ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ИНДУСТРИЯНЫҢ ТАЛДАНУЫ
Жоспар
КІРІСПЕ 3
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ
КӨСЕТУДЩ ЕРЕКШЕЛІП
Әлемдегі жэне Қазақстан Республикасындагы туризмнін даму тарихы...4
Туристік кызмет көрсету мәні, гүрлері, негізгі үгымдар, функциялар
(туризм, турпакет, тур, туристік кызмет) 8
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ИНДУСТРИЯНЫҢ
ТАЛДАНУЫ 14
Жалпы туристік индустрия тұсінігі 14
Қазакстан Республикасындағы туристік индустрияның жағдайы 16
ҚОРЫТЫНДЫ 20
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 21
КІРІСПЕ
Менің курстық жұ_мысымнын тақырыбы "Қазакстан Республикасының туризімІнің
дамуы". Бүл тақырыпты таңдау себебім бүгінгі күні өзекті болып табылады.
Оның эліде қазақстан үшін ашылмаған кыр-сыры көп. өйткені туризмді
Қазакстанда зерттеумен айналысатын ғалымдар өте аз.
Туризм элемдегі экономика салаларының ең тиімдісі, ал кейбір дамып келе
жатқан елдер үшін негізгі өмір сүру көзі. Мысалы, Сингапур, Тайланд,
Туркия, Испания, Болгария, т.б.
Жаңа жерлердІ аралау, табиғатпен қанағаттану, демалу баска елдермен,
ұлттармен, қалалармен, көп ғасырлар ескерткіштер жэне өнермен табысу біздің
заманда үлкен орын алады. Туризмнің едәуір өсуі адамдардың өмір сүру
деңгейінің өсуімен байланысты. Бүл жұмыстың мақсаты Қазақстандагы туристік
индустрияның жагдайын корсету, оның қалыптасуы меи дамуын талдау.
Қазакстан туризімі негізінен шетелге шығуга бағытталған, туристердің шығу
ағымы казіргі кезде тұракты дамыған. Республиканың 22 туристік компаниясы
Туркия, Араб Бірлескен Иммираттары, Пакистан, Оңтүстік Корея, ГТольша,
Греция, Болгария, Италия елдеріне чартерлік эуе рейсерін үйымдастыруда.
Кейінгі кезде Қытай, Пакистан, Иран, Ирак мемлекеттеріне шоп турга баратын
туристер саны азаюда, себебі Оңтүстік шығыс мемлекеттерінде киттік емес
пневмания індетінің таралуы және Ирак мемлекетінің АҚШ басқыншылыгына
ұшырауы болып отыр.
Қазакстап өзіде туристік жағТднан кызыгушылық тудырды. Республиканыц бай
тарихы сирек маі~ериалды тарихи ескерткіштері, озіндік тұрмыстык мэдснисті,
саяси т.үрақтылыгы туристік индустрияның қарқынды дамуыпа мүмкіндІк береді.
Соның ішінде елге келу туризміне жэне ішкі туризмге.
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ КӨСЕТУДІҢ ЕРЕКШЕЛІП
1.1 Әлемдегі және Қазақстан Республикасындагы туризмнің даму тарихы
Қазіргі замаидагы туристік индустрия даму кезеңінің ерекиіелігін білу үшіы
опың пайда болуы мен дамуын қарастыру қажет.
Осьг заманғы туризм-бір жағынан жаңа күбылыс. Себебі ол тек екінші Дүние
жүзілік соғыстан кейін оны көпшілік сипат алды, бір жағынан оның тарихи түп
тамыры терең, ойткені адамзатқа туризм ерте заманнан танымал.
Туризм дамуының тарихы төрт кезеңнен тұрады:
І.Ежелгі заманда саяхаттың мотиві: сауда, білім алу, емделу, кажылык болды.
Ежелгі Грецияда спорттык сапарлар болған. Орта гасырларда саяхаттың діни
мотивтсрді әлсіздендіріп сапарлардың жеке сипаты мен ағартушылық багытын
күшейте түсті.
Сонымен 19ғортасына дейін саяхаттың ерекшелІгі жылжу құралдарының
қарапайымдылыгы болды. Саяхаттың максатыболған жоқ, саяхаттың сауда, білІм
алу, емделу кажылык максатына кажетті шарты болды.
18-19г.еуропа елдсріндегі мануфактура ондірісі мсн кәсіпорындарындағы
төңкерістері коғайньщ экономикалық өмірлерін түпкілікті өзгертті. 2
кезең таңдаулы тур және көпшілік туризмнің пайда болуы.туризм
дамуына транспорт дамуындағы төңкерістік өзғерістер ықпалын
тигізді. 1807ж. Фултон парохрд;1814 Стефенс паровоз ойлап табуы,
почта байланысының жетілуІ, Еуропадағы жол тараптарыиың
кеңейуімен жалғасты.
Ғылыми техникалык прогресс және еңбеккерлердің элеуметтік күресі жэне
қоғамның тұрмыс хәлінің жаксаруы жүмыс уақытыиың кемуін қамтамасыз етті.
1873ж. Гермапияда толенетін демалыс енгізілді. Транспорт тасымалдауының
самасы мсы сснімділігінің артуы мен аршандауы, жүмыс уақытының қысқаруы
саяхатшылар санының өсуіне экелді. Осыған байланысты уакытша келушілерге
қызмет керсетуге маманданған алғашкы кәсіпорындар пайда болды. 1812ж.
Швейцарияда "Ричи-кматерлин отелі" 1873ж. Фаульхорн қаласында отель ашылды;
1801ж. Германияда Баден-Баденде бірінші классты " Бадина-Хофн",1859ж.
Швейцарияда "Гранд Отель Швайцерхоф"ашылды. Германияда 18-19ғ. алғашқы
минералды сулар куроты пайда болды
19ғ. екінші жартысында демалыс индустриясы өз өндіріс аумағын кеңейтті;
қонақ үй шаруашылык кэсіпорындарына бірінші саяхат бюролары косылды.
Олардын мақсаты туристік сапарларды үйымдастыру және опы түтынушыға откізу.
Германиядагы бірінші саяхат бюросы- " Райзебюро штансген" 1863ж. Бреслауда
қалыптасты.
КІРІСПЕ
Менің курстық жұ_мысымнын тақырыбы "Қазакстан Республикасының туризімІнің
дамуы". Бүл тақырыпты таңдау себебім бүгінгі күні өзекті болып табылады.
Оның эліде қазақстан үшін ашылмаған кыр-сыры көп. өйткені туризмді
Қазакстанда зерттеумен айналысатын ғалымдар өте аз.
Туризм элемдегі экономика салаларының ең тиімдісі, ал кейбір дамып келе
жатқан елдер үшін негізгі өмір сүру көзі. Мысалы, Сингапур, Тайланд,
Туркия, Испания, Болгария, т.б.
Жаңа жерлердІ аралау, табиғатпен қанағаттану, демалу баска елдермен,
ұлттармен, қалалармен, көп ғасырлар ескерткіштер жэне өнермен табысу біздің
заманда үлкен орын алады. Туризмнің едәуір өсуі адамдардың өмір сүру
деңгейінің өсуімен байланысты. Бүл жұмыстың мақсаты Қазақстандагы туристік
индустрияның жагдайын корсету, оның қалыптасуы меи дамуын талдау.
Қазакстан туризімі негізінен шетелге шығуга бағытталған, туристердің шығу
ағымы казіргі кезде тұракты дамыған. Республиканың 22 туристік компаниясы
Туркия, Араб Бірлескен Иммираттары, Пакистан, Оңтүстік Корея, ГТольша,
Греция, Болгария, Италия елдеріне чартерлік эуе рейсерін үйымдастыруда.
Кейінгі кезде Қытай, Пакистан, Иран, Ирак мемлекеттеріне шоп турга баратын
туристер саны азаюда, себебі Оңтүстік шығыс мемлекеттерінде киттік емес
пневмания індетінің таралуы және Ирак мемлекетінің АҚШ басқыншылыгына
ұшырауы болып отыр.
Қазакстап өзіде туристік жағТднан кызыгушылық тудырды. Республиканыц бай
тарихы сирек маі~ериалды тарихи ескерткіштері, озіндік тұрмыстык мэдснисті,
саяси т.үрақтылыгы туристік индустрияның қарқынды дамуыпа мүмкіндІк береді.
Соның ішінде елге келу туризміне жэне ішкі туризмге.
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ КӨСЕТУДІҢ ЕРЕКШЕЛІП
1.1 Әлемдегі және Қазақстан Республикасындагы туризмнің даму тарихы
Қазіргі замаидагы туристік индустрия даму кезеңінің ерекиіелігін білу үшіы
опың пайда болуы мен дамуын қарастыру қажет.
Осьг заманғы туризм-бір жағынан жаңа күбылыс. Себебі ол тек екінші Дүние
жүзілік соғыстан кейін оны көпшілік сипат алды, бір жағынан оның тарихи түп
тамыры терең, ойткені адамзатқа туризм ерте заманнан танымал.
Туризм дамуының тарихы төрт кезеңнен тұрады:
І.Ежелгі заманда саяхаттың мотиві: сауда, білім алу, емделу, кажылык болды.
Ежелгі Грецияда спорттык сапарлар болған. Орта гасырларда саяхаттың діни
мотивтсрді әлсіздендіріп сапарлардың жеке сипаты мен ағартушылық багытын
күшейте түсті.
Сонымен 19ғортасына дейін саяхаттың ерекшелІгі жылжу құралдарының
қарапайымдылыгы болды. Саяхаттың максатыболған жоқ, саяхаттың сауда, білІм
алу, емделу кажылык максатына кажетті шарты болды.
18-19г.еуропа елдсріндегі мануфактура ондірісі мсн кәсіпорындарындағы
төңкерістері коғайньщ экономикалық өмірлерін түпкілікті өзгертті. 2
кезең таңдаулы тур және көпшілік туризмнің пайда болуы.туризм
дамуына транспорт дамуындағы төңкерістік өзғерістер ықпалын
тигізді. 1807ж. Фултон парохрд;1814 Стефенс паровоз ойлап табуы,
почта байланысының жетілуІ, Еуропадағы жол тараптарыиың
кеңейуімен жалғасты.
Ғылыми техникалык прогресс және еңбеккерлердің элеуметтік күресі жэне
қоғамның тұрмыс хәлінің жаксаруы жүмыс уақытыиың кемуін қамтамасыз етті.
1873ж. Гермапияда толенетін демалыс енгізілді. Транспорт тасымалдауының
самасы мсы сснімділігінің артуы мен аршандауы, жүмыс уақытының қысқаруы
саяхатшылар санының өсуіне экелді. Осыған байланысты уакытша келушілерге
қызмет керсетуге маманданған алғашкы кәсіпорындар пайда болды. 1812ж.
Швейцарияда "Ричи-кматерлин отелі" 1873ж. Фаульхорн қаласында отель ашылды;
1801ж. Германияда Баден-Баденде бірінші классты " Бадина-Хофн",1859ж.
Швейцарияда "Гранд Отель Швайцерхоф"ашылды. Германияда 18-19ғ. алғашқы
минералды сулар куроты пайда болды
19ғ. екінші жартысында демалыс индустриясы өз өндіріс аумағын кеңейтті;
қонақ үй шаруашылык кэсіпорындарына бірінші саяхат бюролары косылды.
Олардын мақсаты туристік сапарларды үйымдастыру және опы түтынушыға откізу.
Германиядагы бірінші саяхат бюросы- " Райзебюро штансген" 1863ж. Бреслауда
қалыптасты.
3-кезең көпшілік туризмнің калыптаса бастауы. Бірінші Дүние Жүзілік соғыс
жэне экономикалық дағдарыс және Екінші Дүние Жүзілік соғыс туризм дамуына
кері әсер етті. Көпшілік туризмнің дамуынын екінші мысалын карастырайық.
1935ж. Швейцариядағы қазіргі заманда ірі туризм кызметтерін өндірушілердің
бірі "Отельплан" фирмасы күрылды. Оның қүрушысы Г.Дуггайвер идеялары:
кішкентай адамды туризмге тарту токырауга ұшыраған қонак үй шаруашылығына
бағаланбас көмек бередІ, арзан көпшІлік тур сапарлар фирманың негізгі өнімі
болып табылады,
Германиядағы көпшІлік туризмнің дамуына үлттык социолизм тірек болды.
Қуаныш арқылы күш үйымы демалыс максатында ұйымдастырылды. Бүл аймақтағы
жалгіы идсяны Гитлер қалыптастырды: " мен жүмысшыға жеткілікті демалыс
берілгенім жэне оны жаксы өткізгенін қалаймын, себебі тек сондай халықпен
үлкен ерліктер жасауға болады",-деген.
4-көпшілік кезең.
Екінші Дүние Жүзілік соғыстан кейін туризм нақты көпшілік сипатта болды: өз
институты, өндірістік циклі, өндірісті ұйымдастыру мен баскару әдістері бар
күшті демалыс индустриясы калыптасты.
1950-60ж. Батыс Еуропа елдері үшін туристік фирмалардың,
отельдер, қонақ үйлер тұрғызылуының, беясендІ кезеңі болды. Қай елде
' болмасын туризм өсімталдығы елдің қандай бөлігі жылына ең
болмағанда бір рет туристік сапарға баратынын көрсетеді, егер туризм
өсімталдығы 50% тан асса көпшілік туризм қалыптасқан деуге болады.
Диффереренциялданған туризм туристердің қажеттілігі мен мотивацияларыиыц,
туристік сүраныстағы сегмеиттерге, мамандардың парадиғмасы ерекшеленеді.
Диффереренциялданган туризмде фирма туристІк өнімнің шектелген түрін
үсынады, оның әрқайсысының баламасы бар.
Барлық жерлердегідей казіргі таңда туризм Қазакстанда да карқынды дамып
келеді. XX ғасырдың басында Верный қаласында Орыстың тау қогамының
бөлімшесі қүрылған болатын, ол 1927 жыл5а дейІн қызмет істеді. 1929 жылы
тау туризмнің жанкүйерлері Іле Алатауына бірнеше туристік жорықтар
үйымдастырды жоне сол жылдын жазында Есік көліне алгашқы туристік жорык
жасады. Бүл жорыққа Алматы қаласының 17мектеп мүғалімдері катысты.
Ж.Алматы қалалык почта мен телеграфтың сңбск ү.жымының мүшесі Алматы,
Мсдсу, Көкжайлау, Үлкен Алматы колі бағыты бойьгнша сапарға аттанып кетті.
1931 ж. қаңтар айында туристердің Алматы, ¥зынағаш, Қордай асуы бағыты
бойынша алғашқы кысқы шаңғы жорығы болып өтті. Алматыдан шыққан сегіз
шаңғышы "еңбек жэне қорғаныс эстафетасын" Қордай асуында қырғыз ұлттық
кавалерия атты әскер полкінің сегІз атты жауынгері жол бойы қорғап жүрді.
Сол жылы-1931ж. Республика астанасында туризм жэне экскурсия ерікті
қоғамнын бірінші бөлімі қү-рылды (ПТЭҚ). Оның қүрамына он адам кірдІ.
Туристік активтің күшімен Горельник шаткалында, Алматы қаласының маңында
туристергс ароналған тау шатыры салынды. Ол 1936ж. 50 орындық"Горельник"
туристік базасы болып қайта құрылды.
1933ж. алгашкы кең көлемдік турисіік шара туристердің слеті Көкжайлау
шатқалында өтті, оған 200-ге жуык адам жиншіды.
¥лы Отан соғысы басталысы мен ПТЭҚ Қазақстандағы Кеңесі өз жүмысын
тоқтатты. Себебі оның жұ-мыскерлері мен актив мүшелері майданға кетті.
1943ж. басында " Горельник" туристік базасының үйлерінде кеңес эскерінің
тау атқыштар бөлімінің жаттықтырушылары дайындаЙтын бүкіл одақтык мектептер
орналасты. Соғыстан кейін Республикамызда альпинистер мен тау
шаңғышыларының спортшы кадрларын дайындай бастады.
1955ж, Есік көлініц жағалауында орын тепкен "Есік" туристер базасы қатарга
қосылды. Біраз уақыт өткен соң су кошкіні кауіпінен бүл туристер базалары
жабылды.
1952ж.ВЦПСП Қазақстанга Туристік Экскурциялық басқармасын ашты. 1958 ж.
бастап ол Ортаазиялық ТЭБ деп аталатын болды. 1960ж. казсовпров жанынан
Республикалық туризм баскармасы қу_рылды. 1962ж. бұрынғы ТЭБ Туризм жэне
Экскурсия Кеңесі больгп каЙта қү„рылды. 1965ж. туризм жэне экскурси&нын
Қазақ Республикалык Кеңесі Алматы қаласында және бес облыста Облыстық
кеңестер қү_рылды: Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Орал жэне Шымкент
облыстарында экскурсиялық бюролары құрылды.
ТуризмдІ дамытуға күшті екпін берген 1969ж. қабылданған "Елде туризм және
экскурсияны ары қарай дамыту шаралары туралы" қаулы болдьг. Қазакстанда
туризм жәие экскурсияның жаңа облыс орталыктары пайда бола бастады. Сондай-
ақ экскурсиялык бторолар, саяхат жоне экскурсия бюролары пайда болды. Басты
назар Ресиубликамызда туризмнің материялдык базасын нығайтуға жаңа туристік
базалар салу, мейрамханалары бар қонақ үйлерді салу, кинотсатрлар және
баска да мэдени және тұрмыстық қызмет көрсететін туристік базалар салуға
бөлінді. Республикамызда сондай-ақ туристерге қажетті бұйымдарды жалға беру
пунктері ашылды, моторлы қайык станциялары жэые арнайы автобазалар жүмыс
істеуде.
Республикамыздын табиғаты сұлу жерлерінде жаңа туристік базалар салынды:
"Баяыауыл", Павлодар облысндағы Жасыбай көлінің жағасында, Қарағанды
облысының орманды оазисінде орын тепкен "Қарқаралы", Шығыс Қазақстан
облысындағы Бұқтырма су қоймасының жағасында "Атай" бұхтасы, Орал өзенінің
жағасында, Орал қаласынын маңында "Орал", Косганайдың жанында "Лесная",
Шымкент облысында Бадаж шаткалыпда"ІОжпая", Кокшстау калаларының
айналасында "Золотой бор", Қырсызстанда Ыстық көліпіц жағасында "Қазақстан
туристік базасы" жэне басқалары.
Көгттеген облыс орталықтарында туристерді кабылдауға дайын туристік
кешендер жұмыс істеп тұр. Еңбеккерлер меы олардың от басы мүшелерІнің
демалыс күнін өткізу үшІн айналадағы демалыс орындарьша демалыс жорығы
бағыттары "Денсаулық" поездары ұйымдастыры лды.
Шындығын айту керек Іле Алатау тауынын етегінде орналаскан Алматы қаласыида
туризм кажетті қарқынмен дамымай келеді. М_ұндай жағдай облыс бойынша да
байқалады. "Горельник" жэне "Есік" туристік базаларьгның жабылуындагы жайды
айтып кеттік. 1959ж. Алматы облысында "Ллматы" туристік базасы кұрылган
болатын, кала шеңберінде орналаскан бұл туристік база осы күнге дейін
туристерге қызмет көрсетуде.
1968ж. Алматы қаласының жанында Талгар аудунының Таулы бахташы ауылында
орналаскан "Алатау" туристік базасы ашылды. Кейініректе ол демалушылардың
көңілінен шыға білді. 1970ж. бастап Алматы каласының жэне облысының
туристік ойындарына көрсететін Алматы автобазасы жұмыс істеген. 1975ж.
"Медеу" мұз айдынын салуына байланысты "Медеу", барлығы Алматыда туризмді
толык көлемде жеткіліксіз екені айдан анық. Бірак дегенмен де Алматы
туризм, альпенизм сияқты спорт түрінің ірі орталыгы болып табылады. 1936ж.
осында "Горельник" лагерінің жаньгнда Рсспубликалык альпенист клубы
күрьілған болатын. 1935ж. бастаіг тауга шыгушылар тау басынаи шыгуларын
жаппай жүргізе береді. 1954ж. бастаи клуб біріншіліктерін откізе бастады.
1960ж. бүл клуб Қазақстанның альпенизмінен өткізген чемпионатгарына қатысып
отырады. Биікцпыңдарға шығу 1948ж. бастап жалғасып келуде. Ал 1952ж.
бастап Орта Азия және Красноярск аймақтарының командаларымен дәстүрлі
жолдастық кездесулер өткізілген.
Қазақстанда туризмнін даму тарихындағы үлкен бір маңызды оқиға 1985ж.
министрлер кеңесінің туризм және демалыс мақсаттарына арналған жөніндегІ
қаулысы болды. Осы қаулыға сәйкес сондай аймактарға халыктың қажеттерін
өтейтін жэне демалушыларға қызмет көрсететін не болмаса басқа жаңа
өнеркэсіптік, сондай-ақ азаматтык КҮ-рылыстарды салуға тиым салды. Осындай
максаттарға сақталатын территориялардың қатарына нсгшізінен орман
шаруашылыіының орман жерлері кірді, жасыл санитарлық зоналар дсмалу
зопалары минералды су көздері, кол, озсн, су қоймалары, жагалары жэнс
акваториялар кірді.
Республикамыз бойынша туризм, жэне емделу зоналары жалпы ауданы 1,7 млн.
ға. Жуык болды. Оның ішінде Батыс Қазақстанда 168,6 мың. га., Солтүстік
Қазақстанда 373,4 мың. га., Орталык Қазақстанда 111,8 мын-га. , Шығыс
Қазақстанда 453,8 га., Оңтүстік Қазақстаида 513,4мың. га.. Қазақстанда
туризмді дамытудың маңызды алғы шарттарыиын қатарында көзделетін табиғат
объектІлері жэне аң шаруашылықтары жатады. Бүгінгі таңда Республикамызда 7
мемлекеттік қорықтар бар. Әрине КСРО кезінде қүрылған болатын. Сондыктан да
осындай көлемдегі
қорыгы бар жерлер Республикамызда туризмді дамытуга негіз береді деп
есептслсді. Аксужабаіъілы, Алматы, Барса-келмес, Қоргалжын, Маркакөл,
Наурызым, Үстірт қорыктары 803,4 мың. га. жерді алып жатыр. Екі үлттық
табиғи парк (Баянауыл жэне Қарқалы), 64 мемлекеттік аңшылық-шаруашылык
фаунаны қорғайтын тапсырыс орындарының ауданы 6,1 млн.га., 1,8 млн.га.
созылып жатқан 19мемлекеттік аң шаруашылыктары, 23,9 млн.га. жерге
орналасқан 400 астам спорттық-аңшылық шару ашыл ы қтары.
Осы аталған территориялардын барлығы Республикамыздагы туризмді дамытудың 1-
кезектегі резервтерІ деп қарастырылады.
1.2 Туристік қызмст көрсету мэні, түрлері, негізгі үгымдар, функциялар
(туризм, турпакет, тур, туристік қызмет)
Туристергк кызмет көрсстудің кетенді больш келетіпдігіне байланысты
туристерге көрсетілетін қызметтердің бірнеше функцияларьг бар:
Ақпараттык кызмет. Турист мұндай қызметті өз елінде алуы керек.
Мұндай ақпарат мынала^ды қамтиды: а) куэлік құралы туралы
шетелге сапар шеккен қёздегі қолданылатын көлік қү_ралдарының
қызыметінің бағалары; э) туристік кешщендерде, орталықтарда,
объектілерде ұсынылатын туристІк қызметтердін сондай-ақ қонақ
үйлерде, мейрамханалардағы кызыметтердің бағалары; б) туристік
бюролар ү-йымдастыратын экскурсиялар жөніндегі мэлімет, сондай-
ақ баска да туристік бюролар көрсете алатын қызметтер жөніндегІ
мэлімет.
Турист елі ішІнде саяхат жасап жүрғендс отандық немесе шетелдік
көлік кұралы мен (ұтак, автобус, иоезд және т.с.с), сапар шегіп
жүргсн ксздс пайдалана алатын қьпыметгер туралы мэлімет
туристік мемлекеттің шекарасынан өткен кезден бастап туристік
немесе курортты кешендерге бара жатқан жолдағы көрсетілетін
қызмет. Ұйымдаспаған туристерге кызмет көрсету мыналарды
қамтиды: жергілікті шекара және кеден қызметтері жүргізетін
бақылау-тексеру эуәежайдан немесе темір жол вокзалынан қоноқ
үйге жеткізу үшін такси жалдау, туристің жүгін кедендік
тексеруден өткен жерден такси тұрағына дейін тасуға көмектесу
т.с.с. Ал ұйымдасқан туристер үшін бүл көрсетілетін қызметтің
үлкен толык жиынтығы-оларды күтіп алу жэне олар араласатын
жерлерге дейін шығарып салу. Мүндай кызметгерді
үйымдастырудың деңгейі жэне оның сапасы шетелдік туристерге
сол елдегі кызмет корсету деңгкйі туралы мэлімет алуга мүмкіндік
бсреді.
Туристің қонак үйдс нсмссс басқа бір орналасқан жсрде болған
кезіндегі көрсетілетіи кызмет түрлері, когамдық тамақтану
орындары, мэдени сауыктыру орындары жэне т.с.с.Осындай
қызметтердің сапасы туристердің ойында ең күштІ ойлар қалдырады. Себебі
мұндай кызмет түрлері күнделікті қажеттіліктерді канағаттандырып отырады.
Қосымша кызмет түрлері: ақша айырбастау, почта, телефонды
пайдалану, әр түрлі мәдени-сауыктыру орындарына билеттер сатып
алу, спортпен айналысу үшін спорт залдарға бару, экскурсияларға
катысу жэне т.б..
Түмыстык кызмсттер. Мұндай кьпметтерді туристік кешендердін
болімшслері, жергілікті атқару орындарыньгң мекемелері, жергілікті
тұтыну қогамьгның көрсететін кызметтері.
Шетелдерге азгаытай киім-кешек алып баратын туристер мұндай қызметті
пайдалануға мэжбүр. Туристердін қажеттіліктерін өтеу үшін эсіресе негізгі
саяхат маусымында осындай қызмет көрсететін орындардьщ толық кешендерін
ұйымдастыруға тура келеді. Олар: киім тазалау, киім жуу, химиялық жолмен
тазалау, шаштараз және басқа да қызмет түрлерін көрсетеді. Қорыта айтқанда
туризмдегі кешенді туристік қызмет керсету бес түрлі қызметтен тү-рады.
Мүндай қызмет көрсету орыыдарының жұмысы кджеттіліктердің екі тобын
қанагаттандыруға бағытталған.
БіріншІ топ. Адам бапасының жаңа елдер мен жерлерді көру, ол жнрлерде мүра
жайлар, кормслер т.с.с. көру арқылы басқа халыктың емірімен танысу, оз
козімен тарихи, сэулст жэне мәдени көрнекті жерлерді коруіе дегсн
қызығушылықпен пайда болган қажеттіліктер. Сондай-ак саяхат кезінде
табиғаттың сүлулығын тамашалау мүмкіндігін пайдаланып қалу (таулар, теңіз
жаға-жайлары және т.б). осындай жэне басқа да қажеттіліктердІ
қанағаттандыру басқа мемлекетте туристік сапармен жүрудің мақсаты болып
табылады.
Екінші топ. Бүл топтағы кажеттіліктер негізінде туристік сапардьщ
мақсатымен ешкандай тікелей байланысы жоқ, бірақ барған жердегі мемлекеттің
немесе аймақтың экономикасына эсер ететін әрекеттер. Бүған эртүрлі
өнімдердІ түлъшу (тамак оыімдері, сусындар, сувинерлер жэне т.б.) жэнс
қызмет түрлері кіреді. Мұпдай өнімдер мен кызмет түрлерін пайдаланбай
туризмнің максатына жетуге қажетті материалдық алғышарттар жасалынбайды.
Осындай түтынудың екі тобының нәтижссіндс скі гүрлі катынас пайда болды.
Бірінші материалдық қагынастар, турист сатып алған өнімдер үшін жэне
пайдаланған онім үшін озінің тү_рғылықты жерінен алып келген қаржысын
жү_мсайды
Біріниіі материалдық емес қатынастар, яғни, ту_рғылықты халык пен байланыс
орнату, қоғамдық және мэдени мекемелерге бару, танысу. Табиғатты және
эртүрлі ерекшкліктерді қорғаумен айналысатын қызыметтермен танысу жэне
т.с.с.
_Қажеттіліктердіц және көрсетілетін қызыметтің осы түрлерін бірнеше түрге
бөліп, алып қарауға болады:
Тыныш демалысты сүйетіндер. Бүл топтың өкілдсрі демалыстарын өткізуде
коятын мақсаттары күнделікті күйбең тіршіліктен қулыльш тыныш жайлы
жағдайда демалу. Мүндай адамдар үшін бейтаныс адамдардың жэне жалпы
адамдардың көп болғаны жақсы емес. Бүлар үшін қажетті заттар теңіз, күм,
жаймашуак, күн сияқты табиғи факторлар.
Ләззат алғанды суүйетіндер. Туристердін мұндай типі демалыс кезінде сан
түрлі лэззат Іздеп зайырлы қоғам түрлерімен көңілді демалыс өткізгенді
калайды.
Белсенді демалуды жақсы керетіндер. Мұндай туристер табиғатта демалуды
қалайды жзне жүктерін оз денелерімен тасиды. Олар көбіне кимылдап, таза
ауада болганды сүйсді. ... жалғасы
КІРІСПЕ 3
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ
КӨСЕТУДЩ ЕРЕКШЕЛІП
Әлемдегі жэне Қазақстан Республикасындагы туризмнін даму тарихы...4
Туристік кызмет көрсету мәні, гүрлері, негізгі үгымдар, функциялар
(туризм, турпакет, тур, туристік кызмет) 8
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ИНДУСТРИЯНЫҢ
ТАЛДАНУЫ 14
Жалпы туристік индустрия тұсінігі 14
Қазакстан Республикасындағы туристік индустрияның жағдайы 16
ҚОРЫТЫНДЫ 20
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 21
КІРІСПЕ
Менің курстық жұ_мысымнын тақырыбы "Қазакстан Республикасының туризімІнің
дамуы". Бүл тақырыпты таңдау себебім бүгінгі күні өзекті болып табылады.
Оның эліде қазақстан үшін ашылмаған кыр-сыры көп. өйткені туризмді
Қазакстанда зерттеумен айналысатын ғалымдар өте аз.
Туризм элемдегі экономика салаларының ең тиімдісі, ал кейбір дамып келе
жатқан елдер үшін негізгі өмір сүру көзі. Мысалы, Сингапур, Тайланд,
Туркия, Испания, Болгария, т.б.
Жаңа жерлердІ аралау, табиғатпен қанағаттану, демалу баска елдермен,
ұлттармен, қалалармен, көп ғасырлар ескерткіштер жэне өнермен табысу біздің
заманда үлкен орын алады. Туризмнің едәуір өсуі адамдардың өмір сүру
деңгейінің өсуімен байланысты. Бүл жұмыстың мақсаты Қазақстандагы туристік
индустрияның жагдайын корсету, оның қалыптасуы меи дамуын талдау.
Қазакстан туризімі негізінен шетелге шығуга бағытталған, туристердің шығу
ағымы казіргі кезде тұракты дамыған. Республиканың 22 туристік компаниясы
Туркия, Араб Бірлескен Иммираттары, Пакистан, Оңтүстік Корея, ГТольша,
Греция, Болгария, Италия елдеріне чартерлік эуе рейсерін үйымдастыруда.
Кейінгі кезде Қытай, Пакистан, Иран, Ирак мемлекеттеріне шоп турга баратын
туристер саны азаюда, себебі Оңтүстік шығыс мемлекеттерінде киттік емес
пневмания індетінің таралуы және Ирак мемлекетінің АҚШ басқыншылыгына
ұшырауы болып отыр.
Қазакстап өзіде туристік жағТднан кызыгушылық тудырды. Республиканыц бай
тарихы сирек маі~ериалды тарихи ескерткіштері, озіндік тұрмыстык мэдснисті,
саяси т.үрақтылыгы туристік индустрияның қарқынды дамуыпа мүмкіндІк береді.
Соның ішінде елге келу туризміне жэне ішкі туризмге.
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ КӨСЕТУДІҢ ЕРЕКШЕЛІП
1.1 Әлемдегі және Қазақстан Республикасындагы туризмнің даму тарихы
Қазіргі замаидагы туристік индустрия даму кезеңінің ерекиіелігін білу үшіы
опың пайда болуы мен дамуын қарастыру қажет.
Осьг заманғы туризм-бір жағынан жаңа күбылыс. Себебі ол тек екінші Дүние
жүзілік соғыстан кейін оны көпшілік сипат алды, бір жағынан оның тарихи түп
тамыры терең, ойткені адамзатқа туризм ерте заманнан танымал.
Туризм дамуының тарихы төрт кезеңнен тұрады:
І.Ежелгі заманда саяхаттың мотиві: сауда, білім алу, емделу, кажылык болды.
Ежелгі Грецияда спорттык сапарлар болған. Орта гасырларда саяхаттың діни
мотивтсрді әлсіздендіріп сапарлардың жеке сипаты мен ағартушылық багытын
күшейте түсті.
Сонымен 19ғортасына дейін саяхаттың ерекшелІгі жылжу құралдарының
қарапайымдылыгы болды. Саяхаттың максатыболған жоқ, саяхаттың сауда, білІм
алу, емделу кажылык максатына кажетті шарты болды.
18-19г.еуропа елдсріндегі мануфактура ондірісі мсн кәсіпорындарындағы
төңкерістері коғайньщ экономикалық өмірлерін түпкілікті өзгертті. 2
кезең таңдаулы тур және көпшілік туризмнің пайда болуы.туризм
дамуына транспорт дамуындағы төңкерістік өзғерістер ықпалын
тигізді. 1807ж. Фултон парохрд;1814 Стефенс паровоз ойлап табуы,
почта байланысының жетілуІ, Еуропадағы жол тараптарыиың
кеңейуімен жалғасты.
Ғылыми техникалык прогресс және еңбеккерлердің элеуметтік күресі жэне
қоғамның тұрмыс хәлінің жаксаруы жүмыс уақытыиың кемуін қамтамасыз етті.
1873ж. Гермапияда толенетін демалыс енгізілді. Транспорт тасымалдауының
самасы мсы сснімділігінің артуы мен аршандауы, жүмыс уақытының қысқаруы
саяхатшылар санының өсуіне экелді. Осыған байланысты уакытша келушілерге
қызмет керсетуге маманданған алғашкы кәсіпорындар пайда болды. 1812ж.
Швейцарияда "Ричи-кматерлин отелі" 1873ж. Фаульхорн қаласында отель ашылды;
1801ж. Германияда Баден-Баденде бірінші классты " Бадина-Хофн",1859ж.
Швейцарияда "Гранд Отель Швайцерхоф"ашылды. Германияда 18-19ғ. алғашқы
минералды сулар куроты пайда болды
19ғ. екінші жартысында демалыс индустриясы өз өндіріс аумағын кеңейтті;
қонақ үй шаруашылык кэсіпорындарына бірінші саяхат бюролары косылды.
Олардын мақсаты туристік сапарларды үйымдастыру және опы түтынушыға откізу.
Германиядагы бірінші саяхат бюросы- " Райзебюро штансген" 1863ж. Бреслауда
қалыптасты.
КІРІСПЕ
Менің курстық жұ_мысымнын тақырыбы "Қазакстан Республикасының туризімІнің
дамуы". Бүл тақырыпты таңдау себебім бүгінгі күні өзекті болып табылады.
Оның эліде қазақстан үшін ашылмаған кыр-сыры көп. өйткені туризмді
Қазакстанда зерттеумен айналысатын ғалымдар өте аз.
Туризм элемдегі экономика салаларының ең тиімдісі, ал кейбір дамып келе
жатқан елдер үшін негізгі өмір сүру көзі. Мысалы, Сингапур, Тайланд,
Туркия, Испания, Болгария, т.б.
Жаңа жерлердІ аралау, табиғатпен қанағаттану, демалу баска елдермен,
ұлттармен, қалалармен, көп ғасырлар ескерткіштер жэне өнермен табысу біздің
заманда үлкен орын алады. Туризмнің едәуір өсуі адамдардың өмір сүру
деңгейінің өсуімен байланысты. Бүл жұмыстың мақсаты Қазақстандагы туристік
индустрияның жагдайын корсету, оның қалыптасуы меи дамуын талдау.
Қазакстан туризімі негізінен шетелге шығуга бағытталған, туристердің шығу
ағымы казіргі кезде тұракты дамыған. Республиканың 22 туристік компаниясы
Туркия, Араб Бірлескен Иммираттары, Пакистан, Оңтүстік Корея, ГТольша,
Греция, Болгария, Италия елдеріне чартерлік эуе рейсерін үйымдастыруда.
Кейінгі кезде Қытай, Пакистан, Иран, Ирак мемлекеттеріне шоп турга баратын
туристер саны азаюда, себебі Оңтүстік шығыс мемлекеттерінде киттік емес
пневмания індетінің таралуы және Ирак мемлекетінің АҚШ басқыншылыгына
ұшырауы болып отыр.
Қазакстап өзіде туристік жағТднан кызыгушылық тудырды. Республиканыц бай
тарихы сирек маі~ериалды тарихи ескерткіштері, озіндік тұрмыстык мэдснисті,
саяси т.үрақтылыгы туристік индустрияның қарқынды дамуыпа мүмкіндІк береді.
Соның ішінде елге келу туризміне жэне ішкі туризмге.
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ КӨСЕТУДІҢ ЕРЕКШЕЛІП
1.1 Әлемдегі және Қазақстан Республикасындагы туризмнің даму тарихы
Қазіргі замаидагы туристік индустрия даму кезеңінің ерекиіелігін білу үшіы
опың пайда болуы мен дамуын қарастыру қажет.
Осьг заманғы туризм-бір жағынан жаңа күбылыс. Себебі ол тек екінші Дүние
жүзілік соғыстан кейін оны көпшілік сипат алды, бір жағынан оның тарихи түп
тамыры терең, ойткені адамзатқа туризм ерте заманнан танымал.
Туризм дамуының тарихы төрт кезеңнен тұрады:
І.Ежелгі заманда саяхаттың мотиві: сауда, білім алу, емделу, кажылык болды.
Ежелгі Грецияда спорттык сапарлар болған. Орта гасырларда саяхаттың діни
мотивтсрді әлсіздендіріп сапарлардың жеке сипаты мен ағартушылық багытын
күшейте түсті.
Сонымен 19ғортасына дейін саяхаттың ерекшелІгі жылжу құралдарының
қарапайымдылыгы болды. Саяхаттың максатыболған жоқ, саяхаттың сауда, білІм
алу, емделу кажылык максатына кажетті шарты болды.
18-19г.еуропа елдсріндегі мануфактура ондірісі мсн кәсіпорындарындағы
төңкерістері коғайньщ экономикалық өмірлерін түпкілікті өзгертті. 2
кезең таңдаулы тур және көпшілік туризмнің пайда болуы.туризм
дамуына транспорт дамуындағы төңкерістік өзғерістер ықпалын
тигізді. 1807ж. Фултон парохрд;1814 Стефенс паровоз ойлап табуы,
почта байланысының жетілуІ, Еуропадағы жол тараптарыиың
кеңейуімен жалғасты.
Ғылыми техникалык прогресс және еңбеккерлердің элеуметтік күресі жэне
қоғамның тұрмыс хәлінің жаксаруы жүмыс уақытыиың кемуін қамтамасыз етті.
1873ж. Гермапияда толенетін демалыс енгізілді. Транспорт тасымалдауының
самасы мсы сснімділігінің артуы мен аршандауы, жүмыс уақытының қысқаруы
саяхатшылар санының өсуіне экелді. Осыған байланысты уакытша келушілерге
қызмет керсетуге маманданған алғашкы кәсіпорындар пайда болды. 1812ж.
Швейцарияда "Ричи-кматерлин отелі" 1873ж. Фаульхорн қаласында отель ашылды;
1801ж. Германияда Баден-Баденде бірінші классты " Бадина-Хофн",1859ж.
Швейцарияда "Гранд Отель Швайцерхоф"ашылды. Германияда 18-19ғ. алғашқы
минералды сулар куроты пайда болды
19ғ. екінші жартысында демалыс индустриясы өз өндіріс аумағын кеңейтті;
қонақ үй шаруашылык кэсіпорындарына бірінші саяхат бюролары косылды.
Олардын мақсаты туристік сапарларды үйымдастыру және опы түтынушыға откізу.
Германиядагы бірінші саяхат бюросы- " Райзебюро штансген" 1863ж. Бреслауда
қалыптасты.
3-кезең көпшілік туризмнің калыптаса бастауы. Бірінші Дүние Жүзілік соғыс
жэне экономикалық дағдарыс және Екінші Дүние Жүзілік соғыс туризм дамуына
кері әсер етті. Көпшілік туризмнің дамуынын екінші мысалын карастырайық.
1935ж. Швейцариядағы қазіргі заманда ірі туризм кызметтерін өндірушілердің
бірі "Отельплан" фирмасы күрылды. Оның қүрушысы Г.Дуггайвер идеялары:
кішкентай адамды туризмге тарту токырауга ұшыраған қонак үй шаруашылығына
бағаланбас көмек бередІ, арзан көпшІлік тур сапарлар фирманың негізгі өнімі
болып табылады,
Германиядағы көпшІлік туризмнің дамуына үлттык социолизм тірек болды.
Қуаныш арқылы күш үйымы демалыс максатында ұйымдастырылды. Бүл аймақтағы
жалгіы идсяны Гитлер қалыптастырды: " мен жүмысшыға жеткілікті демалыс
берілгенім жэне оны жаксы өткізгенін қалаймын, себебі тек сондай халықпен
үлкен ерліктер жасауға болады",-деген.
4-көпшілік кезең.
Екінші Дүние Жүзілік соғыстан кейін туризм нақты көпшілік сипатта болды: өз
институты, өндірістік циклі, өндірісті ұйымдастыру мен баскару әдістері бар
күшті демалыс индустриясы калыптасты.
1950-60ж. Батыс Еуропа елдері үшін туристік фирмалардың,
отельдер, қонақ үйлер тұрғызылуының, беясендІ кезеңі болды. Қай елде
' болмасын туризм өсімталдығы елдің қандай бөлігі жылына ең
болмағанда бір рет туристік сапарға баратынын көрсетеді, егер туризм
өсімталдығы 50% тан асса көпшілік туризм қалыптасқан деуге болады.
Диффереренциялданған туризм туристердің қажеттілігі мен мотивацияларыиыц,
туристік сүраныстағы сегмеиттерге, мамандардың парадиғмасы ерекшеленеді.
Диффереренциялданган туризмде фирма туристІк өнімнің шектелген түрін
үсынады, оның әрқайсысының баламасы бар.
Барлық жерлердегідей казіргі таңда туризм Қазакстанда да карқынды дамып
келеді. XX ғасырдың басында Верный қаласында Орыстың тау қогамының
бөлімшесі қүрылған болатын, ол 1927 жыл5а дейІн қызмет істеді. 1929 жылы
тау туризмнің жанкүйерлері Іле Алатауына бірнеше туристік жорықтар
үйымдастырды жоне сол жылдын жазында Есік көліне алгашқы туристік жорык
жасады. Бүл жорыққа Алматы қаласының 17мектеп мүғалімдері катысты.
Ж.Алматы қалалык почта мен телеграфтың сңбск ү.жымының мүшесі Алматы,
Мсдсу, Көкжайлау, Үлкен Алматы колі бағыты бойьгнша сапарға аттанып кетті.
1931 ж. қаңтар айында туристердің Алматы, ¥зынағаш, Қордай асуы бағыты
бойынша алғашқы кысқы шаңғы жорығы болып өтті. Алматыдан шыққан сегіз
шаңғышы "еңбек жэне қорғаныс эстафетасын" Қордай асуында қырғыз ұлттық
кавалерия атты әскер полкінің сегІз атты жауынгері жол бойы қорғап жүрді.
Сол жылы-1931ж. Республика астанасында туризм жэне экскурсия ерікті
қоғамнын бірінші бөлімі қү-рылды (ПТЭҚ). Оның қүрамына он адам кірдІ.
Туристік активтің күшімен Горельник шаткалында, Алматы қаласының маңында
туристергс ароналған тау шатыры салынды. Ол 1936ж. 50 орындық"Горельник"
туристік базасы болып қайта құрылды.
1933ж. алгашкы кең көлемдік турисіік шара туристердің слеті Көкжайлау
шатқалында өтті, оған 200-ге жуык адам жиншіды.
¥лы Отан соғысы басталысы мен ПТЭҚ Қазақстандағы Кеңесі өз жүмысын
тоқтатты. Себебі оның жұ-мыскерлері мен актив мүшелері майданға кетті.
1943ж. басында " Горельник" туристік базасының үйлерінде кеңес эскерінің
тау атқыштар бөлімінің жаттықтырушылары дайындаЙтын бүкіл одақтык мектептер
орналасты. Соғыстан кейін Республикамызда альпинистер мен тау
шаңғышыларының спортшы кадрларын дайындай бастады.
1955ж, Есік көлініц жағалауында орын тепкен "Есік" туристер базасы қатарга
қосылды. Біраз уақыт өткен соң су кошкіні кауіпінен бүл туристер базалары
жабылды.
1952ж.ВЦПСП Қазақстанга Туристік Экскурциялық басқармасын ашты. 1958 ж.
бастап ол Ортаазиялық ТЭБ деп аталатын болды. 1960ж. казсовпров жанынан
Республикалық туризм баскармасы қу_рылды. 1962ж. бұрынғы ТЭБ Туризм жэне
Экскурсия Кеңесі больгп каЙта қү„рылды. 1965ж. туризм жэне экскурси&нын
Қазақ Республикалык Кеңесі Алматы қаласында және бес облыста Облыстық
кеңестер қү_рылды: Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Орал жэне Шымкент
облыстарында экскурсиялық бюролары құрылды.
ТуризмдІ дамытуға күшті екпін берген 1969ж. қабылданған "Елде туризм және
экскурсияны ары қарай дамыту шаралары туралы" қаулы болдьг. Қазакстанда
туризм жәие экскурсияның жаңа облыс орталыктары пайда бола бастады. Сондай-
ақ экскурсиялык бторолар, саяхат жоне экскурсия бюролары пайда болды. Басты
назар Ресиубликамызда туризмнің материялдык базасын нығайтуға жаңа туристік
базалар салу, мейрамханалары бар қонақ үйлерді салу, кинотсатрлар және
баска да мэдени және тұрмыстық қызмет көрсететін туристік базалар салуға
бөлінді. Республикамызда сондай-ақ туристерге қажетті бұйымдарды жалға беру
пунктері ашылды, моторлы қайык станциялары жэые арнайы автобазалар жүмыс
істеуде.
Республикамыздын табиғаты сұлу жерлерінде жаңа туристік базалар салынды:
"Баяыауыл", Павлодар облысндағы Жасыбай көлінің жағасында, Қарағанды
облысының орманды оазисінде орын тепкен "Қарқаралы", Шығыс Қазақстан
облысындағы Бұқтырма су қоймасының жағасында "Атай" бұхтасы, Орал өзенінің
жағасында, Орал қаласынын маңында "Орал", Косганайдың жанында "Лесная",
Шымкент облысында Бадаж шаткалыпда"ІОжпая", Кокшстау калаларының
айналасында "Золотой бор", Қырсызстанда Ыстық көліпіц жағасында "Қазақстан
туристік базасы" жэне басқалары.
Көгттеген облыс орталықтарында туристерді кабылдауға дайын туристік
кешендер жұмыс істеп тұр. Еңбеккерлер меы олардың от басы мүшелерІнің
демалыс күнін өткізу үшІн айналадағы демалыс орындарьша демалыс жорығы
бағыттары "Денсаулық" поездары ұйымдастыры лды.
Шындығын айту керек Іле Алатау тауынын етегінде орналаскан Алматы қаласыида
туризм кажетті қарқынмен дамымай келеді. М_ұндай жағдай облыс бойынша да
байқалады. "Горельник" жэне "Есік" туристік базаларьгның жабылуындагы жайды
айтып кеттік. 1959ж. Алматы облысында "Ллматы" туристік базасы кұрылган
болатын, кала шеңберінде орналаскан бұл туристік база осы күнге дейін
туристерге қызмет көрсетуде.
1968ж. Алматы қаласының жанында Талгар аудунының Таулы бахташы ауылында
орналаскан "Алатау" туристік базасы ашылды. Кейініректе ол демалушылардың
көңілінен шыға білді. 1970ж. бастап Алматы каласының жэне облысының
туристік ойындарына көрсететін Алматы автобазасы жұмыс істеген. 1975ж.
"Медеу" мұз айдынын салуына байланысты "Медеу", барлығы Алматыда туризмді
толык көлемде жеткіліксіз екені айдан анық. Бірак дегенмен де Алматы
туризм, альпенизм сияқты спорт түрінің ірі орталыгы болып табылады. 1936ж.
осында "Горельник" лагерінің жаньгнда Рсспубликалык альпенист клубы
күрьілған болатын. 1935ж. бастаіг тауга шыгушылар тау басынаи шыгуларын
жаппай жүргізе береді. 1954ж. бастаи клуб біріншіліктерін откізе бастады.
1960ж. бүл клуб Қазақстанның альпенизмінен өткізген чемпионатгарына қатысып
отырады. Биікцпыңдарға шығу 1948ж. бастап жалғасып келуде. Ал 1952ж.
бастап Орта Азия және Красноярск аймақтарының командаларымен дәстүрлі
жолдастық кездесулер өткізілген.
Қазақстанда туризмнін даму тарихындағы үлкен бір маңызды оқиға 1985ж.
министрлер кеңесінің туризм және демалыс мақсаттарына арналған жөніндегІ
қаулысы болды. Осы қаулыға сәйкес сондай аймактарға халыктың қажеттерін
өтейтін жэне демалушыларға қызмет көрсететін не болмаса басқа жаңа
өнеркэсіптік, сондай-ақ азаматтык КҮ-рылыстарды салуға тиым салды. Осындай
максаттарға сақталатын территориялардың қатарына нсгшізінен орман
шаруашылыіының орман жерлері кірді, жасыл санитарлық зоналар дсмалу
зопалары минералды су көздері, кол, озсн, су қоймалары, жагалары жэнс
акваториялар кірді.
Республикамыз бойынша туризм, жэне емделу зоналары жалпы ауданы 1,7 млн.
ға. Жуык болды. Оның ішінде Батыс Қазақстанда 168,6 мың. га., Солтүстік
Қазақстанда 373,4 мың. га., Орталык Қазақстанда 111,8 мын-га. , Шығыс
Қазақстанда 453,8 га., Оңтүстік Қазақстаида 513,4мың. га.. Қазақстанда
туризмді дамытудың маңызды алғы шарттарыиын қатарында көзделетін табиғат
объектІлері жэне аң шаруашылықтары жатады. Бүгінгі таңда Республикамызда 7
мемлекеттік қорықтар бар. Әрине КСРО кезінде қүрылған болатын. Сондыктан да
осындай көлемдегі
қорыгы бар жерлер Республикамызда туризмді дамытуга негіз береді деп
есептслсді. Аксужабаіъілы, Алматы, Барса-келмес, Қоргалжын, Маркакөл,
Наурызым, Үстірт қорыктары 803,4 мың. га. жерді алып жатыр. Екі үлттық
табиғи парк (Баянауыл жэне Қарқалы), 64 мемлекеттік аңшылық-шаруашылык
фаунаны қорғайтын тапсырыс орындарының ауданы 6,1 млн.га., 1,8 млн.га.
созылып жатқан 19мемлекеттік аң шаруашылыктары, 23,9 млн.га. жерге
орналасқан 400 астам спорттық-аңшылық шару ашыл ы қтары.
Осы аталған территориялардын барлығы Республикамыздагы туризмді дамытудың 1-
кезектегі резервтерІ деп қарастырылады.
1.2 Туристік қызмст көрсету мэні, түрлері, негізгі үгымдар, функциялар
(туризм, турпакет, тур, туристік қызмет)
Туристергк кызмет көрсстудің кетенді больш келетіпдігіне байланысты
туристерге көрсетілетін қызметтердің бірнеше функцияларьг бар:
Ақпараттык кызмет. Турист мұндай қызметті өз елінде алуы керек.
Мұндай ақпарат мынала^ды қамтиды: а) куэлік құралы туралы
шетелге сапар шеккен қёздегі қолданылатын көлік қү_ралдарының
қызыметінің бағалары; э) туристік кешщендерде, орталықтарда,
объектілерде ұсынылатын туристІк қызметтердін сондай-ақ қонақ
үйлерде, мейрамханалардағы кызыметтердің бағалары; б) туристік
бюролар ү-йымдастыратын экскурсиялар жөніндегі мэлімет, сондай-
ақ баска да туристік бюролар көрсете алатын қызметтер жөніндегІ
мэлімет.
Турист елі ішІнде саяхат жасап жүрғендс отандық немесе шетелдік
көлік кұралы мен (ұтак, автобус, иоезд және т.с.с), сапар шегіп
жүргсн ксздс пайдалана алатын қьпыметгер туралы мэлімет
туристік мемлекеттің шекарасынан өткен кезден бастап туристік
немесе курортты кешендерге бара жатқан жолдағы көрсетілетін
қызмет. Ұйымдаспаған туристерге кызмет көрсету мыналарды
қамтиды: жергілікті шекара және кеден қызметтері жүргізетін
бақылау-тексеру эуәежайдан немесе темір жол вокзалынан қоноқ
үйге жеткізу үшін такси жалдау, туристің жүгін кедендік
тексеруден өткен жерден такси тұрағына дейін тасуға көмектесу
т.с.с. Ал ұйымдасқан туристер үшін бүл көрсетілетін қызметтің
үлкен толык жиынтығы-оларды күтіп алу жэне олар араласатын
жерлерге дейін шығарып салу. Мүндай кызметгерді
үйымдастырудың деңгейі жэне оның сапасы шетелдік туристерге
сол елдегі кызмет корсету деңгкйі туралы мэлімет алуга мүмкіндік
бсреді.
Туристің қонак үйдс нсмссс басқа бір орналасқан жсрде болған
кезіндегі көрсетілетіи кызмет түрлері, когамдық тамақтану
орындары, мэдени сауыктыру орындары жэне т.с.с.Осындай
қызметтердің сапасы туристердің ойында ең күштІ ойлар қалдырады. Себебі
мұндай кызмет түрлері күнделікті қажеттіліктерді канағаттандырып отырады.
Қосымша кызмет түрлері: ақша айырбастау, почта, телефонды
пайдалану, әр түрлі мәдени-сауыктыру орындарына билеттер сатып
алу, спортпен айналысу үшін спорт залдарға бару, экскурсияларға
катысу жэне т.б..
Түмыстык кызмсттер. Мұндай кьпметтерді туристік кешендердін
болімшслері, жергілікті атқару орындарыньгң мекемелері, жергілікті
тұтыну қогамьгның көрсететін кызметтері.
Шетелдерге азгаытай киім-кешек алып баратын туристер мұндай қызметті
пайдалануға мэжбүр. Туристердін қажеттіліктерін өтеу үшін эсіресе негізгі
саяхат маусымында осындай қызмет көрсететін орындардьщ толық кешендерін
ұйымдастыруға тура келеді. Олар: киім тазалау, киім жуу, химиялық жолмен
тазалау, шаштараз және басқа да қызмет түрлерін көрсетеді. Қорыта айтқанда
туризмдегі кешенді туристік қызмет керсету бес түрлі қызметтен тү-рады.
Мүндай қызмет көрсету орыыдарының жұмысы кджеттіліктердің екі тобын
қанагаттандыруға бағытталған.
БіріншІ топ. Адам бапасының жаңа елдер мен жерлерді көру, ол жнрлерде мүра
жайлар, кормслер т.с.с. көру арқылы басқа халыктың емірімен танысу, оз
козімен тарихи, сэулст жэне мәдени көрнекті жерлерді коруіе дегсн
қызығушылықпен пайда болган қажеттіліктер. Сондай-ак саяхат кезінде
табиғаттың сүлулығын тамашалау мүмкіндігін пайдаланып қалу (таулар, теңіз
жаға-жайлары және т.б). осындай жэне басқа да қажеттіліктердІ
қанағаттандыру басқа мемлекетте туристік сапармен жүрудің мақсаты болып
табылады.
Екінші топ. Бүл топтағы кажеттіліктер негізінде туристік сапардьщ
мақсатымен ешкандай тікелей байланысы жоқ, бірақ барған жердегі мемлекеттің
немесе аймақтың экономикасына эсер ететін әрекеттер. Бүған эртүрлі
өнімдердІ түлъшу (тамак оыімдері, сусындар, сувинерлер жэне т.б.) жэнс
қызмет түрлері кіреді. Мұпдай өнімдер мен кызмет түрлерін пайдаланбай
туризмнің максатына жетуге қажетті материалдық алғышарттар жасалынбайды.
Осындай түтынудың екі тобының нәтижссіндс скі гүрлі катынас пайда болды.
Бірінші материалдық қагынастар, турист сатып алған өнімдер үшін жэне
пайдаланған онім үшін озінің тү_рғылықты жерінен алып келген қаржысын
жү_мсайды
Біріниіі материалдық емес қатынастар, яғни, ту_рғылықты халык пен байланыс
орнату, қоғамдық және мэдени мекемелерге бару, танысу. Табиғатты және
эртүрлі ерекшкліктерді қорғаумен айналысатын қызыметтермен танысу жэне
т.с.с.
_Қажеттіліктердіц және көрсетілетін қызыметтің осы түрлерін бірнеше түрге
бөліп, алып қарауға болады:
Тыныш демалысты сүйетіндер. Бүл топтың өкілдсрі демалыстарын өткізуде
коятын мақсаттары күнделікті күйбең тіршіліктен қулыльш тыныш жайлы
жағдайда демалу. Мүндай адамдар үшін бейтаныс адамдардың жэне жалпы
адамдардың көп болғаны жақсы емес. Бүлар үшін қажетті заттар теңіз, күм,
жаймашуак, күн сияқты табиғи факторлар.
Ләззат алғанды суүйетіндер. Туристердін мұндай типі демалыс кезінде сан
түрлі лэззат Іздеп зайырлы қоғам түрлерімен көңілді демалыс өткізгенді
калайды.
Белсенді демалуды жақсы керетіндер. Мұндай туристер табиғатта демалуды
қалайды жзне жүктерін оз денелерімен тасиды. Олар көбіне кимылдап, таза
ауада болганды сүйсді. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz