Көпсайыс - спорт жарыстарының бір түрі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Еуразия ұлттық университеті

Реферат

Тақырыбы: Көпсайыс
Орындаған: Досан Али АЖ- 15
Тексерген: Оразов Даурен Оразович

2020-2021 оқу жылы

Көпсайыс

Көпсайыс - спорт жарыстарының бір түрі. Көпсайыста адамның жан-жақты шынығуына әсерін тигізетін спорттың бірнеше түрі біріктірілген. Ертеде дүние жүзілік олимпиадалық ойындардың программасында жүгіруді, ұзындыққа секіруді, диск, найза лақтыруды және күресті біріктіретін бессайыс болған. Қазіргі көпсайыс бір спорт түрін (коньки, шаңғы, гимнастика) біріктіретін біртекті, әр спорт түрлерін (жеңіл атлетикалық көпсайыс, ГТО комплексі) біріктіретін әртекті болып екіге бөлінеді. Мысалы, коньки көпсайысы ерлер үшін: бірінші күн 500, 1500 м, екінші күн 1000, 10 000 м, әйелдер үшін: бірінші күн 500, 1500 м, екінші күн 1000, 3000 м, спринтерлік көпсайыс ерлер мен әйелдер үшін 500 және 1000 м-ге екі күн қатарымен өтеді.

Жеңіл атлетика

Жеңіл атлетиканың тәртіптері

Жеңіл атлетика бірнеше түрлі дене жаттығуларынан тұрады, оларға: жүгіру түрі, техникалық түрі, көпсайыс түрі және жүру түрлері енеді.
Жүгіру түрлері:

* спринт;
* орта қашықтыққа жугіру;
* алсы қашықтыққа жүгіру;
* кедергілер арқылы жүгіру;
* эстафета жатады;

Техникалық түрлері:

* ұзындыққа секіру;
* биіктікке секіру;
* лақтыру жатады;

Көпсайыс түріне:

* онсайыс;
* жетісайыс жатады;

Спорттық жүріс:

* ерлерге 50км
* әйелдерге 20км жатады

Жүгіру түрлері

Жеңіл атлетиканың жүгіру түрлері келесі стадиондық дисциплиналарды бірлестіреді: спринт (100м, 200м және 400м), орта қашықтықтарға жүгіру (800м-ден 3000м-ге дейін және де кедергілер арқылы жүгіру 3000м), алсы қашықтықтарға жүгіру (классикалық ара қашықтық 5000м және 10000м), кедергілер арқылы жүгіру (110м, 400м) және эстафета (4*100м, 4*400м). Барлығы стадион жолдарында өткізіледі.

Ережелер

Спортшылар бұрынғы жарыстар кезеңдерінде алған орындарына немесе жеребеге байланысты өз позицияларына тұрады. Дайындал! бұйрығы бойынша сөре сызығында немесе спринтте өз орындарына тұрады. Көңіл бөл! бұйрығы бойынша сөреге дайындалып, әрбір артық қозғалысты доғарулары керек (бұйрық спринтта ғана қолданылады). Алға! бұйрығын сөреші үлкен жарыстарда электрондық таймерді біріктіретін сөре тапаншасынан атып береді.

Мәре сызығын асып өткен спортшы жеңеді. Егер даулы жағдай болып жатса, онда сурет мәресі қолданылады және де қай жеңілатлеттің денесі мәре сызығын кесіп өтсе, сол бірінші болып есептеледі.

Көлемді жарыстарда қатысушылардың саны көп болған жағдайда сөрелер електен өткен ұтылғандармен бірнеше шеңберде өткізіледі (немесе алған орындарына байланысты, немесе келген нашар уақыттарына байланысты).

-100м және 800м 1-4 шеңбер өткізіледі (жүгіру-ширек финал-жарты финал-финал);

-1500м-ден 5000м-ге дейін 1-3 шеңбер (жүгіру-жарты финал-финал);

-1000м 1-2 шеңбер (жүгіру-финал);

Соңғы жүгірістерге қатысатындар:

-100м-ден 800м-ге дейін, эстафеталар-8 спортшы8 команда

-1500м-ден 10000м-ге дейін - 12 спортшы және одан да көп.

Жүгіру дисциплинасының қорытындысы стадионда тура 1100сек дейін өлшенеді, тас төсем жүгірісте тура 110сек дейін өлшенеді.

Техникалық түрлері:

* биіктікке секіру: биіктікке секіру, сырықпен секіру;
* ұзындыққа секіру: ұзындыққа секіру, үш аттап секіру;
* лақтыру: диск, найза, ядро, балға лақтыру.

Ережелер

Негізі екі айналымнан өтеді: іріктеп алу (біліктілік) жарысы және басты жарыс. Іріктеп алу жарысына біліктілік көрсеткіші орнатылады. Егер нормативті орындаған спортшылар саны 12 адамнан кем болса, онда басты жарыстың қалған қатысушыларын (12 адамға дейін) алған орындарына байланысты алады. Барлық кезеңде спортшылардың рет бойынша шығуы жеребемен анықталады. Әрбір кезеңде үш рет қатарынан спортшы сәтсіз талпынысқа ұшыраса, онда жарыстан шығып отырады. Сәтті талпыныс жасалынса төреші ақ жолауша көтереді, ал егер сәтсіз талпыныс орындалса-қызыл жалауша көтереді. Басты жарыстарда барлық есептелінген талпыныстарда ең биік нәтижеге жеткен-жеңімпаз болып саналады.

Биіктікке секіру жарысы

Жарыстың басында барлық кезең үшін планканың биіктігін арттыру реттілігі анықталады. Әрбір кедергіден өту үшін спортшыға үш мүмкіндік беріледі. Егер спортшы биітікті сәтті секіріп өтсе, онда тағы да үш мүмкіндік алады. Спортшылар қалған бір немесе екі мүмкіндіктерін келесі биіктікке секіру кезіне ауыстыруларына құқылы.

Қатысушылардың кезекті биіктікке секіру кезінде және барлық мүмкіндіктері таусылып, бірдей нәтиже жағдайында бірнеше спортшы ішінде жеңімпаз келесі алгоритм бойынша анықталады:

Теңдік болған жағдайда қай спортшы биіктіктен секіру үшін аз мүмкіндік жасаса, сол басымды орынға ие болады.

Тепе-теңдіктің 1-ші пункті бойынша бүкіл айналым кезінде ең аз сәтсіз мүмкіндігі болған спортшыда артықшылық болады.

Тепе-теңдіктің 2-ші пункті бойынша спортшылар келесі қосымша мүмкіндік берілгенде реттік биіктікке секіріс орындайды. Егер осы биіктіктен секіріп өткенде жеңімпаз анықталмаса, онда ескертілген көлемге дейін түсіріледі (биіктікке секіргенде 2см және сырықпен секіргенде 5см дейін). Егер биіктікке барлық спортшылар секірсе, онда планка осы көлемге дейін көтеріледі, ал егер секіре алмаса-онда осы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.