Мұхтар Әуезов (1897 - 1961 жж)
Мұхтар Әуезов
(1897-1961 жж.)
Қазақ әдебиетінің классигі, ғалым, Қазақ КСР ҒА академигі (1946)
филолгия ғылымының докторы, профессор (1957) Лениндік сыйлықтың лауреаты
(1959), КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1949). Семей өңірінің Абай
ауданында туған.
Ауыл мектебінде оқыған. Оның дүниетанымының қалыптасуына Абай
Құнанбаевтың досы - атасы Әуез ықпал етеді. 1919 ж. Семейдегі мұғалімдер
семинариясын бітіреді, 1928 ж. Ленинград университетінің Шығыс факультеті
жанындағы аспирантураны бітіреді. 1917 жылдан кейін ол Семей облыстық
комитетінде, Қазақстан ОАҚ-нде жұмыс жасайды. Осы жылдарда ол шығармашылық
жұмыспен айналысып, жемісті ғылыми ізденістер жасайды, әлемдік әдебиетке
назар аударады. Өзінің ертеректегі Қорғансыздың күні (1921), Кім
кінәлі (1923), Ескілік көлеңкесінде (1925) атты әңгімелерінде жазушы
қазақ ауылында қоғамдық қатынастардың мән-мағынасын ашты, теңдігі жоқ қазақ
әйелінің ауыр халін көрсетті. Жетім (1925), Барымта (1925), Дала
әңгімелерінде (1925) жан дүниесі таза ерік-күші мол, ар-ұждандық сезімі
бар қарапайым адамдардың бейнелері жасалған. Терең драматизм мен көрнекті
де көркем бейнелеу оның Қаралы сұлы әңгімесінде айқын көрінеді. Әуезов
қазақ ауылындағы заманалық күрес бейнеленген Қараш-қараш (1927) және
Көксерек(1929) повестерін жазды.
Әуезовтың шығармашылығы қазақ драматургиясының, сценалық өнердің
дамуына ерекше рөл атқарды. 1926 жылы Қазақ ұлттық театры Еңлік-Кебек
пьесасын өзінің алғашқы репертуарында қойды. Қазақтың опера және балет
театрында Айман-Шолпан комедиясының алғашкы қойылымы болды. 1916 жылы ұлт-
азаттық көтеріліске арналған Түнгі сырын (1934) пьесасы қазақ
драматургиясына жақсы туындылардың бірі болып қалды. 1940 жылы Әуезов
Л.Соболевпен бірге ұлы ақын өмірінің соңғы жылдарына арналған Абая
трагедиясын жазды. Онда Абайдың туған халқының сауатын ашуға, оның
мәдениетін дамытуға бағытталған ... жалғасы
(1897-1961 жж.)
Қазақ әдебиетінің классигі, ғалым, Қазақ КСР ҒА академигі (1946)
филолгия ғылымының докторы, профессор (1957) Лениндік сыйлықтың лауреаты
(1959), КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1949). Семей өңірінің Абай
ауданында туған.
Ауыл мектебінде оқыған. Оның дүниетанымының қалыптасуына Абай
Құнанбаевтың досы - атасы Әуез ықпал етеді. 1919 ж. Семейдегі мұғалімдер
семинариясын бітіреді, 1928 ж. Ленинград университетінің Шығыс факультеті
жанындағы аспирантураны бітіреді. 1917 жылдан кейін ол Семей облыстық
комитетінде, Қазақстан ОАҚ-нде жұмыс жасайды. Осы жылдарда ол шығармашылық
жұмыспен айналысып, жемісті ғылыми ізденістер жасайды, әлемдік әдебиетке
назар аударады. Өзінің ертеректегі Қорғансыздың күні (1921), Кім
кінәлі (1923), Ескілік көлеңкесінде (1925) атты әңгімелерінде жазушы
қазақ ауылында қоғамдық қатынастардың мән-мағынасын ашты, теңдігі жоқ қазақ
әйелінің ауыр халін көрсетті. Жетім (1925), Барымта (1925), Дала
әңгімелерінде (1925) жан дүниесі таза ерік-күші мол, ар-ұждандық сезімі
бар қарапайым адамдардың бейнелері жасалған. Терең драматизм мен көрнекті
де көркем бейнелеу оның Қаралы сұлы әңгімесінде айқын көрінеді. Әуезов
қазақ ауылындағы заманалық күрес бейнеленген Қараш-қараш (1927) және
Көксерек(1929) повестерін жазды.
Әуезовтың шығармашылығы қазақ драматургиясының, сценалық өнердің
дамуына ерекше рөл атқарды. 1926 жылы Қазақ ұлттық театры Еңлік-Кебек
пьесасын өзінің алғашқы репертуарында қойды. Қазақтың опера және балет
театрында Айман-Шолпан комедиясының алғашкы қойылымы болды. 1916 жылы ұлт-
азаттық көтеріліске арналған Түнгі сырын (1934) пьесасы қазақ
драматургиясына жақсы туындылардың бірі болып қалды. 1940 жылы Әуезов
Л.Соболевпен бірге ұлы ақын өмірінің соңғы жылдарына арналған Абая
трагедиясын жазды. Онда Абайдың туған халқының сауатын ашуға, оның
мәдениетін дамытуға бағытталған ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz