Өлім белгілері және өлімнен кейінгі өзгерістер

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Өлім белгілері және өлімнен кейінгі өзгерістер

Өлу заңдылықтарын,оның себептерін және өлімнен кейінгі өзгерістерді
зерттейтін ілімді танатология деп атайды.
Өлу үрдісі өте күрделі болып, бірнеше сатылардан тұрады. Оларға:
жанталасу күйі, жанталас (агония) және клиникалық өлім түсініктері кіреді.
Өлімнің әрбір сатысының ұзақтық мерзімі әр түрлі, мысалы, агония бірнеше
минуттан бірнеше сағатқа немесе тәулікке созылуы мүмкін. Клиникалық өлім
әдетте 5-6 минуттан соң биологиялық өлімге өтеді. Бұл кезде орталық нерв
жүйесінде, кейінірек басқа ағзаларда қайтымсыз өзгерістер дамиды. Осы
кезден бастап қана организм мәйіт деп атауға болады.
Өлім себептеріне қарай табиғи (физиологиялық,) зорлық-зомбылық
нәтижесінде және ауруға байланысты түрлерін ажыратады.
Табиғи өлім адам әбден қартайып, ағза қызметтерінің бірте-бірте
әлсіреп барып, тоқтауымен, тозуымен байланысты. Адам өмірінің ұзақтығы
ғалымдардың болжауы бойынша 160-180 жас, бірақ көптеген себептерге
байланысты бұл жасқа осы күндері жекелеген адамдар ғана жетіп отыр.
Зорлық-зомбылық нәтижесіндегі өлімді сот медицинасы зерттейді. Әр
түрлі аурулар салдарынан өлу себептерін негізінен патолог анатомдар
тексереді. Ауру асқынып кеткенде, мысалы, миға қан құйылғанда, жүрек
инфарктында, өкпе артериясынан тромб эмболиясында адам кенеттен, кейде
бірнеше минуттар ішінде де өліп кетуі мүмкін.

Ал көптеген созылмалы аурулар нәтижесінде пайда болатын өлімді дәрігерлер
клиника жағдайында бақылап, оларды өлімнен алып қалу үшін, реанимация
(reanimatio –қайта тірілту ) шараларын кеңінен қолданады.
Биологиялық өлімнен кейін біршама уақыттан соң өлімнің
морфологиялық белгілері және өлімнен кейінгі өзгерістер белгілері дамиды.
Бұл өзгерістерді анық білу және зерттеу, кейбір жағдайда кездесетін жалған
өлімді анықтауда аса қажет. Сол үшін мәйітті клиникада кемінде екі сағат
сақтап, өлімнің алғашқы белгілері байқалғанда ғана потологиялық анатомия
бөлімдеріне көшіреді.
Өлімнің алғашқы белгілеріне:
1. Мәйіттің сууы
2. Мәйіттің сіресіп қалуы
3. Мәйіттің кебуі
4. Қанның қайта бөлінуі
5. Мәйіт дақтары кіреді

1. Мәйіттің сууы өлгеннен соң организмдегі зат алмасу үрдісінің тоқтауына
байланысты. Дене жылуы бірте – бірте азайып, айналадағы температурадан
0,5-1С төменірек дәрежеге дейін түседі.
Орташа есеппен мәйіт температурасы сағатына 1град. Төмендейтіні
анықталған. Бірақ кейбір ауруларда (сіреспе, сепсис, бөртпелі сүзек)
мәйіт температурасы бірнеше сағатқа дейін бұрынғыдан да жоғары болуы
мүмкін.
2. Мәйіттің сіресіп қалуы дене бұлшықеттері қатайып, тартылып қалуына
байланысты. Бұл өзгерістер негізінде биохимиялық үрдістер жатады.

3. Тірі организмдегі бұлшықеттердің белгілі бір тонуста тұруы
аденозинүшфосфат қышқылының бұлшықеттерінің байланысты болуымен
түсіндіріледі. Өлгеннен соң АҮФ – тің бір бөлігі бұлшықеттерден бөлініп
шығып, оларды 2 – 4 сағат бойында босап қалуында себеп болады. АҮФ – тің
бірте – бірте жойылуына байланысты және сол жерге сүт қышқылының,
кальцидің жиналып қалуы себепті бұлшықеттер қайтадан тартылып, сіресіп
қалады.
4. Мәйіттің сіресуі жақ, бет, мойын бұлшықеттерінен басталып, бүкіл денеге
тарайды, бір тәуліктен кейін барып, олар қайтадан босай бастайды.
Мәйіттің сіресуін жасанды түрде жою үшін біраз күш жұмсау керек. Мәйіттің
сіресу күші көптеген себептерге байланысты. Дене жаттықтыруымен
шұғылданатын адамдар да, кейбір науқастар да (холера, сіреспе
ауруларында) жақсы байқалса, ал кәрі кісілерде , жас балаларда сепсистен
кейін күші өте әлсіз болады.
5. Мәйіттің кебуі - өлгеннен кейін денедегі сұйықтар құрғап және буланып
кетуінің нәтижесі. Бұл үрдіс өлгеннен кейін бірнеше сағаттан кейін
басталып, терінің , шырышты қабықтардың кеуіп қалуына алып келеді. Көздің
мөлдір қабығы күңгірттеніп , ақшыл қабығы өзінің реңін жоғалтып, сарғыш
сұр түсті болады. Еріннің шырышты қабығы, терінің жұқа жерлері қатып,
бүрісіп, қоңыр-қызыл түс алады.
6. Қанның қайта бөлінуі өлгеннен соң ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.