А. Ф. Иоффе
МАЗМҰНЫ
А. Ф. Иоффе 1
П.Л. Капица 4
М. В. Ломоносов 7
П.Н. Лебедев 10
А. Ф. Иоффе
Абрам Федорович Иоффе 1880 жылы Украиндағы Полтава губерниясының Ромны
қаласында туылды. Оның әкесі Федор Иоффе бухгалтер болып қызмет атқарған,
ал анасы Рашель Абрамовна ақылды, өте көп оқыған әйел болған. Иоффенің
семьясында балаларды ғылымды сүюге, еңбекке тәрбиелеген.
...Ғылым әліппесімен Абрам Федорович реалдық училищеде таныса
бастайды. Осы кезде оған алғашқы физикалық идеялар келеді. Соның бәрі бүкіл
әлемдік эфирге қатысы болады. 1897 жылы он алты жасар Иоффе туған қаласы
Ромныны тастап, Петербургке Политехникалық институтқа оқута түсуге аттанды.
Оған түсу үшін тапсыратын алты емтиханның бәрінен де жоғары баға алу керек.
Иоффе алғашқы төрт емтиханды жақсы өткізеді.
...А.Ф. Иоффе 1902 жылдың желтоқсан айында профессорлар Егоров пен
Гезехустың жолдама хатымен Мюнхендегі Рентгенге аттанды. Рентген тек аса
ғылым ғана емес, сонымен қатар өте кішіпейіл, әділ, адал адам болған. Иоффе
ұстазының ақырғы күндеріне дейін оны мен достық қатынасын үзген жоқ. Олар
бірлесіп қыруар еңбек жасады.
...Рентгенмен бірге жүргізген зерттеулері үшін Мюнхен университеті
Иоффеге доктор дәрежесін берді. Ол Рентгенмен бірігіп, көптеген ғылыми
жұмыстарды атқарды, бірақ олардың бәрі бірдей жарық көрген жоқ.
...Мюнхенде болған кезінде А.Ф. Иоффе көптеген ірі ғалымдармен:
Земмерфельд, Лауэ, Дебай, Эренфест, Вигнер және т.б. танысты. Олар ғылми-
зерттеу жұмыстарының жоспарларын талқылап,өздерінің ойларын, идеяларын
ортаға салып отырады. Иоффе олардың көбісімен достық қатынасты ұзақ уақыт
сақтады. Докторлық диссертациясын қорғағаннан кейін Рентген оған Мюнхенде
профессор болып қалуды ұсынады.
А.Ф.Иоффе ғылыми-зерттеулер жүргізумен қатар Политехникалық және Тау-
кен институттарында, Петербург университетінде де лекциялар оқыдыю
А.Ф.Иоффе өз тыңдаушыларына физика ғылымының соңғы жаңалықтар
жайлы,ғылымдарды толғантқан қиыншылықтармен әлі де шешілмеген мәселелер
жайлы айтатын. Иоффенің шеберлікпен оқыған лекциялары студенттерді тартып,
физика олардың сүйікті пәніне айналатын.
А.Ф.Иоффе студенттер үшін оқулықтар да жазды Жартылай өткізгіштер
физикасы деген атпен шыққан бұл монография қазір де мәлім. Ол неміс,
ағылшын, қытай және басқа да шет тілдеріне аударылған.
1921 жылы Иоффенің инициативасымен және оның тікелей қатысуымен
рентгенологиялық және радиологиялық институттың кіші-гірім физика-
техникалық бөлімнен физика-техникалық институт құрылды.А.Ф.Иоффе мен оның
шәкірттерінің жартылай өткізгіштерді зерттеуі клласикалық ғылыми зерттеулер
жатады. Бүкіл жер шарындағы ғалымдардың Иоффені жартылай өткізгіштердің
атасы, ал оның көлемі 200 беттей ғана жартылай өткізгіштік термоэлементтер
деген монографиясын термоэлектр тәураты деп атауы жайдан-жай емес.
А.Ф.Иоффе атындағы Ленин орденді физика, техникалық институты бүкіл совет
физикасының алтын бесігі деп орынды айтылды.
Сөздік.
1. әліппе-азбука
2. жоғары баға-высокая оценка
3. жақсы өткізді-хорошо сдал
4. әділ- справедливый
5. бірлесіп-вместе
6. еңбек-труд
7. ғылыми-начное
8. ірі-великий
9. еңбекке тәрбиелеген-приучил к труду
10. диссертациясын қорғағанынан кейін-после защиты диссртации
11. ұсынды-предложил
12.көп оқыған әйел-начитанная женщина
Тапсырма: Мәтінді оқып, аударыңыз
Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіздер.
1.А.Ф.Иоффе қай жылы дүниеге келді?
2.А.Ф.Иоффенің әкесі қандай қызмет атқарған?
3.А.Ф.Иоффенің шешесі қандай адам болған?
4.А.Ф.Иоффе қай жылы институтқа оқуға түседі?
З.Рентген қандай адам болған?
б.Иоффе Рентгенмен бірігіп қандай жүмыстарды атқарды?
7.У.А.Ф.Иоффе кімдермен танысты?
П.Л. Капица
Аса көрнекті Совет физигі Петр Леонидович Капица 1984 жылға 13 шілде
айында Кронштадта, әскері инженер, Кронштадт қамалын салушы, генерал
Капицаның семьясында дүниеге келді. Капицаның анасы Бестужев курстарының
тарих факультетін бітіргеннен кейін фольклормен айналысып балаларға арнап
әңгімелер жазатын болған. Капицаның семьясында физикаға қатысы бар бірде-
бір жан болмаған. Ол кезде физикамен ешкім әуестенбеген. Миллиондаған халқы
бар Россияда тек 100-ге тақау ғана маман физиктер болды. Сондықтан да
генералдың баласының аты дүние жүзіне әйгілі болған физик-ғалымның шығуы
таңданарлық жай еді. Петр Леонидович басында Кроншадт гимназиясында оқиды
да, кейінен реалдық училищеге ауысты. Осы кезден бастап ол үздік оқушы
атанды. Училищиде оның назары түгелдей физикаға ауды. Мұны байқаған училище
директоры 6-класс оқушысы Петр Капицаны физиклық кабинеттің меңгерушісі
етеді. "Меңгеруші" деген тек құрметті атақ қана емес-ті, мұнда, ол өз
бетінше тәжірибе жасай алатын еді. Капица реалдық училищені үздік бітіріп
шықты.
1912 жылдың күзінде Капица электромеханикалық факультетке қабылданды.
Студент Капицаның тұңғыш ғылыми жетекшісі Иоффе болды. Капицаның алғашқы
студенттік ғылыми жұмысы жіңішке кварц жібін алу әдісі болды. Капица кварц
жібін алудың қарапайым әдісін тапты. Ол үшін коридордың өнбойына жұмсақ
барқыт төседі. Капица ойыншық садақ пен оның жебесін алыпкелді. Жебенің ұшы
балқыған кварцқа малынады да, садақты қатты тартып қалғандажебе жіңішке
кварц жібін сүйрете, коридормен ұшып барып, барқыт төсенішке құлады. Кварц
жібін дайын.
Капица өзі тапқан тәсілмен құлау есептеген қуатты магнитті өрісін
алды. Капица ядро мәселерін, металдардың қасиеттерін зерттеуге ауысты. Осы
бағыттағы жүргізілген зерттеулердің нәтижесінде ол көптеген металдар
кедергілерінің магнит өрісіне сызықты тәуелділікпен өсетіндігін анықтады.
Бұл құбылыс кейіннен Капицаның сызықты әдісі деп аталып кетті.
1923 жылы Капица Кембриджде докторлық диссертациясын қорғады.
Диссертациялық тақырыбы а-бөлшектердің материалдық орта арқылы өтуі және
қуатты магнит өрістерін алу әдісі деп аталады. Оған Кембридж
Университетінің философия докторы деген дәреже берілді. Осы жылы ол
ағылшынның ең жоғары ғылыми наградаларының бірі-Максвелл сыйлығын алды, ал
арада бес жыл өткен соң Корольдік қоғамға Англияның ғылым Академиясына мүше
болды. Капица 200 жыл ішінде тұңғыш рет осы Академияға сайланған шетел
азаматы еді.
1933 жылы Капица әйгілі ғалым атанып, оның есімі ғылыми журналдарда,
энциклопедияларда орын ала бастады.
Совет үкіметінің қаулысы бойынша 1934 жылдың желтоқсан айында Петр
Леонидович Капица СССР Ғылым академиясының физикалық проблемалар
Институтының директоры болып тағайындалды.Оттегін өнеркәсіптік мөлшерде алу
әдісін тапқан еңбегі үшін П.Л.Капица 1945 жылдың 30 сәуір айында
Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.
Сөздік
1. Аса көректі — выдающийся
2. Камалын салушы — основатель крепости.
3. Фольклормен айналасты - занималась фольклором.
4. Құрметті атақ - почетное звание.
5. Қатысы бар — причастны.
6. Дүние жүзіне әйгілі — известен всему миру.
7. Таңданарлық жай — удивительно.
8. Ауысты — перевелся.
9. Үздік оқушы атанды — стал отличником.
10. Байқаған — заметил
11. Меңгеруші — заведующий
12. Әскері - военный
13. Әңгімелер — рассказы
Тапсырма: Мәтінді оқып, аударыңыз мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіз:
1. П.Л.Капица қай жылы дүниеге келген?
2. П.Л.Капица қандай факультетті бітіреді?
3. Ресейде қанша маман физик болды?
4. П.Л.Капица қай гимназияда оқыды?
5. П.Л.Капица реалдык училищені қалай бітіреді?
М. В. Ломоносов
Михаил Васильевич Ломоносов 1711 жылдың 19 қарашада Архангельск
губерниясындағы Холмогорка таяу жердегі Денисовка селосындағы балықшының
семьясында туды. Солтүстік Россия жерінде крепостной шаруалар қолөнерімен
және балық аулаумен шұғылданады. Балықшылар көктем кездерінде Мурман жаға-
лауларына, тіптен Норвегия жағалауларына дейін жететін. Теңізшілер
шаруақор, көздері ашық, ... жалғасы
А. Ф. Иоффе 1
П.Л. Капица 4
М. В. Ломоносов 7
П.Н. Лебедев 10
А. Ф. Иоффе
Абрам Федорович Иоффе 1880 жылы Украиндағы Полтава губерниясының Ромны
қаласында туылды. Оның әкесі Федор Иоффе бухгалтер болып қызмет атқарған,
ал анасы Рашель Абрамовна ақылды, өте көп оқыған әйел болған. Иоффенің
семьясында балаларды ғылымды сүюге, еңбекке тәрбиелеген.
...Ғылым әліппесімен Абрам Федорович реалдық училищеде таныса
бастайды. Осы кезде оған алғашқы физикалық идеялар келеді. Соның бәрі бүкіл
әлемдік эфирге қатысы болады. 1897 жылы он алты жасар Иоффе туған қаласы
Ромныны тастап, Петербургке Политехникалық институтқа оқута түсуге аттанды.
Оған түсу үшін тапсыратын алты емтиханның бәрінен де жоғары баға алу керек.
Иоффе алғашқы төрт емтиханды жақсы өткізеді.
...А.Ф. Иоффе 1902 жылдың желтоқсан айында профессорлар Егоров пен
Гезехустың жолдама хатымен Мюнхендегі Рентгенге аттанды. Рентген тек аса
ғылым ғана емес, сонымен қатар өте кішіпейіл, әділ, адал адам болған. Иоффе
ұстазының ақырғы күндеріне дейін оны мен достық қатынасын үзген жоқ. Олар
бірлесіп қыруар еңбек жасады.
...Рентгенмен бірге жүргізген зерттеулері үшін Мюнхен университеті
Иоффеге доктор дәрежесін берді. Ол Рентгенмен бірігіп, көптеген ғылыми
жұмыстарды атқарды, бірақ олардың бәрі бірдей жарық көрген жоқ.
...Мюнхенде болған кезінде А.Ф. Иоффе көптеген ірі ғалымдармен:
Земмерфельд, Лауэ, Дебай, Эренфест, Вигнер және т.б. танысты. Олар ғылми-
зерттеу жұмыстарының жоспарларын талқылап,өздерінің ойларын, идеяларын
ортаға салып отырады. Иоффе олардың көбісімен достық қатынасты ұзақ уақыт
сақтады. Докторлық диссертациясын қорғағаннан кейін Рентген оған Мюнхенде
профессор болып қалуды ұсынады.
А.Ф.Иоффе ғылыми-зерттеулер жүргізумен қатар Политехникалық және Тау-
кен институттарында, Петербург университетінде де лекциялар оқыдыю
А.Ф.Иоффе өз тыңдаушыларына физика ғылымының соңғы жаңалықтар
жайлы,ғылымдарды толғантқан қиыншылықтармен әлі де шешілмеген мәселелер
жайлы айтатын. Иоффенің шеберлікпен оқыған лекциялары студенттерді тартып,
физика олардың сүйікті пәніне айналатын.
А.Ф.Иоффе студенттер үшін оқулықтар да жазды Жартылай өткізгіштер
физикасы деген атпен шыққан бұл монография қазір де мәлім. Ол неміс,
ағылшын, қытай және басқа да шет тілдеріне аударылған.
1921 жылы Иоффенің инициативасымен және оның тікелей қатысуымен
рентгенологиялық және радиологиялық институттың кіші-гірім физика-
техникалық бөлімнен физика-техникалық институт құрылды.А.Ф.Иоффе мен оның
шәкірттерінің жартылай өткізгіштерді зерттеуі клласикалық ғылыми зерттеулер
жатады. Бүкіл жер шарындағы ғалымдардың Иоффені жартылай өткізгіштердің
атасы, ал оның көлемі 200 беттей ғана жартылай өткізгіштік термоэлементтер
деген монографиясын термоэлектр тәураты деп атауы жайдан-жай емес.
А.Ф.Иоффе атындағы Ленин орденді физика, техникалық институты бүкіл совет
физикасының алтын бесігі деп орынды айтылды.
Сөздік.
1. әліппе-азбука
2. жоғары баға-высокая оценка
3. жақсы өткізді-хорошо сдал
4. әділ- справедливый
5. бірлесіп-вместе
6. еңбек-труд
7. ғылыми-начное
8. ірі-великий
9. еңбекке тәрбиелеген-приучил к труду
10. диссертациясын қорғағанынан кейін-после защиты диссртации
11. ұсынды-предложил
12.көп оқыған әйел-начитанная женщина
Тапсырма: Мәтінді оқып, аударыңыз
Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіздер.
1.А.Ф.Иоффе қай жылы дүниеге келді?
2.А.Ф.Иоффенің әкесі қандай қызмет атқарған?
3.А.Ф.Иоффенің шешесі қандай адам болған?
4.А.Ф.Иоффе қай жылы институтқа оқуға түседі?
З.Рентген қандай адам болған?
б.Иоффе Рентгенмен бірігіп қандай жүмыстарды атқарды?
7.У.А.Ф.Иоффе кімдермен танысты?
П.Л. Капица
Аса көрнекті Совет физигі Петр Леонидович Капица 1984 жылға 13 шілде
айында Кронштадта, әскері инженер, Кронштадт қамалын салушы, генерал
Капицаның семьясында дүниеге келді. Капицаның анасы Бестужев курстарының
тарих факультетін бітіргеннен кейін фольклормен айналысып балаларға арнап
әңгімелер жазатын болған. Капицаның семьясында физикаға қатысы бар бірде-
бір жан болмаған. Ол кезде физикамен ешкім әуестенбеген. Миллиондаған халқы
бар Россияда тек 100-ге тақау ғана маман физиктер болды. Сондықтан да
генералдың баласының аты дүние жүзіне әйгілі болған физик-ғалымның шығуы
таңданарлық жай еді. Петр Леонидович басында Кроншадт гимназиясында оқиды
да, кейінен реалдық училищеге ауысты. Осы кезден бастап ол үздік оқушы
атанды. Училищиде оның назары түгелдей физикаға ауды. Мұны байқаған училище
директоры 6-класс оқушысы Петр Капицаны физиклық кабинеттің меңгерушісі
етеді. "Меңгеруші" деген тек құрметті атақ қана емес-ті, мұнда, ол өз
бетінше тәжірибе жасай алатын еді. Капица реалдық училищені үздік бітіріп
шықты.
1912 жылдың күзінде Капица электромеханикалық факультетке қабылданды.
Студент Капицаның тұңғыш ғылыми жетекшісі Иоффе болды. Капицаның алғашқы
студенттік ғылыми жұмысы жіңішке кварц жібін алу әдісі болды. Капица кварц
жібін алудың қарапайым әдісін тапты. Ол үшін коридордың өнбойына жұмсақ
барқыт төседі. Капица ойыншық садақ пен оның жебесін алыпкелді. Жебенің ұшы
балқыған кварцқа малынады да, садақты қатты тартып қалғандажебе жіңішке
кварц жібін сүйрете, коридормен ұшып барып, барқыт төсенішке құлады. Кварц
жібін дайын.
Капица өзі тапқан тәсілмен құлау есептеген қуатты магнитті өрісін
алды. Капица ядро мәселерін, металдардың қасиеттерін зерттеуге ауысты. Осы
бағыттағы жүргізілген зерттеулердің нәтижесінде ол көптеген металдар
кедергілерінің магнит өрісіне сызықты тәуелділікпен өсетіндігін анықтады.
Бұл құбылыс кейіннен Капицаның сызықты әдісі деп аталып кетті.
1923 жылы Капица Кембриджде докторлық диссертациясын қорғады.
Диссертациялық тақырыбы а-бөлшектердің материалдық орта арқылы өтуі және
қуатты магнит өрістерін алу әдісі деп аталады. Оған Кембридж
Университетінің философия докторы деген дәреже берілді. Осы жылы ол
ағылшынның ең жоғары ғылыми наградаларының бірі-Максвелл сыйлығын алды, ал
арада бес жыл өткен соң Корольдік қоғамға Англияның ғылым Академиясына мүше
болды. Капица 200 жыл ішінде тұңғыш рет осы Академияға сайланған шетел
азаматы еді.
1933 жылы Капица әйгілі ғалым атанып, оның есімі ғылыми журналдарда,
энциклопедияларда орын ала бастады.
Совет үкіметінің қаулысы бойынша 1934 жылдың желтоқсан айында Петр
Леонидович Капица СССР Ғылым академиясының физикалық проблемалар
Институтының директоры болып тағайындалды.Оттегін өнеркәсіптік мөлшерде алу
әдісін тапқан еңбегі үшін П.Л.Капица 1945 жылдың 30 сәуір айында
Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.
Сөздік
1. Аса көректі — выдающийся
2. Камалын салушы — основатель крепости.
3. Фольклормен айналасты - занималась фольклором.
4. Құрметті атақ - почетное звание.
5. Қатысы бар — причастны.
6. Дүние жүзіне әйгілі — известен всему миру.
7. Таңданарлық жай — удивительно.
8. Ауысты — перевелся.
9. Үздік оқушы атанды — стал отличником.
10. Байқаған — заметил
11. Меңгеруші — заведующий
12. Әскері - военный
13. Әңгімелер — рассказы
Тапсырма: Мәтінді оқып, аударыңыз мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіз:
1. П.Л.Капица қай жылы дүниеге келген?
2. П.Л.Капица қандай факультетті бітіреді?
3. Ресейде қанша маман физик болды?
4. П.Л.Капица қай гимназияда оқыды?
5. П.Л.Капица реалдык училищені қалай бітіреді?
М. В. Ломоносов
Михаил Васильевич Ломоносов 1711 жылдың 19 қарашада Архангельск
губерниясындағы Холмогорка таяу жердегі Денисовка селосындағы балықшының
семьясында туды. Солтүстік Россия жерінде крепостной шаруалар қолөнерімен
және балық аулаумен шұғылданады. Балықшылар көктем кездерінде Мурман жаға-
лауларына, тіптен Норвегия жағалауларына дейін жететін. Теңізшілер
шаруақор, көздері ашық, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz