінде
диафрагмамен сабақтасқан жіңішке пьезоэлемент орналасқан. Баспа кезінде ол
диафрагманы сығып босатады, сиялардың шашырауы бүріккіші арқылы шығарылады.
Сақтаушыға тозаң ағынының дәл тигізуінде, нүкте басылып жатады (Epson,
Brother принтер үлгілерінде қолданылады). Газды көпіршік әдісінде әрбір
бүріккіш қызатын элементпен жабдықталған. Токтың микросекундтық импульсінен
өткенде сия қайнау температурасына дейін қызып, көпіршіктер шығарады,
сақтауышта таңбаларды құрастыратын бүріккіштер сияларды сығады (Hewlett
Packard, Canon принтер үлгілерінде қолданылады).
Түрлi түстi баспа нақтылы пропорциялардағы әртүрлi түстердiң
араластыруы жолымен орындалады. Көбінесе, сия бүріккіш принтерлерде түрлі
түсті CMYK (Cyan-Magenta-Yellow) үлгісі жүзеге асырылады. Түстердiң
араластыруы таза қара түс бере алмайды және сондықтан құрама үлгiге қара
түс кiредi (Black). Түрлі түсті баспа картриджі 3 немесе 4 сия
резервуарынан тұрады. Басып шығаратын түйін парақтың бір жерінен әр түрлі
түстерді басып бірнеше рет өтеді. Сиялардың араластыруларынан кейiн,
парақта керек түстiң бөлiмшесi көрiнеді.
3.2 Сия бүріккіш принтерлердің мінездемесі
• Баспа жылдамдығы. Нормалы сапаның тәртiбiндегi баспа минутына 3-4
беттi құрайды. Түрлі түсті баспа жылдамдығы аздап ұзағырақ.
• Басып шығарудағы сапа. Тозаңдатқыштардың үлкен саны бар сия бүріккіш
принтерлерiнiң қымбат үлгiлерi суреттiң жоғарғы сапаларын қамтамасыз
етедi. Бірақ ол қағаздың сапасы мен жуандығына байланысты. Сиялардың
жайылу эффектiнен арылу үшiн кейбiр принтерлер қағаздың жылытуларын
қолданады.
• Шешу қабілеттілігі. Графикалық суреттерді баспадан шығару үшін шешу
қабілеттілігі 300 бастап 700-ге дейінге dpi-ды құрайды.
• Сақтаушыны таңдау. Рулонды қағазды баспаға шығару мүмкін емес.
Басты кемшілік бүріккіште сияның кебуі болып саналады. Картриджді
ауыстырғанда ғана кемшілікті жоюға болады. Құрғап кетпеу үшiн принтерлер
тозаңдатқыштарды тазарту құрылымдарымен жабдықтаған. Сия бүріккіш
принтерлер баға және сапасы бойынша үй пайдалануына жарайды. Сиялармен
толтыру қымбат емес және сия банктері бірнеше жылға жетеді.
4. Лазерлік принтерлер
(1938 жылы — Честер Карлсон)
Қазіргі кездегі лазерлік принтерлер жоғары сапалы баспаны шығаруға
мүмкіндік береді. Сапасы фотографиялық фотоға тән. Лазерлік принтерлердің
негізгі кемшілігі қымбатшылық.
4.1 Жұмыс істеу принципі
Лазер принтерлердің көпшілігінде көшірілімді аппарат сияқты баспа
механизмі қолданылады. Негiзгi түйiн қағазға сурет басатын қозғалатын
барабан болып табылады. Барабан жартылай жабулы жігі бар металлдық
цилиндрді құрайды. Барабанның бетi дәрежемен статикалық оқталады. Лазердің
барабанға бағыттылған сәулесі электростатикалық заряд нүктеге дәл тигізуді
өзгертеді және суреттiң электростатикалық көшiрмесiн барабанның бетiнде
жасайды. Осыдан кейін барабан бетіне бояу порошог ізігі жағылады (тонер).
Тонердің бөлшектері тек қана электрмен оқтаулы нүктелерге ғана тартады.
Парақ тартпадан шығады және оған электриялық заряд береді. Барабанға
салғанда, парақ өзіне қарай барабаннан тонер бөлшегін тартады. Тонерді
бекіту үшін, парақ қайтадан оқталады және 180 градустарға дейiн
қыздырылған бiлiктер арасынан өтеді. Соңында, ... жалғасы
Компьютедің шеткі немесе сыртқы құрылғылары деп ақпараттық өңдеудің
нақты кезеңін іске қосқан және жүйелік блоктан тыс орналасқан құрылғы. Ең
алдымен – бұл шығару құрылғыларының бекіту құрылғысы: принттер, плоттер,
сканер, модемдер және т.б жатады. Мысалы, олардың қатарына тығыз дискте
жинактағышты жатқызуға болады, егер ол дербес блок түрiнде орындалса және
жүйелiк блоктiң сыртқы тiркеуiшiне арнайы кабельмен тұйықталса. Немесе
керісінше, модем ішкі болуы мүмкін, яғни конструктивтi жасалынған кеңейтілу
тақшасы сияқты, сондықтан оны компьютердің сыртқы құрылғыларына жатқызбаса
да болады.
І. Принтер (ағыл. printer – басып шығарушы)
Принтерлер мәліметті қатты сақтауышта, көбінесе қағазға шығаруға
арналған құрылғы. Принтер модельдерінің көптеген түрлері бар, олар
интерфеисмен, өнімділігі бойынша, функционалдық мүмкіндіктерімен
өзгешеленеді. Принтер түрлері: матрицалық, сия бүріккіш, лазерлік.
1.1 Принтердің тарихы
"Принтер" бiрiншi "компьютермен" бiрге жасалды. Бұл девайстардың арғы
атасы (ал, өңдеу 1822 жылда басталды ) 1834 жылда пайда болды. Оны ойлап
тапқан әйгілі Чарльз Бэббидж болды. Ойлап шығарылған құрылғы Difference
Engineнiң (айырма машина ) атауын алды. Оны навигацияда, жобалауда және
банктiк iстерде қолданды. Автоматты баспаға шығару қабiлетi бар механикалық
компьютер болды. Өкiнiшке орай, сол сияқты жұмыс iстейтiн үлгi ол кездері
құрастырылмады, 150 жылдардан кейін ғана шығарыла бастады. Лондондық Ғылым
мұражайының қызметкерлерi оның директоры Дорон Суодасының басқаруымен
автордың сызбалары бойынша 5 тонна салмақтан тұратын 8000-нан аса
бөлшектерiн жинады. Difference Engine қарапайым теңдеудi шешті және қағазға
нәтижелерін басып шығара алды.
2. Матрицалық принтер
Қазіргі уақытқа дейін мәліметті шығару құрылғылыр арасында ең көп
таралған принтерлердің бірі, өйткені лазерлік принтер қымбат, ал сия
бүрккіш сенімсіз болатын. Басты артықшылық арзан баға мен әмбебаптылығы
болып табылады, дәлірек айтқанда әртүрлі сападағы қағазды шығаруға мүмкінді
береді.
2.1 Жұмыс істеу принципі
Қағазды бірнеше инеден тұратын кірістірілген матрицаның басып
шығаратын түйінің көмегімен шығарады. Қағаз притерге біліктің көмегімен
тартылады. Қағаз бен басып шығаратын түйіннің ортасында бояю лентасы
орналасады. Инелер лента бойынша соққанда, қағазда нүктелер көрінеді. Басып
шығаратын түйінінде орналасқан инелер электромагнитттер арқылы басқарылады.
Түйіннің өзі көлденең орналасады және адым қозғаушысымен басқарылады.
Түйіннің басу уақытында, қағазда нүктелерден тұратын нышандардың таңбалары
көрінеді. Принтер жадына жеке әріптер кодтары, таңбалар және т.с.с
сақталады. Бұл кодтар, қандай инелер және қай моментте нақтылы нышанды
баспаға шығаруды іске асыруды анықтайды. Матрица 9, 18 немесе 24 инелерден
тұруы мүмкін. 9-инелік принтерледің баспа сапасы төмен. Қазіргі кездегі
матрицалық принтерлердің стандарты 24-инеден тұратын матрица болып
табылады. Инелер 2 қатардан тұрады, әрбір қатарда 12 ине орналасқан. Баспа
сапасы едәуір жоғары. Матрицалық принтерлер бірден бірнеше документ
көшірмелерін баспаға шығаруға мүмкіндік береді. Ол үшін парақтар көшірмелі
калькалармен бірге басқа жерге салады. Матрицалық принтерлер талғамсыз және
кез келген қағаздың бетіне шығара алады – қатырма, рулон қағазына т.с.с.
2.2 Матрицалық принтерлердің мінездемесі
• Баспа жылдамдығы. секундына шығарылатын таңбалар санымен өлшенеді.
Өлшем бірілгі cps (character per second). Алайда, притерлерді таңдауда
мынаны есепке алу керек, графикалық суреттерді шығаруда жылдамдық
едәуір төмендейді.
• Жадтың көлемі. Матрицалық принтерлер компьютердегі мәліметтерді
қабылдайтын ішкі жадпен (буфер) жабдықталған. Арзан моделдерде
буфердің көлемі 1-6 Кбайтты құрайды. ал, қымбаттарында буфердің көлемі
200 Кбайттан асады. Көлемі көп болған сайын, принтер компьютерге сирек
мұқтаж болады, яғни орталық процессордың басқа есептерін орындауға
мүмкіндік береді.
• Шешу қабілеттілігі. Баспаға шығарылатын нүктелер санымен өлшенеді.
Өлшем бірілігі dpi (dot per inch). Бұл көрсеткіштер графикалық
суреттерді шығаруда қажет.
• Түрлі түсті баспа. Түрлі түсті матрицалық принтерлердің бірнеше
үлгілері бар. Бірақ, сиябүрккіш принтермен салыстырғанда, түрлі түсті
лента қолданылған 24 инеден тұратын принтердің сапасы төменірек.
• Шрифтар. Көптеген принтерлердің жадында шрифтардың кең жиыны
сақталған. Бірақ, баспа Windows операциялық жүйесінде шығарылған True
Type-тың кез келген шрифтімен іске асырылады.
3. Сия бүріккіш принтер
Алғашқы сия бүріккіш принтерлерді Hewlett Packard фирмасы шығарды.
Жұмыс жасау әрекеті матрицалық принтердің әрекетіне өте ұқсас, бірақ баспа
түйінінде орналасқан инелердің орнында капилляр тозаңдатқыштары және
сиялары бар резервуарлар орналасқан. Орта есеппен, тозаңдатқыштар саны 14-
тен бастап 64-ке дейін, бірақ қара сияларға арналған тозаңдатқыштар саны
300, түрлі түсті тозаңдатқыштар саны 416-ға дейінгі үлгілері бар. Сиялары
бар резервуар бөлек орналаса алады және капилярлар арқылы басып шығаратын
түйінмен бірігеді. Әрбір конструкцияның өз артықшылықтары мен кемшіліктері
болады. Баспа түйінінде кірістірілген резервуар конструктивті жеке құрылым
ретінде ұсынады (картридж), оны ауыстыру өте оңай. Қазіргі сия бүріккіш
принтерлердің көпшілігі ақ-қара және түрлі түсті картридждерін қолдануға
мүмкіндік береді.
3.1 Жұмыс істеу принципі
Сия бүркудің 2 әдісі болады: пьезоэлектриялық әдiс және газды
көпiршiктер әдiсі. Біріншісінде, пьезоэлектриялық түйініннің бүріккішінде
диафрагмамен сабақтасқан жіңішке пьезоэлемент орналасқан. Баспа кезінде ол
диафрагманы сығып босатады, сиялардың шашырауы бүріккіші арқылы шығарылады.
Сақтаушыға тозаң ағынының дәл тигізуінде, нүкте басылып жатады (Epson,
Brother принтер үлгілерінде қолданылады). Газды көпіршік әдісінде әрбір
бүріккіш қызатын элементпен жабдықталған. Токтың микросекундтық импульсінен
өткенде сия қайнау температурасына дейін қызып, көпіршіктер шығарады,
сақтауышта таңбаларды құрастыратын бүріккіштер сияларды сығады (Hewlett
Packard, Canon принтер үлгілерінде қолданылады).
Түрлi түстi баспа нақтылы пропорциялардағы әртүрлi түстердiң
араластыруы жолымен орындалады. Көбінесе, сия бүріккіш принтерлерде түрлі
түсті CMYK (Cyan-Magenta-Yellow) үлгісі жүзеге асырылады. Түстердiң
араластыруы таза қара түс бере алмайды және сондықтан құрама үлгiге қара
түс кiредi (Black). Түрлі түсті баспа картриджі 3 немесе 4 сия
резервуарынан тұрады. Басып шығаратын түйін парақтың бір жерінен әр түрлі
түстерді басып бірнеше рет өтеді. Сиялардың араластыруларынан кейiн,
парақта керек түстiң бөлiмшесi көрiнеді.
3.2 Сия бүріккіш принтерлердің мінездемесі
• Баспа жылдамдығы. Нормалы сапаның тәртiбiндегi баспа минутына 3-4
беттi құрайды. Түрлі түсті баспа жылдамдығы аздап ұзағырақ.
• Басып шығарудағы сапа. Тозаңдатқыштардың үлкен саны бар сия бүріккіш
принтерлерiнiң қымбат үлгiлерi суреттiң жоғарғы сапаларын қамтамасыз
етедi. Бірақ ол қағаздың сапасы мен жуандығына байланысты. Сиялардың
жайылу эффектiнен арылу үшiн кейбiр принтерлер қағаздың жылытуларын
қолданады.
• Шешу қабілеттілігі. Графикалық суреттерді баспадан шығару үшін шешу
қабілеттілігі 300 бастап 700-ге дейінге dpi-ды құрайды.
• Сақтаушыны таңдау. Рулонды қағазды баспаға шығару мүмкін емес.
Басты кемшілік бүріккіште сияның кебуі болып саналады. Картриджді
ауыстырғанда ғана кемшілікті жоюға болады. Құрғап кетпеу үшiн принтерлер
тозаңдатқыштарды тазарту құрылымдарымен жабдықтаған. Сия бүріккіш
принтерлер баға және сапасы бойынша үй пайдалануына жарайды. Сиялармен
толтыру қымбат емес және сия банктері бірнеше жылға жетеді.
4. Лазерлік принтерлер
(1938 жылы — Честер Карлсон)
Қазіргі кездегі лазерлік принтерлер жоғары сапалы баспаны шығаруға
мүмкіндік береді. Сапасы фотографиялық фотоға тән. Лазерлік принтерлердің
негізгі кемшілігі қымбатшылық.
4.1 Жұмыс істеу принципі
Лазер принтерлердің көпшілігінде көшірілімді аппарат сияқты баспа
механизмі қолданылады. Негiзгi түйiн қағазға сурет басатын қозғалатын
барабан болып табылады. Барабан жартылай жабулы жігі бар металлдық
цилиндрді құрайды. Барабанның бетi дәрежемен статикалық оқталады. Лазердің
барабанға бағыттылған сәулесі электростатикалық заряд нүктеге дәл тигізуді
өзгертеді және суреттiң электростатикалық көшiрмесiн барабанның бетiнде
жасайды. Осыдан кейін барабан бетіне бояу порошог ізігі жағылады (тонер).
Тонердің бөлшектері тек қана электрмен оқтаулы нүктелерге ғана тартады.
Парақ тартпадан шығады және оған электриялық заряд береді. Барабанға
салғанда, парақ өзіне қарай барабаннан тонер бөлшегін тартады. Тонерді
бекіту үшін, парақ қайтадан оқталады және 180 градустарға дейiн
қыздырылған бiлiктер арасынан өтеді. Соңында, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz