Мемлекеттік қаржы несие жүйесі және оның саясаты

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Мемлекеттік қаржы несие жүйесі және оның саясаты. Қаржыландыру дегеніміз ұлттық экономика мен оның көптеген салаларын дамытуға, әлеуметтік мәдени шараларға, қорғанысқа және басқа да қажеттіліктерге (қоғамдық) жұмсалатын шығындарды қажетті қаржы ресурстарымен қамтамасыз ету. Ал несие белгілі бір мерзімде (қысқа, ұзақ мерзімді несие) пайыздық үстемемен қайтару: шарттағы келісімге сай ақшалай қаржы беру (мысалы, банк үшін) немесе қаржы алу (мысалы, фирма үшін).
Күрделі қаржыны пайдалану үшін қаржы қаражат көздерін анықтап отыру қажет. Содан үкімет қаржы министірінің құзырымен фискалдық саясат жүргізеді. Үкіметтің фискалдық саясаты, алдымен, мемлекеттің кірісін көбейтуге бағытталады, сонымен қатар мемлекеттің шығын деңгейін анықтайды. Ол былайша жүзеге асады:
а) үкіметтің экономикалық мақсаттары анықталады;
ә) мемлекеттің кірістері мен шығыстары (бюджет балансы) арасындағы оңтайлы баланс бойынша шешім қабылданады;
б) көрсетілген мақсаттар арнасына қарай барынша мол қайтарым есебімен нақты шешімдер қабылданды. Мысалы, мұнай өнімдеріне салық салық мөлшері көбейтіліп болмаса белгілі бір баптардың шығындары азайтылыуы мүмкін.
Фискалдық саясат шаралары ақша несие саясаты шараларымен тығыз байланыста. Өйткені ол макроэкономикалық реттеудің басты құралы болып табылады. Ақша несие саясаты дегеніміз айнымалыдағы ақша массасынның пайыздық мөлшерлемесі, айырбас бағамы көлемімен қатар несие ресурстары көлеміне қатысты саясат. Оның тиімділігі белгілі уақыттан кейін кешірек байқалады.
Жалпы алғанда, қаржы көмегімен ұлттық табысты бөлу және қайта бөлу екі түрлі амалмен жүзеге асырылады:
а) қаржы ббюджет амалы табысты бюджетке алу жіне қайтарымсыз бюджеттен қаражат беру үшін қолданылады;
б) несие банк амалы уақытша бос ресурстарды жинақтап, қайтарым негізінде несие беру.
Қаржыны ерекше бір қызметі бақылау мен ынталандыру. Содан барып қажылық бақылаудың қаржылық шаруашылық, қаржылық бюджеттік, несиелік банктік бақылау түрлері қалыптасқан. Қаржының экономикалық рөлі мынада:
Капитал айнымалымен жеделдете отырып, фирмалардың өндірістік қызметінің өсуіне сеттігін тигізеді;
Кіріс пен шығыс тұрақты түрде есептеу жолымен фирмалардың коммерциялық есептерін көбейтеді;
Ақша қаражаттары қорларын бөлу және қайта бөлу жолымен оңтайлы экономикалық дамуды қамтамасыз етеді.
Ұллтық табыстың тұтыну және қорланудың ыңғайлы қорлары, экономикалық негізін қалыптастырады;
Ұлттық экономикада қаржы түрлі меншік және шаруашылық формалардың дамуына көмектеседі.
Қаржы жүйесінде орталықтандырылған және орталықтанбаған қаржы бөліктері бар. Орталықтанбаған қаржыға кәсіпорындардың, ұйымдардың және фирмалардың комерциялық және коммерциялық емес құрылымдарын, басқа да түрлі салалардың ақшалай қаражат қорлары жатады. Бұл өндіріс үдерісіне қызмет етіп, материялық игілік пен қызметтің алғашқы бөлінуіне қатысады.
Ал орталықтандырылған қаржы мемлекеттік жүйемен бюджетпен түрлі қорлар мен несие көздерінен құралады. Қaржы жүйесінің басты бөлігі мемлекеттік бюджет және ол ұлттық табыстың бөлінуін қайта бөлінуін мына бағыттарда іске асырады:
а) салааралық бөлу;
ә) аумақты бөлу;
б) сектораралық (кооперативтік мемлекеттік сияқты) бөлу;
в) өндірістік және өндірістік емес жүйелерде бөлу;
Қазақстан жағдайында қаржы жүйесін құру мына ұстанымдарға иеленген: мемлекеттік бюджнттердің барлық деңгейіндегі экономикалық еркіркіндік, мемлікет ішіндегі барлық бюджет даңгейіндегі өзара әрекеттерді біріктірген біріккен келісім арқылы жүргізу мақсатты бюджет қорын құру және қаржы ресурсттарын әдейі құрылған қорларға беру.
Қаржы жүйесіне кіретін ұйымдарға қаржы министірлігі, қазынашылық, жергілікті қаржы басқармалары, фирмалар мен кәсіпорындардың қаржы бөлімдері, бақылау ревизия басқармалары жатады.
Несиенің дамуы тауар ақша қатынастарымен тығыз байланысты, ал несие операциялары төлемдік қаражат есебіндегі ақша қызметтерінің бірі. Бүгінгі жағдайда несие қарыз капиталы ретінде қаралды. Капитал айналымында бір фирмада ақша жетпей жатса, екіншісінде бос ақша пайда болады, ол несие көзіне айналады.
Фирамлар мен бірлестіктердің уақытша бос қаражаттары мыналардан тұрады: амортизациялық қор; еңбек ақы қор; шикізат, отын және минералдар сатып алуға арналған қаражаттар; қорлану және арнайы қорлар.
Несие жүйесінің ұйымдарына банктер және банкілік емес несие қаржы ұйымдары кіреді. Соғңысына ұор биржалары. өмірмен мүлікті қауіпсіздендіру компаниялар, зейнеткерлік қорлар және басқалар жатады.
Несиелік қатынастар әр түрлі және олардың формаларына: коммерциялық несие, қысқа және ұзақ мерзімдік несие, банктік несие, мемлекеттік несие, ауыл шаруашылығы несие, ипотекалық несие, халықаралық несие, тұтынушылық несиесі жатады. Қазақстанда несиелік қатынастар кеңінен дамып келеді. Мысалы: екінші деңгейдегі банктердің кіші кәсіпкерлік субъектілеріне берген несие мөлшері үнемі артып отырады.

Қазақстанның салық кодексі. Салық дегеніміз заңды және жеке тұлғалардан міндетті түрде мемлекеттің алатын салықтар мен алымдар. Ол әрбір мемлекеттің экономикалық тұрғыдан өмір сүру нышаныны, тауар өндіріс дамытудағы экономикалық алғышарт іспеттес.
ҚР салық кодекісі 2001 жылдың маусымында қабылданды. Кодекс бойынша республикадағы салықтың 9 түрі берілген. Атап айтқанда:
- Корпорациялық табыс салығы;
- Жеке табыс салығы;
- Қосылған құн салығы;
-Акциздер;
-Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнаулы төлемдер;
-Әлеуметтік салықтар;
-Жер салығы;
-Көлік құралдары салығы;
-Мүлік салығы;
Салық сыртында бюджетке міндетті түрде аударылатын алым, төлемдер, кедендік төлем және мемлекеттік баж бар.
Жалпы, салық тура және жанама салықтар болып бөлінеді. Жанама салық түрлеріне құн салығымен акциздер жатады.
ҚР салық заңы бюджетке төленетін салық пен басқадай міндетті төлемдердің міндеттілігі, анықтылығы, әділдігі, салық жүйесінің бірліктілігі және салық заңының жариялылығы қағидаттарына негізделген.
Салық тексерудің түрлері: құжаттық тексеру; рейдтік тексеру және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.