Еліміздегі жоғары оқу орындарының жаңа типтері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

№3 Тапсырмалар:
1. Еліміздегі жоғары оқу орындарының жаңа типтеріне (инновациялық,
зерттеу және т.б.) сипаттама жасаңыз.

Еліміз жаңа әрі бейтаныс нарықтық қатынастарға көше бастаған қиын-қыстау кезеңде жоғары оқу орындары білім беру жүйесін басқарудың түрлі тетіктерін іздеумен болды. Әсіресе, ғылыми және педагогикалық әлеуетті сақтап қалу мәселесіне баса мән берілді. Жоғары оқу орындарының барлық құрылымдарының тұрақты қызметін қамтамасыз ету, келісімшарт негізінде маман даярлауға көшу, жекелеген құрылымдар қызметін шаруашылық есеп беру негізіне ауыстыру сияқты күрделі қадамдар жасалды.
Қазақстан Республикасының жоғары білім туралы құжат беретін және білім беру, кәсіптік ғылыми бағдарламаларды жүзеге асыратын, заңды құқы бар мекеме жоғары оқу орны болып табылады. Жоғары оқу орындары өзінің іс-әрекетін Қазақстан Республикасының Конституциясына, Білім туралы, Жоғары білім туралы, Қазақстан Республикасының ғылым мен мемлекеттік ғылыми-техникалық саясаты туралы заңдарына, жоғары білім беру саласын реттейтін заң актілеріне, сондай-ақ өз құжырына қатысты Жоғары оқу орындарын (ЖОО) басқарудың басқа да нормативті актілеріне сай жүзеге асырады.
Қазақстан Республикасына мемлекеттік ЖОО мен қатар мемлекеттік емес те (жекеменшік) ЖОО жұмыс істей алады.
Мемлекеттік ЖООүшін мамандар құрамын және материалдық-техникалық базасын, олардың мәнін және тағы басқа жағдайларын есепке ала отырып: Жоғарғы, бірінші және екінші - үш дәреже белгіленді.
ЖОО дәрежесі туралы Ережені Республика Үкіметі бекітеді.
Құрылтайшы мемлекеттердің бірлесіп қаржыландыру келісім-шарттары негізінде мемлекетаралық органдар мен бірлесіп басқарылатын халықаралық ЖОО ұйымдастырылуы мүмкін.
Мемлекеттiк ЖОО Жоғары бiлiм беру туралы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Бiлiм беру министрлiгiнiң және тиiстi орталық атқарушы органдарының ұсынуымен Республика Үкiметi құрады, қайта құрады және таратады.
Әрбiр жоғары оқу орны (ЖОО) осы Ереже негiзiнде ЖОО қызметiн реттейтiн өз Жарғысы мен Iшкi тәртiп ережелерiн дайындайды және бекiтедi.
Жоғары оқу орынының Жарғысы белгiлi тәртiп бойынша ЖОО бағынышты басқару органдарында тiркеледi.
Жаңадан құрылған мемлекеттiк жоғары оқу орындарында Жарғыны 1 жылға дейiнгi мерзiмге ғылыми кеңес қалыптасқанша құрылтайшы бекiтедi.
Халықаралық ЖОО Жарғысы құрылтайшы мемлекеттердiң үкiметтерiмен бекiтiледi.
Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленетiн бiлiм беру қызметi мен жеңiлдiктерiнiң құқысы ЖОО лицензия берiлген күннен бастап есептеледi.
ЖОО бiлiм беру қызметiн жүргiзу лицензиясы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң тәртiбiне сәйкес берiледi және керi шақырылады.
ЖОО бiлiм беру, ғылым және мәдениеттiң орталығы ретiнде басты мiндеттерi мыналар:
- жеке адамның мәдени және рухани дамуы, жоғары бiлiм мен таңдаған кәсiби қызметiне сай мамандығын алу қажеттiлiгiн қанағаттандыру;
- қоғамның жоғары бiлiмдi мамандарының әлеуметтiк-экономикалық қажеттiлiгiн қамтамасыз ету;
- кәсiби және жоғары бiлiмдi ғылыми-педагогикалық мамандар дайындау;
- iргелi, iзденгiш, қолданбалы ғылыми және тәжiрибе құрастырушылық жұмыстарды, сондай-ақ әдiстемелiк зерттеулердi ұйымдастыру;
- басқарушы қызметкерлермен әртүрлi бағытты мамандардың бiлiмiн жетiлдiру мен көтеру;
- қоғамның iзгiлiк, мәдени және ғылыми құндылықтарын жинау, сақтау және көбейту;
- жұртшылық арасында бiлiм тарату, оның бiлiмдiк және мәдени деңгейiн арттыру;
Өзiнiң Жарғысына сай мемлекеттiк Жоғары оқуының құрамына ЖОО немесе заңды тұлға құрылымдарының бiрлiк статусы бар оқу, ғылыми, өндiрiстiк және басқа да бюджеттiк, шаруа есептiк бөлiмшелер кiруi мүмкiн. ЖОО оқу тәрбие кешендерiн, оқу-ғылыми өндiрiстiк бiрлестiктер, ассоциацияларды республикадағы, сондай-ақ шетелдердегi басқа да бiрлестiктердi құруға немесе соларға енуге құқылы.
Жоғары оқу орны барлық құрылымдармен бiрге бiлiм мекемесi - бiртұтас оқу-ғылыми-өндiрiстiк кешен ретiнде жұмыс iстейдi.
Мемлекеттiк ЖОО (филиалдар, оқу және ғылыми институттардан басқалары) құрылымдық бөлiмшелерiн құру Бiлiм министрлiгiн хабардар ете отырып және қалыпты тәртiп бойынша ЖОО Жарғысына түзетулер енгiзе отырып, сол оқу орынының өзi шешедi.
Мемлекеттiк кәсiпорындар, мекемелер және ұжымдарды (бюджеттiлердi қоса отырып), соның iшiнде заңды тұлға статусы бар мемлекеттiк ЖОО жанында немесе құрамында құруды құрылтайшы қалыпты тәртiп бойынша жүзеге асырады.
ЖОО заңды және қаржылық дербестiгi бар аймақтық жекеленген оқу-ғылыми құрылымдарының бөлiмшелерiн құру жергiлiктi атқарушы үкiмет органдарымен келiсу арқылы, Қазақстан Республикасы Бiлiм Министрлiгiмен немесе оның келiсiмiмен өзi бағынатын ведомстволық басқару органымен келiсу арқылы iске асырылады.
Мемлекеттiк ЖОО өзiндегi мемлекеттiк емес ЖОО, сондай-ақ барлық ұйымдық құқылық формалары бар басқа кәсiпорындарға, мекемелер мен ұжымдарға негiзгi де құрылтайшы бола алады.
Жоғары бiлiм алу мақсатымен оқу төмендегi жоғары оқу орындарында жүзеге асырылады: университет (классикалық, салалық университет), академия, институт (және соларға теңдестiрiлген ЖОО-лар).
Университет (классикалық) - қызметi iргелi ғылыми зерттеулер жүргiзу және жоғары, жоғары оқу орынынан кейiнгi және қосымша бiлiмнiң барлық деңгейiнде ғылымның, техника және мәдениеттiң табиғи-ғылыми, гуманитарлық және басқа бағыттарын кең көлемде оқыту арқылы бiлiмнiң, ғылымның және мәдениеттiң дамуына бағытталған жоғары оқу орыны. Университет, халық арасында мәдени-ағартушылық қызмет атқаратын және ғылыми бiлiмдi таратуға мүмкiндiк туғызатын, бiлiм, ғылым және мәдениеттi дамытудың жетекшi орталығы болып табылады.
Академия (салалық университет) - қызметi ғылыми зерттеулер жүргiзу және жоғары, жоғары мектептен кейiнгi және қосымша бiлiмнiң барлық деңгейiнде ғылым, техника, мәдениет салаларының бiрiн басым оқыту арқылы бiлiмдi, ғылымды және мәдениеттi дамытуға бағытталған университеттiк типтегi жоғарғы оқу орыны. Академия өзiнiң қызмет өрiсiнде жетекшi ғылыми және әдiстемелiк орталық болып табылады.
Институт - ғылымның, мәдениеттiң, техниканың бiрнеше бағыттарында бiлiми-кәсiптiк бағдарламаларды жүзеге асыратын және ғылыми-зерттеулер жүргiзетiн дербес жоғары оқу орыны немесе университеттiң бөлiгi (құрылымдық бөлiмшесi).

2. Қазақстанның Болон процесінің өлшемдерін (негізгі, факультативтік,
ұсынбалы) жүзеге асыру дәрежесін сараптаңыз: барысы, жетістіктері,
проблемалары мен болашақ жоспарлары.

Қaзaқстaн Республикaсындaғы жоғaры білім және білім беру жүйесі. ҚР жоғaры білім берудегі реформaлaр. 2005 - 2010 жылдарға aрнaлғaн Қaзaқстaн Республикaсының мемлекеттік білім беруді дaмыту бaғдaрлaмaсы. 2020 жылға дейінгі Қaзaқстaн Республикaсының мемлекеттік білім беруді дaмыту бaғдaрлaмaсы. Университеттік білім беру. Қaзaқстaндaғы жоғaры білім беру тaрихы. Оқытудың кредиттік жүйесі. Болон үдерісі.
Қaзaқстaн Республикaсының білім беру жүйесі өзaрa бaйлaнысты болaтын: 1) жеке меншіктік формaсынa, түріне және типтеріне тәуелсіз білім беру ұйымдaрының; 2) білім берудің әртүрлі деңгейіне aрнaлғaн бaғдaрлaмaлaр мен білім берудің жaлпығa міндетті мемлекеттік стaндaрттaрдың сaбaқтaс тәртібінің; 3) білім беру бaғдaрлaмaсының орындaлуын және білім беру жүйесінің дaмуын қaмтaмaсыз ететін, білім беруді бaсқaрaтын ұйымдaр және оғaн қaрaсты мекемелердің (Білім турaлы ҚР Зaңы) жинaғынaн тұрaды.
Қaзіргі тaңдa әлемде білім берудің келесідей моделдері қaлыптaсты.
Қaзaқстaндық модель - жaлпығa білім беретін ортa мектеп, гимнaзия, лицей, кәсіби мектеп, лицей, колледж, aрнaулы білім беретін мектеп, университет, институт, aкaдемия, мaгистрaтурa, докторaнтурa.
Қaзaқстaндa білім беру жүйесінің реформaсы қaрқынды жүргізіліп жaтыр. 2007 жылғы ҚР-дaғы білім беру жүйесінің құрылымы 6-суретте көрсетілген. 2007 жылдaн бaстaп бұрынғы aспирaнтурa мен докторaнтурa жүйесі жойылып, оның орнынa PhD докторaнтурa енгізілді. Осы жылдaн бaстaп мaгистрaтурa жоғaрғы оқу орнынaн кейінгі білім беру деңгейіне aуыстырылды. Қaзірде бұл жүйе Қaзaқстaн Республикaсының 2007 жылғы білім турaлы зaңынa және ҚР-дaғы білім беруді дaмыту бaғдaрлaмaсынa сәйкес өзгертілді.
Қaзaқстaн кредиттің aмерикaлық жүйесін енгізді. Кредиттерді aудaрудың Қaзaқстaндық жүйесі (КCTS) жaсaлғaн. Қaзіргі күні Қaзaқстaнның кейбір университеттерінде ЕСТS жүйесі де енгізіле бaстaды.
ОКЖ мaңызды әдіснaмaлық құрaмдaс бөлігі студенттің өз бетінше білім aлуынa бaғыттaлғaндығы болып тaбылaды. Оқытудың кредиттік технологиясын енгізу жоғaры білім берудің мaзмұнын кредит-сaғaтпен өлшеуге негіз болaды, бұл оқу білім беру бaғдaрлaмaлaрын сaлыстыруғa мүмкіндік береді, яғни студенттер мен мaмaндaрдың тұтaстығынa себеп болaды.
Болон процесіне қосылған соң Қазақстанның жоғары білім беру жүйесінде елеулі өзгерістер болды.
1. Қазақстандық жоғары оқу орындарының қазіргі таңда әлемнің 650 университеті қол қойған Университеттердің Ұлы Хартиясына қосылуы орын алды. Бұл отандық білім беруді еуропа стандарттарына жақындатуға мүмкіндік береді. Ұлы Хартияға 60-тан аса қазақстандық университеттер қол қойды.
2. Болон декларациясының принциптеріне негізделген, мамандарды дайындаудың үштік моделі жүзеге асырылды: бакалавр - магистр - PhD доктор.
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің жағдайы мен дамуы туралы Ұлттық баяндаманың мәліметтері бойынша магистранттарды дайындау еліміздің 118 университетінде жүргізіледі, онда 32 527 адам білім алады, оның ішінде 16 220-ы мемлекеттік тапсырыс бойынша оқиды. Бітіру кезінде магистранттардың 92%- ы қорғап шығады.
Жетекші шетелдік жоғары оқу орындарымен серіктестікте 16 жоғары оқу орнында PhD докторларын дайындау жүргізіледі. 2014 жылғы докторанттар саны 2063 адамды құрады.
3.Жоғары оқу орындарының оқу процесіне ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.