Өрттің және жарылыстың қалталары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

«Қазақ ұлттық аграрлық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы

«ІТ-технологиялар, автоматтандыру және агроөнеркәсіптік кешенін механизациялау» факультеті

«Аграрлық техника және технология» кафедрасы

«ӨМІР ТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ» Практикалық жұмыс №12 Тақырыбы: Өрттің және жарылыстың қалталары.

Алматы 2020

Жұмыстың мақсаты: студенттерге өрттің және жарылыстың қалталары туралы мәлімет беру.

Өрт, жарылыс және жарылыс қаупі

Өрт және жарылыс қаупі бар объектілердегі авариялардың (апаттардың) жиі кездесетін себептері технологиялық процестердің, пайдалану ережелерінің және қауіпсіздік техникасының бұзылуы болып табылады.

Өрт қауіпті объектілер (ТБҰ) - кейбір жағдайларда жану қабілетін сатып алатын өнімдер өндірілетін (сақталатын, тасымалданатын) объектілер.

Өрттер ауқымы мен қарқындылығы бойынша бөлінеді:

- жеке ғимаратта немесе құрылыста пайда болған жекелеген өрттер (бұл ретте жеке өрттер арасында адамдардың құрылыс салынған аумақ бойынша жылжуы жылу сәулесінен қорғау құралдарынсыз мүмкін болады) ;

- жаппай өрт - осы құрылыс учаскесінде ғимараттар мен құрылыстардың басым санының бір мезгілде қарқынды жануы-90% (жаппай өрт учаскесі арқылы адамдар мен техниканы жылжыту жылу сәулесінен қорғау құралдарынсыз мүмкін емес) ;

- от дауылы - таза ауаның барлық жағынан ағынмен қоректенетін, таралатын тұтас өрттің ерекше түрі;

- жаппай өрт-жеке және жаппай өрттердің жиынтығы.

Өрттің пайда болуы, ең алдымен, өндіріс сипатына және олар жасалған ғимараттар мен материалдардың өрт немесе отқа төзімділігіне байланысты.

Ең өрт қауіпті кәсіпорындарға мыналар жатады:

- мұнай өңдеу зауыттары, химиялық кәсіпорындар, құбырлар, мұнай өнімдерінің қоймалары;

- көмір шаңын, ағаш ұнын, ұнтақ қантты дайындау және тасымалдау цехтары, диірмендердің қағу және әр түрлі бөлімдері;

- ағаш кесу, ағаш өңдеу, Ағаш өңдеу, Ағаш өңдеу өндірістері.

Өрттің салдары олардың зақымдаушы факторларының әсерінен болады. Негізгі зақымдаушы факторлар өрттің жанып жатқан затқа тікелей әсер етуі және сәулелену есебінен жоғары температура объектілері мен объектілеріне қашықтықтан әсер етуі болып табылады.

Нәтижесінде заттар мен объектілердің жануы, олардың жойылуы, істен шығуы орын алады. Ғимараттардың элементтері жойылады, металл фермалар, аражабындардың арқалықтары деформацияланады және құлайды, технологиялық жабдықтар жойылады.

Өрттің екінші салдары жарылыстар, қоршаған ортаға улы немесе ластаушы заттардың ағуы болуы мүмкін.

Ғимаратта (жеке үй-жайда) өрт шыққан кездегі іс-қимылдар бойынша жалпы ұсынымдар: өрт сөндіру командасын шақыру және ол келгенге дейін адамдарды эвакуациялау және өрт сөндіру шараларын қабылдау, ол үшін қолда бар өрт сөндіргіштер мен қолда бар құралдарды пайдалану; токпен зақымдануды болдырмау үшін электр қуатын өшіру; терезелерді ашпау, өйткені ауа ағысымен от қатты жанады; өрт кезінде бөлмедегі оттегінің мөлшері күрт төмендейді, сондықтан газқағарда да; егер өртті өз күштерімен сөндіру мүмкін болмаса, жанып жатқан бөлмеден дереу шығу ұсынылады.

Жарылу қаупі бар объектілер-белгілі бір жағдайларда жарылу қабілеті бар немесе сатып алатын заттар (өнімдер) сақталатын, өндірілетін және тасымалданатын объектілер.

Жарылыс-бұл қысқа уақыт ішінде шектеулі көлемде энергияның көп мөлшерін босату. Бұл өте жоғары қысыммен қатты қыздырылған газдың (плазманың) пайда болуына әкеледі, ол лезде кеңейген кезде қоршаған денелерге механикалық әсер етеді (қысым, бұзылу) . Қатты ортадағы жарылыс оның жойылуына және ұсақталуына әкеледі, ауада немесе суда - нысандарға деструктивті әсер ететін ауа немесе гидравликалық соққы толқынын құрайды.

Жарылыс қаупі бар объектілерге: қорғаныс, мұнай өндіру, мұнай өңдеу, мұнай-химия, химия, газ өнеркәсібі кәсіпорындары, оқ-дәрілер, жанғыш және жанғыш сұйықтықтар, сұйытылған газдар қоймалары жатады. Жарылғыш заттарды өндірумен, тасымалдаумен және сақтаумен тікелей байланысты объектілер ерекше қауіп төндіреді.

Жарылыс кезінде персонал мен жабдықтарды зақымдау мен қираудан қорғау тәсілдері мынадай::

- жарылыс кезінде ең жоғары қысымға тең жүктемеге төтеп бере алатын конструкциялардың берік қоршауларын жобалау;

- жарылу қаупі бар аймақтарда жануды ұстап тұру үшін оттегі құрамы қажетті мөлшерден аз инертті орта құру;

- жарылыс қауіпті аймақты берік қабырғалармен оқшаулау;

- елді мекендерден алыс аймақтарда жарылыс қаупі бар өндірістің орналасуы;

- қызметкерлер үшін қорғаныс құрылыстарын салу және т. б. техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың ең көп таралған көздері болып өрт және жарылыстар табылады:

- өнеркәсіптік объектілерде;

- тез тұтанатын, жанғыш және жарылғыш заттарды өндіру, сақтау және қайта өңдеу объектілерінде;

- көлікте;

- шахталарда, тау-кен қазбаларында, метрополитендерде;

-тұрғын үй, әлеуметтік-тұрмыстық және мәдени мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстарда.

Өрт-бұл материалдық құндылықтарды жойып, адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін жану процесі. Ресейде әр 4-5 минут сайын өрт шығып, жыл сайын 12 мыңға жуық адам өрттен қайтыс болады.

Өрттің негізгі себептері: электр желілеріндегі ақаулар, технологиялық режимнің және өрт қауіпсіздігі шараларының бұзылуы (темекі шегу, ашық от жағу, ақаулы жабдықты қолдану және т. б. ) .

Өрттің негізгі қауіпті факторлары жылу сәулесі, жоғары температура, түтіннің уландырғыш әсері (жану өнімдері: көміртегі тотығы және т. б. ) және түтіндеу кезінде көрінудің төмендеуі болып табылады. Өрттің қауіпті факторларының көрсетілген мәндері ұзақ уақыт әсер еткен кезде адамдар үшін параметрлердің сыни мәндері:

- температура - 70 Со

- жылу сәулелену тығыздығы - 1, 26 кВт / м2;

- көміртегі тотығының концентрациясы-көлемнің 0, 1% ;

- түтін аймағында көріну-6-12 М.

Жарылыс-бұл қысқа уақыт ішінде шектеулі көлемде энергияның көп мөлшерін босатумен бірге жүретін жану. Жарылыс дыбыстан жоғары жылдамдықпен жарылғыш соққы толқынының пайда болуына және таралуына әкеледі (5 кПа артық қысыммен), бұл қоршаған заттарға соққы беретін механикалық әсер етеді.

Жарылыстың негізгі зақымдаушы факторлары-әр түрлі объектілердің, технологиялық жабдықтардың, жарылғыш құрылғылардың ұшатын сынықтарынан пайда болатын ауа соққысы толқыны және фрагментті өрістер.

АЛДЫН АЛУ ІС-ШАРАЛАРЫ

Ескерту іс-шараларының қатарына өртті (жарылысты) тудыруы мүмкін себептерді жоюға, өрттің таралуын шектеуге (оқшаулауға), өрт кезінде адамдар мен мүлікті эвакуациялау үшін жағдай жасауға, өртті уақтылы анықтауға және ол туралы хабарлауға, өртті сөндіруге, өртті жою күштерін ұдайы әзірлікте ұстауға бағытталған іс-шаралар енгізілуі мүмкін.

Өндірістің технологиялық режимдерін сақтау, жабдықты, әсіресе энергетикалық желілерді жарамды күйде ұстау көп жағдайда өрттің себебін болдырмауға мүмкіндік береді.

Өртті уақтылы анықтауға өндірістік және тұрмыстық үй-жайларды автоматты өрт дабылы жүйелерімен жабдықтау немесе кейбір жағдайларда ұйымдастыру шараларын қолдану арқылы қол жеткізуге болады.

Өртті алғашқы сөндіру (шақырылған күштер келгенге дейін) өртті сөндірудің автоматты қондырғыларымен жабдықталған объектілерде сәтті жүргізіледі.

ӨРТ ПЕН ЖАРЫЛЫС КЕЗІНДЕ ҚАЛАЙ ӘРЕКЕТ ЕТУ КЕРЕК

Өрт шыққан кезде өртті сөндіру үшін барлық қол жетімді әдістерді (құм, су, өрт сөндіргіштер және т. б. ) қолдана отырып, өртке тез әрекет етіңіз. Егер өртті қысқа уақытта сөндіру мүмкін болмаса, кәсіпорынның (бар болса) немесе қаланың (01 телефоны бойынша) өрт күзетін шақырыңыз.

Эвакуация кезінде жанып жатқан Үй-жайлар мен түтінделген жерлерді тез өтіп, мұрныңызды және аузыңызды дымқыл, тығыз матамен қорғаңыз. Қатты түтінденген бөлмеде еңбектеп немесе еңкейіп жүріңіз-еденге жақын кеңістікте таза ауа ұзақ сақталады.

Зардап шеккендерді іздеп, оларды шақырыңыз. Егер адамның киімі жанса, оны тастауға көмектесіңіз немесе жанып жатқан адамға кез-келген жамылғы салып, мықтап басыңыз. Егер ауаның қол жетімділігі шектеулі болса, жану тез тоқтайды. Жанып жатқан киімі бар адамға жүгіруге жол бермеңіз.

Жарылғыш заттарға жақындамаңыз және оларға қол тигізбеңіз. Жарылыс қаупі туындаған кезде, басыңызды қолыңызбен, терезелерден, әйнектелген есіктерден, өтулерден, баспалдақтардан қорғап, асқазаныңызға жатыңыз. Егер жарылыс болса, өрт пен дүрбелеңге жол бермеу үшін шаралар қолданыңыз, зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсетіңіз.

Ғимарат өртпен немесе жарылыспен зақымданған жағдайда, оған абайлап кіріп, жабындардың, қабырғалардың, электр, газ және сумен жабдықтау желілерінің Елеулі зақымдануының, газдың, өрт ошақтарының жоқтығына көз жеткізіңіз.

Егер сіз жарылғыш заттың жанында тұрсаңыз, абай болыңыз. Сиреналар мен кәсіпорындардың (көлік құралдарының) үзік-үзік гуілдері " Баршаның назарына!». Оны естігеннен кейін дауыс зорайтқышты, радиоқабылдағышты немесе теледидарды дереу қосыңыз. Төтенше жағдай туралы ақпараттық хабарламаны тыңдаңыз және аумақтық ГОЧС нұсқауларына сәйкес әрекет етіңіз.

Қираған ғимараттар мен құрылыс үйінділеріндегі өрттерді сөндіру.

тыңдаушыларды өрт сөндіру кезінде негізгі ісәрекеттермен, қираған ғимарат үйінділерін жарықтандыру және қоршаумен таныстыру. Үйінділердегі өрт келесі құбылыстармен сипатталады: - өрт сөндіру жүктемесінің жануы құрылыс конструкцияларының қалың; сынықтары орналасқан ішкі қуыстарда болады; 22 - өрттің ұзақтығы үйінділердің сипаты мен мөлшеріне байланысты бірнеше сағаттан бірнеше тәулікке дейін жалғасуы мүмкін, өрт сөндіру жүктемесінің қысқа кезеңді (1, 5 - 2, 0 сағ) жалынды жануы ұзақ кезеңді (10 тәулікке дейін және одан да көп) бықсумен кезектесіп отырады; - үйінді қалыңдығындағы орташа температура 300-ден 400° С құрайды; - өрт сөндіру жүктемесінің жалынды жануы кезінде үйінді үстіндегі алаудың биіктігі 3-5 м болады; - газ тәріздес жану өнімдері бықсу кезеңінде, әдетте, үйіндінің жоғарғы деңгейінен 10-12 м биіктікке көтерілмей, жерге жақын қабатта төселеді. Өрт сөндіру кезінде төмендігілерді ескеру қажет: - көлемі бойынша үлкен қуыстары (әуе қалталары) бар, оттегінің елеулі қорлары болуы мүмкін қалың үйіндіні, ауа-механикалық және тез қататын зығырмен оқшаулау арқылы сөндіру тәсілі тиімсіз болып табылады; - жануды (бықсуды) жою үшін ықшамды ағынмен су жіберу тиімді болып саналады, айта кететіні сөндіру үшін берілетін су ұзақтығы мен оның меншікті шығыны жану ошағының (бықсу ошағының) үйінді бетіне қатысты тереңдігі артқан сайын күрт өседі.

Үйіндіде жұмыс істеу кезінде, әсіресе құтқарушылардың үйінді бетімен жылжығанда қауіпсіздік техникасына ерекше назар аудару керек. Сондай-ақ, жылдың суық мезгілінде зардап шеккендерді су тиюден сақтау қажет. Жарықтандыру қолданылуы бойынша жұмыстық және сигналдық болып бөлінеді. Жұмыстық жарықтандыру тікелей құтқару жұмыстарын орындау үшін орнатылады, ал сигналдық оларды жүргізу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін. Жұмыстық жарықтандыруға жалпы біркелкі жарықтандыру, оқшауландырылған жарықтандыру және тікелей жұмыс орындарының жергілікті жарықтандыруы жатады. Жарықтандыру көздері бағаналарға немесе тіреуіштерге ілінеді. Апаттық-құтқару жұмыстарын биік жерлерде жүргізген кезде жалпы жарықтандыру электр құралдары жарықтандырылатын беттен 1, 5 м қашықтықта ілінуі тиіс және 4 м - ден кем емес алаңды бірқалыпты жарықтандыру кажет. Тік сызық бойымен дәйекті түрде жылжитын жұмыс орындарының учаскелерін жарықтандыруға арналған жылжымалы және тасымалданатын жарықтандыру қондырғыларының аспап биіктігін реттейтін және оның жарық өсінің бағытын өзгертетін құрылғысы болуы қажет. Жарықтандыру жұмыстарының тез орындалуын қамтамамсыз ету үшін құтқару құрамалары жарықтандыру аспаптар жиынтығымен, кабельдермен, мосылармен немесе жиналмалы діңгекпен жабдықталуы қажет.

Ғимарат ішіндегі жұмыс орындарын жарықтандыру үшін жалпы мақсаттағы қыздыру шамдары қолданылады. Жалпы оқшауланған жарықтандыру үшін (шамдардың жұмыс орыннан 15 м - ден кем емес орналасқанда) қыздыру шамдары бар шырағдандар немесе прожекторлар 23 қолданылуы қажет. Жергілікті жарықтандыру үшін жеке жарықтандыру құрылғылары пайдаланылуы тиіс. Сигналдық жарықтандыру негізгі эвакуация жолдарында, құрылғылар жүру жолдары мен өтпелерде, жарақаттану қауіпі бар орындарда болуы қажет. Ол жанып тұратын белгі және қызыл шамдар көмегімен жүзеге асырылады. Сигналдық жарықтандыру қуат көзімен сақталған жарықтандыру желілерінен, сондай-ақ жылжымалы электр станциялары мен аккумуляторлардан қамтамасыз етіледі. Қоршаулар қауіпті аймақтар ауданын, сонымен қатар құтқару және басқа да шұғыл орындалатын жұмыстар алаңы мен жұмыс орындарын белгілеу үшін тағайындалады. Қауіпті аймақтар тұрақты және уақытша болуы мүмкін. Уақытша қауіпті аймақтарға жұмыс ұзақтығы бір ауысым (қабырға және ғимарат жарылысы, аралық қабырғаның, құбырлардың, бағаналардың құлауы және т. б. болатын аймақтар аймақтар жатады. Уақытша қауіпті аймақтар тіреуге бекітіліп тартылған арқанмен немесе сыммен қоршалады. Қоршауларда міндетті түрде қызыл жолаушылар мен ескертпе жазулар ілінеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.