Адамның және азаматтың конститутциялық және өзге де құқықтары мен бостандықтарына қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Д. А. Қонаев атындағы Еуразиялық заң академиясы

Пән: Қазақстан Республикасының қылмыстық құқығы (ерекше бөлім)

Тақырып: Адамның және азаматтың конститутциялық және өзге де құқықтары мен бостандықтарына қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар

ҚҚҚ-19-ТҚБ

Орындаған:Кайтбекова А. Р

Тексерген:Қуаналеива Г. А

Адамның және азаматтың конститутциялық және өзге де құқықтары мен бостандықтарына қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар

Саяси құқықтары мен бостандықтары, яғни мемлекет ісін баскарумен, демократиямен тығыз байланысты құқық пен бостандықты білдіреді. Қазақстан азаматы барлық: аудандық, қалалық, облыстық мəслихаттардан Республика Парламентіне дейінгі деңгейдегі өкілетті органдарды қалыптастыруға тікелей қатысады. Аталған өкілетті органдарды сайлауға жасы 18-ге толған азаматтар қатысады. Азаматтардың бұл құқығы ұлтына, нəсіліне, біліміне, жынысына, лауазымына, мүліктік жағдайына жəне басқаларына қарап шектелмейді. Республика азаматының саяси құқығына бейбіт жиналыстар, митингілер, демонстрациялар, шерулер өткізу, тосқауылдарға тұру құқығы жатады. Бұл шаралар белгілі бір мəселелерді шешу немесе азаматтардың еркі мен тілегін білдіру мақсатында жүргізіледі. Мысалы, сайлаушылар депутаттыққа кандидатты талқылау үшін, мемлекет сияқты жеке ұйым, ұжымдары өздерінің мемлекет саясатына көзкарасын білдіру, мемлекеттік органдардың заңдары мен шешімдерінің жобаларын талқылау үшін жиналуы мүмкін. Ақыр соңында, азаматтар мемлекеттік, ұлттық мейрамдар кезінде өз еріктерімен демонстрацияларға шығулары мүмкін. Мемлекеттік органдар азаматтардың мұндай заңды тілектеріне кедергі келтірмеулері тиіс. Мемлекеттік қызметке кіруге тең құқықтыры Қазақстан Республикасы азаматтарының конституциялық саяси құқықтарының бірі болып табылады. Конституцияда мемлекеттік қызмет туралы бірқатар негіз боларлық идеялар беріледі. Онда мемлекеттік қызмет лауазымына кандидатқа қойылатын талап тек лауазымдық міндеттер сипатымен ерекшеленіп, заңмен белгіленетіні керсетілген [2] .

Адамның (азаматтың) құқықтары мен бостандықтарын тегiне, әлеуметтiк, лауазымдық немесе мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiліне, ұлтына, тiліне, дiнге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жерiне, қоғамдық бiрлестiктерге қатыстылығына байланысты себептермен немесе кез келген өзге де мән-жайлар бойынша тiкелей немесе жанама шектеу. Адам өзiнiң қызмет бабын пайдалана отырып не қоғамдық бiрлестiк лидері жасаған дәл сол іс-әрекет

Қазақстан Республикасының1 - бабындаең қымбат қазынаадам және адманың өмірі, құқықтары мен . Қазақстан Республикасы Констиуцияға сәйкес құқықтары және оларға кепілдік беріледі. Адам құқықтары мен бостандықтары әркімгетумысынан жазылған, олар абсолютті деп танылады, олардын ешкім айыра алмайды, заңдар мен өзге деноромативтік құқықтық актілердің мазмұны менқолданылуы осыған қарай анықталады делінген Конституцияның1, 2 -тармағында. Яғни “Республиканың азаматыөзінің азаматтығына орайқұқықтарға ие болып міндеттер атқарады” (Конституцияның 12-бабының 3- тармағы) . Адамның және азаматтыңөз құқықтары мен бостандықтарынжүзеге асыруы басқаадамдардың құқықтары мен бостандықтарын бұзбауға, коституциялық құрылыс пен қоғамдық имандылыққа нұқсан келтірмеуге тиіс (5-тармақ) .

Конституцияның ІІ бөлімі адам және азамат, оның құқығы, бостандықтары менміндеттеріне тікелей арналған. Заңға сәйкес республиканың кез келгеназаматының нәсіліне, ұлтына, тіліне, әлеуметтік тегіне, дінге көзқарасына тағы басқа құқықтары мен бостандықтартеңдігіне кепілдікберіледі(14- баптың2 -тармағы) . Конституциядаадам және азаматтық туралы арнайы тарау бар. Азаматтық құқықпенбостандыққа: саяси құқытар мен бостандаққа; эконоикалық және әлеуметтікқұқықтарға Қазақстан Республикасы Конституциясында ерекшемән беріледі. Конституцяда жария етілгеназаматтардың осындайқұқықтары мен бостандықтарын қорғаудықылмыстық заң өзініңбасты міндеттерініңбірі деп санайды (1-бап) .

Азаматардың саяси, әлеуметтік және басқа да құқықтарына қарсы қылмыстықжауаптылық нормалары Қылмыстық кодекстің төртінші тарауында көрсетілген. Бұл қылмыстық заң нормаларын азаматтардың конституциялықосы құқықтары мен аса маңызды рөлатқарады.

Айтылып отырған қылмыстыңтоптық обьектісі болып азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтары саналады.

Қылмыстардың осы тобы қылмыстың тікелей обьектісінесәйкес және азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының мәніне қараймынадай негізгі топтарға бөінеді:

Саяси құқытары мен бостандықтарға қарсы қылмыстар: азаматтардың тең құқылығын бұзу (141-бап) ; сайлау құқығын жүзеге асыруға немесесайлау комиссияларының жұмысына кедергі жасау (146-бап) ; сайлау құжаттарын, референдум құжататтарын бұрмалау немеседауыстарды қате есептеу (147 бап) ; журналистіңзаңды кәсіптік (155-бап), жиналыс, митинг, бой көрсету, шеру өткізуге, пикет жасауға неесе оларға қатысуғакедергі жасау (151 бап) ; ереуілге қатысуға немесеереуілге қатысуға бас тартуға мәжбүрлеу (153 бап) ; қоғамдық бірлестіктердің қызметіне кедергі жасау (150 бап) .

Адамның және азаматтыңәлеуметтік - экономикалық құқықтары мен бостандықтарынақарсы қылмыстар: еңбек туралы заңдарды бұзу (148- бап) ; еңбекті қорғау ережелерін бұзу (152-бап) .

Жеке құқықтары мен бостандықтарға қарсы қылмыстар: жеке өмірге қол сұғушылықты бұзу (142-бап) ; хат жазысу, телефонмен сөйлесу, почта, телеграф хабарларының немесе өзге хабарлар құпиясын заңсызбұзу (143-бап) ; дәрігерлік құпияны жарияету (144-бап) ; тұрғын үйге қол сұғылмаушылықтыбұзу (145-бап) ; ар-ұждан және діни наным бостандығы құқығын жүзеге асыруға кедергі жасау (149-бап) .

Қылмыстың тікелей обьектісі Қазақстан Республикасының Констуциясының 14-бабының 1 - тармағында көрсетілген тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттарбойынша ешкімді ешқандай кемсітуге болмайды деген қағидаболып табылады.

Жеке өмiрге қолсұғылмаушылықты және Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасын бұзу

1. Дербес деректердi қорғау жөнiндегi шараларды қолдану мiндетi жүктелген адамның мұндай шараларды сақтамауы, егер бұл іс-әрекет адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерiне елеулi зиян келтiрсе, -

белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, үш мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзету жұмыстарына не алты жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

2. Адамның жеке немесе отбасы құпиясын құрайтын, жеке өмiрi туралы мәлiметтердi оның келiсiмiнсiз заңсыз жинау не өзге де дербес деректердi заңсыз жинау және (немесе) өңдеу нәтижесiнде адамның құқықтары мен заңды мүдделерiне елеулi зиян келтiру -

бес мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзету жұмыстарына не сегіз жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не үш жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.