Германияның 1919 жылғы Веймар Конституциясы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Германияның 1919 жылғы Веймар Конституциясы.
Германияда бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін ішкі жағдай былай
қалыптасқан еді. Бұл елде 1918 жылдан кейін терең әлеуметтік-саяси дағдарыс
басталды. Халық соғысқа байланысты қиыншылықтарға шыдай алмай, соғысты
бастаған үстем тапқа наразылығын көрсете бастады. 1917 жылы халық
көтерілістері басталды. 1918 жылы әскери кәсіпорындарда көтерілістер шыкты.
Көтерілісшілердің қойғаны Германия соғысты бейбітшілік шартпен аннексия
және контрибуциясыз аяқтасын деген талап. Кейбір қалаларда жұмысшылардың
кеңестері құрылды. Бірақ кайзер үкіметі бұл көтерілістердің бәрін басты.
Неміс әскерінің талқандалуы Германияда революциялық жағдай туғызғаны
мәлім. Революцияның өзі Килль қаласындағы теңізшілер көтерілісінен
басталды, оған Гамбург, Лейпциг, Мюнхен, Бремен сияқты ірі қалалар да
қосылды. Жұмысшылардың және солдаттар депутаттарының кеңестері құрылды. 9
қараша күні Берлин қаласында көтерілісшілердің жеңгенін көріп, кайзер
Екінші Вильгельм Голландияға қашып кетті. Монархия жойылды. Енді
мемлекеттің алдағы бағыты белгісіз еді. Осы қалыптасқан жағдайда имперлік
үкімет билікті социал-демократиялық партияның қолына берді де, Эберттің
басшылығымен бірінші үкімет құрылды. Олар мемлекеттегі өзгерістер жай
реформамен етуге тиісті деп санады, әлеуметтік келісімді сақтап,
социализмге компромисс әдісімен жеткенін дұрыс деп есептеді. Бұл партияның
бір бөлімі Тәуелсіз социал-демократтар Каутский мен Бернштейннің
басқаруымен бөлінді. Тағы бір бөлімі Германияның сыртқы әскери саясатына
қарсы шыққан "Спартак одағы" деген ұйым. Революциядан кейін монархияның
саяси жүйесі жойылған кезде шын билік Кеңестердің қолында болатын. Оларды
Берлин қаласының Кеңесі басқарды. Бұл органдар жұмысшы табының мүддесін
қорғайтын еді. Социал-демократтардың үкіметі буржуазияның мүдделерін
жақтады, сөйтіп ол жеке меншік құқығын сақтап, банкідегі ақшалардың
тұтастығына кепілдік беріп, Кеңестердің билік етуіне қарсы шықты. Бұл
қалыптасқан жағдайда Эберттің үкіметі Құрылтай жиналысын дайындап,
Германияның тағдырын солай шешкен дұрыс деп санады. 1918 жылғы желтоқсан
айы Германия кеңестерінің съезінің өткен кезі. Эберттің үкіметі толық
билікке ие болды. Жұмысшылар авангарды бұл саясатпен келіспей, сол айда
Коммунистік партияның құрылтай жиналысын өткізді. Бұл партия социалистік
құрылыстың негізгі мақсаттарын алдына қойған болатын, олардың арасывда
пролетариаттың диктатурасын қалыптастыру, капиталистік меншікті және
банкілерді экспроприациялау, пролетариатты қаруландыру, милитаризм саясатын
жою және басқа мәселелер бар еді.
1919 жылы Коммунистік партия Берлин каласындағы үкіметке қарсы
ұйымдастырған көтеріліске қатысты. Үкімет қанды шаралар қолданып, ол
көтерілісті басуда аянып қалған жоқ. Пролетариаттың көсемдері Р. Люксембург
пен К. Либкнехт өлтірілді. Сөйтіп, Германияның пролетарлық қозғалысы
басталды. 1919 жылдың қаңтар айында Веймар қаласында Құрылтай етті, оның
сайлауында буржуазиялық партиялар 16 миллион дауыс, екі социалдемократиялық
партия 13, 5 миллион дауыс жинаған еді. Германияның президенті болып Макс
Эберт сайланды. Үкімет осы үш партияның екілдерінен құрылды. Сол айда
Веймар қаласындағы бүкіл Германияның Құрылтай жиналысында Германияның жаңа
Конституциясы қабылданған еді. Оның алдында тұрған мақсаттардың бірі
Пруссияның үстемдік ролін жою. Енді неміс мемлекетінің федерациясы басқа
принциптермен құрылды, федерацияның субъектілері бірбіріне тең болатын.
Олар "жерлер" деп аталатын болды. Орталық федеративтік органдардың билігі
оте күшті, олар кейбір жағдайда жерлердің салық саясатына да кірісе алатын
еді. Осы Конституцияның тағы бір ерекшелігі шаруашылық саласының реттелуі
(5-бөлім). Бұл Конституция 14 жыл бойы қолданылды, ол
буржуазиялықлибералдық күжаттардың қатарына кіреді. Конституция Германияны
парламенттік республика деп бекіткен, бірақ ол империя деген атағын
сақтады.
Жоғарғы Заң шығарушы орган 4 жылға сайланды. Ол екі палатадан:
рейхстаг және рейхсраттан тұратын. Оны сайлау үшін Германия 35 сайлау
округіне белінді, сайлау пропорциялық жүйемен еткізілетін. Сайлауға әйелдер
және 18 жасқа толған азаматтар қатысатын болды. Германияның федералдық
құрылысын рейхсрат деген жоғарғы палатаның құрылысы көрсетті. Ол
Германияның 18 жерінің өкілдерінен құрылды. Олардың 15-і республика, 3
ерікті қалалар. Германияның жерлерінде өзінің федералдық конституцияға
сәйкес келетін конституциясы және ландтаг деген заң шығарушы органы мен
үкіметі болатын. Пруссия рейхсратта 26, Бавария 10, Саксония 7, Баден 3
дауысқа ие болды. Әрбір мемлекеттің рейхсратқа 40 проценттен артық депутат
жіберуге құқығы жоқ, бұл баптың Пруссияға қарсы алынғаны көрініп түр.
Германияның президенті 7 жылға сайланды. Президенттің құқықтары өте
күшті болатын, оның құқықтары императордың құқықтарынан артық болмаса, кем
емес. Империя үкіметінің басшысыканцлер, бұл Германия мемлекетінің
ерекшелігі. Оны император тағайындайды, кейбір жағдайларда ол рейхстагтің
пікірімен санаспай, канцлерді қоя алатын. Канцлердің ұсынысымен президент
министрлерді тағайындады. Бүкіл азаматтық және әскери тұлғаларды да
президент тағайындады.
Барлық буржуазиялық демократиялық құқықтар мен бостандықтар
Конституцияда жариялаиған. Германияның әлеуметтік саясаты өрқашанда күшті
болатын, оның жұмысшы табы күшті және жақсы ұйымдасқан. Олар әлеуметтік
талаптарының кебін құқықтық құжаттарда дәйектеп көрсеткен. Конституцияның
165-бабы осы бағытты жалғастырып, өнеркәсіп Кеңестердің құрылуын бекітті.
Олар еңбек, жалақы, әлеуметтік мәселелермен айналысуға тиісті болды. 8
сағаттық жұмыс уақыты, еңбекті қорғау, ұжымдық шарт қәсіподақ пен
әкімшіліктің арасында құру, мемлекеттің жұмысшыларына көмектің түрлерін
беруі осы Конституцияның прогрессивтік жағын көрсетеді.
1919 жылы Германия Версальдық шартқа қол қойды. Ол бойыиша Францияға
Эльзас және Лотарингия жерлерін кайтарып берді, отарлардың квбін жоғалтты,
контрибуция төледі және 100000нан артық әскер күруга құқықсыз болатын.
Неміс буржуазиясының консервативтік топтары контрреволюцияның
әлеуметтік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.