Азық түлік өндірісінің қоршаған ортаға əсері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Қауіпсіздік түсінігі көп қырлы болып табылады жəне бірнеше құбылыстарды қамтиды. Олар ядролық, радиациялық қауіпсіздік, сəулелену қауіпсіздігі, өнеркəсіптік, механикалық, химиялық, электрлі, жылу жəне өрт қауіпсіздіктері, сонымен қатар жарылыс қауіпсіздігі жəне биологиялық қауіпсіздік түрлері болып бөлінеді. Жалпы алғанда қауіпсіздік ұғымы - адам денсаулығы жəне өмірі, мүлік, қоршаған ортаға, жануарлар мен өсімдіктердің тіршілігіне зиян келтіруіне байланысты жол берілмейтін қатердің болмауын түсіндіреді.
Адам үшін азық-түлік қауіпсіздігі проблемасы əрқашан болған. Азық-түлік, ауа жəне климат адамзат тіршілік əрекетінің базисті жинағын құрайды. Азық-түлік қауіпсіздігі жеке адам, адамдардың кез келген тобы жəне толығымен алғанда қоғамның қажетті материалды жағдайы болып саналады, демографиялық, экономикалық, саяси, мəдени, ақыл-ой жəне т.б. дамуының қызметін жəне мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Сондықтан тұрғылықты халықты тұрақты жəне қауіпсіз азық- түлікпен қамтамасыз ету мəселесі аса маңызды мемлекеттік міндеттердің бірі болып табылады, ұлт денсаулығы едəуір деңгейде соның шешіміне тəуелді болады.
Биологиялық қауіпсіздікті адам жағдайына сəйкес бірінші кезекте азық-түлік қауіпсіздігі тұрғысынан, оның тіршілік əрекетін маңызды құрастырушы ретінде, сонымен қатар санитарлы-эпидемиялогиялық салауаттылығы тұрғысынан қарастыру қажет.

Азық түлік өндірісінің қоршаған ортаға әсері

Азық-түлік шикізаты жəне олардан өңделген өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігі мəселесін шешу проблемасы - Қазақстан халқының салауатты тамақтану саласындағы мемлекет саясатының концепци- ясын іске асыру жөніндегі басым бағыттардың бірі болып табылады. Азық-түлік тауарларының сапасын қалыптастырудың негізгі ұстанымдарының ішінде олардың қауіпсіздігін, адамға тағайындалатын тағамға сəйкес өнімнің тағамдық құндылығын атап кеткен жөн. Өнімнің сыртқы түріне, органолептикалық көрсеткіштері, қаптамасы, сапасы туралы тұтынушыға арналған ақпаратқа жəне өнімнің қолданылу бағытына үлкен мəн беріледі.
Экономикасы дамыған елдерде өнім сапасы:
- өнеркəсіп кəсіпорындарының ғылыми-техникалық прог рестің соңғы жетістіктерін жеделдетіп қолдануға қабілеттілігі;
- ішкі жəне халықаралық нарықтың талаптарын, тұтыну- шылардың түрлі категорияларының қажеттілігін мұқият зерттеу;
- адам факторын пайдалану: жұмысшылар жəне же тек шілерді оқыту, тəрбиелеу, біліктілігін жүйелі түрде жоғарылату, материалды жəне моральды ынталандыруды қолдану сияқты негізге алынатын факторлардың əсерімен қалыптасады.
Қазіргі уақытта сапасыз тауар өндіретін кəсіпорындар шығындарының əсерінен өнім сапасына жаңа қатынас қалыптасуда жəне кəсіпорынның экономикалық көрсеткіштеріне сапаның əсері өсуде. Сырттан əкелінген сапалы тауарлар отандық өнімдерге бəсекелестік тудыруда. Халықаралық стандарттардың талаптарына бағытталған сапаны қамтамасыз етудің қазіргі заманғы жүйелерін əзірлеген жəне қолданатын кəсіпорындар құрылуда. Жоғары сапалы тағам өнімдеріне қажеттілікті қанағаттандыру қазіргі күннің негізгі əлеуметтік-экономикалық проблемалардың бірі. Осы өнімдердің қауіпсіздігі бойынша түзілген сұрақтарды жылдамдатып шешу қажеттілігі бойынша туындаған проблемалар бірнеше ондаған жылдар бойы бақылаусыз қолданылған минералды тыңайтқыштар, өсімдікті қорғайтын химиялық құралдар, жануарларға арналған жемдік қоспаларға байланысты ушығуда.
Экологиялық ахуал, бақылаушы органдар мен ұйымдардың жұмысы, стандарттау жəне сертификаттауға қатысты кейбір сұрақтар шешімдерінің жетілмеуі, отандық нормативтік құжаттардың халықаралық жəне еуропалық стандарттарға сəйкес келмеуі тағам өнімдерінің сапасына ерекше əсер етеді. Болашақ тұтынушы нарығынан тыс қалмас үшін сапа жүйесін құру жəне оны жетілдіру бағытында белсенді жұмыс жүргізу қажет. Осындай бағыттардың біріне əлемнің экономикасы дамыған мемлекеттеріндегі тағам өнімдерінің сапасын бақылау жүйесінде кеңінен мақұлданған сапа ілмегі бойынша қызмет жатқызылады.
Азық-түлік қауіпсіздігі проблемасының бірнеше онжылдықтар- мен өлшенетін тарихы бар. Əлемдік қауымдастық бұл сұрақпен Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін көптеген елдерді азық-түлікпен қамтамасыз ету проблемасының өткірлігі өскен кезде саналы түрде айналыса бастады. Осы кезеңде құрылған Біріккен Ұлттар Ұйымы (БҰҰ) өз Жарғысында басқа да кезек күттірмейтін міндеттердің арасында адам тамағының тапшылығын жеңуді қадап көрсетті. Азық-түлік қауіпсіздігі проблемаларымен жүйелі түрде БҰҰ жəне оның атқарушы органдары, соның ішінде бүкілəлемдік азық-түлік қауіпсіздігі Комитеті айналысады. 1996 жылдың қазанында Римде XXII сессия өтті, онда Бүкілəлемдік азық-түлік қауіпсіздігінің Рим декларациясы қабылданды. Декларация азық-түлік мəселесі бойынша жоғары деңгейдегі Бүкілəлемдік кездесуде мақұлданды (1996 ж, қараша). БҰҰ азық-түлік қауіпсіздігі ең біріншіден ғаламдық деңгейде қарастырылады.
Басты мақсат 2015 жылға дейін ашыққандардың санын қазіргі деңгеймен салыстырғанда екі есеге төмендету бо- лып отыр. Қазіргі уақытта бүкіл əлем бойынша 800 млн адам тағам өнімдерінің тапшылығын бастан кешіруде. Мұның негізгі себебі 7 төмен кіріс, сұрапылды жəне антропогенді апаттар болып табылады. Бұдан басқа да қарама-қайшы əсерлер қоршаған ортаны нашарла- тып, халықтың өсуіне кері əсерін тигізуде. Бүкілəлемдік кездесуге қатысушылар азық-түлік жағдайын жақсарту мақсатында əлемдік қауымдастық қабылдаған міндеттер мен іс-шараларды біріктіретін əрекет Жоспарын мақұлдады (1-кесте). Бұл азық-түлік қауіпсіздігі кешенді міндеттерді құрайтынын куəландырады, жəне оның жүзеге асырылуына барлық мемлекеттер өз үлестерін қосуы тиіс.

1-кесте
Азық-түлік проблемалары бойынша бүкілəлемдік кездесуде қабылданған іс-шаралар жоспары

Міндет
Мақсат
1. Кедейшілікті түп- тамырымен жою үшін орнықты жағдай құруға мүмкіндік туғызатын саяси, əлеуметтік жəне экономикалық жағдайды қамтамасыз ету.
1.1. Дау-жанжалдардың алдыналу жəне оларды бейбіт жолмен шешу, азық-түлік қауіпсіздігін қозғайтын іс-шараларда жəне шешім қабылдауда барлық ұлттардың тең құқықта қатысуын қамтамасыз ету; 1.2. Тұрақты экономикалық жағдайды қамтамасыз ету; 1.3. Халықтарға қоғамдық, экономикалық жəне саяси өмірде тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге мүмкіндік туғызу
2. Толық құнды азық-түлік, сонымен қатар оны қолдануға қол жеткізу үшін кедейшілікпен теңсіздікті түп- тамырымен жоюға бағытталған саясат жүргізу
2.1. Парасатты ұлттық саясат арқылы қоғамның кедей бөлігінің табысын барынша көбейту мақсатында халықтың сенімді жəне төленетін жұмыс басты болуына жəрдемдесу; 2.2. Азық-түліктен таршылық көретін отбасылармен азаматтардың азық-түлік қажеттіліктерін қанағаттандыру; 2.3. Халықтың қажеттілігін қанағаттандыруды азық-түлікті жеткізумен теңбе-тең болуын қамтамасыз ету.
3. Азық-түлік, ауыл- шаруашылық, балық жəне орман шаруашылығы саласында біріккен саясат жүргізу
3.1. Тұрақты күшейтілген жəне көптүрлі азық-түлік өндірісіне жету, өнімділік, тиімділік жəне қауіпсіздігін жоғарылату 3.2. Азық-түлік қауіпсіздігінің табиғи қауіп- қатерлерімен, əсіресе құрғақшылықпен жəне ауылшаруашылық зиянкестерімен күресу 3.3. Дамушы елдердің азық-түлік қауіпсіздігін нығайтуға қажетті технологиялар мен бағдарламаларды қолдануға жəне алмасуға көмектесу 3.4. Ауылшаруашылық, балық жəне орман шаруашылығының өндірістік потенциалын ұлғайту облысында, ғылыми ынтымақтастықты күшейту мақсатында мемлекеттік жəне жекелеген сектордың ынтымақтастығына белсенді қатысу
4. Əлемдік сауда жүйесінің азық-түлік қауіпсіздігіне жəрдемдесуге күш салуы
4.1. Бүкілəлемдік жəне аймақтық сауда келіссөздерінде қол жеткізген мүмкіндіктерді қолдану жəне қажеттілікті қанағаттандыру 4.2. Əрбір мемлекетке кіретін сырттан əкелінетін тауарлардың негізгі қажеттіліктерді қанағаттандыруы
5. Уақытша жəне төтенше қажеттіліктерді қанағаттандыруды қамтамасыз ету үшін тағам өнімдеріне күш салу
5.1. Антропогенді төтенше жағдайлардың алдын-алу жəне оларға дайындықты күшейтуді белсендету арқылы төтенше азық-түлік көмегіне деген қажеттілікті қысқарту 5.2. Төтенше жағдайлар пайда болуының алдыналу жəне оларға дайындықты күшейту мəселелері бойынша қысқа мерзімде стратегия əзірлеу 5.3. Халықаралық, ұлттық жəне жергілікті деңгейде төтенше жағдайларға қарсы жауап қайтару механизмдерін жетілдіру
6. Азық-түлік жəне ауылшаруашылық жүйелерін дамыту үшін инвестицияның орнықты бөлінуіне мүмкіндік туғызу
6.1. Инвестиция салу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.