Жеке және заңды тұлғаларға салынатын мүлік салығы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кіріспе 1
І. Салықтар және салық жүйесін ұйымдастыру 3
1.1Салық ұғымы және оның әлеуметтік-экономикалық мәні 3
1.2 Мүлік салығының маңызы 6
ІІ. Мүлік салығын есептеу әдісі және төлеу тәртібі 8
2.1 Жеке тұлғаларға салынатын мүлік салығы 8
2.2 Заңды тұлғаларға салынатын мүлік салығы 9
III. Мүлік салығындағы кейбір артықшылықтар 13
3.1 Мүлікке салықты есептеу және төлеу тәртібі туралы өзгертулер 13
Қорытынды 16
Қолданған әдебиеттер тізімі 19

Кіріспе

Салықтар қоғамдық қатынастары біртіндеп дамып келе жатқан адамзат
өркениетінің бастапқа кезеңдерінде пайда болған болатын.
Қазақстанда да заман-кезеңдеріне сай салық жүйесі болғаны ешбір
күмән тудырмайды. Бір ғана дәлел ретінде Ұлы жібек жолы мен өркендеп,
дамыған қамал-қалалар Сығанақ, Отырар, Барысхан, Аспара,
Баласұғын, Қойлық, Талхиз, Екіөгіз, Баба-ата жөніндегі
мағұлыматтарды айтуға болады. Тек бір өкініштісі, жазба мәліметтердің
сақталмағанына байланысты осы салықтар жөніндегі дерек көздерінің өте аз
болуы. Кезінде Қазақстан тарихына, сонымен бірге салық салу мәселелерін
шешуге орасан зор үлесін қосқан бірдеден-бір құқықтық дерек көзі Тәуке
ханның (Әз Тәуке) хандық құруы кезінде, оның тікелей қатысуымен қабылданған
Жеті Жарғы болып табылады.
Сонымен салықтардың бағзы заманнан алынып келе жатқаны жоғарыда
біршама айтылды және қандай болмасын мемлекеттің болмысы мен өсіп-дамуының
материалдық негізі — қаржыларды қалыптастыратын ең басты қайнар түсім
кездеріне салықтар мен басқа да міндетті төлемдердің жататыны белгілі
болды. Бұл ретте ескеретін маңызды жәйт, салықтар билеушілердің,
императорлардың, патша ағзамдардың қарамағына болсын, кейіннен мемлекеттің
тікелей өзіне болсын мәжбүрлеп алынғандықтан, олардың араларындағы
айырмашылық тек жекеше-құқықтық кірістер түрінде немесе қоғамдық
мемлекеттік-құқықтық кірістер сипатында болды.
Жоғарыда айтылғандай салық салу жүйесі (салықтар) адамзат өркениетінің
әр қилы кезеңдерінде туындап, қалыптасып, дами отырып бүгінде белгілі бір
деңгейде дамыған әрбір мемлекеттің мызғымас атрибуты, сол мемлекетттің
қаңдай да болмасын мұктаждықтарын қанағаттандырудың және әлеуметтік-
экономикалық салаларын реттеудің таптырмас құралы ретінде көрініс табуда.

І. Салықтар және салық жүйесін ұйымдастыру

1.1Салық ұғымы және оның әлеуметтік-экономикалық мәні

Ұйымдық-құқықтық жағынан салықтар — бұл мемлекет біржақты тәртіппен
заң жүзінде белгілеген, белгілі бір мөлшерде және мерзімде бюджетке
төленетін қайтарусыз және өтеусіз сипаттағы міндетті ақшалай төлемдер.
Салықтардың экономикалык, мәні олардың өзінің функциялары мен
міндеттерін жүзеге асыру үшін мемлекет жұмылдыратын ұлттық табыстың бір
бөлігі болып табылатындығында.
Салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табылады.
Салықтар мемлекетпен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір сүріп,
дамуының негізі болып табылады. Адамзат дамуының бүкіл тарихы бойына салық
нысандары мен әдістері өзгерді, игерілді, мемлекеттің қажеттіліктері мен
сұрау салуларына бейімделеді. Салықтар тауар-ақша қатынастарының ахуалына
әсер ете отырып, олардың дамыған жүйесінде айтарлықтай өрбіді. Мемлекет
құрылымының өзгеруі, өркендеуі әрқашан салық жүйесінің қайта құрылуымен,
жаңаруымен қабаттаса жүреді.
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық құрылысы мен
саяси іс-бағытына қарамастан ұлттық мемлекет кірістерінің негізгі көзі —
ұлттық табысты қайта бөлудің басты қаржылық құралы, мемлекеттің кірістері
және бюджеттің кірістерін қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады.
Салықтарда мемлекеттің экономикалық мазмұны нақты түрде көрінеді, ал
салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні, олардың түрлері мен рөлі қоғамның
экономикалық құрылысымен, мемлекеттің табиғатымен және функцияларымен
айқындалады. Белгілі философ Фрэнсис Бэкон салықтарды төлеу әрбір азаматтың
қасиетті борышы деген еді.
Қазақстан Республикасы Конституциясының 35-бабында: заңды түрде
белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу
әркімнің борышы әрі міндеті болып табылады, —деп жазылған.
Салықтарда ежелден салық жүктемесін (салық ауыртпалығын) бөлудіц екі
қағидаты қалыптасқан:
- пайда (алынған игіліктер) қағидаты;
- "қайыр көрсету" (төлем қабілеттілігі) қағидаты.
Алынған игіліктерге және төлем қабілеттілігіне салық салудың
қағидаттарын пайдалану салық мөлшерлемелерін белгілеуге және табыстың
өсуіне қарай олардың өзгеруіне салады.
Салықты ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын бұрын А.Смит
ұсынған еді. Олар мынаған саяды:
- салық салық төлеушінің әрқайсысының табысына сәйкес
алынуы тиіс (әділеттілік қағидаты);
- салықтың мөлшері мен оны төлеу мерзімі алдын ала және дәл анықталуы
керек (анықтылық қағидаты);
әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта және әдіспен
алынуы тиіс (қолайлылық қағидаты);
салықты алудың шығындары өте аз болуы тиіс (үнем қағидаты).
Бұл қағидаттарды пайдалану салық салуда зорлық-зомбылықты жоқ етті,
бұл процеске реттемелеуді енгізді және А.Смитке "салықтар — оны
төлейтіндерге құлшылықтың нышаны емес, бостандықтың нышаны" деп қорытынды
жасауға мүмкіндік берді. Салық салудың кейінгі даму барысында қағидаттардың
түжырымдамалары дәлелденді, толықтырылды.
Салық салудың қазіргі қағидаттары мыналарға саяды.
1. Салық салудағы әділдік қагидаты екі аспектіде қарастырылады:
а) "деңгейлес теңдікке" жету — салық төлеушілердің табыстарына тең
жағдайда біркелкі салық салынады;
ә) "сатылас теңдікті" сақтау — жеке тұлғалардың табыстарына салық салу
табыстардың бір бөлігін қайта бөлу үшін прогрессивті шәкіл бойынша
сараланған мөлшерлемелерді қолдана отырып жүргізілуі тиіс.
2. Қарапайымдылық қагидаты. Салық механизмі салық төлеушіге
түсінікті болуы тиіс, ол абайсыз әрі күрделі болмауы керек.
Салықтардың анықтығы — алдын ала белгіленген шарттар мен талаптардың
мызғымас теңдігі елдің барлық аумағында және барлық шаруашылық жүргізуші
субъектілер үшін түсіндіру мен қолданудың біркелкілігі.
Жеңілдіктердің ең аз саны. Жеңілдіктер құндық үйлесімдерді бұрмалайды
және салық салу субъектілерін тең емес жағдайларға әдейі қояды.
Салық салудың экономикалық бейтараптығы. Салықтар экономиканың жұмыс
істеуін жақсартуға және инвестициялардың өсуіне кедергі жасамауы тиіс.

1.2 Мүлік салығының маңызы

Мүлікке салынатын салық тура нақты салыққа жатады, оның мөлшері
мүліктің табыстылығына емес, төлеушілер мүлкінің құнына байланысты болады.
Салық мүлік иелеріне оны тиімді иеленуде түрткі болады.
Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе
оралымды басқару құқығыңда салық объектісі бар заңи тұлғалар мен меншік
құқығында салық салу объектісі бар жеке кәсіпкерлер заңи тұлғалардың және
жеке кәсіпкерлердің мүліктеріне салынатын салықты төлеушілер болып
табылады. Заңи тұлғаның шешімі бойынша оның құрлымдық бөлімшелері салық
төлеушілер ретінде қарастырылады.
Заңи тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер үшін негізгі құралдар (соның ішінде
тұрғын үй қорының құрамында тұрған объектілер) мен материалдық емес
активтер салық салу объектісі болып табылады. Бухгалтерлік есеп жөніндегі
заңнамаға сәйкес бухгалтерлік есепте белгіленген материалдық емес
объектілер материалдық емес активтер болып есептеледі.
Заңи тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер салық салу объектілерінің орташа
жылдық құнына 1 пайыз мөлшерлеме бойынша мүлік салығын есептейді.
Коммерциялық емес ұйымдар, әлеуметтік салада қызметің жүзеге асыратын
ұйымдар, негізгі қызмет түрі кітапханалық қызмет көрсету саласындағы
жұмыстарды орындау (қызмет көрсету) болып табылатын ұйымдар, ғылыми
кадрларды мемлекеттік аттестаттау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын
мемлекеттік кәсіпорындар, мемлекеттік су қоймаларының, су тараптарының және
табиғат қорғау мақсатындағы басқа да су шаруашылығы құрылыстарының
объектілері бойьшша заңи тұлғалар салық салу объектілерінің орташа жылдық
құнына 0,1 пайыз мөлшерлеме бойынша мүлік салығын есептейді. Бұл заңи
тұлғалар пайдалануға немесе жалға берілген салық салу объектілері бойынша
олардың мүлік салығын есептейді және төлейді.

ІІ. Мүлік салығын есептеу әдісі және төлеу тәртібі

2.1 Жеке тұлғаларға салынатын мүлік салығы

Салық салу объектісіне қарай мүлікке салынатын салық тікелей салыққа
жатады. Белгіленген ставкаларды есепке ала отырып, салық мүліктің құнына
тікелей салынады.
Қазақстан Республикасы мемлекеттік бюджетінің кірісіндегі салықтық
түсімдердің ішіндегі жер салығы мен мүлік салығының үлесі төмендегідей
көрсеткішт1998 ж. 1999 ж. 2000 ж. 2001 ж.
ер
мөлшері үлесі
(млн.тг) (%)
2 1 000 000 теңгегеден жоғары 1000 теңге + 1 млн теңгеден
2000 000 теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,15%
3 2000 000 теңгеден жоғары 3000 000 2500 теңге + 2 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,2%
4 3000 000 теңгеден жоғары 4000 000 4500 теңге + 3 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,3%
5 4000 000 теңгеден жоғары 5000 000 7500 теңге + 4 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,4%
6 5000 000 теңгеден жоғары 6000 000 11500 теңге + 5 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,5%
7 6000 000 теңгеден жоғары 7000 000 16500 теңге + 6 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,6%
8 7000 000 теңгеден жоғары 8000 000 22500 теңге + 7 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,7%
9 8000 000 теңгеден жоғары 9000 000 29500 теңге + 8 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,8%
10 9000 000 теңгеден жоғары 10 000 000 37500 теңге + 9 млн теңгеден
теңгеге дейін қоса алғанда асқан соманың 0,9%
11 10 000 000 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.