Активтену энергиясы. Массалар әрекеттесу заңының қолданылу шектері
Активтену энергиясы. Массалар әрекеттесу заңының қолданылу шектері.
Конкуренттік реакцияның өту тереңдігін сипаттайтын шаманы - коэффициент не мольдік үлес деп атайды:А= [A]CA . - коэффициентінің өлшемі 0-ден 1-ге дейін өзгереді. Әрекеттесуші бөлшектердің активтіктері арқылы сипатталатын тепе-теңдік константасы
K[0]=
термодинамикалық константа деп аталады.
Активтілік дегеніміз - берілген реалды ерітіндінің термодинамикалық қасиетіне сәйкес қасиетке ие идеал ерітіндінің компонентінің концентрациясы. Оның өлшем бірлігі [мольл].
Бұл теңдеуді аА+bB=cC+dD реакциясына қойып, түрлендіру жүргізгеннен кейін мынаны аламыз:
K[0]=
Бұл қатынас МӘЗ-ның берілуі болып табылады.
Активтілік коэффициенті деп бөлшектің активтілігінің оның концентрациясына қатынасын айтады: fA= aA [A].
Электролит ерітіндідегі иондардың активтілік коэффициенті жүйенің электростатикалық әрекеттесуінің өлшемі қызметін атқарады. Олар I шамасына, яғни иондық күшіне тәуелді. Ол былай есептеледі: I= , мұндағы Zi - Ai ионының заряды, - ерітіндіде кездесетін барлық иондардың қосындысы.
Жеке иондардың активтілік коэффициентін Дебай-Хюккельдің жуықталған формулалары арқылы табуға болады.
lg fi= - AZi2 ( I 0,1М), lg fi= ( I = 0.01 - 0.1)
1923 жылы Бренстед пен Лоури қышқылдар мен негіздердің протолиттік теориясын ұсынды. Осы теорияға сәйкес қышқыл дегеніміз протонды беріп жіберетін, ал негіз дегеніміз протонды, қосып алатын заттар.
Льюис теориысы бойынша қышқыл-негіздік әрекеттесулерге комплекстүзілу реакцияларын жатқызуға болады, өйткені олар да донорлы-акцепторлы байланысқа негізделген.
1939 жылы Усанович барлық қышқыл мен негіздің жалпы теориясын ұсынды. Қышқылдар - катиондарды беріп жіберуге және аниондар мен электрондарды қосвп алуға қабілетті заттар. Негіздер - аниондар мен электрондарын беріп жіберетін және катиондарды қосып алатын заттар. Кемшілігі: қышқылдар мен негіздерге кез-келген химиялық затты жатқызады, және кез-келген химиялық реакцияқышқыл мен негіз арасындағы реакция болып табылуы. Онда тотығу-тотықсыздану реакциясын да қышқыл-негіздік әрекеттесуге жатқызу керек болып табылар еді:
2Fe3+ + Sn2+ 2Fe2+ + Sn4+.
қышқыл негіз қышқыл негіз
Ал протолиттік теорияның мұндай кемшілігі жоқ. Протолиттік теория тек қана сулы ерітінділер үшін ғана емес, сонымен қоса газтектес заттар үшін де қолданылады.
Күшті қышқыл диссоциациясы: HA + SH SH2+ + A-, (1)
Әлсіз қышқыл диссоциациясын жазайық: НА + Н2О Н3О[+] + А[-] не НА Н[+] + А[-];
(2)
(3)
Күшті негіз диссоциациясын жазайық: В +Н2О ВН[+] + ОН[-] , .
Әлсіз негіз: .
Буферлі ерітінділер. Буферлі ерітінді әлсіз қышқыл НА мен оның аттас иондас тұздары немесе әлсіз негіз В бен оның аттас иондас тұзының жұптарынан тұрады. Ол рН мәнін тұрақты ұстап тұру үшін қолданады. Әлсіз қышқыл НА мен ілеспелі негіз қоспасын МА алайық:
НА + Н2О Н3О[+] + А[-]
Н2О + Н2О Н3О[+] + ОН[-]
МА М[+] + А[-]
НА - әлсіз қыщқыл болғандықтан, онда ; МА толық диссоциацияланғандықтан, . Сонда:
, ,
бұдан .
Әлсіз негіз бен ілеспелі қышқылдың қоспасын (В+ВxНА):
В + Н2О ВН[+] + ОН[-],
бұдан ,
Гидролиз. Еріген заттың сумен алмасу реакциясына түсіп, яғни диссосацияланған иондардың Н[+] немесе ОН[-]иондарымен әрекеттесуін гидролиз деп атайды.
1.Егер тұз диссосацияланғанда аз полюстенетін катиондар және аниондар түзетін болса, ортаның рН-ы өзгермейді, гидролиз іс ... жалғасы
Конкуренттік реакцияның өту тереңдігін сипаттайтын шаманы - коэффициент не мольдік үлес деп атайды:А= [A]CA . - коэффициентінің өлшемі 0-ден 1-ге дейін өзгереді. Әрекеттесуші бөлшектердің активтіктері арқылы сипатталатын тепе-теңдік константасы
K[0]=
термодинамикалық константа деп аталады.
Активтілік дегеніміз - берілген реалды ерітіндінің термодинамикалық қасиетіне сәйкес қасиетке ие идеал ерітіндінің компонентінің концентрациясы. Оның өлшем бірлігі [мольл].
Бұл теңдеуді аА+bB=cC+dD реакциясына қойып, түрлендіру жүргізгеннен кейін мынаны аламыз:
K[0]=
Бұл қатынас МӘЗ-ның берілуі болып табылады.
Активтілік коэффициенті деп бөлшектің активтілігінің оның концентрациясына қатынасын айтады: fA= aA [A].
Электролит ерітіндідегі иондардың активтілік коэффициенті жүйенің электростатикалық әрекеттесуінің өлшемі қызметін атқарады. Олар I шамасына, яғни иондық күшіне тәуелді. Ол былай есептеледі: I= , мұндағы Zi - Ai ионының заряды, - ерітіндіде кездесетін барлық иондардың қосындысы.
Жеке иондардың активтілік коэффициентін Дебай-Хюккельдің жуықталған формулалары арқылы табуға болады.
lg fi= - AZi2 ( I 0,1М), lg fi= ( I = 0.01 - 0.1)
1923 жылы Бренстед пен Лоури қышқылдар мен негіздердің протолиттік теориясын ұсынды. Осы теорияға сәйкес қышқыл дегеніміз протонды беріп жіберетін, ал негіз дегеніміз протонды, қосып алатын заттар.
Льюис теориысы бойынша қышқыл-негіздік әрекеттесулерге комплекстүзілу реакцияларын жатқызуға болады, өйткені олар да донорлы-акцепторлы байланысқа негізделген.
1939 жылы Усанович барлық қышқыл мен негіздің жалпы теориясын ұсынды. Қышқылдар - катиондарды беріп жіберуге және аниондар мен электрондарды қосвп алуға қабілетті заттар. Негіздер - аниондар мен электрондарын беріп жіберетін және катиондарды қосып алатын заттар. Кемшілігі: қышқылдар мен негіздерге кез-келген химиялық затты жатқызады, және кез-келген химиялық реакцияқышқыл мен негіз арасындағы реакция болып табылуы. Онда тотығу-тотықсыздану реакциясын да қышқыл-негіздік әрекеттесуге жатқызу керек болып табылар еді:
2Fe3+ + Sn2+ 2Fe2+ + Sn4+.
қышқыл негіз қышқыл негіз
Ал протолиттік теорияның мұндай кемшілігі жоқ. Протолиттік теория тек қана сулы ерітінділер үшін ғана емес, сонымен қоса газтектес заттар үшін де қолданылады.
Күшті қышқыл диссоциациясы: HA + SH SH2+ + A-, (1)
Әлсіз қышқыл диссоциациясын жазайық: НА + Н2О Н3О[+] + А[-] не НА Н[+] + А[-];
(2)
(3)
Күшті негіз диссоциациясын жазайық: В +Н2О ВН[+] + ОН[-] , .
Әлсіз негіз: .
Буферлі ерітінділер. Буферлі ерітінді әлсіз қышқыл НА мен оның аттас иондас тұздары немесе әлсіз негіз В бен оның аттас иондас тұзының жұптарынан тұрады. Ол рН мәнін тұрақты ұстап тұру үшін қолданады. Әлсіз қышқыл НА мен ілеспелі негіз қоспасын МА алайық:
НА + Н2О Н3О[+] + А[-]
Н2О + Н2О Н3О[+] + ОН[-]
МА М[+] + А[-]
НА - әлсіз қыщқыл болғандықтан, онда ; МА толық диссоциацияланғандықтан, . Сонда:
, ,
бұдан .
Әлсіз негіз бен ілеспелі қышқылдың қоспасын (В+ВxНА):
В + Н2О ВН[+] + ОН[-],
бұдан ,
Гидролиз. Еріген заттың сумен алмасу реакциясына түсіп, яғни диссосацияланған иондардың Н[+] немесе ОН[-]иондарымен әрекеттесуін гидролиз деп атайды.
1.Егер тұз диссосацияланғанда аз полюстенетін катиондар және аниондар түзетін болса, ортаның рН-ы өзгермейді, гидролиз іс ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz