Меншікке салынатын салықтардың экономикалық маңызы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе

I. МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАҢЫЗЫ

1. 1 Меншікке салынатын салықтардың мазмұны және экономикалық мәні

1. 2 Меншікке салынатын салықтардың жекелеген шет елдердегі алыну механизмін талдау

II. МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ҚАЗАҚСТАН
РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ҚЫЗМЕТ МЕХАНИЗМЫ ТАЛДАУ

2. 1 Меншікке салынатын салықтарды есептеу механизмі:

2. 1. 1 Жер салығы

2. 1. 2 Көлік құралдарына салынатын салық

2. 1. 3 Мүліксалығы

2. 2 Меншікке салынатын салықтардың бюджет кірісін құрудуағы
рөлі

III МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛРІ

3. 1 Меншікке салынатын салықтарды жетілдіру жолдары жэне даму перспективалары

Қорытынды

Пайдаланылған Әдебиеттер

Кіріспе

Салықтар дүниежүзіндегі барлық адамзаттық өмірінде күнделікті кездесіп отыратын қүрал болып келеді, себебі эрбір түлғаның сатып алатын, түтынатын заттарының барлығының құрамында салықтың белгілі бір мөлшері тұрады. Мемлекет қоғамның қызығушылықтарын эр-түрлі салада қолдай отырып, сэйкесінше белгілі бір саясатты үхтанады. Мүнда элеуметтік-экономикалық процесстерді мемлекеттік реттеуінің объектісі мен субъектісінің ара-қатынасының құралы ретінде қаржы-несиелік жэне баға механизмі қызмет атқарады.

Қаржылық-бюджеттік жүйе мемлекеттің қаржылық ресурстарын, яғни бюджеттік жэне бюджеттен тыс қорларды құру мен қолдану жөніндегі қатынастарды қамтиды. Бұл қорлар мемлекеттің элеуметтік, экономикалық, қүдықтық, діни жэне қорғаныс сияқты басқа да қызметтерінің тиімділігін қамтамасыз етуге бағытталған. Ал осы қорлардың ҚР-да бүгінгі таңда көп үлесі салықтар мен бюджетке төленетін міндетті телемдерден құрылатындықтан қаржылық-бюджеттік жүйенің негізгі қорлану көзі салықтар болып келеді.

Барлық салықтық жэне салықтық емес түсімдер, басқа да капиталмен жасалатын операциялардан түскен түсімдердің барлығы мемлекеттік бюджетте шоғырланады, ал мемлекеттік бюджет өз кезегінде республикалық жэне аумақтық бюджеттерге бөлінеді. Біз алдымыздағы жұмысымызда аймақтық бюжеттердің кірісінің негізін құрайтын жер, келік, мүлік салықтары туралы бар мэліметті беруге тырысамыз. Бірінші бөлімде біз салықтарға жалпы сипаттама беріп өтеміз: салықтар ұғымы, мазмүны, экономикалық мэні, жүйесі, механизмі жэне меншікке салынатын салықтардың мэні туралы. Екінші бөлімде меншікке салынатын салықтарды жекеше қарастырып, олардың түрлерін, жалпы сипаттамасын, жүмыс істеу механизмін қарастырып өтеміз.

Ал соңғы бөлімде біз меншікке салынатын салықтарды жетілдіру жолдары мен даму перспективаларына шолу жасаймыз.

I. Меншікке салынатын салықтардың экономикалық мазмұны

1. 1 Меншікке салынатын салықтардың мазмұны және мэні

Мемлекет бюджеті эр-түрлі көздерден қалыптасады:

біріншісі, ішкі жэне сыртқы көздер - қаражат иесінің қарыз алушыға қаржыны ерікті түрде беруі; екіншісі, салықтар - бүнда қаражат керісінше мәжбүрлеп алынады.

Салықтар эскери табыстар мен баждармен қатар пайда болған мемлекеттің қорлану көзінің бірі болып келеді, яғни заңды түрде белгіленген қойылым арқылы халық пен шаруашылық субъектілердің табысынан алынатын міндетті алымдар.

Салықтардың үғымы бір, еғер ғалымдардың анықтамаларында айырмашылық болса, алшақтық алысқа кеткен емес. Американдықтардың айтуынша салықтар - қоғамның өркениетке жету қүралы деген. Ал Бенджамин Франклин өмірде 2 күмэнсіз нэрсе бар: өлім мен салық деген. Бұл жөнінде Ф. Аквинский "Салықтарды үрлаудың рұқсат етілген нысаны" ретінде қарастырса, экономикалық теория негізін қалаушылырдың бірі А. Смит "салық төлеушілер үшін қүлшылықтың белгісі емес, бостандықтың белгісі" деп түжырымд аған.

Салыққа деген көзқарас экономикалық және элеуметтік жағынан да қарастырылған, сондықтан анықтамалар кеп болғанмен олардың эрқайсысының кемінде бірнеше кемшіліктерін табуға болады. Мысалға С. Д. Цыпкиннің мәлімдеуінше, салықтар, бұл алдын-ала белгіленген қойылым бойынша жэне белгілі уақытта материалды алғышарттар арқылы бюджетке төленетін мемлекетпен белгіленген жеке-қайтарымсыз ақшалай төлемдер. Салықтардың ең тараған анықтамасы болғанымен бүнда салықтардың эквивалентсіздігі туралы айтылмаған. Ал Л. К. Воронованың ұсынған анықтамасы бойынша, салықтар дегеніміз, жалпымемлекеттік қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында белгілі уақытта жэне мөлшерде өкілеттілігі бар мемлекеттік органдардың актісіне сэйкес заңды жэне жеке түлғаларды бюджетке аударатын төлемдері болып келеді. Бұл анықтама авторы салықтарды қүқықтық жағынан қарастырған жэне олардың міндеттілігі, қайтарымсыздығы, эквивалентсіздігі туралы ешқандай мэлімет берілмеген. Сонымен қатар коптеғен авторлар салықтарға салым ретінде анықтама беріп, оның неғізгі анықтамасынан қатты алшақтайды. А С. Г. Пепеляев өзі заңгер болғандықтан салықтарды меншікті қолданғаны үшін алынатын төлемдердің жалғыз заңды нысаны ретінде ұсынады, бірақ бұл анықтаманың да қарама-қайшылықтары көп1.

Салықтардың сипаттайтын белгілері өте көп, олардың барлығын атамай, бірақ ескере отырып қысқа да нұсқа анықтамасын берген дүрыс болар: демек біздің пікірімізше, салықтар дегеніміз, заңды жэне жеке түлғалардан белгілі бір мөлшерде жэне мерзімде мемлекеттік бюджетке аударылатын, қайтарымсыз жэне өтеусіз сипатта болатын біржақты міндетті төлемдері.

Бұл Салық Кодексінде белгіленген салықтардың анық жэне қысқа анықтамасы, ал егер толық формасына келетін болсақ, салықтар дегеніміз, мемлекеттік бюджетке (республикалық жэне жергілікті) мемлекетік органдар өкілеггілігі арқылы заңды және жеке түлғалардан (шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халықтан) түрақты түрде алынатын жэне мемлекет табысына, яғни меншігіне аударылатын, мемлекеттік жоғары билік органдарының (парламент) заңдарымен белгіленген және мемлекеттік мэжбүрлеу күшімен қамтамасыз етілген міндетті, қайтарымсыз төлемдер болып келеді.

Салықтардың классикалық анықтамасына тоқтала кетсек, салықтар - шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке түлғалардың мемлекетпен арасындағы мемлекеттік орталықтандырылған қаржы көздерін қүруға байланысты туындайтын қаржылық қатынастарды сипаттайтын категория.

Ал жоғарыда берілген салықтардың қысқа жэне толық анықтамаларында берілмеген немесе оларға сыймаған сииаттамалары келесідей болып келеді жэне олардың өздері экономикалық, қүқықтық жағынан қарастырылған.

Салықтардың қүқықтық сипаттамаларына жатады:

тек мемлекет салықтарды белгілей алады;
салықтар тек мемлекет тарапынан, біржақты міндеттейді;
салықтар нормативті актлермен белгіленеді, яғни күқықтықнысанда жүргізіледі;
салықтар мэжбүрлі сипатқа ие;
салықтарда теңқүқылы қаражат алымы орын алады;
салықтарды төлеу мемлекеттік жауапкершілік дэрежесіменқамтамасыз етілген;
салықтарды төлеу кезінде бақылау міндетті түрде жүргізілуқажет;

Салықтардың экономикалық сипаттамасына жатады:

салықтар қаражы нысанындағы төлемдер болып келеді;
салық қатынастарының түрақты сипаты;
баламасыздығы;
салық салу объектісінің орын алуы;
салық субъектісінің анық болуы;

Салықтардың экономикалық мәні келесіде:

салықтар жеке түлғалардың табысының қатынастардың бір бөлігін көрсетеді;
жеке тұлғалар табыстарының бслгілі бір мөлшері мемлекетүлесіне жинақталып, жинақтаудың қаржылық қатынастарынкөрсетеді;

Салықтардың қызметтеріне келсек, олар жеткілікті дэрежеде көп болады жэне ғалымдар олардың ішінен кейбіреулерін іріктеп негізгісіне жатқызып жатады. Сонымен қатар бұл іріктеу мемлекеттің салық жүйесіне, үстанатын салық саясатына тікелей байланысты болып келеді, сондықтан эр елдің салық қызметтері, қағидалары, түрлері эр-түрлі болып келеді.

Салықтардың қызметі - бұл олардың негізінің жүмыс жасауда көрінуі, оыың ерекшеліктерінің көрінуінің эдісі болып келеді. Салықтар бюджетке түсетін төлемдер болғандықтан оның негізгі қызметі мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлімінің құрылуын қамтамасыз ететін фискалдық қызмет болып келеді. Бұл қызмет арқылы салықтардың қоғамдық міндеті артады, яғни бюджет кірісі топтастырыла отырып әлеуметтік, эскери, діни және т. б. шаралардың іске асуын қамтамасыз етеді. Фискалдық қызмет қаражаттарды бюджетке орталықтандырумен сипатталады, ал орталықтанған қаражат эрі қарай бөлінеді. Бүдан оның бөлгіштік қызметі туындайды, бірақ Қазақстан Республикасының Салық Кодексі бойынша бүның барлығы фискалдық қызмет деп есептелінеді. Фискалдық қызметтің өзі біриеше қызметтер жиынтығынан түрады: бюджеттік, жүмылдырушы, аккумуляциялаушы, жинақтаушы.

Мемлекет шаруашылықты үйымдастыруды қолға алғаннан бері салықтық механизмі арқылы жүзеге асырылатын реттеуші қызметі пайда болды. Бұл қызмет арқылы кез-келген шаруашылық өмірдегі қаржы ресурстарьшың қимылына бақылау жасалынады, салық жүйесі мен бюджет саясатын жетілдіру жолдары қарастырылады, салық механизмінің тиімді қызмет етуі бағаланып отырады. Бұл қызметтің негізгі тетіктеріне салық ставкалары мен салық жеңілдіктері жатады. Салық тетіктерінің негізгі мақсаттарына өндірістің дамуын реттеу, ақша және баға саясатын реттеу, шетелдік инвесторларды ынталандыру, шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту шаралары жатқызылады.

Ол қалай жұмыс жасайды десек, мысалға егер салық мөлшері кәсіпкер табысының 50 пайызын алса, он да оның бизнесі банкротқа үшырау ықтимал, егер 45 пайызын алса, ісі алға баяу жылжуы мүмкін, ал егер 35, немесе 30 пайыздан төмен болса, онда кәсіпкер пай да тауып, мемлекеттің эл-ауқатып көтереді2. Екінші тетігі - салық жеңілдіктері. Олар салық преференциялары, салықтық несие нысанъшда, сонымен қатар шетел инвесторларына, элеуметтік қамсызданбаган түлғаларға жоне басқа да мемлекетпен белгіленген жағдайларда қолданылады.

Осы реттеуші қызметі негізінде ынталандырушы қызметі бар, жэне ол жоғарыда аталып кеткен салық жеңілдіктері, преференциялары арқылы жүзеге асырылады. Бүған байланысты салық жеңшдіктершің қандай мақсаттарды ьшталандыруға бағытталатындығы анықталады:

шағын және орта бизнесті қаржыландыру;
үй құрылысына жэне өндіріске кеткен шығындардықаржы л ан дыру;
зейнеткерлер мен мүгедектердің жұмыспен қамтылғандығьшқаржы л ан дыру;
мәдени жэне қоршаған ортаны қорғау шараларыменбайланысты қызметті қаржыландыру;

Сонымен қатар реттеуші қызметінің күрамына кіретін тежеуші және өндірістік бағытқа арналған қызметі бар .

Салықтық бақылауды жүзеге асыру барысында бақылау нысандаръша сэйкес салық төлейтін жеке жэне заңды түлғалардың тэртіпті сақтауын, салық төлеуінің заңға сәйкестілігін, мерзімі мен көлемінің дүрыстығын, жалтарудың бар, не жоқ болуын тексеру басты мақсаты мен міндетіне жатқызылады. Ал негізгі міндеті салықтық түсімдердің сандық көрсеткіштерін белгілеп, олардың мемлекетгің қаржылық ресурстарға деген қажеттілігіне сәйкес келуін аныктауында болып келеді.

Сонымен бірге әлеуметтік қамсыздандыру, табыстардың элеуметтік теңдестірілуі қызметтері болады, бірақ олар ішкі функция негізінде немесе жанама қызмет түрі негізінде белгіленген.

Салықтар жүйесі заңды және жеке тұлғалардың мемлекетпен ара қатынасы барысында туындайтын қаржы қатынастары жэне оны анықтайтын салықтар, салық механизмі, салық салу әдістері, жолдары, салық заңдары мен салык қызмет органдарының жиынтығын құрайды.

Салық жүйесінің - ел экономикасын қайта қү. руға, өндірістін үлғайъш дамуына, саяси-элеуметтік шараларды толық орындалуыі қамтамасыз етуге мүмкіндік туғызатын мемлекет қаржы кездерініі негізгі күралы болып келеді.

ҚР Салық жүйесінін, дамуы 4 кезеңнен отті:

1991-95ж. ж. - алғашқы салық кодексі жасалды және саль жүйесі туралы заң қабылданды. Сонымен бірге 42 салықт; қолданысқа енгізілді.

1995-98ж. ж. - 1995ж. 1-шілдесінен бастап ҚР аумағында жергілікті, 6 жалпымемлекеттік салықтар нақтыланды, ал 24-сэуіү салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер тура заң күші бар жарлығы қабылданды, шағын жэне орта бизнеске салық салу ережелері анықталды.

1998-2000ж. ж. - салық салудық барлық қағидалары ескеріле келе салық жүйесін жетілдіру мақсатында жаңа өзгерістер мен толықтырулар енгізілді;

2000-2002ж. ж. - жаңа Салық Кодексі қабылданып, іске қосылды, арнайы салық режимі пайда болды, салық салу қағидалары нақтыланды, кептеген ұғымдар пайда болды.

Осы 2002 жылғы Салық Кодексі бойынша ҚР-да 1-қаңтардан 9 салық түрі қолданысқа енгізілді, олар:

Корпорациялық табыс салығы, жеке табыс салығы, қосылған құн салығы, акциздер, жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнайы төлемдері, элеуметтік салықтар, жер салығы, көлік құралдарының салығы, мүлік салығы. Бұл салықтар республикалық жэне жергілікте деңгейлерде төленеді жэне салық салу элементтері бойынша айрықшаланады. Бұл элементтерге жатады:

Субъект, объект, салық көзі, салық ставкасы, салық елшем бірлігі, салық оклады, салық жеңілдіктері, салық төлеу мерзімі мен тэртібі, салық төлеушінің және салық қызметі органдарының қүқықтары мен міндеттері, салық төлеуіи бақылау, салық жазалау шаралары.

Салық жүйесі салық механизмінен түрса, салық механизмі жоғарыда аталып кеткен элементтерден түрады, яғни бұл салық салу барысындағы мемлекет пен заңды жэне жеке тұлғалар арасындағы туындаған қатынастардың жүзеге асуына комекші және негізгі қүралдар болып келеді десек те болады.

Салық механизмі өз кезегінде бұл, салық жүйесін қүрайтын жэне оның қызмет етуіне жағдай жасайтын компоненттер жиынтығы болып келеді.

Салық механизмінің қүрамдас бөлігі салық салу әдістеріне келетін болсақ, ҚР-да салық салудың 4 эдісі бар:

Меншік түрлеріне, яғни жер, колік, мүлікке салынатын салықты есептеу жолы - кадастрлық әдіс, жеке кэсіпкерлікпен айналысатын азаматтардың табысынан салық патент иегізінде алынады, заңды жэне жеке түлғалардың қызмет етуі барысында пайда болатын табыстан декларация негізінде салық алынады жэне соңғысы, толем козіне салық салу кезінде салық агентінің делдалдық қызметі арқылы заңды немесе жеке түлғаның табысына салық салынады.

Бұл салық салу эдістері жекелеген салық түрлеріне қолданылады жэне бірнеше критерийлерге байланысты болып келеді, біріншіден, кэсіпкердің жылдық табысының молшеріне байланысты, екіншіден, қарамағындағы жалдамалы жұмысшылардың санына байланысты, үшіншіден, өндіретін немесе сататын тауарлары мен өнімдерінің түріне байланысты болып келеді.

Салық механизмінің келесі қүрамдас бөлігі салық қағидалары болып келеді.

А. Смит өзінің "халықтар байлықтарының себептері мен табиғатын зерттеу" шығармасында салық салудың негізгі қағидаларын белгілеген жэне оларды салық жауап беретін талаптар деп атаған: эділеттілік, ыңғайлылық, нақтылық, жалпыға бірдейлік, төлемнің арзандылығы, заңды тэртіптің орын алуы жэне шаруашылық тэуелсіздік. Бұл талаптар қатарына Смиттің жолын қуушы Н. И. Тургенев салықтардың жеткіліктілігін және қозғалмалылығын қамтамасыз ететін қағиданы, сонымен қатар салық салудың объектісін таңдау мен бірыңғайлығы қағидаларын үсынған болатын. 3

Бұл қағидалармен қатар классикалық қағидалар үлгісі бар, олар:

Табысына қарай, міндеттілік, мерзімділік, үнемділік пен ыңғайлылық;

Қазақстан Республикасы өзінің салық жүйесін қүрған кезде жоғарыда аталып кеткен қағидалардың барлығы ескерілген болатын. Сонымен елдің экономикалық, қүқықтық, элеуметтік жэне т. б. аспектілеріне қайшылық тудырмайтын қағидалар қүрылды:

міндеттілігі - салық төлеуші салық заңдарына сүйене отырыпміндеттемелерін толық жэне мерзімді орындауғаміндеттенеді;
айқындылығы - салықтар салық төлеушіге түсінікті де, күдіктудырмайтындай болу керек;
эділдігі - ҚР аумағында салықтар барлық азаматтар үшінбірдей, жэне себепсіз жеңілдіктер жасалмауы тиіс;
біртүтастылығы - ҚР бүкіл аумағында салық жүйесі барлықсалық төлеушіге қатысты біртұтас болады;
жариялылығы - салық салуға байланысты нормативтіқүқықтық актілер мен оларға енгізілген толықтырулар менөзгертулер ресми басылымдарда міндетті түрде жариялануытиіс;

Салық салу механизмінде салықтардың ерекше белгілері бойынша жіктелуі орын алады, ол салықтардың қызметін тиімді ұйымдастыру мақсатында топтастырылады:

1) Салық салу объектісіне байланысты :

1. 1) Тікелей салықтар - табысқа немесе мүлікке салынады:
Корпоративті табыс салығы, жеке табыс салыгы, жер салығы, көлік қүралдарына салынатын салық, мүлік салығы жэне т. б.

1. 2) Жанама салықтар - субъектісі түлъінушы болып келеді, бірақ салық сомасы тауардың құнында болғандықтан салықты бюджетке сатушы аударады, оларға жатады:

- қосылған қүн салығы, акциздер;

2) Бюджетке түскен соң қолданылатын белгісіне қарай:

2. 1) жалпы салықтар - бюджетке түскен соң жалпы мақсаттарда қолданылады. Оларға Корпоративті табыс салығы, қосылған күн
салығы жэне т. б. жатады.

2. 2) Арнайы салықтар - бюджетке түскен соң алдын ала
белгіленген нақты шараларға бағытталады.

3) Экономикалық белгісіне байланысты:

3. 1) Табысқа салынатын салықтар - салық төлеушінің кез-
келген салық салынатын объектісінен түсетін табысынан алынады,
оларға табыс салығы мен пайдаға салынатын салық жатады.

3. 2) Түлынуға салынатын салықтар - салық төлеуші тауар
немесе қызмет күнын төлеген кезде төлейді, мысалға қосылған құн
салығы жэне акциздер.

4) Салық салу объектісін багалау дэрежесіне қарай:

нақтылы салықтар - салық төлеушінің салық салынатынобъектісінің сыртқы белгісіне қарай салынады, мысалға жер, мүліксалығы.
дербес салықтар - салық төлеушінің салық салынатынобъектісінен алынатын табыс мөлшеріне байланысты салынады, оларға корпоративті табыс салығы, жеке табыс салығын жатқызуғаболады.

Салық салу орғанына байланысты салықтар жалпы мемлекеттік жэне жергілікті болып белінеді.

Барлық салықтар экономикалық механизм қ ызметіне байланысты байланысқан жэне байланыспаған болып бөлінеді. Байланысқан салықтарға қосылған қүн салығы жатады. Экономикалық механизм негізінде салық төлеушілерден байланысқан салықтарды алу барысында бұл салықтардың байланыстылыгын байқаймыз. Бұл байланыстың болмауы ҚР салық жүйесінде күрделі қиындықтарға әкелер еді. Әсіресе салық телеушілер тарабынан заң немесе салық төлеу тэртібінің бүзылғандығы байқалар еді. Сонымен байланысқан салықтар горизонтальді механизммен алынады, белгіленген азаматтық-қүқықтық мэміле бойышна салық салуды білдіреді.

Ал байланыссыз салықтарға салық салу механизмінде байланыс байқалынбайтын салықтар жатады. Бұл байланыссыз салықтарға мүлік жер көлік салықтарын жатқызамыз. Екі салықтардың арасындағы айырмашылығы - байланысты салық салуда мэмілеге отыру барысында 1 түлғаның салық міндеттемелерінің төмендеуіне, ал екінші түлғаның міндеттемелерінің артуына экеледі. ал байланыссыз салықтарда мэміле немесе шарт жасасу негізінде екі түлғаның міндеттемелері бір-біріне тэуелсіз болып табылады.

XVIII-XIX ғасырларда дамушы саяси экономия окілдері жер меншігі табыс экелуші және байлықтың негізі болатындықтан мемлекеттің қазынасын толтыратын бірден бір көз бола алатынын түжырымдаған болатын. Бұл салық белгілі бір жер алаңын қолдануды есепке ала отырып табысқа негізделген. Салыққа байланысты сауал тудыратын мэселелер өте көп, оларды өткен ғасырда Г. Джордж, С. Корд, Н. Тидеман, ал кейінгі кездерде МЛ. Бронштейн, А. А. Калныньш, А. Э. Сагайдак, Б. И. Пошкус, Н. Суханов талдаған болатын. Салық мэселесін қарастыра келе ол 2 жағдайды талдайды: біріншіден, қандай тэсілдермен жер рентасын салық түрінде алуға болады, және екіншіден, қандай тэсілдермен жер рентасын элеуметтік қажеттіліктерге аударуға болады.

Жер салығын енгізудің мақсаттары алғашында жер мен басқа ресурстарды тиімді пайдалану мен шығындарды қысқартатын механизмді табу арқылы ауыл шаруашылық өндірістің тиімділігін арттыру болды. Сухановтың айтуынша жекелеген топтардың монополиялық билігін қысқартатын жэне ауыл шаруашылық түлғаларының қүқықтарын теңдестіретін бірден бір қүрал - осы жерлерғе салық салу деген. Н. Зенец елдің элеуметтік-экономикалық жағдайын есепке ала отырып жерге салық салудың толық келесі элементтерін үсынады:

жер салығының қызметтері;
төленетін салықтық пайда болу көзі;
салықтың колемін анықтау;
салық салу объектілері;
база;
салық алушы (республикалық, жергілікті бюджет) ;
басқа салықтармен байланыс;
жер салығын төлеушілердің категориясы(акционерлік қоғам) Жер салығы меншікке салынатын салықтар қатарына

жатқызылатындықтан оның негізіне алынған қаражат басқарудың қандай деңгейінде аккумуляциялануы керек деген эдістемелік маңыздылығы бар сауал туады: егер мемлекеттік бюджетке тура түсетін болса, онда бұл салықтың басты мақсаты - ауыл шаруашылық өндірісінің оркендеуіне қайшылық тудырады, сондықтан меншікке деген салымның басты қағидасы - алынатын толемнің коп болігінің сол жерде қалуы, яғни жергілікті бюджетте. Оның себебі - меншікке салынатын салықтар жергілікті бюджеттің түрақтануына экеледі, жекелеген аймақтардың озіндік басқаруын дамыту үшін қаржылық негіз қүра алады, жиналған қаражаттар арқылы аймақтар озін-өзі қаржыландыра алады, яғни ол мемлекеттік бюджетке аударылып талан-таражға түспейді. Осындай өзін-өзі қаржыландыру механизмі жүретіндіктен аймақтар қаржылық қажеттіліктерін бірден біледі, сондықтан кейбір жағдайларда өз бюджетін толықтыру мақсатында салық ставкаларын көтере алады немесе профициті орын алса оны 20-50%-ға шейін төмендете алады. Меншік салығы неге аумақтық бюджеттің иелегінде деген сауалға тағы бір жауап - меншікке деген төлемді барлық халық бірдей деңгейде төлеу керек.

Қазақстан Республикасының Президентінің 1995ж. 22 желтоқсанда шыққан заңдық күші бар қаулысы бойынша жер мемлекеттік меншікпен қатар жеке меншікте де болуы мүмкін. Осында жеке тулғаның жерге деген қүқығын растайтын қүжаттар болады, олар: - жерді түрақты пайдаларіатын жағдайда - тұрақты жер пайдалануының қүқығы, ал жерғе деген жеке меншік орын алғанда меншік құқығына деген акт болу керек.

- уақытша қайтарымсыз жер қолдануы орын алғанда осы
жағдай бойынша келісімшарт болу керек.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.