Жер мониторингін жүргізуде стационарлық эклолгиялық алаңдар құру

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Жер мониторингін жүргізуде стационарлық эклолгиялық алаңдар құру

ҚР жер мониторингін жүргізу және оның деректерін пайдалану ережесі ҚР жер мониторингінің мазмұнын, құрылымын, оны жүргізу және деректерін пайдалану тәртібін белгілейді.

Осы ережеде қолданылатын ұғымдар:

Жердің тозуы - жердің табиғи ортаның элементі ретіндегі функциясының өзгеруіне, оның сандық және сапалық жағдайының нашарлауына, табиғи- шаруашлық мәні төмендеуіне әкеп соқтыратын процестер жиынтығы;

Стационарлық аймақ - әр түрлі табиғи климаттық, аймақтарда, провинциаларда, биіктік белдеулеріне өсімдіктер мен топырақтың жамылғысы жағдайын ұзақ уақыт (10 жылдан астам мерзімге) тұрақты бақылау мақсатында ұйымдастыралатын жер учаскесі.

Полигон - белгі бір ландшафтың түрлерін (құмдар, тау етегінің жазықтары, таулар) сипаттайтын әртүрлі конфигурациялық аумақ.

Жер мониторингін ұйымдастыруды жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық уәкілетті орган жүзеге асырады.

Жер мониторингі ҚР-ның бүкіл аумағында мамандандырылған мемлекеттік кәсіпорындар бірыңғай жүйе бойынша жүргізіледі, жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті орган оларға қатысты мемлкеттік басқару органы болып табылады.

Жер мониторингін жүргізу республикалық бюджеттің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Жер мониторингін жүргізу үшін жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық уәкілетті орган жердің жай-күйін бақылаудың стационарлық пунктерін қамтиды.

Стаццтһонарлық бақылау пунктері берілген толықтық пен дәлдік арқылы жердің жай-күйі туралы ақпаратты жүйені алып тұру үшін құрылады. Стацинарлық алаңдапғ түйінді учаскелер және полигондар осындай пункттерге жатыды.

Жартылай стационарлық бақылау пунктері жұмыстың нақты шарттары мен мақсаттарына қарай ұйымдастырылады. Оларды бақылау жүйелі түрде 3, 5, 10 және одан көп жыл аралықпен жүргізіледі

Жер қоры құрылымының сандық өзгеруін - есепке алынған жерлер есебінің материалдарын талдау және салыстыру арқылы бекітеді.

Топырақ сапасының өзгеруін сипаттау үшін мониторинг моделі аймақтық стационарлық экологиялық бақылау пункттерінің құрылуын және негативтік үдерістердің дамуын бақылайтын жергілікті мониторингті жүргізу қамтамасыз етіледі.

Бақылау пункттері станционарлық (СЭА) және жартылай стационарлық эколгиялық алаңдарға (ЖСЭА) бөлінеді. Бақылау пункттерінің ауданы 100 га құрайды. Әр бақылау учаскісінде тапырақты зеттеу үшін 3-ке жуық стационарлық алаңдар алынады. Стационарлық экологиялық алаңның ауданы 1 га дан кем болмауы тиіс. Стационарлық экологиялық алаңдарда әр жыл сайын бақылау жүргізіледі. Онда жерлердің сапасына әсер етуші топырақ параметірлерінің өзгерісі, агроөндірістік құндылығы бақыланады. Сонымен бірге дефляция, су эрозиясы, топырақтың тұздануы, токсикалық заттармен ластану процестерін, топырақтағы гумыстың, азоттың құрамының динамикасын, қоректендірудің жылжымалы элементтерін, топрықтың су физикалық және физико-химиялық қасиетін тудыратын анторопогендік және табиғи факторлары зерттеледі. Стационарлық экологиялық алаңдардағы бақылаулар:

1 рет қана;
ай сайын,
он жыл сайын.

Ауыл шаруашылық өсімдіктердің дамуы фразасы бойынша бақылаулар жүргізіледі.

Стационарлық экологиялық алаң (СЭА) тік бұрышты немесе квадратты түрдегі, көлемі 10х10м жер учаскелерінен тұрады.

СЭА-да бақыланған химиялық ластаушы заттарды сынамалау, аудан жерін экологиялық зерттеу нәтижесі негізінде анықталып, есеп берулерде көрсетіледі.

Жер мониторингі нәтижесінде барынша жинақтау, жердің экологиялық жағдайын жеке зерттеу жүргізу.

СЭА -ғы бақылаулар нәтижесінде топырақтың ластану деңгейінің өсуіне байланысты, ластанған жерлердің таралу шекарасын анықтауды және ластану деңгейінің өзгеруіне жеке зерттеулер жүргізеді.

СЭА -нан алынған бақыланған матреиалдар, далалық, зертханалық зерттеу мен ізденістер нәтижесі туралы түсініктеме хат толтырылады.

Көп жылдық бақылаулар негізінде жердің экологиялық жағдайының өзгерістері туралы және болашақтағы даму болжамына талдау жүргізіледі. Жүргізіліп жатқан табиғат қорғау мен оны жасқартуға ұсыныстар беретін шаралардың қолданылуына баға беріледі.

Жер мониторингінің мәліметтерін өңдеуді, сақтауды және жинауды арнайы автоматтандырылған мәліметтер банкінде өңдеу керек.

Қосымша сұрақтар: