Голль (Gaulle) Шарль де

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Голль (Gaulle) Шарль де (1890-1970). 1959-1969 жылдарда Франция
президенті. 1940 жылы Лондонда антигитлерлік коалицияға ниеттес патриоттық
Ерікті Франция қозғалысының негізін салды және басқарды. 1941 жылы
Француз Ұлттық комитетінің, 1943 жылдан Алжирдің оңтүстігінде құрылған Ұлт-
азаттық француз комитетінің басшысы. 1944 ж. қаңтар - 1946 ж. де Голль -
Франция Уақытша үкіметінің басшысы. Соғыстан кейін Француз халкын
біріктіру партиясының негізін салушы және жетекші. 1958 жылы Францияның
премьер-министрі. Де Голльдің инициативасымен 1958 жылы президенттін құқын
кеңейткен жаңа конституция дайындалды. Оның президенттігі тұсында
Францияның ядролық күшін жасау жоспары жүзеге асты, НАТО ұйымынан шықты,
кеңес-француз ынтымақтастығы едәуір дамыды.
1941 жылдың жазында Ерікті Франция әскері ағылшын әскерлерімен
бірге Сирияда Вишиге қарсы операцияға қатысты. Виши әскері
капитуляцияланған соң, Ерікті Франция Англиямен бірге, бұл елдерге
соғыстан кейін тәуелсіздік береміз деп, Сирия мен Ливанды басқарды. 1942
жылдың қарашасына дейін Ерікті Франция АҚШ-пен тіл табыса алмады. АҚШ тек
Виши үкіметін таныды.
ФКП Қарсылық қозғалысы өрістеуінде үлкен роль атқарды. Әсіресе оның
баспа органы - Юманите газетінің орны ерекше. Францияның тәуелсіздігі
үшін күресте оның 12 редакторы каза тапты. Оккупация жылдарында 50 миллион
данамен Юманите газетінің 317 номері жарық көрген. ФКП осы жылдары 2696
мың листовка мен брошюра таратқан. Қарсылық қозғалысының негізгі күші
жұмысшы табы болды.
Ұлы Отан соғысының басталуы және антифашистік коалицияның құрылуы
Ерікті Франция позициясын да өзгертті. Оның басшылары Москвамен байланыс
орнатуға шешім қабылдады. Кеңес Одағы генерал де Голльді барлық ерікті
француздардың басшысы ретінде таныды. Кеңес үкіметі Ерікті Францияға
көмектесуге және жеңістен кейін Францияның ұлылығы мен тәуелсіздігін толық
қалпына келтіруді қамтамасыз ететіндігіне уәде берді. Бұған жауап ретінде
генерал де Голль КСРО мен оның одақтастары жағында ортақ жауды
талқандағанша күресуге міндеттенді.
Ерікті Франция қозғалысы Қарсылық қозғалысымен 1942 жылдың
қаңтарында ғана байланыс орната бастады. Осыған дейін деголльдік агенттер
Қарсьшық қозғалысынан тыс Францияда барлау жұмыстарын ғана жүргізген еді.
1942 жылы 23 маусымда АҚШ генерал де Голль бастаған француздық ұлттық
комитетімен әскери ынтымақтастық туралы меморандум жариялады. 1942 жылы
шілдеде де Голль қозғалысы Күресуші Франция деп өзгертілді. Оны АҚШ пен
Англия, Кеңес үкіметтері таныды. Де Голль өзінің басшылығымен
Қарсылықтың әр түрлі топтарын біріктіру шараларын жүргізді.
Неміс-фашист әскерлерінің Сталинград түбіндегі жеңісі Францияда ұлт-
азаттық қозғалысты одан сайын жандандырды. Француз Қарсылығының ұйымдары
екінші майданды 1943 жылы ашу кампаниясына белсене кірісті.
1943-1944 жылдар француз ірі буржуазиясы мен Виши үкіметін қолдаған
ірі монополистердің сатқындық ролі Қарсылықтың буржуазиялық қайраткерлер
басқарған ұйымдарына да айқын болды.
6 маусым 1944 жылы ағылшын-американ әскерлерінің үлкен топтары генерал
Эйзенхауэрдің басшылығымен Солтүстік Францияға түсірілді. 15 тамызда
ағылшын-американ басшылығы Францияның оңтүстігіне десант түсірді. Ағылшын-
американ әскерлерін іле-шала Француз Республикасының Уақытша үкіметі деп
аталған ФКНО-ның әскери бөлімдері Франция территориясына енді. Ағылшын-АҚШ
басқарушы топтары Қарсылық көмегіне сенді. Бірак халықты тыныштық сактауға
шақырып, жаппай халық кетерілісінен қорықты. Олар де Голльдің Уақыша
үкіметін танығысы келмей Францияны өздерінің әскери-әкімшілігі арқылы
басқаруды ойластырды. Осыған қарамастан одақтастар армиясының түсірілуі
ұлттық көтеріліске сигнал болды. Францияның түкпір-түкпірінде патриоттар
қолдарына кару алды. Франтирерлер мен партизандар отрядтарының саны аз
күнде он есе өсті: 25 мыңнан 250 мың адамға жетті. 1944 жылдың жазында ФФИ
күресушілерінің жалпы саны 500 мың адам болды. Ұлттық көтеріліс 90
департаменттің 40-ын жайлады. 28 департамент одақтар армиясынсыз Қарсылық
күштерімен азат етілді. Генерал Эйзенхауэр француздың ішкі күштері оның
әскеріне 15 тұрақты дивизияның күшіндей көмек көрсетті деп санады.
Франция астанасын тез азат етуді ойлаған көптеген патриоттар одактас
әскердің келіп жетуін күтпей-ақ Парижді азат етуге кірісті. Кескілескен
ұрыс барысында 24 тамызға қарай Париждің негізгі бөлігі азат етілді. 24
тамыз күні кешке Париж шіркеулері қоңыраулары үнімен генерал Леклеркті
астана түрғындары қуана қарсы алды. 25 тамыз 1944 жылы Монпарнас вокзалында
Роль-Танги мен генерал Леклерк неміс гарнизонының ресми капитуляциясын
қабылдады. Париж қарулы көтерілісі толық жеңіспен аякталды,
Францияның азат етілуі. Ұлттық көтерілістің жеңісі ағылшын-американ
әскерлерінің қимылдарын жеңілдетіп, Францияны азат етуді тездетті. 1944
жылдың кыркүйегінің ортасында Эльзас пен Лотарингиядан басқа бүкіл француз
территориясы оккупанттардан тазартылды. 1944 жылдыц караша-желтоқсанында
Эльзас пен Лотарингияны азат ету аяқталды.
Азат болған территорияларда билік Уақытша үкімет қолына көшті.
Францияда одақтастардың әскери-әкімшілік құру әрекеттері жүзеге аспаған
соң, АҚШ пен Англия Уақытша үкіметті мойындады, бірақ Францияның үлы
державалар жиналыстарына қатысуына қарсы шықты және онымен ресми одактық
қатынастар жасамады. Азат болған территорияларда патриоттық және
демократиялық күштердің, жұмысшы табының, коммунистік партияның ықпалы
айрықша өсті. Бұл де Голль бастаған Уақытша үкіметтің буржуазиялық тобын
едәуір мазасыздандырды. Ағылшын-американ командашысының колдауына иек
артып, олар қалың көпшілікті қарусыздандыруға асықты. Азат болған Парижге
келген де Голль француз ішкі істер командованиесінің жойылғандығы және
Қарсылықтың Ұлттық кеңесінің, Патриоттық милицияның қарусыздандырылуы
жөнінде мәлімдеді. Жергілікті жерлерде билік Уақытша үкімет тағайындаған
префектілер мен төтенше комиссарлардың қолына кешті. Оккупанттар езгісінен
азат болтан француз халқы экономиканы қалпына келтіру мен саяси өмірді
жаңартуға кірісті.
Азаттық алған Францияның сыртқы саясаты бұрынғы дипломатиялық
позицияны қалпына келтіру және антифашистік коалиция державаларымен
байланыс орнатуға бағытталды. Франция фашистік Германия мен оның
жақтастарын талқандауда үлкен роль атқарған Кеңес Одағымен қатынасына баса
көңіл аударды. 23 қазан 1944 жылы де Голльдің Уакытша үкіметін үш үлы
держава үкіметтері таныды. 11 қараша 1944 жылы Франция Европалық
консультативтік комиссия жұмысына қатысуға шақырылды. 1944 жылы желтоқсанда
генерал де Голль КСРО-да болып, 13 желтоқсан 1944 жылы одақтасу мен езара
көмек туралы келісімге қол қойылды.
31 наурыз 1945 жылы француз әскерлері Рейннен өтіп, Дунайға жетті.
Рейхстаг төбесінде Кеңес жалауы желбіреген 4 мамыр күні Леклерк дивизиясы
Берхтесгадендегі Гитлер апанына шабуыл жасады. Францияның соғыс қимылдарына
қатысуы өз жалауын КСРО, АҚШ, Англия жалауларымен қатар желбіретуге
мүмкіңдік берді. Маршал Г.К.Жуков және АҚШ пен Англия командованиесінің
өкілдерінің қолымен қатар Германияның сөзсіз капитуляциясы туралы актіге
генерал Делаттра де Тассиньидің қойған қолы тұрды. КСРО, Англия, АҚШ-пен
бірге Франция Нюрнбергте неміс-соғыс кінәлілеріне сот процесі үшін
Халықаралық соғыс трибуналын күру жөніндегі келісімге қол қойды. Кеңес
үкіметінін талап етуімен Германиядан Францияға дербес оккупациялық зона
бөлінді. Оған Біріккен Ұлттар Ұйымының құрылтай мүшесі статусы және
Қауіпсіздік Кеңесінен тұрақты мүшелік орын берілді (КСРО, АҚШ, Англия,
Қытаймен қатар).
Азаттық алған соң 2071 сатқындарға елім жазасы кесілді: оның 1303-і
кешірілді, 768-і жазаланды. Онан басқа 39 мың сатқындар түрмеге жабылды.
Франция бес жылға созылған азапты, қорлықты өмірден соң бейбіт өмірге
қайтып оралды.
Уақытша режим. Францияның саяси құрылымы азат етіле бастаған 1944
жылдың күзінен, 1946 жылдың күзінде Тортінші Республика конституциясы
қабылданганға дейінгі аралық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.