Ақбақай кенорнының геологилық сипаттамасы


Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 122 бет
Таңдаулыға:   

кенішіні шахты алабы 4 км 2 ауданда созылып жатыр. Ол орталы тйыталан крделі синклиналды рылымда орналасан, сі солтстік - батыс баыта еніп жанасып кеткен. Геологиялы рылымы жаынан оны ордовикті кайназойлы интрузивтік кешен жне желі жыныстарыны шккен рылымы ретінде абылдайды.

Интрузивті жыныс кеніш алабында кптеп тарлан кіші алыдыты кптеген даектар жне дайкотріздес жаластрыу трлері кездеседі жне олар солтстік шыыс баытында созылан, яни ордовик жынысыны баытымен жаласан. Олар моно-габброноритті, кварцты, норитті жне габброноритті кварцты диоритті биотовты плагиогранитті аплитт трінде тзілген. Бларды ішінде кп тараланы кварцты диорит жне гранит порфириті. Кварцты диориттер белгілі алыдытаы дайкотріздес трде кенішті Батыс участкесінде кптен кездеседі. Кварцты диориттер плагиоклазадан, мйізтастардан, биотит жне кварйтан трады.

Гранит - порфирлер бірнеше са дене кйінде жне созылыы зегі кенішті орталы, участкесіні шегінде. Олар ашыср, орташа тйіршікті жыныс кйінде порфирлі рылымда тзілген. Факторы плагиоклаз жне кварцта білінеді.

2. 1 азу дісін тадау жне шахтыны басты шама-шарттарын анытау

2. 1. 1 азу тадау

Кен орныны геологиялы жне кен техникалы жадайларын ескеріп, сондай-а кен сілеміні едуір тередікте жатаны ескеріп кенді азуды әдісін таңдаймыз. Ол үшін ашы тау-кен жмыстарыны отайлы тередігін профессор Б. П. Городецкий формуласымен анытаймыз [1]

, (2. 1)

,

мнд m=1, 2 кен сілеміні орташа уаты;

, ашы кеніш жадайларыны, яни тнбе жне жатпа бйірлеріні брышы;

К ш - аршудың шектік коэффициент

(2. 2)

, м 3 3

мнда С ж = 5820 жерасты тсілімен азылан 1м 3 кенні зіндік ны;

С а = 3200 ашы тсілмен азылан 1м 3 кенні зіндік ны;

С ар = 1800 1м 3 аршу жмысыны зіндік ны.

Ашы кенішті оңтайлы тередігі 2, 04 м. Кен сілемі жер бетінен 2, 04 м жатқандықтан бұл кенорнын жерасты тәсілімен қазамыз.

ерекшеліктеріне байланысты німділік, екіншісі нерлым экономикалы тиімді болатын жылды німділік.

Кенішті тау-кен ммкіншілігіне байланысты шахтыны жылына беретін жоары крсетіші. Жобалау жмысында кеніш уатын тау-кен мміншілігіне байланысты анытап алып, шахтыны уатын екі тсілмен анытаймыз.

1. Кенішті азуды интенсивті немесе тазартпалы азуды тмендеу шамасы арылы.

2. Тазартпалап азу жмысыны шебі, яни жылды жылжуына байланысты аныталады.

Шахтаны жылды уатын академик А. Агошковтың өрнегімен анытаймыз [2] .

, (2. 3)

, т/жыл

мнда v= 22, 5 - азу жмысыны жылды орташа тмендеу жылдамдыы, м/ш;

S =3030 - кен сілеміні орташа ауданы, м 3 ;

- кенні тыыздыы, т/м 3 ;

К т - алу коэффициенті.

2. 1. 3 Кенішті есептік оры

Кеніштік есептік орын табуда кп дістер олданылады. Оны ішінде е кп тараан ималы діс (1 сурет) . Бнда р блокты орын тауып, оларды осып есептік орды табамыз. Кеніштің қорын анықтау 1-кестеде келтірілген.

кенорныны есептік оры Q е = т те болады.

Кенішті алу оры

, (2. 4)

т

1 кесте - Кенішті есептік оры

S: S
Lбл: L бл
mор: m ор
γ: γ
Qб, т: Q б, т
S: 213
Lбл: 150
mор: 0, 8
γ: 2, 9
Qб, т: 74124
S: 610
Lбл: 150
mор: 0, 8
γ: 2, 9
Qб, т: 212280
S: 722
Lбл: 150
mор: 0, 9
γ: 2, 9
Qб, т: 282663
S: 784
Lбл: 150
mор: 0, 8
γ: 2, 9
Qб, т: 272832
S: 1046
Lбл: 150
mор: 0, 9
γ: 2, 9
Qб, т: 409509
S: 1213
Lбл: 150
mор: 0, 9
γ: 2, 9
Qб, т: 474890
S: 1401
Lбл: 150
mор: 1, 1
γ: 2, 9
Qб, т: 670379
S: 1493
Lбл: 150
mор: 1, 1
γ: 2, 9
Qб, т: 714401
S: 1425
Lбл: 150
mор: 1, 0
γ: 2, 9
Qб, т: 619875
S: 1501
Lбл: 150
mор: 0, 9
γ: 2, 9
Qб, т: 587641
S: 1202
Lбл: 150
mор: 0, 8
γ: 2, 9
Qб, т: 418296
S: 952
Lбл: 150
mор: 0, 8
γ: 2, 9
Qб, т: 331296
S: 737
Lбл: 150
mор: 0, 8
γ: 2, 9
Qб, т: 256476
S: 579
Lбл: 150
mор: 0, 9
γ: 2, 9
Qб, т: 226678
S: 373
Lбл: 150
mор: 0, 9
γ: 2, 9
Qб, т: 146029
S: 238
Lбл: 150
mор: 1, 0
γ: 2, 9
Qб, т: 103530
S: 68
Lбл: 150
mор: 0, 8
γ: 2, 9
Qб, т: 23664
S:
Lбл:
mор:
γ:
Qб, т:

1 сурет - Кеніштің есептік қоры

2. 1. 4 Кеніштік ызмет ету мерзімі

Кенішті ызмет мерзімі шахтыны жылды німділігі оны тиімді ызмет мерзіміне сай тзеледі. Ол келесі жолмен аныталады

, (2. 5)

мұнда t д - кеніштің даму мерзімі, жыл;

t ө - кеніштің өшу мерзімі, жыл.

2. 2 Отайлы шахты алабыны зындыын табу

Кеніш алабыны зындыына тмендегі геологиялы айатар сер етеді.

1. Кенішті созылым зындыы

2. Жату тередігі

3. Кенішті уаты

4. лау брышы

5. Кен мен тау жыныстарыны тзімділігі, уаттылыы, беріктігі

6. Кенорныны оры

Кен техникалы сер ететін факторлар

1. Кен алабыны ашу тсілі

2. Кен алабын даярлау тсілі

3. Жылды уаты мен ызмет мерзімі

Отайлы кеніш алабыны зындыын табу шін 1 м кенге шыан крделі аржы мен ттынымды шыыныны е тменгі млшерін табу керек. Кеніш алабыны олайлы, отайлы зындыы нсалы діспен ізделінеді [3] .

, (2. 6)

мнда м бас опанны тередігі;

м желдетпе опанны тередігі;

n ж =2 желдетпе опан саны;

тенге - бас опанны 1 м ту ны;

тенге - желдетпе опанны 1 м ту ны;

м - кенішті лама баытындаы биіктігі;

м кеніштік уаты;

т/м 3 кенні тыыздыы;

тсім коэффициенті

опан албарын ту ны;

м ылуетті зындыы.

имараттар, рлыстар, жыбдытарды нын табамыз

, (2. 8)

2. 3 абатты отайлы биіктігін табу

абатты биіктігін табуды бірнеше дістері бар. Оны бірі ашу жне даярлау уаытын ескеріп абатты биіктігін табамыз.

Е аз шыын шамасына сай отайлы абат биіктігі [4]

, (2. 9)

мұнда - оқпан албарын өту құны, тг;

- квершлагтардың ұзындығы, м;

- 1м қылуетті өту құны, тг/м;

- суды 1 м көтеру құны, тг/м.

Егер абатты ашу мен даярлауды мерзімін ескерсек, аныталан абат биіктігіні (ћ э =151 м) тменгі шегіні анша болатыны мына формуламен табамыз

, (2. 10)

м

мндаы ω -оты коэффициенті.

Сонымен біз арастырп отыран кеніштен кен ндіру шін ондаы абат биіктігін 40÷151 м аралыында абылдаймыз. Мені жобамда абат биіктігі м, ал шахтыны отайлы зындыы 2500 м абылдадым.

3 АШУ ЖӘНЕ ДАЯРЛАУ

Кенорныны ашу жне даярлау тсілдерін тадау

Бастапы деректер

1. м -кенішті созылым зындыы

2. м лама баытындаы биіктігі

3. м шым топыра алыдыы

4. кенішті уаты

5. лама брышы

6. т/м 3 кенні тыыздыы

7. тсім коэффициенті

8. нарсызды коэффициенті

9. т шахтыны жылды німділігі

10. м шахтыдаы абат биіктігі.

3. 1 шу тсілін таңдау

Ашу тсілін тадау жмыстарын нсалы діспен орындайды. Бл жмыс екі кезеге блінеді [5] .

Бірінші кезеде кенні геологиялы жадайын ескере отырып, ытимал болады-ау деген бес-алты нсаларды арастырамыз жне осыларды райсысына олда бар мліметтерге сйене отырып, нса бойынша баа беріп, жарамды деген бсекелес екі-ш ашу тсілі олданылады. Салыстыруа, тадауа арналан нааларды суреттерін отайлы масштабпен салып алан жн. Екшеленіп алынан осынау екі-ш ашу нсаларды есеп-исапсыз сараптап дл анытау ммкін емес. Сондытан ашу тсілін тадауды екінші кезеіне кшіп, лгі екі-ш налар техника-экономикалы салыстырудан ткізіліп тиімді тәсілі анықталады.

Қолдануға мүмкін ашу тәсілдерінің нұсқалары

І. Кен сілемінің жатпа бүйірінен тік бас оқпанмен топтық қылуеттермен, ал үшінші кен сілемі төнбе бүйірінен бас оқпанмен және топтық қылуеттермен ашылған;

ІІ. Кен сілемдерінің сырғу алабынан тысқары төнбе бүйірінен бас тік оқпандамен және топтық қылуеттермен ашу;

ІІІ. Кен сілемінің сырғу алабынан тысқары екі кен ортасынан көлбеу оқпанмен және топтық қылуеттермен ашу;

IV. Сырғу алабынан тысқары екі кен сілемінің жоғарғы бөлігінің ортасынан бас тік оқпанмен және аралық қылуеттермен, ал кен сілемінің төменгі бөлігі тұйық тік оқпанмен және аралық қылуеттермен ашу;

V. Бас оқпан сырғу алабынан тысқары екі кен сілемінің ортасынан жүргізіп және топтық қылуеттермен ашу.

І. Кен сілемінің жатпа бүйірінен бас оқпанмен және топтық қылуеттермен ашу кезінде қылуеттердің ұзындығы өсе түседі. Ал үшінші кенге жеке оқпан түсіру күрделі қаржының көп шығуына әкеледі.

ІІІ. Кен сілемдерінің ортасынан жүргізілген көлбеу оқпанды өтуге және күтіп ұстауға қажет қаржы шамасы өседі.

Осы таңдалып алынған бес нұсқаның ішінен І-ші және ІІІ-ші нұсқалар техника-үнемділік салыстыруға жатпайды. Яғни салыстыруға кіргізілетін ІІ, IV және V нұсқалар.

Келесі кезеңде таңдап алынған нұсқаларды техника-үнемдемелік салыстыруға саламын.

Бас оқпанды сырғу алабынан тысқары екі кен сілемінің ортасынан жүргізіп және топтық қылуеттермен ашамыз.

Күрделі қаржы

1. Бас оқпанды өту қаржысы

, (3. 1)

тг

2. Желдетпе оқпанды өту қаржысы

, (3. 2)

тг

3. Жазық қазбаларды өту қаржысы

, (3. 3)

тг

4. Оқпан абарын өту қаржысы

, (3. 4)

тг

5. Жер бетіндегі ғимараттарды салу

, (3. 5)

тг

6. Жалпы күрделі қаржы жиынтығы

, (3. 6)

тг

7. Меншікті күрделі қаржы

, (3. 7)

тг/т

8. 1 тонна жылдық кен үшін

, (3. 8)

тг/т

Тұтынымдық шығындар

1. Бас оқпанды күтіп ұстау шығыны

, (3. 9)

тг

2. Желдеткіш оқпанды күтіп ұстау шығыны

, (3. 10)

тг

3. Жазық қазбаларды күтіп ұстау шығыны

, (3. 11)

тг

4. Жазық қазбалармен кен тасмалдау шығыны

, (3. 12)

тг

5. Кенді жоғары көтеріп төгу шығыны

, (3. 13)

тг

6. Кеніш суын жер бетіне тарту шығыны

, (3. 14)

тг

7. Жерүсті ғимараттарын күтіп ұстау шығыны

, (3. 15)

тг

8. Тұтынымдық шығындар жиынтығы

, (3. 16)

8832+11774+337344+125204623+74+

+39+2032000=5573076623 тг

9. 1 тонна кеннің өзіндік құны

, (3. 17)

тг/т

10. Кеннің өзіндік құны

, (3. 18)

тг/т

11. Келтірілген шығыс

, (3. 19)

Сырғу алабының тысқары екі кен сілемінің жоғарғы бөлігінің ортасынан екі бас тік оқпанмен және аралық қылуеттермен, ал кен сілемінің төменгі бөлігі тұйық тік оқпанмен және аралық қылуеттермен ашылады.

Күрделі қаржы

1. Бас оқпанды өту қаржысы

, (3. 20)

тг

2. Тұйық тік оқпанды өту қаржысы

, (3. 21)

тг

3. Желдетпе оқпанды өту қаржысы

, (3. 22)

тг

4. Жазық қазбаларды өту қаржысы

, (3. 23)

тг

5. Кен құдықтарды өту қаржысы

, (3. 24)

тг

6. Оқпан албарын өту қаржысы

, (3. 25)

тг

7. Жер бетіндегі ғимараттарды салу

, (3. 26)

тг

8. Жалпы күрделі қаржы жиынтығы

, (3. 27)

8313+7009000+1305+15+3465000+2176000+

+11=481536000 тг

9. Меншікті күрделі қаржы

, (3. 28)

тг/т

Тұтынымдық шығындар

1. Бас оқпанды күтіп ұстау үшін

, (3. 29)

тг

2. Тұйық тік оқпанды күтіп ұстаушығыны

, (3. 30)

тг

3. Желдетпе оқпанды күтіп ұстау шығыны

, (3. 31)

тг

4. Жазық қазбаларды күтіп ұстау шығыны

, (3. 32)

тг

5. Жазық қазбалармен тасмалдау шығыны

, (3. 33)

тг

6. Кенді жоғары көтеріп төгу шығыны

, (3. 34)

тг

7. Кеніш суын жер бетіне тарту шығыны

, (3. 35)

тг

8. Жерүсті ғимараттарын күтіп ұстау шығыны

, (3. 36)

тг

9. Тұтынымдық шығындар жиынтығы

, (3. 37)

4896+4128+1152+20496+76070500+

+76070500+39+2032000=4194585800 тг

10. 1 т кеннің өзіндік құны

, (3. 39)

11. Келтірілген шығыс

, (3. 40)

тг/т

Кен сілемін сырғу алабынан тысқары бас тік оқпанмен және топтық қылуетпен ашамыз.

Күрделі қаржы

1. Бас оқпанды өту қаржысы

, (3. 41)

тг

2. Бас тік оқпанды өту қаржысы

, (3. 42)

т

3. Желдетпе оқпанды өту қаржысы

, (3. 43)

тг

4. Желдетпе оқпанды өту қаржысы

, (3. 44)

тг

5. Жазық қазбаларды өту құны

, (3. 45)

тг

6. Оқпан абарын өту қаржысы

, (3. 46)

тг

7. Жер бетіндегі ғимараттарды салу

, (3. 47)

тг

8. Жалпы күрделі қаржы жиынтығы

, (3. 48)

815+15+725+133+1355+

+1+11=5935 тг

9. , (3. 49)

тг/т

Тұтынымдық шығындар

1. Бас оқпанды күтіп ұстау үшін

, (3. 50)

тг

2. Желдетпе оқпанды күтіп ұстау шығыны

, (3. 51)

тг

3. Жазық қазбаларды күтіп ұстау шығыны

, (3. 52)

тг

4. Жазық қазбалармен кен тасмалдау шығыны

, (3. 53)

тг

5. Кенді жоғары көтеріп төгу шығыны

, (3. 54)

тг

6. Кеніш суын жер бетіне тарту шығыны

, (3. 55)

тг

7. Жерүсті ғимараттарын күтіп ұстау шығыны

, (3. 56)

тг

8. Тұтынымдық шығындар жиынтығы

, (3. 57)

13632+17664+18581+69+79+

+39+2032000һ512 тг

9. 1 т кеннің өзіндік құны

, (3. 58)

10. Кеннің өзіндік құны

, (3. 59)

тг/т

11. Келтірілген шығыс

, (3. 60)

тг/т

Осы есептеген шығындарды 2-кестеде келтіреміз.

кесте - Бәсекелес ашу тәсілдерінің ТЭК

Қаржы шығындары: Қаржы шығындары
Пайдаланылған формула: Пайдаланылған формула
Нұсқалар: Нұсқалар
Қаржы шығындары: І
Пайдаланылған формула: ІІ
Нұсқалар: ІІІ
Қаржы шығындары: І Күрделі қаржы
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар:
Қаржы шығындары: Бас тік оқпанды өту
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 15
8313
2315
Қаржы шығындары: Тұйық тік оқпанды өту
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 133
7009
Қаржы шығындары: Желдетпе оқпанды өту
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 133
1305
2056
Қаржы шығындары: Жазық қазбаларды өту
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 24598
15
1355
Қаржы шығындары: Кен құдығын өту
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар:
3465
Қаржы шығындары: Оқпан албарын өту
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 6092300
2176000
1
Қаржы шығындары: Жербетіндегі ғимараттарды салу
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 11
11008672
11
Қаржы шығындары: Күрделі қаржы жиынтығы
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 546072300
481536000
5935
Қаржы шығындары: Меншікті күрделі қаржы
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 125, 9
111
136, 8
Қаржы шығындары: ІІ Тұтынымдық шығындар
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар:
Қаржы шығындары: Бас оқпанды күтіп ұстау
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 8832
4896
13632
Қаржы шығындары: Тұйық тік оқпанды күтіп ұстау
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар:
4128
17664
Қаржы шығындары: Желдетпе оқпанды күтіп ұстау
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 11774
1152
Қаржы шығындары: Жазық қазбаларды күтіп ұстау
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 337344
20496
15881
Қаржы шығындары: Кен құдықты күтіп ұстау
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар:
1848
Қаржы шығындары: Жазық қазбалармен кен тасмалдау
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 125204623
76070538
69
Қаржы шығындары: Кенді көтеріп төгу шығыны
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 79
78564654
79
Қаржы шығындары: Кеніш суын жербетіне көтеру
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 39
39
39
Қаржы шығындары: Жерүсті ғимараттарын күтіп ұстау
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 2032000
2032000
2032000
Қаржы шығындары: Тұтынымдық шығындар жиынтығы
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 5573076623
4194585800
512
Қаржы шығындары: 1 т кеннің өзіндік құны
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 1284
967
1180
Қаржы шығындары: Келтірілген шығын
Пайдаланылған формула:
Нұсқалар: 1435, 2
1100, 2
1344, 2

3. 3 Бас тік оқпанның орналасатын жерін анықтау

Жоғарыда ашу теориясынан кенді ашатын негізгі және көмекші қазбалардың көлемі тек бүйір тұсынан жүргізгенде ғана азайып, оларды үңғылауға жұмсалатын күрделі қаршының анағұрлым қысқаратынына көз жеткізіледі. Дегенмен ашу тәсілін жобалау жұмысы осымен аяқталмақ емес. Ендігі кезекте бас оқпанның түсетін жерін анықтау қажет.

Бас оқпанды немесе штольня түсетін орынды анықтауда ең бірінші ескеріліп, көңіл аударатын фактор қажет шығысты азайту.

Былайша айтқанда, оқпан орналасқан. Жер шахты алабының оң және сол қанатынан тасылып жеткізілетін кенге жұмсалатын қаражат бірдей аспайтын қашықтықта орналасуы шарт.

Жерасты көлігі жұмысының ең аз мөлшерін қамтамасыз ететін негізгі ашу қазбасының түсетін орнын анықтаудың екі түрлі әдісі бар:

1. Академик А. Д. Шевяковтың графикалық және аналитикалық әдістері

2. Профессор С. К. Соболевскийдің графика-аналитикалық әдістері

Негізгі ашу қазбалары түсетін орынды профессор С. К. Соболевскийдің графика-аналитикалық әдісімен анықтау [1] .

Практикада құлау бұрышы үлкен, қалыңдығы біркелкі емес, әрі жанастау жыныстарымен шекарасы айқын байқалмайтын жеке кен сілемдерінен кен қазу жиі кездеседі. Бұл жағдайда академик Л. Д. Шевяковтың ұсынған негізгі ашу қазбалары түсетін орныды анықтау әдістерінің дәлдігі кеміп, көп жағдайларда жарамсыз болыпта қалады. Сондықтан да жаралымы көлбеу, күрт құлай жататын кен қабаттарынан кен өндірудің жобасы жасалған кездерде бас оқпанның немесе штольняның түсетін орны басқа әдістерді пайдалану арқылы анықталады. Ондай әдістің бірі профессор П. К. соболевский ұсынған графика-аналиктикалық әдіс.

1. Көлденең жүргізілген M, N сызыққа кез-келген масштабпен l 1 , l 2 , l 3 , …, l n қашықтықта түзіледі;

2. Сызықта қарастырылған жүктің нүктесінен M, N сызығына перпендикуляр жүргіземіз;

3. Кез-келген масштабпен көмекші А, В көлденең сызық сызамыз.

4. А және В нүктелерінен перпендикуляр көшіріп ол перпендикулярға масштабпен Q 1 , Q 2 , …Q n жүктерін түсіреміз.

5. "А" нүктесінен топтастырылған жүктердің орталығымен сәуле арқылы қосамыз.

6. Q 1 , Q 2 , Q 3 , …Q n топтастырылған жүктерді солдан оңға қарай көшіреміз, тек Q n … Q 2 , Q 1 жүктерін А нүктесіне түсірілген перпендикулярға түсіреміз.

Сонымен бас оқпан кенорнынң сол жағынан 1360 м, ал оң жағынан 1240 м болған жерде орналасады.

сурет - Бас ашу қазбасы түсетін анықтау

Қазбаларды ұңғымалау

4. 1 қазбаларды өту

Мықтылығы 10÷14 жыныстарды қазбаларды өту үшін бұрғы аттырма тәсілі қолданылады, ондағы негізгі үдірістер теспелерді бұрғылау және аттыру, желдету, тау жыныстарын тиеу және бекітпені орнату [6] .

Жоғарыда айтылған үдірістерді орындау үшін керекті талаптар өтілетін қазбаның көлденең қимасының өлшемі және бекітпенің түрін таңдау болып табылады.

4. 1. 1 Бектпенің түрін таңдау

Бектпені таңдаған кезде бірнеше талаптар ескерілуі қажет, мысалы мықтылық, төзімділік, тапшы болмауы керек, массасының аздығы, бағасы, бекітпені орнатуды механизациялау мүмкіндігі және қайталап қолдана беретіндігі.

Қазбаның бүйірлеріндегі жыныстардың бекемдігін анықтаймыз.

Бүйірлік жыныстардың бекемдігі нақтылы тығыздық пен бір куб жыныс шыдайтын тығыздықты салыстыру арқылы анықталады 4. 1 - сурет.

4. 1 сурет Қазбаның бүйіріндегі жыныстарға түсетін күш

Бір жынысқа түсетін тығыздық мына формуламен анықталады

, (4. 1)

мұнда - қазбаның бүйіріндегі жыныстарға түсетін күшті ескеретін коэффициент;

м - қазу тереңдігі;

- жыныстардың тығыздығы;

Элемнтарлы текше (куб) көтеретін тығыздықты бекемдік коэффициентін қолдана отырып анықтаймыз.

, (4. 2)

мұндағы Н/м 2

, Па

Осыдан келе қабырғаның бүйіріндегі жыныстар мықты деген тұжырымға келеміз. Осы есептеуді пайдалана отырып кеніштің қабырғаларына шашыранды бетон бекітпесін таңдауға болады деген түсінік шешімге келді.

4. 1. 2 Берілген сызықты өлшемдер бойынша қазбаның қимасын салу

Біздің жағдайда қазбаның қимасы тікұрышты күмбезді болады, күмбезі қорапша тәрізді болады 4. 2 сурет.

Қорапша тәрізді күмбезді қазбаның қимасы

, м; м;

, м; м;

, м; м.

Қиманың күмбезі парабалла пішінді деп алуға болады, яғни осы кезде

. (4. 3)

4. 2 сурет - Қорапша тәрізді күмбезді қазбаның қимасы

4. 1. 3 Шашыранды бетон бекітпесін есептеу

Шашыранды бетон бекітпесінің қалыңдығы мына эмпирикалық формуламен есептелінеді [6] .

, (4. 4)

мұндағы - мөлшерден тыс жүктелудің коэффициенті;

- армирланбаған шашыранды бетонның жұмыс істеу жағдайын ескеретін коэффциент;

МПа - шашыранды бетонның есептік кернеуі;

, Н/м 2 ең жоғарғы қысым=9, 02 Па

м

Шашыранды бетонның қалыңдығын есептеу бойынша аламыз. Өйткені, ол 30 мм кем емес. Шашыранды тәсілмен қазбаны бекіту үдрісі екі камералық БМ-60 машинасымен іске асады.

4. 1. 4 Бұрғы-атты циклін есептеу

Қазіргі кезде жыныстардың қаттылқ коэффициенті болса, қазбаларды бұрғы аттырма жұмыстары арқылы өтеді.

Қазба өту циклінің негізгі процестері мыналар:

- теспелерді бұрғылау;

- оқтап аттыру;

- желдету жыныстарды тиеу;

- бекітпе орнату.

Аттыру жұмыстарын жүргізу үшін аммонит 6-ЖВ атылғыш заттарын қолданамыз.

Оқтамаларды электродетонаторлар арқылы аттырады.

Қазбаның қимасын анықтаймыз

, (4. 5)

мұндағы - қазбаның қимасы

м 2

Теспелердің саны келесі жолмен анықталады [7]

, (4. 6)

мұндағы жынысқа шаққанда кететін АЗ мөлшері кг/м 3 ;

S - қазбаның қимасы ;

- теспелерді пайдалану коэффициенті;

0, 7 - теспені толтыруды ескеретін коэффициент;

теспеге сиятын АЗ мөлшері

, (4. 7)

мұндағы кг/м 3 - оқтамадағы АЗ тығызыдығы,

м теспенің диаметрі;

кг/м

теспе

4. 1. Кенжарда теспелерді орналастыру

Кенжарда теспелерді орналастыру үшін квадраттар тәсілін қолдануға болады. Олардың арақашықтығы эмпирикалық формуламен анықталады.

, (4. 8)

мұндағы см- компенсациялық төтелдің диамтері;

см - тепенің диаметрі;

Е - жұмыс істеу коэффициенті;

, (4. 9)

мұндағы см 3 - аммонит 6 ЖВ жұмыс істеуі;

520 - скальді аммониттің жұмыс істеуі.

жыныстардың қаттылығы.

м

Бірінші ҚҚС(W 1 ) мынаған тең болады.

.

Келесі ҚҚС а есе көбейеді.

; ; т. с. с,

мұндағы

.

4. 1. Циклдің ұзақтығын анықтау

Циклдің ұзақтығы жоспарланбаған жұмыстар мен ұңғымалау циклінде жоспарланған жұмыстардың уақытынан анықталады.

, сағат

мұндағы жыныстарды тазартпалауға дайындау, тазартпалау бекіту, бұрғыларға дайындау, бұрғылау, оқтауға дайындау, оқтау аттыру және желдету ұзақтығы, сағ.

Бұл көрсеткіштерді анықтау үшін бұрғылау жылдамдығын, теспенің ұзындығын, бұрғылау ұзындығын, жыныстарды тазарту ұзындығын есептеу керек.

Бұрғылаудың таза жылдамдығын В. С. Успенскийдің формуласымен анықтауға болады.

, (4. 1)

мұндағы Нм - поршеннің бірлік соққысының энергиясы;

сағат соққы саны 1600;

м коронка жүзінің ұзындығы, ал крестін теспе диаметрі - 1, 5;

- жыныстардың сығылуға төзімділігі (1200) Н/м 2 ;

- коронканың қайралған бұрышы;

үйкеліс коэффициенті;

1, 2 - бұрғылау кезіндегі коронканың тозуын ескеретін коэффициент.

м/мин

Сағатпен алатын болсақ таза жылдамдығы м/сағ болады.

Келесі есептеулер үшін орташа жылдамдық қажеттілігінен оны мына формуламен табамыз:

, (4. 1)

м/сағ

Теспенің ұзындығын табамыз

, (4. 1)

мұндағы - тиеу машинасының техникалық өнімділігі м 3 /сағ;

- тиеу машинасының ожауының шымдылығы м 2 ;

- тиеу машинасының жынысты түсіру ұзақтығы сағ;

- қопсу коэффициенті ;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ақбақай алтын кенорнын жерасты игеру жобасы
Ақбақай алтын кенорнын жерасты игеру жобасын жасау
Қазақстан жеріндегі пайдалы қазбаларына жалпы шолу
Бұрандалы сораптарды пайдалану
Газ және газдыконденсат кен орандарын игеру
Батыс-Қазақстанда орналасқан Cолтүстік Шығыс алаңында мұнай іздеу жұмыстарының геолого-технико-экономикалық тиімділігі
Пайдалану тізбегі мен газға геологиялық барлау жұмыстарын ұйымдастыру
Қаныш Имантайұлы Сәтбаев бір сырлы,мың қырлы азамат
Қос етекті көйлек
Мұнай мен газдың қорлары
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz