Қазақстанда Кеңес үкіметінің орнауы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Жамбыл жоғарғы медициналық колледжі

Тақырыбы: Қазақстанда Кеңес үкіметінің орнауы

Қабылдаған:Маманова Ш.

Орындаған:Сатыбалдиева А.Е.

Тараз, 2019

Қазақстанда Кеңес үкіметінің орнауы

Қазақстанда кеңес өкіметі орнауының ерекшелігі. Азаматтық қарсы
тұру Жоғарыда айтылғандай, 1917 жылғы 26 қазанда Петроградта өткен
Кеңестердің Бүкілресейлік II съезінде большевиктер барлық делегаттың үштен
екі бөлігіне жетпейтініне, яғни — 390 адам болғанына қарамастан, 690
делегаттың төрттен үш бөлігіне жуығы билік Кеңестердің қолына берілсін
деушілер жағында болды; Бүкіл билік демократияға берілсін деген әсер-
меньшевиктерге дауыстың 15%-ы тиді, 7%-ы Коалиция ұранын қолдады.[1].Дәл
осының өзі большевиктердің көсемі В.И. Ленинге жұмысшы және солдат
депутаттары Кеңестерінің басым көпшілігі съезге қатысты, шаруа Кеңестерінен
делегаттар келді, ОАК-нің (Кеңестердің Орталық Атқару Комитеті) бұрынғы
құрамы өкілеттігін аяқтады деп атап көрсетуіне мүмкіндік берді, яғни оның
пікірі бойынша жұмысшы, солдат және шаруалардың басым көпшілігінін еркі
айқын білдірілді, сондай-ақ жұмысшылар мен гарнизонный жеңіске жеткізген
күресі Кеңестердің II съезінде билікті өз қолына алуға негіз болды.
Съезд лениндік ұсыныс бойынша барлық билік жергілікті жерлерде
жұмысшы, солдат және шаруа депутаттарының Кеңестеріне өтеді деген шешім
шығарды. Қазақстан тәрізді Ресейде қоныстанған барлық ұлттарға болашақта
дамуы бағытын өзі анықтауға шынайы құқық беріледі ұраны ұлттық өңірлер
үшін аса маңызды болды.[2].
Съездің Бейбітшілік және Жер туралы қабылдаған декреттері аштық пен
шаруашылық күйзелістен қалжыраған халықтың басым көпшілігінің жаңа биілікті
бірден қолдап шығуын қамтамасыз етті.
Перовск (Қызылорда) жұмысшылары мен солдаттары өкімет билігін 1917
жылғы 30 қазанда (29 қараша) өз қолына алды. Ол кезде бұл үлкен әскери
гарнизон орналасқан ірі темір жол станциясы болатын. Бұл жерде Совет
үкіметі бейбіт жолмен орнады.
Сырдария облысында Кеңес үкіметінің орнауы оның саяси – экономикалық
және әкімшілік орталағы Ташкент қаласында 1917 жылғы 31 қазанда қарулы
күреспен орнады. 1917 жылы қараша айының орта кезінде Кеңес үкіметі Черняев
(Шымкент) қаласында жеңді. Қараша – желтоқсан айларында Кеңес үкіметі
Әулиеата, Түркістанда, Қазалы, Арал поселкесінде және облыстың басқа да ірі
елді мекендерінде қан төгіссіз бейбіт жолмен орнады.
Кеңес үкіметін орнату үшін Ақмола даласы мен Ертіс бойында табан
тірескен шайқастар жүргізілді. 1917 жылы 12 қарашада Уақытша революциялық
комитет құрылды. Төрағасы И. Д. Дубинин болды, құрамына Ғ. Ыдырысов, Я.
Побелянский, К. Сүтішов, К. Рыжков және т. б кірді. Дегенмен, Көкшетау,
Павлодар, Атбасар, Семей, Өскемен өлкелерінде казак – орыс және офицер –
старшина билеуші топтардың ықпалы басым болғандықтан Кеңес үкіметі үшін
күрес біраз қиындыққа кездесті.
Семейде үкімет билігі жергілікті Кеңестің қолына 1918 жылы ақпанның 16
– нан 17 – не қараған түнде көшті.
1917 жылғы желтоқсан – 1918 жылғы наурыз аралығында Кеңес үкіметі
Торғай облысының орталығы Қостанай, Ақтөбе қалалары мен басқа да ірі елді
мекендерде орнады. Торғай облысында Кеңес үкіметінің орнауына А. Иманов, Қ.
Қойдосов, В. Чеклиров, В. Зинченко және т. б күрескерлер елеулі үлес қосты.
1917 жылы қарашада Орынборда атаман Дутов контрреволюциялық төңкеріс
жасап, өкімет билігі казактардың Әскери үкіметі қолына көшті. Атаман
Дутовтың казактар тобы, Алашорда үкіметі, меньшевиктер Кеңес үкіметіне
қарсы бірікті. Дутовшыларға қарсы күрес жүргізіліп шұғыл әскери көмек
көрсетілді. Нәтижесінде 1918 жылы 18 қаңтарда Орынборда қарулы күреспен
Кеңес үкіметі орнады.
Оралда Кеңес үкіметі қиын жағдайда орнатылып, 1918 жылы 15 қаңтарда
жеңіп шықты.
Жетісуда Кеңес үкіметін орнату жолындағы күрес, контрреволюциялық
күштерінің басым болуына байланысты 1918 жылдың көктеміне дейін созылды.
Мұнда революцияны қолдаушылардың қосқан үлесі елеулі болды.
Олардың арасында Т. Бокин, Т. Өтенов, Ж. Бабаев, А. Розыбакиев сияқты
жергілікті халық өкілдері бар еді. Верный жұмысшылары Қызыл гвардия
жасақтарын ұйымдастырды, әскери төңкеріс комитетін құрды.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.