Кәсіпкерлік қызметке салық салу
IIІ. Кәсіпкерлік қызметке салық салу
3.1. Салық салу жүйесі
Өз бетінше жұмыс істейтін кәсіпкерлер тіркелген салық салумен
айналысатын кәсіпкерлерге және тіркелмеген салық салумен айналысатын
кәсіпкерлерге бөлінеді. Осы екі айырмашылықты қарастырайық:
Арнайы салық режимі шағын бизнес субъектілері үшін әлеуметтік салықты,
корпоративтік немесе жеке табыс салығын есептеу мен төлеудің оңайлатылған
тәртібін белгілейді.
Патент немесе оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін
қолданатын салық төлеушілер үшін Қазақстан Республикасының аумағында және
одан тыс жерлерде алынған (алынуға жататын) табыстардың барлық түрлерінен
тұратын салық кезеңі үшін табыс салық салынады.
Шағын бизнес субъектілері салықтарды есептеу мен төлеудің, сондай-ақ
олар бойынша салық есептілігін табыс етудің төменде айтылған тәртіптерінің
біреуін ғана таңдауға құқылы:
• шағын бизнес субъектілері үшін арнаулы салық режимі қамтиды:
• патент негізіндегі арнаулы салық режимі;
• оңайлатылған декларация негізіндегі арнаулы салық режимі.
• тіркелген шегерімді пайдалана отырып төленетін арнайы салық режимі;
• шаруа немесе ферма қожалықтары үшін арнайы салық режимі;
• ауыл шаруашылығы өнімдерін, балық шаруашылығы өнімдерін өндіруші заңды
тұлғалар мен ауылдық тұтыну кооперативтері үшін арнайы салық режимі;
• жалпы белгіленген режим.
Кәсіпкер ҚР Салық кодексіне сәйкес жалпыға бірдей белгіленген тәртіпті
немесе арнайы салық режимін таңдауға құқылы.
Арнайы салық режимі шағын бизнес субъектілері үшін төлем көзінен
ұсталатын салықтарды қоспағанда, әлеуметтік салықты, корпоративтік немесе
жеке табыс салығын есептеу мен төлеудің оңайлатылған тәртібін белгілейді.
Осы тармақта көрсетілмеген салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
төлемдер бойынша салық есептілігін есептеу, төлеу және ұсыну жалпыға бірдей
белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
Арнайы салық режимін қолдануға құқығы жоқ:
• филиалдары, өкілдіктері бар заңды тұлғалар;
• заңды тұлғалардың филиалдары, өкілдіктері;
• өзге де оқшауланған құрылымдық бөлімшелері бар салық төлеушілер және
(немесе) салық салу объектілері әртүрлі елді мекендерде;
• басқа заңды тұлғалардың қатысу үлесі 25 пайыздан асатын заңды
тұлғалар;
• құрылтайшы немесе қатысушы бір мезгілде арнайы салық режимін
қолданатын басқа заңды тұлғаның құрылтайшысы немесе қатысушысы болып
табылатын заңды тұлғалар;
• коммерциялық емес ұйымдар;
• ойын бизнесі салық төлеушілері
Шағын бизнес субъектілері үшін арнайы салық режимін қолдануға құқығы
жоқ:
• акцизделетін тауарларды өндіру;
• акцизделетін тауарларды сақтау және көтерме сату;
• мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерін іске асыру - бензин, дизель отыны
және мазут;
• лотереялар өткізу;
• жер қойнауын пайдалану;
• шыны ыдысты жинау және қабылдау;
• түсті және қара металл сынықтары мен қалдықтарын жинау (дайындау),
сақтау, өңдеу және сату;
• кеңес беру қызметтері;
• бухгалтерлік есеп немесе аудит саласындағы қызмет;
• қаржы, сақтандыру қызметіне және делдалдық қызмет, сақтандыру
брокерінің және сақтандыру агентінің;
• Құқық, әділет және сот төрелігі саласындағы қызмет.
• қаржылық лизинг шеңберіндегі қызмет
Патент негізіндегі арнаулы салық режимі
2020 жылы патент қолдануға болатын қызмет түрлері
Патент негізіндегі 2020 жылға арнайы салық режимін қолдануға болады
мынадай қызмет түрлері бойынша:
сылау жұмыстары; ағаш және балташы жұмыстары; едендерді жабу және
қабырғаларды қаптау жөніндегі жұмыстар; сырлау және шыны жұмыстары; такси
қызметі; автомобиль көлігімен жүк тасымалдау; сыйақыға немесе шарттық
негізде жылжымайтын мүлікті басқару; Фотосурет саласындағы қызмет; аударма
(ауызша және жазбаша) ісі; мүліктік жалға беру (жалға алу); көлік
құралдарын мүліктік жалға беру (жалға алу); ойын-сауық және спорттық
мүкәммалды жалға беру және мүліктік жалға беру (жалға алу); өзге де жеке
тұтыну заттары мен тұрмыстық тауарларды жалға беру және мүліктік жалға беру
(жалдау); ауыл шаруашылығы техникасы мен жабдықтарын мүліктік жалға беру
(жалдау); есептеу техникасын қоса алғанда, кеңсе машиналары мен жабдықтарын
мүліктік жалға беру (жалдау); спорттық білім беру және бос уақытты
ұйымдастыру мамандарын білім беру саласындағы қызметтер; мәдениет
саласындағы білім беру қызметтері; өзге де білім беру саласындағы
қызметтер; Қосалқы білім беру қызметтері; өнер саласындағы; жеке тұтыну
заттары мен тұрмыстық тауарларды жөндеу; шаштараз қызметтері; маникюр және
педикюр; ветеринарлық қызметтер; жер учаскелерін өңдеу жөніндегі қызметтер;
тұрғын үй-жайларды жинау және үй шаруашылығын жүргізу жөніндегі қызметтер;
базарларда, вокзалдарда зембілшілердің қызметтері; музыкалық аспаптарды
дайындау және жөндеу; үй жануарларын бағу; бейнежазбалар мен дискілерді
жалға алу; компьютерлер мен перифериялық жабдықтарды жөндеу;
коммуникациялық жабдықтарды жөндеу.
Назар аударыңыз! 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап тауарларды сату
патент негізінде арнаулы салық режимін қолдануға рұқсат етілген қызмет
түрлерінің тізбесіне кірмейді!
Патент негізінде салық режимін қолданудың негізгі шарты – бұл "жеке
кәсіпкерлік", яғни жеке кәсіпкер жалдамалы жұмыс күшін жоспарлай және
пайдалана алмайды. Кәсіпкердің күнтізбелік жылда алатын табысы 3 528 АЕК-
тен аспауы тиіс. Егер табыс сомасы салық заңнамасында белгіленген шекті
мөлшерден асып кетсе, онда жеке кәсіпкер кез келген басқа арнайы немесе
жалпыға бірдей белгіленген салық режиміне көшуге міндетті.
Патент мерзімі
Патентті қолдану үшін салық кезеңі күнтізбелік жыл болып табылады.
Қызмет етуден бұрын кәсіпкер патентті сатып алады. Патент негізінде салық
режимін қолдану мерзімі бір айдан кем болмауы керек. Бұл ретте кәсіпкер бір
күнтізбелік жыл ішінде айдан асатын кез-келген мерзімге патент төлеуге
құқылы. Егер патент алынған уақыттан кейін кәсіпкер кәсіпкерлік қызметті
жалғастыруды жоспарласа, онда салық төленіп, келесі патент алынуы керек,
бұл қазіргі патенттің соңғы күніне дейін жасалуы керек. Егер кәсіпкер салық
режимін өзгерту туралы шешім қабылдаған болса, онда бұл режимнің өзгеруі
туралы хабарлама өту жоспарланған айдың басталуына дейін ұсынылуы керек.
Қызмет тоқтатылған жағдайда, сатып алынған патенттің қолданылу мерзімі
аяқталғанға дейін салық органдарына тиісті өтініш беру қажет.
Патентті қалай алуға болады
Патент алу үшін орналасқан жері бойынша салық органына патент құнының
есеп-қисабын 911.00 салық нысанын ұсыну талап етіледі. Мұны электронды
түрде СОНО қосымшасын немесе салық төлеушілер кабинетін қолдану арқылы
жасауға болады. Сіз патент үшін есеп-қисапты электронды түрде электронды
кілттің көмегімен (ЭЦҚ - электрондық цифрлық қолтаңба) немесе Халыққа
қызмет көрсету орталығынан алуға болады немесе бір реттік парольді
(тіркелген телефон нөміріңізге SMS-хабарлама келеді) қолдана аласыз. Салық
төлеуші патенттің қолданылу мерзімінде алатын табыс мөлшерін дербес
анықтауы керек. Салықтар мен әлеуметтік төлемдерді есептеу және төлеу
керек. 911.00 Патент құнын есептеу нысанын толтырыңыз, онда салықтар мен
төлемдерді төлеу туралы ақпаратты көрсетіңіз (саны, күні, салық түрі,
сомасы). Патент алу кезеңі, кәсіпкерлік қызмет түрі және оны жүзеге асыру
орны (мекен-жайы) патент құнын есептеу қосымшасында көрсетілген (911.01-
нысан). Есептеудің негізгі нысанына 911.01 қосымшасын толтыру міндетті, ал
911.00 нысанының Өтініштер саны 10-жолында 911.01 нысанының толтырылған
парақтарының саны көрсетіледі.
Жіберілген патент құнының электрондық есебі Салық есептілігін қабылдау
жөніндегі ақпараттық жүйеде өңделеді (тексеріледі). Сәтті тексерістен кейін
(салық сомасының есебі, оларды төлеудің нақты болуы) электронды есепке
салық органының патентті тіркеу туралы "шешімі" қалыптастырылады. Егер
патент есебінде мемлекеттік кіріс органдары қате тапқан жағдайда, онда
патент беруден бас тартылады және жіберілген электрондық нысанға жауап
ретінде 911.00 салық төлеуші бас тарту себебін қамтитын хабарлама алады.
2020 жылға арналған патентті есептеу
ҚР ҚМ МКК сайтында СОНО клиенттік қосымшасы үшін жаңартылған формалар
жарияланды.
1-сурет. 2020 жылға СЕН
Салық төлеушілерге арналған СОНО - клиенттік қосымшасы үшін 2020 жылға
арналған салық есептілігі формасының үлгісі.
Салық есептілігі нысандарының үлгісі жүктелгеннен кейін, клиенттік
қосымшамен бірге орнатылатын "СЕФ шаблондарын жүктеу" утилитасын пайдалана
отырып, оларды СОНО бағдарламалық жасақтамасына импорттау қажет.
СЕФ Салық есептілігінің Нұсқа Тексеріс Мерзімі Сілтеме
коды формасы ревизия
911.00 патент құнын есептеу 22 69 09.12.2019жүктеу
(09.12.2019 жылдан
бастап ұсыну үшін)
Салық төлеушілерге арналған СОНО бағдарламалық жасақтама клиенттік
қосымшасымен және "Салық төлеушінің кабинеті" web-қосымшасымен жұмыс
кезінде туындайтын мәселелер бойынша жедел көмекті қамтамасыз ету үшін
Қолдау қызметінің электрондық мекен-жайы құрылды – sonosd@mgd.kz
"2019 жылға СЕН" бөлімінде салық есептілігінің мынадай нысандары
жаңартылды:
100.00 "корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация";
110.00 "корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация";
150.00 "корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация".
Оңайлатылған декларация негізіндегі арнаулы салық режимі
Шағын бизнес субъектілері үшін АСР:
оңайлатылған декларация негізінде;
патент негізінде;
тіркелген шегерімді пайдалана отырып.
Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін АСР;
Ауыл шаруашылығы өнімдерін, акваөсіру өнімдерін және ауыл шаруашылығы
кооперативтерін өндірушілер үшін АСР.
Шағын бизнес субъектілері үшін АСР қолдануға құқығы жоқ:
Акцизделетін тауарларды өндіру;
Акцизделетін тауарларды сақтау және көтерме сату;
Бензин, дизель отыны, мазут сату;
Лотереяларды ұйымдастыру және өткізу;
Жер қойнауын пайдаланушылар;
Шыны ыдыстарды жинау және қабылдау;
Консультациялық қызметтер;
Бухгалтерлік есеп пен аудит саласындағы қызмет және т. б.
Шағын бизнес үшін АСР бойынша салыстырмалы кесте
Кестеде салық режимдерін қолданудың негізгі шарттары, сондай-ақ шағын
бизнес үшін арнайы режимдердің әрқайсысы бойынша есепке алуды жүргізу,
салықтарды төлеу және есептілікті жасау бойынша жалпы ақпарат көрсетілген.
2-кесте. Шағын бизнес үшін АСР бойынша салыстырмалы кесте
АСР Критерийлер Патент Оңайлатылған Тіркелген
декларация шегерім
Салық кезеңі жыл жартыжылдық жыл
Табыс (шегі) 3 528 АЕК 24 038 АЕК 144 184 АЕК
Жұмысшылар Жоқ 30-ға дейін 50-ге дейін
БКМ міндетті түрде 01.01.2020-дан Иә Иә
қолдану бастап - Иә
Бухгалтерлік есеп Міндетті жүргізуден ЖК - міндетті жүргізуден
босатылған босатылған
ЖШС – бухгалтерлік есеп
жүргізуге міндетті
Бастапқы құжаттар Міндетті түрде: жеткізушілерден құжаттардың болуы
және өзіңдікін толтыру
Сақтау мерзімі - 5 жыл.
Салық есебі Салық есебін міндетті жүргізу
Бастапқы құжаттар негізінде салық тіркелімдерін
толтыру
СЕН 911.00 910.00 912.00
* жұмысшылар
– 200.00 (кв-л)
Салық есептілігін Қызмет басталғанға Жарты жылдық Жыл үшін есеп
табыс ету мерзімі дейін есеп (жылына (күнтізбелік жыл
егер нақты табыс екі рет салық үшін салықтардың
мәлімделгеннен артыққорытындылары қорытындылары
болса-қосымша есеп мен есебі) мен есебі)
(салықтарды қосымша жарты жылдықтанкелесі жылдың 31
төлеу) кейінгі екінші наурызына дейін
айдың 15-не
дейін
Салық салу объектісіМәлімделген табыс Нақты кіріс Салық салынатын
табыс
*
(кіріс-шегерімде
р - қосымша
тіркелген
шегерім)
Салықтарды төлеу алдын ала төлеу жарты жылдықтанкелесі жылдың 10
(мәлімделген сомаданкейінгі екінші сәуіріне дейін
асқан жағдайда айдың 25-не
қосымша ақы) дейін
Табысқа салынатын Мәлімделген Табыс салығы 3%Фиксированный
салықтар кірістен: оның ішінде:: налог:
қызметтер-1% ЖТС ½ - ЖТС КТС; ЖК - 10% ЖТС
сауда-2% ЖТС ½ - Әлеуметтік ЖШС – 20% КТС
салық
Қызметкерлерге салықжоқ Қызметкердің ЖШС-жалпы тәртіп
салу табысына ЖК-саннан
әлеуметтік Әлеуметтік салық
салық (ЖК үшін 2 АЕК,
салынбайды қызметкер үшін 1
АЕК)
Қызметкерлер үшін жоқ Ай сайын Ай сайын
әлеуметтік төлемдер
мен салықтарды төлеу
Тіркелген салық 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап тіркелген салық заңды
түрде жойылды.
Тіркелген салық төлеушілер салық салудың басқа режимдеріне көшуге және
тіркелген салық салу объектілерін есептен шығаруға міндетті (Бір ойыншымен
ойын өткізуге арналған ұтыссыз ойын автоматы, біреуден артық ойыншының
қатысуымен ойын өткізуге арналған ұтыссыз ойын автоматы, Ойын өткізу үшін
пайдаланылатын дербес компьютер, ойын жолы, карталар, бильярд үстелі,
уәкілетті ұйымның айырбастау пункті).
Айырбастау пункттеріне салық салудың жалпыға бірдей белгіленген
режиміне көшуіне болады.
Оңайлатылған декларация негізіндегі АСР
Мынадай шарттарға сәйкес келетін салық төлеушілер қолдануға құқылы:
кезең ішіндегі қызметкерлердің орташа тізімдік саны – 30 адамға дейін;
кезең ішіндегі табыс – 24 038 АЕК аспайды (2018 жылғы 31 желтоқсанға дейін:
2 044 ЕТЖ). Салық кезеңі жарты жылды құрайды. Оңайлатылған декларация
негізінде АСР қолданатын салық төлеушілер салықтар мен міндеттемелерді
есептеуді жүзеге асырады және оларды 910.00 "шағын бизнес үшін оңайлатылған
декларация"декларациясында ұсынады. Оңайлатылған декларация бойынша
салықтар салық салу объектісіне 3% мөлшерінде есептеледі. Есептелген сома
әр қызметкер үшін 1,5% мөлшерінде төмендейді, егер орташа айлық жалақы жеке
кәсіпкер үшін кемінде 23 еселенген АЕК, ал заңды тұлғалар үшін 29 еселік
АЕК-тен кем болса (2018 жылғы 31 желтоқсанға дейін): ЖК үшін кемінде 2 ЕТЖ,
ЖШС үшін кемінде 2,5 ЕТЖ). Салықтың есептелген сомасы келесі түрде
төленеді: есептелген соманың ½ - жеке табыс салығы (корпорациялық табыс
салығы); ½ - әлеуметтік салық (әлеуметтік аударымдар сомасын алып
тастағанда). Декларацияда зейнетақы жарналарының, әлеуметтік аударымдардың,
қызметкерлер мен жеке кәсіпкерлердің әлеуметтік сақтандыру төлемдеріне
есептелген сомалары туралы ақпарат көрсетіледі.
ЖТС және әлеуметтік салық екінші есепті айдан кейінгі айдың 25 күніне
дейін төленеді:
1 жартыжылдықта-ағымдағы жылдың 25 тамызына дейін;
2 жартыжылдықта-келесі жылдың 25 ақпанына дейін.
Шағын бизнес үшін оңайлатылған декларация салық органдарына
табсталады:
Салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 15 күні:
1 жартыжылдықта-ағымдағы жылдың 15 тамызына дейін
2 жартыжылдықта-келесі жылдың 15 ақпанына дейін.
Шаруа (фермер) қожалықтарына арналған арнаулы салық режимі
2020 жылға дейін
Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режимін қолдануға
құқылы:
- Қазақстан Республикасының аумағында жеке меншік және (немесе) жер
пайдалану құқығында (кейінгі жер пайдалану құқығын қоса алғанда) жер
учаскелері болған кезде – қосылған құн салығын төлеушілер болып табылмайды.
– жеке меншік немесе жер пайдалану құқығындағы ауыл шаруашылығы
мақсатындағы жер учаскелерінің жиынтық ауданы (кейінгі жер пайдалану
құқығын қоса алғанда) Алматы облысы үшін - 5000 га жайылымнан және 500 га
егістіктен аспайды; - осы арнаулы салық режимі қолданылатын қызмет түрлерін
ғана жүзеге асырады.
Бірыңғай жер салығын төлеушілер келесі салықтар мен бюджетке
төлемдерді төлеушілер болып табылмайды:
1) шаруа немесе фермер қожалықтарының қызметінен түскен кірістерге,
оның ішінде осы арнайы салық режимімен қамтылған қызметке байланысты
шығындарды (шығыстарды) жабу үшін мемлекеттік бюджеттен алынған сома
түріндегі табыс салығы;
2) Қазақстан Республикасының заңнамасын бұза отырып пайдаланылатын жер
учаскелерін қоспағанда, жер салығы және (немесе) жер учаскелерін
пайдаланғаны үшін төлем - осы арнайы салық режимімен қамтылған қызмет
түрлерінде пайдаланылатын жер учаскелері үшін;
3) көлік құралдарына салынатын салық – (норматив шегінде);
4) мүлік салығы – (норматив шегінде);
5) әлеуметтік салық – осы арнаулы салық режимі қолданылатын шаруа
немесе фермер қожалығының қызметі бойынша;
6) осы арнаулы салық режимі қолданылатын шаруа немесе фермер
қожалығының қызметі бойынша – қоршаған ортаға эмиссия үшін төлем. Салық
төлеуші режимді қолдану үшін уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша
қолданылатын салық салу режимі туралы хабарлама береді.
Салық кезеңі арнайы салық режимін қолдану үшін күнтізбелік жыл болып
табылады.
2020 жылғы 1 қаңтардан бастап келесі өзгерістер болды:
Бірыңғай жер салығы
2020 жылдан бастап салық салу объектісі өзгертілді.
Егер бұрын салық салу объектісі - жердің бағалау құны болса, 2020
жылдың 1 қаңтарынан бастап салық салу объектісі - оңайлатылған
декларациядағы табыс болып табылады.
Мөлшерлеме табыстың 0,5% құрайды. Бұл жаңа енгізілім БЖС қолданатын
және микро немесе шағын кәсіпкерлік субъектілері болып танылатын салық
төлеушілерге үш жыл мерзімге табыс салығын төлеуден босату алуға мүмкіндік
береді.
Барлық жеңілдіктер сақталады.
БЖС төлеушілері табыс салығы, жер салығы, жер пайдаланғаны үшін
төлемақы, көлік салығы және мүлік салығы (белгіленген лимиттер шегінде),
әлеуметтік салық, қоршаған ортаға эмиссия үшін төлем ретінде ЖТС төлеушілер
болып табылмайды.
БЖС төлеушілер айналымға қарамастан ЖТС төлеушілер болмайды.
Егер ҚҚС бойынша тіркеу қажет болса, салық режимі АШТӨ (-70) болып
өзгертіледі. Басқа да қызмет түрлерін жүзеге асыруға рұқсат етіледі.
БЖС құқығы жоғалмайды.
Мемлекет басшысы бизнес тұтынушылар мен азаматтар алдында жауапты
болуға және заңға мойынсұнушы болуға тиіс екенін атап өтті. Сондықтан
жеңілдікті қолдану кезінде шаруа немесе фермер қожалықтары заңды түрде
қарастырылған талаптарды, соның ішінде салық есептілігін ұсыну бойынша,
қолма-қол ақша және (немесе) төлем карточкаларын пайдалана отырып есеп
айырысу арқылы жүзеге асырылатын есеп айырысу бойынша онлайн-БКМ қолдану
бойынша талаптарды орындауы тиіс.
Салық салудың жалпыға бірдей белгіленген режимі
Қызметі жеңілдетілген режимді қолдануға жол бермейтін барлық
кәсіпкерлер (жеңілдетілген салық жүйесі қолданылмайтын қызмет түрлерінің
тізімі Қазақстан Республикасының қолданыстағы Салық кодексінің 683-бабында
көрсетілген) жалпы белгіленген режимде жұмыс істей алады. Бұл жағдайда ЖК
ЖББР үшін пайдаға салынатын салық мөлшерлемесі таза табыстың 10% құрайды.
Сондықтан жалпыға бірдей салық салу режимі жоғары жылдамдықпен минималды
маржасы бар кәсіпкерлер үшін ыңғайлы.
Жалпы бірдей белгіленген режим мен жеңілдетілген режим арасындағы
айырмашылықтар:
- табыс салығының мөлшерлемесі 10%;
- салық кезеңі үшін кірістер бойынша шектеулер жоқ;
- салық есептілігі тоқсанына бір рет және жылдың аяғында ұсынылады.
ЖББР-ге салық салу
Жалпыға бірдей белгіленген режимдегі салық салу жеңілдетілген салық
салудан айтарлықтай ерекшеленеді. Сонымен, егер жеңілдетілген төлем бойынша
жеке кәсіпкер табыстың 3% төлесе, онда ЖББР бойынша жеке кәсіпкер -
пайданың 10% төлейді, яғни салық салынатын табыс - бұл кірістер мен
шығыстар арасындағы айырмашылық.
Тағы бір ерекшелігі, ЖББР бойынша жеке кәсіпкер жалақысына әлеуметтік
салықты 2 АЕК-тен кем емес және әр қызметкердің жалақысынан 1 АЕК-тен
әлеуметтік аударымдарды алып тастайды, ал жалақыға жеңілдетілген әлеуметтік
салық төленбейді. Сонымен бірге, егер ЖК-де есепті кезеңде кірісі болмаса,
ӘС төлемеуіне болады.
ӘА өзі және әр қызметкер үшін (зейнеткерлерден басқа) - жалақының 3,5%
мөлшерлемесінде
МЗЖ - зейнеткерлікке шыққандар мен тұруға ықтиярхаты жоқ шетелдіктерді
қоспағанда, жеке және әр қызметкердің жалақысының 10%. ЖК өзінің жалақысын
белгілеуге құқылы, алайда МЗЖ есептеу үшін база 1 ЕТЖ-дан 50 ЕТЖ-ға дейін
болуы керек (2019 жылғы 1 қаңтардан бастап).
Жалақы 25 АЕК жоғары болғанда ЖК өз жалақысынан ЖТС төлемейді, әрбір
қызметкердің жалақысынан – 10% (3 топтағы мүгедектерді қоспағанда) алынады.
2020 жылдан бастап МӘМС-ды барлық ШОБС төлейді.
Жалақыдан салықтар ай сайын, келесі айдың 25-іне дейін төленеді
(қаңтар үшін - ақпан, ақпан үшін - наурыз және т.б.).
25 АЕК-тен асатын қызметкерлердің жалақысына салықты есептеудің
стандартты формулалары қолданылады.
ЖТС = (ЖАЛАҚЫ – МЗЖ – шегерім мөлшері 1 ЕТЖ)*0,1(Жалақы астам 25 АЕК)
ЖК-ӘС (иесі) = 2 АЕК-ӘА
ӘС (жұмысшы) = 1 АЕК – ӘА
ӘА = (ЖАЛАҚЫ-МЗЖ)*0,035
МЗЖ = жалақы*0,1
МӘМС = жалақы*0,015
Жеке кәсіпкерліктің иелері, 3-топтағы мүгедек жұмыскерлер және тұруға
ықтиярхаты жоқ шетелдіктер шегерімге құқығы жоқ.
Салық есептілігін ұсыну мерзімдері
ЖК жалпы белгіленген тәртіппен келесі салық есептілігін ұсынады:
- 200.00 нысаны (жеке табыс салығы және әлеуметтік салық декларациясы)
тоқсан сайын - есепті жылдың 15 мамырына, 15 тамызына, 15 қарашасына және
есепті жылдан кейінгі жылдың 15 ақпанына дейін;
- 220.00 нысаны (жеке табыс салығы бойынша декларация) - есепті жылдан
кейінгі жылдың 31 наурызына дейін салық декларация тапсырылғаннан кейін 10
күн ішінде төленеді.
ЖШС жалпы белгіленген салық режимі
ЖШС тіркеу кезінде салық салудың жалпы режимі негізгі салық режимі
болып саналады. Бір қарағанда қиын және қымбат, бұл режим арнайы салық
режимдерін қолданатын салық төлеушілерде жоқ мүмкіндіктерді ұсынады. Осы
мақалада біз ЖШС үшін жалпы белгіленген режимнің оң және теріс жақтары
туралы айтатын боламыз.
Жалпыға бірдей белгіленген режимнің арнайы салық режимдерінен
айырмашылығы - бұл тауар айналымы, жұмысшылар саны немесе қызмет көлемінде
шектеулер болмауы.
Бірақ мұндай мүмкіндіктер үшін сіз корпоративті табыс салығы бойынша
өсірілген мөлшерлемені (20% КТС мөлшерлемесі) және кірістердің, әсіресе
шығындардың толық есебін төлеуіңіз керек.
Жалпыға бірдей белгіленген салық режимін қолдана отырып, салық төлеуші
барлық кіріс түрлерін қарастыруы керек
сатудан түсетін табыс, оң бағамдар мен соманың айырмашылығынан түсетін
табыс, қосымша құннан түсетін кірістер және т.б.
сондай-ақ шегерімге кететін немесе кетпейтін шығындар.
ЖШС есеп беруі. Жалпыға бірдей белгіленген режим
Табыс пен шегерімнің арасындағы айырмашылық КТС мөлшерлемесін
қолдануға арналған салық базасы немесе бухгалтерлердің айтуы бойынша жылдық
жиынтық кіріс болып табылады.
Жалпыға белгілі салық режимі үшін салық кезеңі күнтізбелік жыл,
және СЕН 100.00 корпоративтік табыс салығы бойынша декларация келесі
жылдың 31 наурызына дейін ұсынылады.
Сонымен бірге, тіпті жұмыс істемейтін ұйымда да кем дегенде бір
қызметкер - директор жұмыс істейтінін ұмытпаңыз.
Директор - оның негізін қалаушы ма, жоқ па - қарапайым қызметкер болып
табылады.
Қызметкердің жалақысы бойынша салықтар ай сайын, келесі айдың 25-не
дейін төленеді
Жалақы бойынша салықтар:
• МЗЖ - міндетті зейнетақы жарналары
• ӘС-әлеуметтік салық
• ӘА-Әлеуметтік аударымдар
• МӘМС-міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру
• МӘМСАЖ-міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға арналған жарналар
• ЖТС - жеке табыс салығы
Сондықтан 200.00 салық есептілігі түрінде жеке табыс салығы (ЖТС) және
әлеуметтік салық бойынша декларацияны ұсыну қажет. Бұл нысанда ЖТС бойынша
салық міндеттемелері, әлеуметтік салық, әлеуметтік сақтандыру жарналары,
міндетті медициналық сақтандыру, міндетті зейнетақы жарналары, сондай-ақ
міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары
ескеріледі.
200-осы нысан тоқсан қорытындысы бойынша есепті тоқсаннан кейінгі
екінші айдың 15-күнінен кешіктірілмей ұсынылады.
Сондықтан есеп беру керек:
• 1-тоқсанға 15 мамырға дейін ұсынылуы керек
• 2 тоқсан үшін 15 тамызға дейін
• 3-тоқсан үшін 15 қарашаға дейін
• және 4-тоқсанға келесі жылдың 15 ақпанына дейін.
100.00 және 200.00 СЕН көрсету - жалпыға бірдей белгіленген салық
режиміндегі ЖШС үшін міндетті шарт.
Бұдан басқа, ЖШС-нің басқа қызмет түрлеріне байланысты салық
есептілігінің басқа нысандарын ұсыну бойынша қосымша міндеттеме болуы
мүмкін.
Мысалы, баланста мүлік немесе көлік болса, ЖШС 700.00 түрінде
декларацияны және оған 701.00 және 701.01 нысандары бойынша есеп айырысуды
ұсынуға міндетті.
Акцизделетін тауарлардың саудасы сәйкесінше декларацияны СЕН 400.00 және
421.00 бойынша акциздердің есептеулерін ұсынуы қажет.
ҚҚС төлеуші ретінде 300.00 көлемінде СЕН ұсыну міндеттемесі туындайды.
Көптеген кәсіпкерлер көбінесе жалпыға бірдей салық салу режимін ҚҚС-
пенбірдей деп ойлайды, бірақ бұл олай емес.
Салық режимін таңдау қызметкерлердің санынан ... жалғасы
3.1. Салық салу жүйесі
Өз бетінше жұмыс істейтін кәсіпкерлер тіркелген салық салумен
айналысатын кәсіпкерлерге және тіркелмеген салық салумен айналысатын
кәсіпкерлерге бөлінеді. Осы екі айырмашылықты қарастырайық:
Арнайы салық режимі шағын бизнес субъектілері үшін әлеуметтік салықты,
корпоративтік немесе жеке табыс салығын есептеу мен төлеудің оңайлатылған
тәртібін белгілейді.
Патент немесе оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін
қолданатын салық төлеушілер үшін Қазақстан Республикасының аумағында және
одан тыс жерлерде алынған (алынуға жататын) табыстардың барлық түрлерінен
тұратын салық кезеңі үшін табыс салық салынады.
Шағын бизнес субъектілері салықтарды есептеу мен төлеудің, сондай-ақ
олар бойынша салық есептілігін табыс етудің төменде айтылған тәртіптерінің
біреуін ғана таңдауға құқылы:
• шағын бизнес субъектілері үшін арнаулы салық режимі қамтиды:
• патент негізіндегі арнаулы салық режимі;
• оңайлатылған декларация негізіндегі арнаулы салық режимі.
• тіркелген шегерімді пайдалана отырып төленетін арнайы салық режимі;
• шаруа немесе ферма қожалықтары үшін арнайы салық режимі;
• ауыл шаруашылығы өнімдерін, балық шаруашылығы өнімдерін өндіруші заңды
тұлғалар мен ауылдық тұтыну кооперативтері үшін арнайы салық режимі;
• жалпы белгіленген режим.
Кәсіпкер ҚР Салық кодексіне сәйкес жалпыға бірдей белгіленген тәртіпті
немесе арнайы салық режимін таңдауға құқылы.
Арнайы салық режимі шағын бизнес субъектілері үшін төлем көзінен
ұсталатын салықтарды қоспағанда, әлеуметтік салықты, корпоративтік немесе
жеке табыс салығын есептеу мен төлеудің оңайлатылған тәртібін белгілейді.
Осы тармақта көрсетілмеген салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
төлемдер бойынша салық есептілігін есептеу, төлеу және ұсыну жалпыға бірдей
белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
Арнайы салық режимін қолдануға құқығы жоқ:
• филиалдары, өкілдіктері бар заңды тұлғалар;
• заңды тұлғалардың филиалдары, өкілдіктері;
• өзге де оқшауланған құрылымдық бөлімшелері бар салық төлеушілер және
(немесе) салық салу объектілері әртүрлі елді мекендерде;
• басқа заңды тұлғалардың қатысу үлесі 25 пайыздан асатын заңды
тұлғалар;
• құрылтайшы немесе қатысушы бір мезгілде арнайы салық режимін
қолданатын басқа заңды тұлғаның құрылтайшысы немесе қатысушысы болып
табылатын заңды тұлғалар;
• коммерциялық емес ұйымдар;
• ойын бизнесі салық төлеушілері
Шағын бизнес субъектілері үшін арнайы салық режимін қолдануға құқығы
жоқ:
• акцизделетін тауарларды өндіру;
• акцизделетін тауарларды сақтау және көтерме сату;
• мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерін іске асыру - бензин, дизель отыны
және мазут;
• лотереялар өткізу;
• жер қойнауын пайдалану;
• шыны ыдысты жинау және қабылдау;
• түсті және қара металл сынықтары мен қалдықтарын жинау (дайындау),
сақтау, өңдеу және сату;
• кеңес беру қызметтері;
• бухгалтерлік есеп немесе аудит саласындағы қызмет;
• қаржы, сақтандыру қызметіне және делдалдық қызмет, сақтандыру
брокерінің және сақтандыру агентінің;
• Құқық, әділет және сот төрелігі саласындағы қызмет.
• қаржылық лизинг шеңберіндегі қызмет
Патент негізіндегі арнаулы салық режимі
2020 жылы патент қолдануға болатын қызмет түрлері
Патент негізіндегі 2020 жылға арнайы салық режимін қолдануға болады
мынадай қызмет түрлері бойынша:
сылау жұмыстары; ағаш және балташы жұмыстары; едендерді жабу және
қабырғаларды қаптау жөніндегі жұмыстар; сырлау және шыны жұмыстары; такси
қызметі; автомобиль көлігімен жүк тасымалдау; сыйақыға немесе шарттық
негізде жылжымайтын мүлікті басқару; Фотосурет саласындағы қызмет; аударма
(ауызша және жазбаша) ісі; мүліктік жалға беру (жалға алу); көлік
құралдарын мүліктік жалға беру (жалға алу); ойын-сауық және спорттық
мүкәммалды жалға беру және мүліктік жалға беру (жалға алу); өзге де жеке
тұтыну заттары мен тұрмыстық тауарларды жалға беру және мүліктік жалға беру
(жалдау); ауыл шаруашылығы техникасы мен жабдықтарын мүліктік жалға беру
(жалдау); есептеу техникасын қоса алғанда, кеңсе машиналары мен жабдықтарын
мүліктік жалға беру (жалдау); спорттық білім беру және бос уақытты
ұйымдастыру мамандарын білім беру саласындағы қызметтер; мәдениет
саласындағы білім беру қызметтері; өзге де білім беру саласындағы
қызметтер; Қосалқы білім беру қызметтері; өнер саласындағы; жеке тұтыну
заттары мен тұрмыстық тауарларды жөндеу; шаштараз қызметтері; маникюр және
педикюр; ветеринарлық қызметтер; жер учаскелерін өңдеу жөніндегі қызметтер;
тұрғын үй-жайларды жинау және үй шаруашылығын жүргізу жөніндегі қызметтер;
базарларда, вокзалдарда зембілшілердің қызметтері; музыкалық аспаптарды
дайындау және жөндеу; үй жануарларын бағу; бейнежазбалар мен дискілерді
жалға алу; компьютерлер мен перифериялық жабдықтарды жөндеу;
коммуникациялық жабдықтарды жөндеу.
Назар аударыңыз! 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап тауарларды сату
патент негізінде арнаулы салық режимін қолдануға рұқсат етілген қызмет
түрлерінің тізбесіне кірмейді!
Патент негізінде салық режимін қолданудың негізгі шарты – бұл "жеке
кәсіпкерлік", яғни жеке кәсіпкер жалдамалы жұмыс күшін жоспарлай және
пайдалана алмайды. Кәсіпкердің күнтізбелік жылда алатын табысы 3 528 АЕК-
тен аспауы тиіс. Егер табыс сомасы салық заңнамасында белгіленген шекті
мөлшерден асып кетсе, онда жеке кәсіпкер кез келген басқа арнайы немесе
жалпыға бірдей белгіленген салық режиміне көшуге міндетті.
Патент мерзімі
Патентті қолдану үшін салық кезеңі күнтізбелік жыл болып табылады.
Қызмет етуден бұрын кәсіпкер патентті сатып алады. Патент негізінде салық
режимін қолдану мерзімі бір айдан кем болмауы керек. Бұл ретте кәсіпкер бір
күнтізбелік жыл ішінде айдан асатын кез-келген мерзімге патент төлеуге
құқылы. Егер патент алынған уақыттан кейін кәсіпкер кәсіпкерлік қызметті
жалғастыруды жоспарласа, онда салық төленіп, келесі патент алынуы керек,
бұл қазіргі патенттің соңғы күніне дейін жасалуы керек. Егер кәсіпкер салық
режимін өзгерту туралы шешім қабылдаған болса, онда бұл режимнің өзгеруі
туралы хабарлама өту жоспарланған айдың басталуына дейін ұсынылуы керек.
Қызмет тоқтатылған жағдайда, сатып алынған патенттің қолданылу мерзімі
аяқталғанға дейін салық органдарына тиісті өтініш беру қажет.
Патентті қалай алуға болады
Патент алу үшін орналасқан жері бойынша салық органына патент құнының
есеп-қисабын 911.00 салық нысанын ұсыну талап етіледі. Мұны электронды
түрде СОНО қосымшасын немесе салық төлеушілер кабинетін қолдану арқылы
жасауға болады. Сіз патент үшін есеп-қисапты электронды түрде электронды
кілттің көмегімен (ЭЦҚ - электрондық цифрлық қолтаңба) немесе Халыққа
қызмет көрсету орталығынан алуға болады немесе бір реттік парольді
(тіркелген телефон нөміріңізге SMS-хабарлама келеді) қолдана аласыз. Салық
төлеуші патенттің қолданылу мерзімінде алатын табыс мөлшерін дербес
анықтауы керек. Салықтар мен әлеуметтік төлемдерді есептеу және төлеу
керек. 911.00 Патент құнын есептеу нысанын толтырыңыз, онда салықтар мен
төлемдерді төлеу туралы ақпаратты көрсетіңіз (саны, күні, салық түрі,
сомасы). Патент алу кезеңі, кәсіпкерлік қызмет түрі және оны жүзеге асыру
орны (мекен-жайы) патент құнын есептеу қосымшасында көрсетілген (911.01-
нысан). Есептеудің негізгі нысанына 911.01 қосымшасын толтыру міндетті, ал
911.00 нысанының Өтініштер саны 10-жолында 911.01 нысанының толтырылған
парақтарының саны көрсетіледі.
Жіберілген патент құнының электрондық есебі Салық есептілігін қабылдау
жөніндегі ақпараттық жүйеде өңделеді (тексеріледі). Сәтті тексерістен кейін
(салық сомасының есебі, оларды төлеудің нақты болуы) электронды есепке
салық органының патентті тіркеу туралы "шешімі" қалыптастырылады. Егер
патент есебінде мемлекеттік кіріс органдары қате тапқан жағдайда, онда
патент беруден бас тартылады және жіберілген электрондық нысанға жауап
ретінде 911.00 салық төлеуші бас тарту себебін қамтитын хабарлама алады.
2020 жылға арналған патентті есептеу
ҚР ҚМ МКК сайтында СОНО клиенттік қосымшасы үшін жаңартылған формалар
жарияланды.
1-сурет. 2020 жылға СЕН
Салық төлеушілерге арналған СОНО - клиенттік қосымшасы үшін 2020 жылға
арналған салық есептілігі формасының үлгісі.
Салық есептілігі нысандарының үлгісі жүктелгеннен кейін, клиенттік
қосымшамен бірге орнатылатын "СЕФ шаблондарын жүктеу" утилитасын пайдалана
отырып, оларды СОНО бағдарламалық жасақтамасына импорттау қажет.
СЕФ Салық есептілігінің Нұсқа Тексеріс Мерзімі Сілтеме
коды формасы ревизия
911.00 патент құнын есептеу 22 69 09.12.2019жүктеу
(09.12.2019 жылдан
бастап ұсыну үшін)
Салық төлеушілерге арналған СОНО бағдарламалық жасақтама клиенттік
қосымшасымен және "Салық төлеушінің кабинеті" web-қосымшасымен жұмыс
кезінде туындайтын мәселелер бойынша жедел көмекті қамтамасыз ету үшін
Қолдау қызметінің электрондық мекен-жайы құрылды – sonosd@mgd.kz
"2019 жылға СЕН" бөлімінде салық есептілігінің мынадай нысандары
жаңартылды:
100.00 "корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация";
110.00 "корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация";
150.00 "корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация".
Оңайлатылған декларация негізіндегі арнаулы салық режимі
Шағын бизнес субъектілері үшін АСР:
оңайлатылған декларация негізінде;
патент негізінде;
тіркелген шегерімді пайдалана отырып.
Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін АСР;
Ауыл шаруашылығы өнімдерін, акваөсіру өнімдерін және ауыл шаруашылығы
кооперативтерін өндірушілер үшін АСР.
Шағын бизнес субъектілері үшін АСР қолдануға құқығы жоқ:
Акцизделетін тауарларды өндіру;
Акцизделетін тауарларды сақтау және көтерме сату;
Бензин, дизель отыны, мазут сату;
Лотереяларды ұйымдастыру және өткізу;
Жер қойнауын пайдаланушылар;
Шыны ыдыстарды жинау және қабылдау;
Консультациялық қызметтер;
Бухгалтерлік есеп пен аудит саласындағы қызмет және т. б.
Шағын бизнес үшін АСР бойынша салыстырмалы кесте
Кестеде салық режимдерін қолданудың негізгі шарттары, сондай-ақ шағын
бизнес үшін арнайы режимдердің әрқайсысы бойынша есепке алуды жүргізу,
салықтарды төлеу және есептілікті жасау бойынша жалпы ақпарат көрсетілген.
2-кесте. Шағын бизнес үшін АСР бойынша салыстырмалы кесте
АСР Критерийлер Патент Оңайлатылған Тіркелген
декларация шегерім
Салық кезеңі жыл жартыжылдық жыл
Табыс (шегі) 3 528 АЕК 24 038 АЕК 144 184 АЕК
Жұмысшылар Жоқ 30-ға дейін 50-ге дейін
БКМ міндетті түрде 01.01.2020-дан Иә Иә
қолдану бастап - Иә
Бухгалтерлік есеп Міндетті жүргізуден ЖК - міндетті жүргізуден
босатылған босатылған
ЖШС – бухгалтерлік есеп
жүргізуге міндетті
Бастапқы құжаттар Міндетті түрде: жеткізушілерден құжаттардың болуы
және өзіңдікін толтыру
Сақтау мерзімі - 5 жыл.
Салық есебі Салық есебін міндетті жүргізу
Бастапқы құжаттар негізінде салық тіркелімдерін
толтыру
СЕН 911.00 910.00 912.00
* жұмысшылар
– 200.00 (кв-л)
Салық есептілігін Қызмет басталғанға Жарты жылдық Жыл үшін есеп
табыс ету мерзімі дейін есеп (жылына (күнтізбелік жыл
егер нақты табыс екі рет салық үшін салықтардың
мәлімделгеннен артыққорытындылары қорытындылары
болса-қосымша есеп мен есебі) мен есебі)
(салықтарды қосымша жарты жылдықтанкелесі жылдың 31
төлеу) кейінгі екінші наурызына дейін
айдың 15-не
дейін
Салық салу объектісіМәлімделген табыс Нақты кіріс Салық салынатын
табыс
*
(кіріс-шегерімде
р - қосымша
тіркелген
шегерім)
Салықтарды төлеу алдын ала төлеу жарты жылдықтанкелесі жылдың 10
(мәлімделген сомаданкейінгі екінші сәуіріне дейін
асқан жағдайда айдың 25-не
қосымша ақы) дейін
Табысқа салынатын Мәлімделген Табыс салығы 3%Фиксированный
салықтар кірістен: оның ішінде:: налог:
қызметтер-1% ЖТС ½ - ЖТС КТС; ЖК - 10% ЖТС
сауда-2% ЖТС ½ - Әлеуметтік ЖШС – 20% КТС
салық
Қызметкерлерге салықжоқ Қызметкердің ЖШС-жалпы тәртіп
салу табысына ЖК-саннан
әлеуметтік Әлеуметтік салық
салық (ЖК үшін 2 АЕК,
салынбайды қызметкер үшін 1
АЕК)
Қызметкерлер үшін жоқ Ай сайын Ай сайын
әлеуметтік төлемдер
мен салықтарды төлеу
Тіркелген салық 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап тіркелген салық заңды
түрде жойылды.
Тіркелген салық төлеушілер салық салудың басқа режимдеріне көшуге және
тіркелген салық салу объектілерін есептен шығаруға міндетті (Бір ойыншымен
ойын өткізуге арналған ұтыссыз ойын автоматы, біреуден артық ойыншының
қатысуымен ойын өткізуге арналған ұтыссыз ойын автоматы, Ойын өткізу үшін
пайдаланылатын дербес компьютер, ойын жолы, карталар, бильярд үстелі,
уәкілетті ұйымның айырбастау пункті).
Айырбастау пункттеріне салық салудың жалпыға бірдей белгіленген
режиміне көшуіне болады.
Оңайлатылған декларация негізіндегі АСР
Мынадай шарттарға сәйкес келетін салық төлеушілер қолдануға құқылы:
кезең ішіндегі қызметкерлердің орташа тізімдік саны – 30 адамға дейін;
кезең ішіндегі табыс – 24 038 АЕК аспайды (2018 жылғы 31 желтоқсанға дейін:
2 044 ЕТЖ). Салық кезеңі жарты жылды құрайды. Оңайлатылған декларация
негізінде АСР қолданатын салық төлеушілер салықтар мен міндеттемелерді
есептеуді жүзеге асырады және оларды 910.00 "шағын бизнес үшін оңайлатылған
декларация"декларациясында ұсынады. Оңайлатылған декларация бойынша
салықтар салық салу объектісіне 3% мөлшерінде есептеледі. Есептелген сома
әр қызметкер үшін 1,5% мөлшерінде төмендейді, егер орташа айлық жалақы жеке
кәсіпкер үшін кемінде 23 еселенген АЕК, ал заңды тұлғалар үшін 29 еселік
АЕК-тен кем болса (2018 жылғы 31 желтоқсанға дейін): ЖК үшін кемінде 2 ЕТЖ,
ЖШС үшін кемінде 2,5 ЕТЖ). Салықтың есептелген сомасы келесі түрде
төленеді: есептелген соманың ½ - жеке табыс салығы (корпорациялық табыс
салығы); ½ - әлеуметтік салық (әлеуметтік аударымдар сомасын алып
тастағанда). Декларацияда зейнетақы жарналарының, әлеуметтік аударымдардың,
қызметкерлер мен жеке кәсіпкерлердің әлеуметтік сақтандыру төлемдеріне
есептелген сомалары туралы ақпарат көрсетіледі.
ЖТС және әлеуметтік салық екінші есепті айдан кейінгі айдың 25 күніне
дейін төленеді:
1 жартыжылдықта-ағымдағы жылдың 25 тамызына дейін;
2 жартыжылдықта-келесі жылдың 25 ақпанына дейін.
Шағын бизнес үшін оңайлатылған декларация салық органдарына
табсталады:
Салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 15 күні:
1 жартыжылдықта-ағымдағы жылдың 15 тамызына дейін
2 жартыжылдықта-келесі жылдың 15 ақпанына дейін.
Шаруа (фермер) қожалықтарына арналған арнаулы салық режимі
2020 жылға дейін
Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режимін қолдануға
құқылы:
- Қазақстан Республикасының аумағында жеке меншік және (немесе) жер
пайдалану құқығында (кейінгі жер пайдалану құқығын қоса алғанда) жер
учаскелері болған кезде – қосылған құн салығын төлеушілер болып табылмайды.
– жеке меншік немесе жер пайдалану құқығындағы ауыл шаруашылығы
мақсатындағы жер учаскелерінің жиынтық ауданы (кейінгі жер пайдалану
құқығын қоса алғанда) Алматы облысы үшін - 5000 га жайылымнан және 500 га
егістіктен аспайды; - осы арнаулы салық режимі қолданылатын қызмет түрлерін
ғана жүзеге асырады.
Бірыңғай жер салығын төлеушілер келесі салықтар мен бюджетке
төлемдерді төлеушілер болып табылмайды:
1) шаруа немесе фермер қожалықтарының қызметінен түскен кірістерге,
оның ішінде осы арнайы салық режимімен қамтылған қызметке байланысты
шығындарды (шығыстарды) жабу үшін мемлекеттік бюджеттен алынған сома
түріндегі табыс салығы;
2) Қазақстан Республикасының заңнамасын бұза отырып пайдаланылатын жер
учаскелерін қоспағанда, жер салығы және (немесе) жер учаскелерін
пайдаланғаны үшін төлем - осы арнайы салық режимімен қамтылған қызмет
түрлерінде пайдаланылатын жер учаскелері үшін;
3) көлік құралдарына салынатын салық – (норматив шегінде);
4) мүлік салығы – (норматив шегінде);
5) әлеуметтік салық – осы арнаулы салық режимі қолданылатын шаруа
немесе фермер қожалығының қызметі бойынша;
6) осы арнаулы салық режимі қолданылатын шаруа немесе фермер
қожалығының қызметі бойынша – қоршаған ортаға эмиссия үшін төлем. Салық
төлеуші режимді қолдану үшін уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша
қолданылатын салық салу режимі туралы хабарлама береді.
Салық кезеңі арнайы салық режимін қолдану үшін күнтізбелік жыл болып
табылады.
2020 жылғы 1 қаңтардан бастап келесі өзгерістер болды:
Бірыңғай жер салығы
2020 жылдан бастап салық салу объектісі өзгертілді.
Егер бұрын салық салу объектісі - жердің бағалау құны болса, 2020
жылдың 1 қаңтарынан бастап салық салу объектісі - оңайлатылған
декларациядағы табыс болып табылады.
Мөлшерлеме табыстың 0,5% құрайды. Бұл жаңа енгізілім БЖС қолданатын
және микро немесе шағын кәсіпкерлік субъектілері болып танылатын салық
төлеушілерге үш жыл мерзімге табыс салығын төлеуден босату алуға мүмкіндік
береді.
Барлық жеңілдіктер сақталады.
БЖС төлеушілері табыс салығы, жер салығы, жер пайдаланғаны үшін
төлемақы, көлік салығы және мүлік салығы (белгіленген лимиттер шегінде),
әлеуметтік салық, қоршаған ортаға эмиссия үшін төлем ретінде ЖТС төлеушілер
болып табылмайды.
БЖС төлеушілер айналымға қарамастан ЖТС төлеушілер болмайды.
Егер ҚҚС бойынша тіркеу қажет болса, салық режимі АШТӨ (-70) болып
өзгертіледі. Басқа да қызмет түрлерін жүзеге асыруға рұқсат етіледі.
БЖС құқығы жоғалмайды.
Мемлекет басшысы бизнес тұтынушылар мен азаматтар алдында жауапты
болуға және заңға мойынсұнушы болуға тиіс екенін атап өтті. Сондықтан
жеңілдікті қолдану кезінде шаруа немесе фермер қожалықтары заңды түрде
қарастырылған талаптарды, соның ішінде салық есептілігін ұсыну бойынша,
қолма-қол ақша және (немесе) төлем карточкаларын пайдалана отырып есеп
айырысу арқылы жүзеге асырылатын есеп айырысу бойынша онлайн-БКМ қолдану
бойынша талаптарды орындауы тиіс.
Салық салудың жалпыға бірдей белгіленген режимі
Қызметі жеңілдетілген режимді қолдануға жол бермейтін барлық
кәсіпкерлер (жеңілдетілген салық жүйесі қолданылмайтын қызмет түрлерінің
тізімі Қазақстан Республикасының қолданыстағы Салық кодексінің 683-бабында
көрсетілген) жалпы белгіленген режимде жұмыс істей алады. Бұл жағдайда ЖК
ЖББР үшін пайдаға салынатын салық мөлшерлемесі таза табыстың 10% құрайды.
Сондықтан жалпыға бірдей салық салу режимі жоғары жылдамдықпен минималды
маржасы бар кәсіпкерлер үшін ыңғайлы.
Жалпы бірдей белгіленген режим мен жеңілдетілген режим арасындағы
айырмашылықтар:
- табыс салығының мөлшерлемесі 10%;
- салық кезеңі үшін кірістер бойынша шектеулер жоқ;
- салық есептілігі тоқсанына бір рет және жылдың аяғында ұсынылады.
ЖББР-ге салық салу
Жалпыға бірдей белгіленген режимдегі салық салу жеңілдетілген салық
салудан айтарлықтай ерекшеленеді. Сонымен, егер жеңілдетілген төлем бойынша
жеке кәсіпкер табыстың 3% төлесе, онда ЖББР бойынша жеке кәсіпкер -
пайданың 10% төлейді, яғни салық салынатын табыс - бұл кірістер мен
шығыстар арасындағы айырмашылық.
Тағы бір ерекшелігі, ЖББР бойынша жеке кәсіпкер жалақысына әлеуметтік
салықты 2 АЕК-тен кем емес және әр қызметкердің жалақысынан 1 АЕК-тен
әлеуметтік аударымдарды алып тастайды, ал жалақыға жеңілдетілген әлеуметтік
салық төленбейді. Сонымен бірге, егер ЖК-де есепті кезеңде кірісі болмаса,
ӘС төлемеуіне болады.
ӘА өзі және әр қызметкер үшін (зейнеткерлерден басқа) - жалақының 3,5%
мөлшерлемесінде
МЗЖ - зейнеткерлікке шыққандар мен тұруға ықтиярхаты жоқ шетелдіктерді
қоспағанда, жеке және әр қызметкердің жалақысының 10%. ЖК өзінің жалақысын
белгілеуге құқылы, алайда МЗЖ есептеу үшін база 1 ЕТЖ-дан 50 ЕТЖ-ға дейін
болуы керек (2019 жылғы 1 қаңтардан бастап).
Жалақы 25 АЕК жоғары болғанда ЖК өз жалақысынан ЖТС төлемейді, әрбір
қызметкердің жалақысынан – 10% (3 топтағы мүгедектерді қоспағанда) алынады.
2020 жылдан бастап МӘМС-ды барлық ШОБС төлейді.
Жалақыдан салықтар ай сайын, келесі айдың 25-іне дейін төленеді
(қаңтар үшін - ақпан, ақпан үшін - наурыз және т.б.).
25 АЕК-тен асатын қызметкерлердің жалақысына салықты есептеудің
стандартты формулалары қолданылады.
ЖТС = (ЖАЛАҚЫ – МЗЖ – шегерім мөлшері 1 ЕТЖ)*0,1(Жалақы астам 25 АЕК)
ЖК-ӘС (иесі) = 2 АЕК-ӘА
ӘС (жұмысшы) = 1 АЕК – ӘА
ӘА = (ЖАЛАҚЫ-МЗЖ)*0,035
МЗЖ = жалақы*0,1
МӘМС = жалақы*0,015
Жеке кәсіпкерліктің иелері, 3-топтағы мүгедек жұмыскерлер және тұруға
ықтиярхаты жоқ шетелдіктер шегерімге құқығы жоқ.
Салық есептілігін ұсыну мерзімдері
ЖК жалпы белгіленген тәртіппен келесі салық есептілігін ұсынады:
- 200.00 нысаны (жеке табыс салығы және әлеуметтік салық декларациясы)
тоқсан сайын - есепті жылдың 15 мамырына, 15 тамызына, 15 қарашасына және
есепті жылдан кейінгі жылдың 15 ақпанына дейін;
- 220.00 нысаны (жеке табыс салығы бойынша декларация) - есепті жылдан
кейінгі жылдың 31 наурызына дейін салық декларация тапсырылғаннан кейін 10
күн ішінде төленеді.
ЖШС жалпы белгіленген салық режимі
ЖШС тіркеу кезінде салық салудың жалпы режимі негізгі салық режимі
болып саналады. Бір қарағанда қиын және қымбат, бұл режим арнайы салық
режимдерін қолданатын салық төлеушілерде жоқ мүмкіндіктерді ұсынады. Осы
мақалада біз ЖШС үшін жалпы белгіленген режимнің оң және теріс жақтары
туралы айтатын боламыз.
Жалпыға бірдей белгіленген режимнің арнайы салық режимдерінен
айырмашылығы - бұл тауар айналымы, жұмысшылар саны немесе қызмет көлемінде
шектеулер болмауы.
Бірақ мұндай мүмкіндіктер үшін сіз корпоративті табыс салығы бойынша
өсірілген мөлшерлемені (20% КТС мөлшерлемесі) және кірістердің, әсіресе
шығындардың толық есебін төлеуіңіз керек.
Жалпыға бірдей белгіленген салық режимін қолдана отырып, салық төлеуші
барлық кіріс түрлерін қарастыруы керек
сатудан түсетін табыс, оң бағамдар мен соманың айырмашылығынан түсетін
табыс, қосымша құннан түсетін кірістер және т.б.
сондай-ақ шегерімге кететін немесе кетпейтін шығындар.
ЖШС есеп беруі. Жалпыға бірдей белгіленген режим
Табыс пен шегерімнің арасындағы айырмашылық КТС мөлшерлемесін
қолдануға арналған салық базасы немесе бухгалтерлердің айтуы бойынша жылдық
жиынтық кіріс болып табылады.
Жалпыға белгілі салық режимі үшін салық кезеңі күнтізбелік жыл,
және СЕН 100.00 корпоративтік табыс салығы бойынша декларация келесі
жылдың 31 наурызына дейін ұсынылады.
Сонымен бірге, тіпті жұмыс істемейтін ұйымда да кем дегенде бір
қызметкер - директор жұмыс істейтінін ұмытпаңыз.
Директор - оның негізін қалаушы ма, жоқ па - қарапайым қызметкер болып
табылады.
Қызметкердің жалақысы бойынша салықтар ай сайын, келесі айдың 25-не
дейін төленеді
Жалақы бойынша салықтар:
• МЗЖ - міндетті зейнетақы жарналары
• ӘС-әлеуметтік салық
• ӘА-Әлеуметтік аударымдар
• МӘМС-міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру
• МӘМСАЖ-міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға арналған жарналар
• ЖТС - жеке табыс салығы
Сондықтан 200.00 салық есептілігі түрінде жеке табыс салығы (ЖТС) және
әлеуметтік салық бойынша декларацияны ұсыну қажет. Бұл нысанда ЖТС бойынша
салық міндеттемелері, әлеуметтік салық, әлеуметтік сақтандыру жарналары,
міндетті медициналық сақтандыру, міндетті зейнетақы жарналары, сондай-ақ
міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары
ескеріледі.
200-осы нысан тоқсан қорытындысы бойынша есепті тоқсаннан кейінгі
екінші айдың 15-күнінен кешіктірілмей ұсынылады.
Сондықтан есеп беру керек:
• 1-тоқсанға 15 мамырға дейін ұсынылуы керек
• 2 тоқсан үшін 15 тамызға дейін
• 3-тоқсан үшін 15 қарашаға дейін
• және 4-тоқсанға келесі жылдың 15 ақпанына дейін.
100.00 және 200.00 СЕН көрсету - жалпыға бірдей белгіленген салық
режиміндегі ЖШС үшін міндетті шарт.
Бұдан басқа, ЖШС-нің басқа қызмет түрлеріне байланысты салық
есептілігінің басқа нысандарын ұсыну бойынша қосымша міндеттеме болуы
мүмкін.
Мысалы, баланста мүлік немесе көлік болса, ЖШС 700.00 түрінде
декларацияны және оған 701.00 және 701.01 нысандары бойынша есеп айырысуды
ұсынуға міндетті.
Акцизделетін тауарлардың саудасы сәйкесінше декларацияны СЕН 400.00 және
421.00 бойынша акциздердің есептеулерін ұсынуы қажет.
ҚҚС төлеуші ретінде 300.00 көлемінде СЕН ұсыну міндеттемесі туындайды.
Көптеген кәсіпкерлер көбінесе жалпыға бірдей салық салу режимін ҚҚС-
пенбірдей деп ойлайды, бірақ бұл олай емес.
Салық режимін таңдау қызметкерлердің санынан ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz