Мәулана Жалаледдин Руми шығармашылығын баяндау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Мәулана Жалаледдин Руми шығармашылығын баяндау
Хазреті Мәулана (30.09.1207, Балх, Хорезмшах мемлекеті -- 17.12.1273, Конья, Коний султанаты) ұстаз, аты әйгіді ақын-суфий , рухани кемелдікке жеткен ұлы ғалым, нәсіл, дін, сондай-ақ тариқаттағы айырмашылықтарға онша көңіл аудара бермейтін мейірімді, адамзатқа деген сүйішпеншілігі, қарапайымдылығы арқылы Ислам әлемін ғана емес, бүкіл адамзатты қайран қалдырған ойшыл әрі өнер адамы болып табылады. Оның Мәснәуи еңбегімен танысқан ағылшын ғалымы Дж. Арберри және әлемге танымал суретші РЕМБРАНД сияқы батыстықтар Мәулананы Әлемнің ең ұлы ақындарының бірі - деп мойындаған.
2007 жылы ЮНЕСКО деңгейінде ұлы ақынның сегіз жүз жылдығы тойланады. Осыған байланысты 2007 жыл Моулави Руми жылы деп жарияланды.
Ол қай адам болмасын табиғи ерекшеліктері мен артықшылықтарын ескере отырып, ең жаман деген адам да кешірілуге әрі сүйікті болуға лайық деп түсіндірді. Аллаһқа деген махаббаттың адамды қандай дәрежеге шығаратынын шынайы да шебер өрнектей білген оның шығармалары, иран, түрік және үнді ақындарының туындыларына үлкен ықпал етіп, бүгінгі таңға дейін мыңдаған лирикалық ойлы туындылардың шабыт бұлағы болып келеді.
Кезінде өзі құрған Мәулана тариқаты түрік мәдениетін қалыптастыруда теңдессіз қызмет етті. Осман империясының падишаһтары да ұстанған бұл сопылық жол мыңдаған дін ғұламаларын, асыл дінімізді тамсана жырлаған ақын-сазгерлерді өмірге әкелді.
Парсы тілінде қаншама сөйлесем де, негізім түрік! - дейтін ол, жалпы түркі халқына деген сүйішпеншілігі, түрік халқын мадақтауы туындыларында кең орын алған.
Моулави, Моулана деген атты Жалаладдин Румиге оның шәкірттері берген. Арабшадан аударғанда моулави менің ұстазым, моулана біздің ұстазымыз деген мағынаға ие. Моулави Руми ақындықтан бұрын ұстаз ретінде танымал. Кәдімгі ел ішінде, жиын-той, жамағат арасында уағыз айтып, жөн көрсетіп, жол сілтеп отыратын ел ағасы, ғұлама.
Ақынның әкесі Баһоаддин Валед те сондай ірі ұстаздың бірі еді. Моңғол шапқыншылығы тұсында өмір сүрген Моулавидің әкесі туған жері Бәлхтан кетуге ұйғарған. Бәлхтан шыққан жолда Нишапур қаласында Моулави Фаридаддин Аттарды кездестіреді. Аттар сонда жас Жалаладдинге өзінің Асрарнама кітабын сыйлап, батасын береді. Бәлхтан шығып, қажылық сапарын өтеген Баһоаддин Валед біраз уақыт Сирия жерінде тұрып, кейіннен Конияға келіп тұрақтап қалады.
Моулави Орта жастан асқан шағында Шәмс Тәбризимен жолығады, бұл оның өміріне де, шығармашылығына да ерекше із қалдырды. Тәбриздік Шәмсуддин Мұхаммад Ибн Әли Ибн Малекдод Моулавидің өмірін толығымен өзгерте алған жан. Жалаладдин Руми Шәмс Тәбризиді өзіне ұстаз тұтады.
Моулавидің өлеңдеріне қарағанда, Шәмс Тәбризи көрген түсті де біліп, оның себебі неден екенін айтып беретін сұңғыла болған екен.
Тәбриздік Шәмс -- адам жанын зерттеуші, емдеуші, кез келген дертке дауа тапқан жан. Көпшілікке сөйлеген сөздері әдетте түсініксіздеу көрінетін Шәмс -- Моулави үшін кемелдікке жеткен толық адамның нағыз өзі, идеал болды. Шәмсті Моулавидің өзіне ұстаз тұтқанын шәкірттері түсіне алмайды. Оларға өз ұстаздарының басқаны ұстаз тұтуы, ол аз болса, өзі белгісіз адамның алдында қызмет етіп жорғалап жүргенін көру ауыр тиеді. Көре алмаушылық пен күндеуге шыдамаған Шәмс бір рет кетіп қалады. Моулави шарқ ұрып іздеу салады. Димашық -- Дамаскіде жүрген жерінен тауып алып, жалынғандай болып қайтарып алады.
Екінші кездесу де ұзаққа созылмайды. Өзі кетпейінше Моулавиге басқалардың тарапынан тыныштық болмайтынын сезген Шәмс бір түнде ешкімге айтпастан тағы да кетіп қалады. Бұл жолы Моулави қанша іздесе де оны таба алмайды. Бір деректер бойынша, Шәмсті кетуге мәжбүрлеген ақынның шәкірттері болса керек. Ал тағы да бір деректерде Моулавидің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.