ЭССЕ. ЭССЕ ҚҰРЫЛЫМЫ


I ЭССЕ. ЭССЕ ҚҰРЫЛЫМЫ
Эссе жанры үнемі дамып келеді және қазіргі уақытта қоғамға бәсекеге қабілетті тұлға қажет болған кезде сұранысқа ие болады. Эссе-композициялық тұтастығы мен логикалық дәйектілігі бар прозалық шығарма. Эссе көркем мәтіндерден, бұқаралық ақпарат құралдарынан және жеке өмірлік тәжірибелерден алынған мысалдармен толықтырылған осы мәселе бойынша жеке пікір білдіруі керек. Эссе жазудың мақсаты білім алушылардың таңдалған тақырыпты шығармашылықпен түсіну, қойылған мәселе бойынша өз пікірін және пайымын білдіру, өз ұстанымын дәлелдеу қабілетін дамыту болып табылады. Міндеттері: 1. Өз пікірін дәйекті және қисынды түрде жеткізе білу. 2. Тиісті тақырыпқа мысалдар келтіре отырып, дәлел келтіре білу. 3. Ассоциативті және сыни ойлау дағдыларын көрсету. 4. Мәтіннің сауатты орфографиялық, пунктуациялық, стилистикалық емлесін көрсету. 5. Сөздік қорының әртүрлілігін көрсету. Эссенің ерекше белгілері: - прозалық шығарма; - шағын көлем; - автордың субъективті әсерлері мен ойлары; - композициялық тұтастық; - бейнелеу және дәйексөз. Шығармадан айырмашылығы, эссе бір жеке тақырыпты түсіндіреді және "автордың белгілі бір мәселе, белгілі бір оқиға немесе құбылыс туралы жеке әсерлерін, пікірлерін, ойларын" жеткізеді. Эссе фактілерге емес, тәжірибелерге, жеңілдікке, презентацияның эмоционалдылығына, сөйлеу, стилистикалық қабаттардың араласуына тән. Ол оқырманға жүгінудің жеңілдігін, сенімділігін қамтамасыз ететін ауызекі сөйлеуге бағытталған.
1-кесте - Эссеның шығармадан айырмашылығы
Эссенің бірнеше түрі бар. Мазмұны бойынша: философиялық, әдеби-сыни, тарихи, көркем, публицистикалық. Эссенің міндетті компоненттері: • ұсынылған тақырыпты түсіну • мәселені бөлектеу • эссе идеясын тезис (тезистер) түрінде тұжырымдау • авторлық позицияны дәлелдеу • тақырыптың және таңдалған мәселенің авторлық бағасы
Эссенің еркін формасы қажетті компоненттерді еркін ретпен орналастыруға мүмкіндік береді. ¬ Тақырыпты түсіну. Студент жеке тәжірибесіне, өзіндік көзқарасына сүйене отырып, көркем шығармалардан алынған мысалдарды дәлел ретінде қолдана отырып, тақырып туралы көзқарасын түсіндіреді. ¬ Мәселені таңдау. Мәселені таңдау . мәтін тақырыбы талқыланатын мәселені таңдауға мүмкіндік береді. Бұл жағдайда оқушының тақырыпта көрсетілген позицияны қабылдауы міндетті емес. әтін тақырыбы талқыланатын мәселені таңдауға мүмкіндік береді. Бұл жағдайда оқушының тақырыпта көрсетілген позицияны қабылдауы міндетті емес. ¬ Эссе идеясын тұжырымдау. Эссе идеясын тезис (тезис) түрінде беру ұсынылады. Тезис авторлық ой, дәйексөз, фразеологизм, мақал, мәтел, риторикалық леп болуы мүмкін. ¬ Аргументация. Тезис (тезистер) дәлелдеуді қажет етеді. Дәлелдер-бұл фактілер, әлеуметтік өмір құбылыстары, оқиғалар, өмірлік жағдайлар және өмірлік тәжірибе, ғылыми дәлелдер, ғалымдардың пікірлеріне, әдеби шығармаларға сілтемелер және т. б. нақты материал автордың ой-пікірлерінің бастауы бола алады. Эссе жоғарыда аталған дереккөздерден кем дегенде екі дәлелді пайдаланады. Дәлелдер негізді және сенімді болуы керек. ¬ Тақырып пен таңдалған мәселені автордың бағалауы. Эссе сақиналы жақтаумен сипатталады, сондықтан жұмыстың соңында мәселені бағалау үшін жарияланған тезиске (тезистерге) оралу маңызды. Ескерту: автор оқырманды композицияның еркін ұйымдастырылуына, фактілердің, қауымдастықтардың, тілдің афоризмінің, тұжырымдардың жаңалығына қызықтыра алған эссе түпнұсқа болып саналады. Эссе бойынша жұмыс жасауда студенттерге арналған ұсыныстар: қызықты эссе жазу үшін бұл жазудың мақсатын түсінуді, ұсынылған тақырып бойынша айқын авторлық ұстанымды, шынайылықты, эмоционалдылықты, тілдің экспрессивті құралдарын қолдана білуді, жоғары интеллектуалды білім деңгейін көрсететін көптеген дәлелдер мен пайымдауларды әкелетінін есте ұстаған жөн. Композицияны ұйымдастырудың еркін формасына қарамастан, эссе құрылымы кіріспе, негізгі бөлім және қорытынды сияқты бөліктерді қамтиды. 5 Кіріспе бөлім • Кіріспе бөлімде авторға оқырманның назарын аударуға, оны эссеге арналған мәселеге бағыттауға мүмкіндік беретін 2 немесе одан да көп сөйлемдерден тұратын 1-2 абзацты қосу жеткілікті. • Сіз дәйексөзден немесе жарқын сөйлемнен бастай аласыз. Назар аудару үшін риторикалық сұрақтарды, күтпеген факт немесе оқиға эссе тақырыбымен байланысқан кезде салыстырмалы аллегорияны қолдануға болады. Негізгі бөлім • Негізгі бөлім тезистен (тезистерден) және бірнеше дәлелдерден тұрады. • Тезисті автор эссе оқырманына жеткізгісі келетін қысқа, толық ой түрінде шығару керек. • Мәтіннің осы түріне тән қажетті ақпаратпен сөздерді толықтыруға мүмкіндік беретін сөздер мен сөз тіркестерін қосу ұсынылады. Қорытынды • Қорытынды бөлімде автор қорытынды жасап, нәтиже шығаруы керек. • Қорытынды мен кіріспе мәселеге назар аударуы керек (кіріспеде ол қойылады, қорытындыда автордың пікірі жинақталады) . • Қорытындыда нәтиже шығаруға және түйіндеме жасауға мүмкіндік беретін сөздер мен сөз тіркестерін қолдануға болады. Эссе жазудың сәттілігі сіздің ойларыңызды ұйымдастырудың нақты жоспарына (жұмыстың соңғы редакциясында жоспар жазу қажет емес), олардың арасындағы байланысты орнатуға, жүйелі тәжірибеге және әртүрлі пәндік салалардан алынған білім мен дағдыларды, сондай-ақ көркем мәтіндерді білуді біріктіре білуге байланысты. Эссе жазудың сәттілігі сіздің ойларыңызды ұйымдастырудың нақты жоспарына (жұмыстың соңғы редакциясында жоспар жазу қажет емес), олардың арасындағы байланысты орнатуға, жүйелі тәжірибеге және әртүрлі пәндік салалардан алынған білім мен дағдыларды, сондай-ақ көркем мәтіндерді білуді біріктіре білуге байланысты. Эссе өткізу формасы. Ана тілі мен әдебиеті бойынша эссе жазуға 3 астрономиялық сағат бөлінеді. Эссенің 10 тақырыбы таңдауға ұсынылады: 5 әдеби тақырып, 5 еркін тақырып. Ұсынылатын сөздер
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz