ОҚУ ТӘЖІРБИЕСІНІҢ ЕСЕБІ (1304000 – Есептеу техникасы және бағдарламамен қамтамасыз ету мамандығы)

Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 46 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
КАСПИЙ ҚОҒАМДЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ӘДІЛЕТ КОЛЛЕДЖІ

ОҚУ ТӘЖІРБИЕСІНІҢ
ЕСЕБІ
3 курс студенті
ВК 17-1 тобы
1304000 - Есептеу техникасы және бағдарламамен қамтамасыз ету мамандығының

__________Сағидолдаева Аружан Әділханқызы________
(студенттің толық Т.А.Ә. )

Тәжірибенің өту орны: ___________________________________ _______ ___________________________________ _______________________________
(мекеме атауы)

Оқу тәжірибе жетекшісі:
Махамбетова Жазира Ерсалатовна
(Т.А.Ә.)

Өндірістік тәжірибе жетекшісі:
_____________________________
(Т.А.Ә.)

Тәжірбиенің өту уақытысы
_____ ___________ ж.
_____ ___________ ж.аралығында

Барлығы: 72 сағат

Алматы, 2020
РЕЦЕНЗИЯ

Студент тобы: ВК 17-1

Мамандығы: 130400 - Есептеуіш техника және бағдарламалық қамтамасыз ету

Ұсынылған баяндаманың көлемі 54 парақтан тұрады.

Тәжірибеден қалған күні жоқ.

Тәжірибелік жұмыста ешқандай кемшіліктер жоқ.

Ұсынылған рейтинг ________________

Тәжірибе жетекшісі ______________ Махамбетова Ж.Е
(қолы)
МІНЕЗДЕМЕ

Алматы қаласы Каспий Қоғамдық Университеті Әділет колледжінің 1304000 Есептеуіш техника және бағдарламалық қамтамасыз ету мамандығы ВК 17-1 тобының білім алушысы Сағидолдаева Аружан Әділханқызы _______2020 жыл аралығында оқу тәжірибесінен өтті.

Алғашқы күннен бастап өз ісіне тиянақтылығымен, жауапкершілігімен көзге түсті. Компьютерлік бағдарламаларды: MS Excel, Word, PowerPoint, Access, Photoshop, visual c# бағдарламаларын жақсы меңгеріп, олармен жұмыс істей алатындығын дәлелдей білді.

Аружан тәжірибе барысында жұмысқа үнемі мол дайындықпен, көп ізденіспен келеді. Қиын жағдайда өз бетінше шешім қабылдай біледі. Мінезі ашық, өз жұмысына ынталы, мекеменің қызметкерлерімен тез тіл табыса алды. Сын-пікірді дұрыс түсінеді, кемшіліктерін тез түзеуге тырысады.

Болашақта Сағидолдаева Аружан еліміздің дамуына үлес қосатын білікті маман болады деп үміттене отырып, өткізген оқу тәжірибесін 5 өте жақсы деп бағалаймыз.

Тәжірибе жетекшісі: ___________________________________
(Ф.И.О.)

МАЗМҰНЫ

Кіріспе Қауіпсіздік туралы нұсқаулық ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
5
I.
ОБЪЕКТІГЕ БАҒЫТТАЛҒАН БАҒДАРЛАМАЛАУ НЕГІЗДЕРІ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
8
1.1
Меншіктеу, енгізу-шығару операторлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
8
1.2
Шартты операторы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
10
1.3
Таңдау операторы (switch) ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
11
1.4
for циклдік операторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
12
1.5
while цикл операторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
14
1.6
do...while цикл операторы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
15
1.7
Бірөлшемді массивтер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
16
1.8
Көпөлшемді массивтер ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
17
1.9
Функциялар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
18
1.10
Жолдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
20
II.
MICROSOFT VISUAL STUDIO-ДА ҚОСЫМШАЛАРДЫ ӘЗІРЛЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
22
2.1
Мәтінмен жұмыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
23
2.2
Басқару компоненттері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
25
2.3
Пішіндер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
27
2.4
Диалогтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
32
2.5
Мәзір. Негізгі мәзір ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
32
2.6
Мәзір. Контекстік мәзір ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
32
2.7
Компоненттерді көмегімен көпөлшемді массивтермен жұмыс ... ... .
34
2.8
Ерекшеліктер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
38

ГЛОССАРИЙ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
40

ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫСТАР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
43

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
53

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...
54

Кіріспе. Қауіпсіздік туралы нұсқаулық.

Оқу тәжірибесінен өту мақсатым, қауіпсіздік ережелерімен, жұмысқа қатысты нұсқаулықтармен, ақпараттық жүйелермен танысу. Сонымен қатар, қазіргі таңдағы технологиялармен, ақпараттық жүйелермен, бағдарламалармен танысу және мүмкіндік болып жатса, теориялық алған білімімді іс-жүзінде жүзеге асыру. Алдағы аталған мақсаттарға қоса осы оқу тәжірибе барысында жаңа бағдарламалармен танысып, солармен жұмыс істеу. Қазіргідей әлемдік ғаламдану процесі кезінде ақпараттар ағымынан адам баласы өзінің ұдайы дамып отыруына керекті ақпаратты саралап, пайдалана білу - бүгінгі уақыттағы басты мәселе. Ақпараттық технологияларды игеру қазіргі заманда әрбір жеке тұлға үшін оқу және жазу қабілеті сияқты сапаларымен бір қатарға және әрбір адам үшін қажетті шартқа айналады.
Дербес компьютерде суланған қолмен және дымқыл киіммен жұмыс істеуге болмайды;
Компьютердің жанына портфельдер, сумкалар, кітаптар қоюға тыйым салынады.
Пернелік тақта үстіне артық заттар қоюға болмайды;
Компьютерлік сыныпта жүгіруге, ойнауға, жанындағы құрбыларын аландатуға, бөгде жұмыстармен шұғылдануға тыйым салынады.
Мұғалімнің рұқсатынсыз сыныптан шығуға және кіруге болмайды.
Оқушы компьютермен жұмыс жасау кезінде техника қауіпсіздігі талаптарын орындау ережесімен танысқандығы туралы журналды толтырады.
Дербес компьютерде жұмыс жасау алдындағы қауіпсіздік ережесінің талаптары:
Дербес компьютерді іске қосу кезінде оның сыртқы қорабының дұрыс жұмыс жасап тұрғандығына және сымдарының қатесіз жалғанғанына көз жеткізу керек;
Жұмыс жасау кезінде сымдардың дұрыс жалғанғанына ерекше көңіл бөлінуі керек.
Жұмыс орнына бекітілген тіркеу журналына керекті мағлұматтарды енгізіп, белгі жасау қажет.
Практикантың дербес компьютермен жұмыс жасау кезіндегі техника қауіпсіздігінің ережесіне қойылатын талаптар:
ЭЕМ-мен жұмыс жасау кезінде көзді экраннан 60-70 см қашықтықта ұстау керек;
Сыныпқа кірушілермен орнынан тұрмай амандасуға рұқсат етіледі;
Көзі шаршаған жағдайда орнынан тұрмай-ақ көз жаттығуларын орындауға болады;
Электр тоғымен зақымданған жағдайда алғашқы дәрігерлік көмек көрсету тәсілдерін, от сөндіру құралдарымен жұмыс істеуді білуі қажет.
Көз жаттығуларын білу міндетті.
Апаттық жағдайдағы ттехника қауіпсіздігінің ережелеріне қойылатын талаптар:
Жұмыс жасап отырған кезде дербес компьютерден ақау табылса, күйік иісі шықса немесе өзге дыбыс пайда болса, онда машинамен жұмысты тоқтатып, мұғалімге хабарлау керек; От сөндіруде көмек көрсету қажет; Электр тоғымен зақымданған адамға алғашқы көмек көрсетуді білуі керек;
Компьютерлік сыныпта өртті сумен сөндіруге болмайтынын білуі керек. Оған құм және т.б. өрт сөндіргіш құрал- жабдықтарын пайдалануға болады;
Электр тогының әсерімен зақымданған адамды су қолмен ұстауға болмайтындығын білу қажет. Оны әртүрлі материалдарды (электр тогы сымынан басқа ) пайдалану арқылы босатып алуға болады.
Дербес компьютермен жұмысты аяқтаған кездегі техника қауіпсіздігі ережесінің талаптары:
⦁ Жұмыс орнын ретке келтіру.
⦁ Жұмыс орнындағы тіркеу журналына белгі қою.
⦁ Есептеуiш техника кабинетiндегi қауiпсiздiк ережесi
⦁ Жалпы техника қауiпсiздiгiң ережелерiне қойылатын талаптар төмендегiдей:
⦁ Компьютердi тоққа қосатын сымдарға, қос тiлдi розеткiлерге, штеккелерге тиiсуге және жабдықтарды мұғалiмнiң рұқсатынсыз жылжытуға тыйым салынады;
⦁ Дербес компьютерде суланған қолмен және дымқыл киiммен жұмыс iстеуге болмайды;
⦁ Пернелiк тақта үстiне артық заттар қоюға болмайды;
Мекемеде жүгiруге, ойнауға, жанындағы құрбыларын алаңдатуға, бөгде жұмыстармен шұғылдануға тыйым салынады.
Дербес компьютерді пайдалану кезінде қызметкерге келесі қауіпті және зиянды өндірістік факторлар әсер етуі мүмкін:
- электромагниттік сәулеленудің жоғары деңгейі;
- статикалық электрдің жоғары деңгейі;
- ауаның төмен иондалуы;
- статикалық физикалық жүктемелер;
- көру талдағыштарын шамадан тыс кернеулеу
-жұмыс орнының жеткіліксіз жарықтануы.
Компьютерлік техниканы пайдаланушыларға арналған жұмыс жиһазы мынадай талаптарға сай болуы тиіс:
oo үстелдің жұмыс бетінің биіктігі 680-800мм шегінде реттелуі тиіс; мұндай мүмкіндік болмаған жағдайда үстелдің жоғарғы биіктігі 725мм құрауы тиіс;
oo жұмыс үстелінің биіктігі 600 мм - ден кем емес, ені 500 мм - ден кем емес, тізе деңгейіндегі тереңдігі 450 мм - ден кем емес және созылған аяқ деңгейінде-650 мм-ден кем емес кеңістік болуы тиіс;
oo жұмыс орындығы (кресло) көтермелі-бұрылмалы, биіктігі мен орындықтар мен Арқаның көлбеу бұрыштары бойынша реттелетін, сондай-ақ Арқаның орындықтың алдыңғы шетінен арақашықтығы болуы тиіс, бұл ретте әрбір параметрді реттеу тәуелсіз, оңай жүзеге асырылатын және сенімді бекітілуі тиіс;
oo жұмыс орны ені 300 мм кем емес, тереңдігі 400 мм кем емес аяққа арналған тіреуішпен, биіктігі бойынша 150 мм дейін және тіреуіштің тірек бетінің еңіс бұрышы бойынша 20о дейін реттеумен жабдықталуы тиіс; тіреуіштің беті кедір-бұдырланған және алдыңғы жиегі бойынша биіктігі 10 мм борты болуы тиіс;
клавиатураны үстелдің бетіне пайдаланушыға қараған шетінен 100 - 300 мм қашықтықта немесе негізгі столшадан бөлінген биіктігі бойынша реттелетін арнайы жерде орналастыру керек.

I.ОБЪЕКТІГЕ БАҒЫТТАЛҒАН БАҒДАРЛАМАЛАУ НЕГІЗДЕРІ

Объектіге-бағытталған бағдарламалау (орыс тілі Объектно ориентированное программирование; ағыл. Object-orinted programming) -- объектілерді қолдану арқылы бағдарламалау парадигмасы, объектілік-бағдарланған архитектурагы пайдаланады. Мәліметтердің әрбір құрылымы тек бір программалық модульде тұруы тиіс. Бұл мәліметтер құрылымындағы өзгерістердің және мәліметтермен орындалатын әрекеттердің оңашалануына кепілдік береді. Мәліметтерге кез келген қатынас құру тек модульді пайдалану арқылы болады. Объектілік-бағдарланған программалау негізгі 3 қасиетімен: инкапсуляцияларымен, мұрагерлігімен және полиморфизмімен сипатталады. Объект ұғымы дәстүрлі Паскаль, Си процедуралық-бейімделген программалау тілдеріне де енгізіледі.
Объектіге-бағытталған бағдарламалау - объектілердің көмегімен бағдарламаларды жобалау, жазу. Объектіге -бағытталған бағдарламалаудың негізі болып объект саналады. Объект деп - мәліметтер және олармен жұмыс істеу әдістерінің жиынтығы аталады. Объектілі -бағытталған бағдарлама деп - объектілер және олардың өзара әрекеттесу тәсілдерінің жиынтығы аталады. Объектіге бағытталған программалау Барлығы объект болып табылады. Объект кеңейтілген - жаңартылған айнымалы деп қарастыруға болады. Ол деректерді сақтайды, оған талаптар обращаться с запросами қойюға мүмкіндіктерің бар, өзіне операциялар жасай алады. Шығарылатын есептің кезкелген компонентін (адам,ит, тапсырма, қызмет т.б.) объект деп қарастыруға болады. Объектіге бағытталған программалау Программа - хабарлай отырып, бір- біріне не істеу керектігін білдіретін объектілердің жиыны. Объектіге талап қою үшін оған хабарлама жібересіз. Хабарламаны анықталған нақты объектіге жататын әдісті шақыру деп қарастыруға болады.

1.1. Меншіктеу, енгізу-шығару операторлары

Меншіктеу операторы кез келген программалау тілінің негізгі операторы. Меншіктеу операторы жазылған өрнектердің мәнін есептеп, оны айнымалыға телу үшін қолданылады. Өрнек мәнінің типі айнымалының типіне міндетті түрде сәйкес келуі тиіс. Кейде нақты түрдегі айнымалыға бүтін сан мәнін меншіктеуге болады, ондайда бүтін сан нақты санға айналып кетеді. Меншіктеу операторының жазылу ережесі төмендегідей болады:
айнымалы:=өрнек; мұндағы := - меншіктеу белгісі, яғни айнымалының мәні өрнектің есептелген сан мәніне тең болуы тиіс.
Меншіктеу операторы - берілген өрнектердің мәнін есептеп, оны айнымалыға меншіктеу үшін қолданылады. Ол кез келген бағдарламаның негізгі операторының бірі болып табылады.
Меншiктеу операторының жазылу форматы: идентификатор:=өрнек;
:= - символы `меншiктеу` деген мағынаны бiлдiредi.
х:=3; {х айнымалысына 3-тi меншiктеу}
Мысалы: Идентификатордың және меншiктелетiн өрнектiң типтерi сәйкес болу керек. Кейбiр жағдайларда нақты айнымалыға бүтiн мәндi меншiктеуге болады, ал бүтiн айнымалыға нақты мәндi меншiктеу үшiн, оны trunс функциялары арқылы түрлендiру қажет.
Меншіктеу операторлары
Нәтижесі
r:=5;
r:=r+1;
r:=8;
5
6
8

Мысалы - үш бүтiн санның арифметикалық ортасын табатын программа
program pr0;
var a, b, c : integer;
s: real;
begin
a:=2; b:=4; c:=6;
s:=(a+b+c)3
end.
Паскалдағы ең қарапайым енгізу операторы-READ операторы, ол түрінде жазылады:
READ(аты,аты,...); мұнда аты-айнымалы немесе типизацияланған константалардың аттары. Енгізілген мәндер тұрақты Паскалда рұқсат етілген түрде беріледі және кез келген бос орын санымен бөлінеді. Аяқтау үшін енгізу керек, Enter түймешігін басыңыз. Енгізу операторы READLN сияқты жазуға болады, сандық айнымалыларды енгізгенде олар эквивалентті. Сонымен қатар, READLN операторы жақшадағы тізімсіз бағдарлама жұмысының кідіруін ұйымдастыру үшін пайдалануға болады - ол Enter пернесін басуды күтеді.
Пайдаланушымен диалог ұйымдастыру. READ операторын жазбас бұрын, сіз шақыру экранын шығаратын ең болмағанда бір WRITE жазуға міндеттісіз " енгізіңіз ..."осы шақырудан пайдаланушы қандай мәліметтерді енгізу керектігін түсінуі тиіс. Мысалы, біздің мысалда WRITE операторлары ("I енгізіңіз"); READ(i); орынсыз болар еді, өйткені пайдаланушыға I деген не белгісіз және ол, мысалы, заттай санды енгізу мүмкін, бұл бағдарламаның авариялық аяқталуына алып келеді. Бағдарлама мәтінін рәсімдеу. Жақсы ресімделген бағдарлама оңай оқылып, жылдам түзетіледі, мәтіннің "мөлдірлігіне" ұмтылу керек, бірақ кейбір субъективті емес, "сұлулыққа"ұмтылу керек. Айталық, жүйелі түрде орындалатын операторлар бір-біріне қатаң түрде жазып, "шыршамен" емес немесе басқа фигурамен жазулары керек. Мәтінді рәсімдеу үшін қолданылатын құралдар өте қарапайым және кез келген адамға қолжетімді -- Бос орындар, бос жолдар мен пікірлер.
Сандарды шығару кезінде оларды пішімдеуге болады, яғни оларды ұсыну нысанын басқаруға болады. Ол үшін шығару тізімінде шығару өрнегінен кейін модификаторларды көрсетуге болады : ":L:d" - заттай мәндер үшін және ":L" - заттай және бүтін. L және d-бүтін сандар, олардың біріншісі экранда шығарылатын Сан үшін қанша позиция бөлінетінін, ал екіншісі - ондық нүктеден кейін қанша сандар шығарылғанын анықтайды. Егер заттай санды шығару кезінде модификатор ":L:d" қойылса, онда ол тіркелген нүктемен шығарылады, егер модификатор ":L" қойылса немесе ол жоқ болса - онда қалқымалы нүктемен. X айнымалысының мәні 123.45678, сонда оператор

Write (X); шыққан " 1.2345678000 E+02"
WRITE (X:8:2); " 123.46"
WRITE( X:10:5); " 1.235 E+02"
WRITE (X:10); шыққан " 1.235 E+02"
WRITE (X:8); шыққан " 1.2 E+02"
WRITE (X:1); шыққан " 1.2 E+02"

Әдепкі бойынша, заттық сандар үнемі бос орындармен бөлінеді, бірақ егер сіз бірнеше бүтін сандарды пішімдеп, олардың арасында бос орын жоқ болса, олар қатарынан шығарылады және бір санға қосылады.

1.2. Шартты оператор

Шартты операторы - нақты шарттарға байланысты кейбір операторлардың орындалу орындалмауын қамтамасыз етеді. Жалпы шартты оператор бағдарламаның тармақталуы үшін арналған.Басқару (шартты, таңдау және циклдік) операторлары программа жолдарының орындалу реттілігін өзгертеді. Шартты операторлар нәтижесі ақиқат болғанда (Иә) немесе нәтижесі жалған болған жағдайда (жоқ) деп жауап беретін белгілі бір логикалық шартты тексереді. Бұл оператордың жазылу түрі төмендегі үлгілердің біріне сәйкес келуі керек:
а) іf шарт then 1-оператор else 2-оператор;
мұндағы, іf-оператордың аты (егер), then (онда), else(әйтпесе)- түйінді сөздері; шарт- логикалық өрнек (типі boolean); 1-оператор және 2-оператор- кез келген орындалатын операторлар.
Мысал: Х және Ү нақты сандары берілген. Осы сандардың үлкенін табу программасын құр.
PROGRAM ulken;
Var x,ү:max:real;
Begіn x:=0.2; y=-5; { x және y-тің мәндері меншіктеу операторымен енгізіледі}
Іf xy then max:=x { екі сан келесі xy шарты бойынша тексеріледі}
{ егер шарт орындалса, үлкені-x}
Else max:=y; { шарт орындалмаса, үлкені -y}
Wrіteln(`max=',max); { max-ын жауапқа шығару}
End.

1.3.Таңдау операторлары

Таңдау операторы Таңдау операторы switch тармақталудың бірнеше бағытын көрсетеді. Әрбір тармақ бүтін түрдегі тұрақтылардан немесе тұрақты өрнектерден тұрады (long түрі емес) және мән тұрақтымен сәйкес келсе таңдайды. Мына түрде жазылады. switch (бүтін Өрнек){ case тұрақтыӨрнек1: оператор1 case тұрақтыӨрнек2: оператор2 . . . . . case тұрақтыӨрнекN: операторN default: операторDef }
Жақша ішіндегі (бүтінӨрнек) byte, short, int, char түрлерінің біреуінде болады тек long түрінде емес. Таңдау операторында барлық тұрақты өрнектер алдын ала есептелінеді. Сосын сол тұрақтыға сәйкес келетін өрнек есептелінеді. Егер бір операторды әртүрлі бұтақта орындағымыз келсе case операторынан бірнеше метканы қолдану керек. Қарапайым мысал.
switch(dayOfWeek){ case 1: case 2: case 3: case 4:case 5: System.out.println("Week-day");, break; case 6: case 7: System.out.println("Week-end"); break; default: System.out.printlnt"Unknown day");
Қайталану операторлары Негізгі цикл операторы while -- былай жазылады: while (логӨрнек) оператор Бірінші логикалық өрнек орындалады. Егер нәтиже true болса, онда оператор орындалады. Содан кейін тағы да логӨрнек тексеріліп оператор орындалады, бұл қашан false мәні шыққанша жалғаса береді. Егер логӨрнек басында false мәніне тең болса, онда оператор бірде бір рет орындалмайды.
Цикл операторы бос болуы да мүмкін, мысалы, код фрагменті: int i = 0; double s = 0.0; while ((s += 1.0 ++i) 10); мұнда, қашан s қосындысы 10 тең болғанша i рет қосу орындалады
Ақырсыз цикл құруға да болады: while (true) оператор Бірақ бұндай циклден шығу жолын қарастыру керек, мысалы, break операторын қолдануға болады.
Екінші цикл операторы do-while -- былай жазылады: do оператор while (логӨрнек) Бұнда бірінші оператор орындалады содан кейін логикалық өрнек тексеріледі. Цикл қашан логӨрнек true тең болмағанша орындала береді. do-while оператор кем дегенде бір рет орындалады.
Листинг 1.5. Бисекция әдісі бойынша сызықтық емес теңдеудің түбірін табу. class Bisection{ static double f(double x){ return x*x*x -- 3*x*x +3; Немесе басқа өрнек } public static void main(String!] args){ double a = 0.0, b = 1,5, с, y, eps = le-8;
do{ с = 0.5 *(a + b); у = f(с); if (Math.abs(y) eps) break; Түбір табылды. Циклден шығамыз. Егер [а; с] кесінді соңында функция әртүрлі таңбаны қабылдаса: if (f (а) * у 0.0) b = с; Онда түбір осы жерде. b нүктесін с нүктесіне ауыстырамыз
Басқа жағдайда: else а * с; а нүктесін с нүктесіне ауыстырамыз Қашан [а; Ь] кесіндісі кішірейгенше жалғастыра береміз } while (Math, abs (b-a) = eps); System.out.println("x = " +c+ ", f(" +c+ ") = " +y) ; } }
Bisection класы қиын болады, себебі онда main () әдісінен басқа f(x) функциясын есептеу әдісі де бар. Бұл әдіс көпмүше мәнін есептеп функция мәні ретінде қайтарады және бұл бір оператор арқылы орындалады: return өрнек main о әдісіндегі жаңа оператор break циклдің орындалуын қажет болса тоқтатады.
Циклдің үшінші операторы -- оператор for -- былай жазылады: for ( Өрнектер тізім 1і; логӨрнек; Өрнектер тізімі 2) оператор Цикл орындалмас өрнектер тізімі 1 орындалады. Олар солдан оңға қарай орындалады. Сосын логикалық өрнек тексеріледі. Егер ол ақиқат, true, болса оператор орындалады, сосын Өрнектер тізімі 2. Тағы логикалық өрнек тексеріледі. Егер ол ақиқат, true, болса оператор орындалады, сосын Өрнектер тізімі 2 осылай жалғаса береді. Логикалық өрнек жалған, яғни false болса циклдің орындалуы аяқталады.
Тізім өрнек1; while (логӨрнек){ оператор тізім Өрнек 2; } for операторының кез келген бөлігі болмауы мүмкін: цикл бос болады, бірақ нүктелі үтір сақталады. Ақырсыз циклді беруге болады: for (;;) оператор Бұл жағдайда цикл денесінен шығу жолын қарастыру керек.
Мысал, бағдарлама бөлігі int s=0; for (int k = 1; k = N; k++) s += k * k; k айнымалысы белгісіз Бірінші N натурал санның квадратының қосындысын есептейді.
continue операторы және белгілер (меткалар) continue операторы тек цикл операторларында ғана қолданылады. Ол екі түрлі тұлғасы (формасы) бар. Бірінші тек continue сөзінен тұрады және циклдің келесі итерациясына өткізеді. Мына жағдайда continue операторы нөлге бөлуден өткізіп жібереді: for (int i = 0; i N; i++){ if (i== j) continue; s += 1.0 (i - j); }
Екінші тұлғасы белгіден тұрады: continue таңба таңба басқа идентификаторлар сияқты жазылады. Таңба оператор алдына қойылады немесе ашылған фигуралық жақшамен қос нүкте арқылы бөлінеді.
Case операторының орындалу тәртiбi:
Алдымен өрнектің мәнi анықталады.Анықталған мән қай тiзiмге жатса, сол тiзiмге сәйкес келетiн оператор орындалады да, басқа операторлар орындалмай, case операторыжұмысын аяқтайды.
Егер өрнектің мәнi тiзiмнiң ешбiреуiне жатпаса, онда else-де көрсетiлген оператор орындалады. Еlse болмаса, case операторы жұмысын аяқтайды.

1.4 for циклдік операторы

For операторы белгілі бір есептеуде көрсетілген мәнге жеткенге дейін жұмыс жасайды.
For операторының қолданылуының екі түрі бар:
1. Цикл параметрінің мәні өсетін цикл (2-сұлба);
2. Цикл параметрінің мәні кемитін цикл (3-сұлба).

2-сұлба. Параметр мәні өсетін цикл

3-сұлба. Параметр мәні кемитін цикл
Егер алгоритмде қайталану саны алдын ала белгілі процесті ұйымдастыру қажет болса, онда параметрлі цикл операторы қолданылады.
Жазылуы: For і:=p to n do оператор немесе өрнек;
Мысалы: For і:=1 to 100 do
Оқылуы: і шамасының мәні 1-ден 100-ге дейін 1 қадаммен өзгереді деп оқылады.
Мұндағы: FOR (үшін), TO (дейін), DO (орындау) - резервтелген сөздер. і - цикл параметрі, цикл айнымалысы деп аталады. Оның типі іnteger немесе longint типтес болады. Цикл жұмысын түсіну үшін қарапайым мысалдар қарастырайық.
1-мысал: 1-ден 100-ге дейін сандардың қосындысын табатын программа жаз.
2-мысал: 1-ден 10-ға дейінгі сандарды кері реттілікпен экранға шығар.
1-мысалға арналған программа жазу үшін параметрлі циклдің 1-түрін қолданасың (2-сұлба).
2-мысалға арналған программа жазу үшін параметрлі циклдің 2-түрін қолданасың (3-сұлба).
1-мысалдың коды:
var
s, i: integer;
begin s:=0;
for i:=1 to 100 do
s:=s+i;
writeln(s);
end.
Нәтиже: 5050

2-мысалдың коды:
var
i: integer;
begin
for i:=10 downto 1 do
write(i, ` ' );
end.
Нәтиже: 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Егер For операторын қолдануда цикл денесінде біреуден артық оператор немесе өрнек жазылатын болса, онда цикл денесі begin end құрылымы ішіне алынады. Түсінікті болу үшін мысал қарастырайық.
3-мысал: 8 А сыныбында 20 оқушы бар. Оқушылардың бойларының ұзындықтары саған белгілі. Егер сыныптағы оқушының бойы 140 см-ден қысқа болса, ол аласа бойлы оқушы. Сыныпта неше оқушының бойы аласа екенін анықта.
Есепті түсініктемемен талдасақ:
Есепті шешуде циклдік және тармақталу операторларын бірге қолданамыз. Барлық оқушылардың бойын 20 рет енгізу үшін енгізу операторын циклдің ішіне орналастырып, әр цикл қадамында х айнымалысына ретімен оқушы бойының ұзындығын оқытамыз. Кейінгі қадамда оқушы бойының ұзындығын 140-пен салыстырамыз. Көріп тұрғандай цикл денесінде бір емес, екі оператор жұмыс жасайды. Екі операторды да цикл денесіне қамту үшін begin -end құрылымын пайдаланамыз. Мұнда inc(z).
z -мәнін 1 санына арттыратын оператор. Оның қызметін z:=z+1 өрнегіне теңестірсек болады.

3-мысал коды:
var
х, і, z: integer;
begin
for i:=1 to 20 do
begin
readln(x);
if x=140 then inc(z);
end;
writeln(z);
end.

1.5 While цикл операторы

WHILE алдын - ала циклдің орындау шартын тексеретін оператор; For сияқты, while-бұл алдын ала тексеру циклі. Синтаксис ұқсас, бірақ while циклдары тек бір өрнек қамтиды:
while (шарт)
оператор (операторлар);
бұл жерде оператор-жалғыз оператор немесе оператор блогы, ал шарт циклды басқарудың нақты шартын білдіреді және кез келген логикалық өрнектермен болуы мүмкін. Бұл циклде оператор шарт шынайы болғанша орындалады. Шарт жалған болған соң, бағдарламаны басқару циклден кейінгі код жолына беріледі.
For циклінде сияқты, while циклінде циклдің басында көрсетілген Шартты өрнек тексеріледі. Бұл циклдің денесіндегі код мүлдем орындалмауы мүмкін, сондай-ақ циклдың өзі алдында жеке тексеруді орындау қажеттігінен құтылатынын білдіреді.
Мысал:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using System.Text;
namespace ConsoleApplication1
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
Пример возведения числа в несколько степеней
byte l = 2, i = 0;
int result = 1;

while (i 10)
{
i++;
result *= l;
Console.WriteLine("{0} в степени {1} равно {2}",l,i,result);
}

Console.ReadLine();
}
}
}

1.6 Do...while цикл операторы

DO-While циклдің тоқтау шартын тексеретін оператор. Циклдік операторлар - құрылымдық операторлар тобына жатады, өйткені құрамына бірнеше операторлар кіреді. әрқашан кем дегенде бір рет орындалады. Төменде цикл операторының жалпы нысаны.
do {операторлар;} while (шарт) ;

Бір ғана оператор болған жағдайда, осы нысандағы фигуралық жақшалар жазудың міндетті емес. Дегенмен, олар жиі do-while құрылымын ыңғайлы етіп жасау және оны while циклінің конструкциясымен шатастырмау үшін қолданылады. Цикл
do-while
Шартты өрнек шынайы болғанша орындалады.
Бағдарламаның мысалында цикл
do-while
бүтін санның жекелеген сандарын кері тәртіппен көрсету үшін қолданылады.
Бүтін санның сандарды кері ретпен көрсету.
using System;
class DoWhileDemo {
static void Main() {
int num;
int nextdigit;
num = 198;
Console.WriteLine("Число: " + num);
Console.Write("Число в обратном порядке: ");
do {
nextdigit = num % 10;
Console.Write(nextdigit);
num = num 10;
} while(num 0);
Console.WriteLine() ;
}
}

1.7 Бірөлшемді массивтер

Массив-бір түрдегі айнымалылардың біртұтас тобына біріктірілген. Бағдарлама массивтерін пайдалану деректер жинағын ыңғайлы ұйымдастыруға және массив және Индекс атауымен осы деректерге жеңілдетілген қатынауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді.C# бағдарламалау тілі массивтердің екі түрін ұсынуға мүмкіндік береді:

бір өлшемді массивтер;
көпөлшемді массивтер.
Көпөлшемді массивтерде екі өлшемді және көпөлшемді тікбұрышты массивтер бар. Сонымен қатар, C# бағдарламалау тілі сатылы массивтермен жұмысты ұйымдастыруға арналған құралдар бар.
Бір өлшемді массивті хабарландырудың жалпы нысаны келесідей
имя_массив түрі = жаңа түрі[өлшемі];
онда
түрі-массив элементтерінің түрі;
имя_массива - жарияланатын массивтің тікелей аты;
Өлшем-массив элементтерінің саны. Массив элементтерін нөмірлеу нөлден басталады
Мысал. 100 бүтін саннан бір өлшемді массивті жариялау (int түрі).
пример объявления массива из 100 целых чисел - способ 1
int[] A; объявить переменную типа "массив целых чисел"
A = new int[100]; выделить память для переменной A
Бір өлшемді массив элементтеріне кіру индекс арқылы жүзеге асырылады. Индекс массивтегі элементтің орнын анықтайды. Массивтің бірінші индексі-0 мәні бар индекс. Индекс арқылы массив элементіне кіру үшін элемент индексін шаршы жақшаларға алу керек.
Мысал. Бүтін сандардың массив элементтеріне кіру (long түрі).
объявление массива целых чисел, имеющих тип long
long[] M = new long[20]; в массиве 20 элементов

записать в элементы массива произвольные значения
M[2] = 23990; в элемент с индексом 2 записать число 23990
M[0] = 10000; в элемент с индексом 0 записать число 10000

M[19] = -2039;

Ошибка!
M[20] = 1000; ошибка! Индекс выходит за пределы диапазона

1.8 Көпөлшемді массивтер

Екі өлшемді массивтер кестелік мәліметтермен жұмыс істеуге арналған. Екі өлшемді массивтерде жол мен бағанның қиылысуында орналасқан әрбір элементтің орны сол жол және баған номерімен анықталады. Сондықтан екі өлшемді массивті сипаттау үшін екі индекс қолданылады. Массивтің элементін жазу кезінде индекстер массивтің атынан соң тік жақша ішінде жазылады және олардың арасына үтір қойылады.
Мысалы, натурал сандардан тұратын өлшемі n x m болатын екі өлшемді массивті сипаттау былай орындалады.
var mas : arraay[1...n, 1...m] of integer;
Екі немесе одан да көп өлшемді массивтер көп өлшемді массивтер деп аталады. Сәйкес өлшемде сипаттау үшін квадрат жақшаларда олардың өлшемдері көрсетіледі. Көп өлшемді жиымдардың сипатталуы:
int a[m][n]; бүтін саннан тұратын екі өлшемді жиым
мұндағы, m-қатардың саны,n-бағананың саны
Мысалы, екі өлшемді жиым екі квадрат жақшамен анықталып, төмендегідей сипатталады:
float massiv [3][4];
мұндағы, massiv жиым атауы, ал жиымның 12 элементі бар, жиым 0-ден 2-ге дейін индекстелетін 3 жолдан және 0-ден 3-ке дейін индекстелетін 4 бағаннан тұрады.
Мысалы: Бүтін санды екі өлшемді (3х3) жиым берілген. Табу керек:
1. Екінші бағанадағы нөлдік элементтердің санын;
2. Үшінші қатардағы теріс элементтердің көбейтіндісін.
5 0 9
4 -6 11
-3 2 -2
#include iostream.h
#include math.h
int main () { const int m=3, n=3;
int i,j,k=0, p=1;
cout"Жиым элементтерін енгізіңіз:"endl;
for (i=0; im; i++)
{for (j=0; jn; j++)
cina[i][j];}
for (i=0; i3; i++)
{for (j=1; j2; j++)
if (a[i][j]==0) k++;}
for (i=2; i3; i++)
{for (j=0; j3; j++)
if (a[i][j]0) p*=a[i][j];}
cout"\n k= "kendl;
cout"\n p="pendl;
return 0;}
Нәтижесі: k=1; p=6
Бір индекстен көп индексі бар жиымдар көп өлшемді деп аталады. Екі өлшемді жиымдарды біз көп қолданамыз. Екі өлшемді жиымның жазылу форматы:жиым элементтерінің типі жиым аты[жолдар ені][бағаналар ені];

Мысалы:
int t[3][4]; 3 жол, 4 бағанадан тұратын t екі өлшемді жиымы
Жиым элементтері:
t[0][0] t[0][1] t[0][2] t[0][3]
t[1][0] t[1][1] t[1][2] t[1][3]
t[2][0] t[2][1] t[2][2] t[2][3]

1.9 Функциялар
Функцияларды сипаттаудың өз ерекшелігі бар. Функция қанда да бір мәнді есептеуге арналғандықтан оның түрін (типін) көрсету қажет болды.
Функцияны сипаттау:
Function Функция аты(формальды параметрлер тізімі):типі;
Сонымен бірге функция денесінде оның атына қандай да бір мән меншіктелуі тиіс. Ол функция типімен сәйкес келуі керек.
Функция шағын бағдарлама болып табылады. Егер тек бағдарлама-бұл қандай да бір қолданбалы міндетті шешу болса, онда функция-бұл да шешім, тек бағдарлама шеңберінде ғана және тиісінше, ол "қарапайым"міндетін орындайды. Мүмкіндіктер қандай да бір код фрагментін қайта жазудың қажеті жоқ болғандықтан, бағдарлама өлшемін азайтуға мүмкіндік береді-біз жай ғана кез келген және жарияланған функцияны қажет етеді.
Си-шарп функциялары да әдістер деп аталады. Осы екі ұғымның арасында айырмашылық аз, мұнда біз функция терминін қолданамыз.
Бұған дейін, біз барлық кодты main функциясын жазды. Main функциясы бағдарламаның басты функциясы және бағдарламаның кіру нүктесі болып табылады. Си-шарп-дағы кез келген функция сынып шеңберінде ғана жариялануы мүмкін, өйткені C#-толық объектілі - бағытталған бағдарламалау тілі (ООП). Си-дегі кез-келген программа - бұл айнымалылар сипаттамасы мен функциялар жиынтығы.
Програмада кем дегенде, бір функция болады және программадағы бір функцияның аты main болуы тиіс. Программаның орындалуы осы main функциясынан басталады. Main функциясының орындалуы барысын-да басқа функциялар шақырылады
Програмада кем дегенде, бір функция болады және программадағы бір функцияның аты main болуы тиіс. Программаның орындалуы осы main функциясынан басталады. Main функциясының орындалуы барысын-да басқа функциялар шақырылады
Функция дегеніміз - белгілі бір операциялар тобын атқаратын программа блогы. Функцияға мәліметтер береміз де, одан белгілі бір нәти-желер аламыз. Функцияның ішкі әрекеті программаның басқа бөліктеріне қатыссыз орындалады. Функциялар арасындағы байланыс мән қайтаратын аргументтер мен сыртқы айнымалылар арқылы орнатылады. Return инструкциясы нәтижені шақыратын функциядан шақырған функцияға қайтару механизмін орындайды және return сөзінен кейін кез келген өрнек тұруы мүмкін.
return өрнек;
Өрнекті жақшаға да жазуға болады, бірақ ол міндетті емес.
Си-де функцианың барлық аргументі параметрлер ретінде беріледі, яғни шақырылатын функцияға аргументтің өзі емес оның аргументтерінің мәні беріледі. Си-гі кез келген функцияның прототипі болуы тиіс, яғни функция аты, аргументтерінің типі және қайтарылатын нәтиже типі көрсетілген тақырыбы хабарланады. Прототипі программа денесінде немесе бөлек тақырыптар файлында айқындалады. Функция прототипі компиляторға функция туралы информация береді де, сәйкесінше компилятор типтер сай келуін тексереді. Функция әртүрлі типті мән қайтара алады, int,void,float т.б.
Функцияның формальды және нақты аргументтері
Айнымалылар жергілікті және сыртқы болуы мүмкін. Жергілікті айнымалылар функция ішінде сипатталады да сонда ғана "көрінеді". Функция ішінде орналасқан айнымалылар типтері сипатталуы осы функцияның ішінде ғана анықталған болып саналады, (мұнда тек қана main функциясы ерекше жағдайда болып саналады). Программа мәтінінде функ-циялар кез келген ретпен орналасуы мүмкін. Функцияны шақыру үшін функцияның аты және жақшада нақты аргументтері көрсетіледі. Функция өз жұмысын аяқтағаннан кейін есептелген нәтижені return операторы арқылы қайтарады. Сыртқы айнымалылар кез келген функция сыртында сипатталады да, сол функцияның кез келген жерінде қолданылады. Кез келген функцияны анықтау үшін форматы:
тип нәтиже функция аты (параметр тізімі)
{
функция денесі
}
Функция аргументтерінің берілу тәсілдері
Аргументтерінің айнымалы-мән ретінде берілу тәсілі:
Аргументтер мән ретінде берілгенде функцияның ішінде аргумент аттас жергілікті айнымалы құрылады да оның мәні функцияда өзгеруі мүмкін, бірақ аргументтің мәні өзгермейді. Айнымалы-сілтеме арқылы берілу тәсілі: Аргументтегі айнымалы сілтеме арқылы берілгенде функция аргументтің мәнін емес, оның адресін алады. Ал мұнда құрылған жергілікті айнымалы көрсеткіш болады. Бұл, жадыны үнемдеуге мүмкіндік береді және функцияның орындалу барысында айнымалы аргумент мәні өзгереді. Бұл жағдайда функция аргумент айнымалы сілтеме арқылы бірнеше мән қайтара алады. Әртүрлі типті аргументті функцияларды қарастырайық: Функция аргументтері Char, int, float, double, массив типті бола алады.
Mысалы:
# includeiostream.h
int sum1(int i,int b,int d)
{ int result;
result = i+b+d;
return result;
}
main ()
{
int sum1(int i,int b,int d);
int p,d1,l;
int a,b,c;
cinpd1l;
cout"\n summa p,d1,l="sum1(p,d1,l)endl;
cinabc;
cout"\n summa a,b,c="sum1(a,b,c)endl;
return (0);
}

1.10.Жолдар

Бағдарлама жолдарының арқасында сөйлеу қабілеті бар. Жолдар арқылы олар қате туралы, қажетті деректерді енгізу туралы хабарларды көрсете алады және әр түрлі ішкі оқиғалар туралы хабарлай алады. Сондай-ақ, жолдарда файл атаулары мен деректер базасындағы іздеу кілттері сияқты символдық деректер есте сақталуы мүмкін.
Барлық дерлік Бағдарламалар С бағдарламалау соншалықты маңызды бір немесе бірнеше жолдарды пайдаланады, бұл жеке тарауға лайық. Сіз көптеген жолдар мысалдарын көрдіңіз. Қазір бұл тақырыпты тереңдете алатын уақыт келді. Келесі бөлімдерде сіз әр түрлі жолдар есте қалай білуге, сондай-ақ жолдарды сындыра алатын кейбір жол функцияларымен жақынырақ танысуға, оларды бірге желімдеуге, оларды іздеуге және т.б. бұл тарау, сондай-ақ төмен деңгейдегі жад блоктарын ауыстыру және толтыру функцияларын қамтиды.
Жол нөлдік байтпен аяқталатын char түріндегі мәндер массиві болып табылады. Жолдағы әрбір таңба-бұл, мысалы, каретканы қайтару немесе жолды аудару сияқты, көрсетілген символға немесе операцияларға сәйкес келетін ASCII кодының бүтін биттік мәні.

II. MICROSOFT VISUAL STUDIO-да қосымшаларды әзірлеу

Ең соңғы және жаңартылған Visual Studio 2017 мұнда ең мықты Windows қосымшаларын әзірлеу платформасы болып табылады. Visual Studio 2017 блогы өзінің блогтарында айтылғандай, өнімділікті жақсартуды, қарапайым сатып алу тәжірибесін және әмбебап Windows платформаларын жасаушылардың жетілдірілген құралдарын жетілдіреді.

Соңғы Visual Studio басты міндеттерді жасаушылардың күнделікті тиімділігін арттыруға бағытталған. Ол қазір өте жеңіл бағдарламалық жасақтама болып табылады және модульдік орнатушымен бірге келеді. Бұл бұрыннан бері жылдамырақ және іске қосылғаннан бастап IDE-ке жауап беретін IDE. Топ атап өткендей, жаңа Visual Studio суық іске қосу үшін үш есе тезірек және шешімді жүктеу үшін екі-үш есе жылдамырақ. Мысалы, VS 206-де 2015 секундтан бастап 64.2 секундқа VS 2017-де бірінші іске қосуды бастау уақыты жақсарды. Әзірлеушілер Visual Studio 2017 ішіндегі жобалар мен шешімдерсіз кез-келген кодты көруге, өңдеуге және жөндеуге жаңа әдісті көреді.
Visual Studio 2017-да өнімділікті арттыратын бірнеше басқа мүмкіндіктер бар. VS 2017 кодты навигациялау, IntelliSense, рефакторинг, кодты түзету және түзетуді жақсартады. Бұл жаңа жетілдірулер әзірлеушінің уақытын және күш-жігерін тілді немесе платформаға қарамастан күнделікті тапсырмаларға үнемдейді.
# IntelliSense: VS 2017-ге осы жаңа мүмкіндік арқылы әзірлеушілер енді XAML-ті x: Bind және аттар кеңістігі арқылы аяқтау арқылы жылдам өтуге болады.
# Кодты рефакторинг: Visual Studio 2017 бағдарламасының әзірлеушілеріне оқылатын код базасын сақтауға көмектесетін бірнеше рефакторлар мен түзетулер бар. Бұл олардың даму үрдістерін одан әрі жеделдетеді. Мысалы, әзірлеушілер Қажетсіз аттар кеңістігін жою арқылы өздерінің XAML-ны бұзады және тез арада қажет болғандарды ғана сақтайды. Егер олар кейінірек қажет болуы мүмкін аттар кеңістігін алып тастаса, жоқ аттар кеңістігін қосу жылдам түзету оларды қайта қосуға көмектеседі.
# навигация: Visual Studio 2017 жақсартылған сүзгілеу және алдын-ала қарау мүмкіндігі бар Навигатор функциясымен бірге келеді. Әзірлеушілер Барлық сілтемелерді табу терезесінде түс қосу, топтау және қарауды қарап шығу арқылы жақсартылған Барлық анықтамаларды табыңыз табады.
# Түймешігін басыңыз: Бұл мүмкіндік жасаушылардың өмірін жеңілдетеді. 'Run to Click' бағдарламасы мақсатты код жолына жеткенше және отладка режиміндегі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.