Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Боралдай өзенінде біртекті топырақтан жасалған бөгеттің жобасын жобалау, Δт 98м, Кф(пл) 0, 062 м тәул., Qвып 2, 4 м3 тәул, Qсбр 17, 5 м3 тәул
Ф.7.04-02
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН
УНИВЕРСИТЕТІ
Су ресурстары, жерді пайдалану және агротехника кафедрасы
Сумен қамтамасыз ету жүйелерін жобалау
пәні бойынша курстық жоба
ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБАСЫ
Жоба тақырыбы: Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Боралдай өзенінде біртекті топырақтан жасалған бөгеттің жобасын жобалау, Δт=98м, Кф(пл)=0,062 мтәул., Qвып=2,4 м3тәул, Qсбр=17,5 м3тәул.
Мамандығы: 5В080500- Су ресурстары және суды пайдалану
Орындаған:Тұрдалы Д. тобы: АП-17-4тк
Жетекші:Абдикеримов С.А. т.ғ.к., аға оқытушы
Жоба _______________ бағасына қорғалды
(бағасы)
________________2020 ж.
Норма бақылау:
___________________________________ _____________
(қолы, аты-жөні)
Комиссия:
___________________Ахилбеков Ғ.
____________________Нурмашева Г.
Шымкент 2020 ж.
Ф.7.04-04
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Су ресурстары, жерді пайдалану және агротехника кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Каф. меңгерушісі
Султанбекова П.С. ______________
________2020 ж.
Сумен қамтамасыз ету жүйелерін жобалау
пәні бойынша курстық жоба
№ 4ТАПСЫРМА
Студент Тұрдалы Д. тобы АП-17-4тк
Жоба тақырыбы: Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Боралдай өзенінде біртекті топырақтан жасалған бөгеттің жобасын жобалау, Δт=98м, Кф(пл)=0,062 мтәул., Qвып=2,4 м3тәул, Qсбр=17,5 м3тәул.
Берілген мәліметтер: желдің жылдамдығы, толқынның басталу қашықтығы,вгр.п = 10 м, m1 = 3,0, m2 = 2,5.
№
Түсіндірме жазбасының мазмұны
курстық жоба (жұмыс)
Орындалу мерзімі
Көлемі
(парақ саны)
1
Кіріспе
04.09. 2020
1
2
Жалпы бөлім
10.09.2020
7
3
Технологиялықбөлім
19.10.2020
13
4
Қорытынды
27.11.2020
2
5
Пайдаланылғанәдебиеттізімі
28.11.2020
1
№
Графикалық бөлімнің мазмұны
Орындалу мерзімі
Парақ саны
Формат
1
Бас жоспар
1
А1
2
Құбыр диаметрін анықтауға арналған график
4
А4
Әдебиет:
1 Әрінов Қ., Нағымбетов А., Ысқақов М., Серікпаев Н., Жұмағұлов И. Агрономия негіздері.-Астана: Фолиант, 2010.
2 Рау А.Г., Әбдірасылов С.Ә. Гидротехникалық құрылымдардың негіздері және сушаруашылық есептеулер: Су ресурстары және суды пайдалану, Мелиорация, баптау және жерді қорғау маманд. бакалаврлар және магистр. арналған оқу құралы. - Алматы : "Эверо", 2013.
3 Балгерей М.А. Гидротехникалық құрылымдар, оқу құралы - Алматы : "Эверо", 2012.
Тапсырманың берілген күні ______________________________
Жұмысты қорғау күні: 10.12.20ж.
Жұмыс жетекшісі: Абдикеримов С.А. ____________
Тапсырманы орындауға қабылдаған: Тұрдалы Д.____________
Ф.7.04-06
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Аграрлық факультеті
Су ресурстары, жерді пайдалану және агротехника кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Каф. меңгерушісі
Султанбекова П.С. ______________
________2020 ж.
Курстық жоба қорғау
ХАТТАМАСЫ № ______
Сумен қамтамасыз ету жүйелерін жобалау пәні
Студент Тұрдалы Д. тобы АП-17-4тк
Курстық жоба тақырыбы: Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Боралдай өзенінде біртекті топырақтан жасалған бөгеттің жобасын жобалау, Δт=98м, Кф(пл)=0,062 мтәул., Qвып=2,4м3тәул, Qсбр=17,5 м3тәул.
Қорғау кезінде келесі сұрақтарға жауап алынды: 1.___________________________________ ________________________________2.___________________________________ ________________________________3.___________________________________ ________________________________
Курстық жобаны (жұмысты) орындау кезінде алынған балл (60 мүмкіндіктен) ______ , қорғау бағаланды (40 мүмкіндіктен) ________балл
Сомалық баллы ___________.
Жобаның (жұмыстың) бағасы _________________________.
Курстық жоба жетекшісі: Абдикеримов С.А.______________
Комиссия мүшелері: Ахилбеков Ғ.___________________
Комиссия мүшелері: Нурмашева Г.__________________
Қорғау күні _10_ 12 2020ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5
1
Жалпы бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6
1.1
Бөгеттің көлденең қимасының өлшемдерін анықтау ... ... ... ... ...
6
1.2
Бөгеттің фильтрациялық есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
8
1.3
Бөгеттің баурайының беріктілігін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
10
2
Технологиялық бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
13
2.1
Су алатын құрылымды жобалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
13
2.2
Су тастайтын құрылымның жобасын жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
18
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
26
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
28
Кіріспе
Жобаның өзекті мәселесі - Су саласының өзекті мәселелері ретінде келесі жайттарды айтуға болады. Олар: ескірген инфрақұрылым және соның салдарынан болатын судың ысырапсыз пайдалануы; сапалы судың тапшылығы; тариф есептеуде қолданатын тетіктің әлсіздігі; білікті кадрлардың жетіспеушілігі; көршілес мемлекеттермен су бөлу мәселелері.
Курстық жобаның мақсаты:
Гидротехникалық құрылымдар курсы бойынша жүргізілетін есептік-сызба жұмыстарының мақсаты студенттерді ғимараттарды жобалаудың алғашқы дағдыларын, курстың теориялық бөлігін меңгеру, сонымен қатар жобалау бойынша терең түсініктер қалыптастыру. Жобалау мысалдары болып қалыпты топографиялық және геологиялық шарттардағы кіші арынды және аз су шығынды жеңіл әрі әдеттегі қарапайым ғимараттар үлгілері алынды.
Студент ғимаратты жобалаудың орынды әрі ұтымды әдістерін меңгеруі шарт, өзіне берілген мәндері бойынша оңтайлы шешім табу үшін инженерлік ізденіс дағдыларын қалыптастыруы керек.
Пәнді оқытудың мақсаты:
- табиғи жағдайларды құрылыс материалдарының түрлерін біршамалығын ескере, бөгеттер және су өткізгіш құрылымдарды жобалау бойынша негізгі түсініктерді білу;
- бөгеттер түрлері мен құрамын дәлелдеу теорияларымен нақты есептерінің түрі мен әдістерін түсіну;
- жалпы гидротехникалық құрылымдарды есептеу, жобалау, құрастыруға арналған есептерін шешу;
- осы режимдерді реттеу және бөгет жобалаудың нақты дәйектемелерін анықтау, осыған сәйкес болжау жұмыстарын жүргізу;
- топырақ суларының қозғалысының есептерін сараптау.
Курстық жобаның зерттеу объектісі:
Атқаратын негізгі қызыметіне қарай гидротехникалық құрылымдар екі топқа бөлінеді: жалпы және арнайы құрылымдар деп.
Жалпы мақсатқа арналған құрылымдар: су тіректер, су тасымалдаушы, су реттегіш құрылымдар халық шаруашылығының әр саласында пайдаланылады.
Арнайы құрылымдарға: мелиоративтік құрылымдар ; су энергетикалық құрылымдар; су тасымалдауға арналған құрылымдар; ағаш ағызғыштар, балық шаруашылығы құрылымдары; ауыз суы мен лас сулар құрылымдары; су тасқыны мен селмен, топырақ эрозиясымен күресуге арналған құрылымдар; өндіріс қалдықтарын сақтайтын тоғандар жатады.
2 Негізгі бөлімі
2.1 Бөгеттің көлденең қимасының өлшемдерін анықтау
Барлау және іздеу жұмыстарынан бұрын соғылуы тиіс су қоймасының орнындағыБоралдайөзеніне бақылау жүргізілді.
Бөгеттің қимасын таңдау кезінде негізгі шарттар келесідей болды: су қоймасында судың мүмкін болатын үлкен көлеміне құру; бұлақ ағынының жиналуы үшін негізгі арнаға орналастыру немесе жақтарындағы қорғаушы бөгеттердің биіктігі мүмкіндігінше төмен болатындай жасау.
Таңдалған қима осы талаптарға толық дерлік жауап береді.
Жер бөгеті және су қоймасында жобаланушы ғимараттар СНиП 2.06.01-86- 2 бөлімі, 50 тарауға сәйкес III топқа жатады. Бұл жағдайда бөгеттің тобын жоғарылату үшін ерекше жағдайлар қажет емес.
Ауыр, орташа, жеңіл, шаң тәрізді, орман тәрізді саздақты және құмды байланысқан топырақтар бөгеттің суға төтеп беретін барлық бөліктеріне ең жақсы шикізат болып табылады.
Бөгеттің сол және оң жақтарына құмды, саздақты және саз балшықты топырақтар төселеді. Олардың қорлары бөгетті құруға әбден жетеді.
Осы аталған топырақ түрлері бөгет денесін құру үшін алынды. Өзен арнасында бөгеттің табаны ретінде тереңдігі 1,5 метр болып келетін және саздақ әр құмды топырақтардан құрылған жер алынды. Әрі қарай қуаты 7,50-ге дейін және сарғыш-сұр құмды топырақтан, ал төменірек тығыздығы орташа болып келген шаң тәрізді ақшыл көк және сұр-қызғылт түсті құмнан, ал одан төменірек саз балшықтан жасалған [1].
Бөгет профилі шөгуге қарсы беріктілікті қанағаттандыратын қарапайым құлама беткейлері салынған, жоғарғы құлама беткейі монолитті темірбетонмен, ал төменгі беткейі шөппен және дренажды призмамен бекітілген түрде қабылданды. Себебі бөгеттің биіктігі 6...8 метрден асқан жағдайда дренаж қолданылады. Құлама беткейлердің беріктілігі төменде көрсетілген есептеулер негізінде тексерілді.
Профиль келесідей болып қабылданды: жотаныңені-10 м, жоғарғы бөліктің құлама беткейі m1=3,0, ал төменгі құлама беткей m2=2,5. Бөгеттің максимальді биіктігі 17 метр шамасында.
Топырақтан соғылатын бөгеттің құлама беткейлерінің еңістік коэффициенттері 2.1- кестеде келтірілген.
Жобада бөгетті пайдалану, жөндеу үшін және ауыл шаруашылық машиналарының өтуі үшін бөгеттің жотасы бойынша СНиП бойыншаIV топқа (классқа) жататын жол қарастырылған.
Ауыл шаруашылық құрылысы бойынша анықтамаға сәйкес IV топқа жататын жолдардың жүретін бөліктің ені10 м тең. Жотасы бойынша жол саздақ балшықты қоспадан жасалынады және екі бьеф жағынан да темірбетонды бағаналармен қоршалады [2].
Жотасы бойынша жол құмды-саз балшықты қоспадан жасалынады және екі бьеф жағынан да темірбетонды бағаналармен қоршалады. Осыған байланысты бөгет төбесінің ені 2.2-кестеде келтірілген.
Берілген шарт бойынша, яғни бөгеттегің биіктігі 17 метр болғандықтан, ол бөгет төмен немесе жоғары деңгейлі бөгетке жатады.
Сондықтан бөгеттің үстіңгі жағындағы беткей ұзындығы вгр.п = 10 м етіп қабылданды.
Бөгеттің негізгі (құрамы) материалы саздақ болғандықтан және берілген биіктігі Н = м болғандықтан, еңістігін яғни жоғарғы бьефті m1 = 3,0 төменгі бьефті m2 = 2,5 етіп қабылдаймыз.
Бөгетті тұрғызуға қажетті басқа да мәліметтерді берілген тапсырмадан аламыз.
Берілген мәндер:
1) Желдің жылдамдығы, ;
2) Толқынның басталу қашықтығы, ;
3) Бөгеттің сүзілу коэфициенті, ;
4) Қабылданған су мөлшері, ;
5) Шығарылған су мөлшері, .
Судың биіктігі, яғни бөгеттегі су тереңдігінің жоғары қалыпты деңгейдегі нүктеден бөгетттің биіктігіне дейінгі арақашықтықты табу үшін, ең алдымен судың тереңдігін анықтаймыз.
(2.1)
Плотинаның биіктігін анықтаймыз:
(2.2)
мұндағы:- ең жоғарғы су деңгейінен бөгеттің жотасына дейінгі аралық;
(2.3)
мұндағы:- желдің әсерінен болатын толқынның көтерілуі;
- толқынның бөгеттің құлама беткейіне шапшу биіктігі;
а - қосымша биіктік құрылымның класына байланысты қабылданады, а=0,5м;
Енді, еңістіктің желдік биіктігін табамыз. Ол
(2.4)
мұндағы: - тәжірибе коэфициенті ();
D - толқынның басталу қашықтығы;
- бөгетке тік бағытта әсер етуші күшпен бөгет өсінің арасындағы бұрыш.
hH=0,0208W54Д, м(2.5)
hH=0,0208W54Д13=0,0208·1454·121 3=1,3 м
Бөгеттің биіктігі 6...8м-ден артқанда оны көбінесе дренажбен жабдықтайды. Дренаж депрессия сызығын төмендетеді, бөгеттің денесінен сүзілген суды төменгі беткейге шығармай жинап, төменгі бьефке ағызады. Дренаж қабылдағыштан және жиналған суды тасымалдап бөгеттің денесінен шығарып жіберуге арналған бөлшектерден тұрады. Қабылдағыш бөгеттің денесімен сүзілген суды қабылдайды, сонымен қатар топырақ құрамындағысүзілуден болуы мүмкін өзгерістерден қорғайды. Горизонтальді дренаждарда қабылдағыш ретінде бірнеше қабатты сүзгіш қолданылады. Сүзіндіні тасымалдау үшін ірі тас немесе құбыр қолданылады. Тік дренаждың қабылдағышы ретінде ұсақ саңылаулы бетон немесе түрлі жасанды минералды талшықтардан жасалған мақта, мата, киіз, плита қолданылады [3].
Ендігі жерде дренаж өлшемдері қабылданады. Дренаждың жоғарғы беткей ұзындығы bдр=2м, дренаждың биіктігі Ндр=3м, жоғарғы баурай коэффициенті m1др =1,0, төменгі байрай коэффициенті m2др =1,5 етіп қабылдаймыз, су болған жағдайда.
Бөгет 10 м-ден жоғары болғандықтан 10 м сайын берма қоямыз. Оның өлшемдері: ені в=3 м, жоғарғы баурай коэффициенті m1б=0,5+m1=0,5+3,0=3,5, төменгі баурай коэффициенті m2б=0,25+1,75=2етіп қабылдаймыз.
Қабылданған және есептелген параметрлер бойынша бөгет қимасы тұрғызылады (сурет 2.1).
2.2Бөгеттің фильтрациялық есебі
Бұл есептің мақсаты:
а) бөгеттің, бөгет астындағы жер қабаттары мен өзен жағаларының сүзілу беріктігін анықтау;
б) бөгеттің беткейлері мен өзен жағаларының орнықтылығын анықтау;
в) бөгеттің су сүзілуін азайтатын құрылым - дренаждың тиімді пішіні менмөлшерлерін дәлелдеп тағайындау.
Бұларды шешу үшін бөгеттің денесіндегі және өзен жағаларындағы депрессия жазықтығының орны анықталып, сүзінді ағынның тегеуріні немесе тегеуріннің градиенті есептелінеді. Оған қоса жоғарғы бьефтен төменгі бьефке сүзіліп шыққан судың шамасы анықталады.
Біртекті топырақтан жасалған бөгеттің су сүзілу есебі
1) Бөгеттің көлденең қимасын тұрғызамыз.
2) Қима сызықтың орналасуын анықтаймыз:
lр = λ · Н= 0,4 · 15 = 6 м; (2.6)
мұндағы: λ - коэффициент, ол мына формула бойынша анықталады:
λ = m11+2· m1=31+2· 3 = 0,4 (2.7)
3) Қима сызық пен дренаждың бас нүктесіне дейінгі аралықты анықтаймыз:
L = lр + (∇ГП - ∇ФПУ) · m1 + b + (∇ГП - ГБ) ·m2 + bб + (∇ГБ - ∇ГДp) · (m2 + 0,25) - (∇ГДp - ∇Т) · m1др = 6+(114,7-113)3+10+(114,7-108)1,75+3 +(108-101)·2- 3·1=57,1м (2.8)
4) Дренаждың бас нүктесіндегі депрессия сызығының ординатасын анықтаймыз:
h1 = L2+ H2 - L=57,12+ 152 - 57,1 = 1,9 м (2.9)
5)Координаттың бас нүктесін анықтаймыз
l = h12 = 1,92 = 0,95 м (2.10)
6) Депрессия сызығын саламыз
(2.11)
Есептелген мәндер 2.1-кестеге енгізіледі.
Кесте 2.1 - Депрессия сызығын анықтау
х, м
10
20
30
40
50
60
у, м
4,36
6,16
7,55
8,72
9,74
10,67
7) Фильтрацияға кететін судың мөлшерін анықтаймыз
q = Kпл·h1= 0,062·1,9 = 0,1178 м³тәул (2.12)
Депрессия сызығы 2.1- суретте көрсетілген.
2.3Бөгет баурайының беріктілігін есептеу
Бөгет беткейлерінің көлбеуліктері алдын - ала қабылданған еді. Бөгеттің төменгі беткейінің орнықтылығына әсер ететін күштің бірі сүзіліп аққан су болып табылады. Бұл ағынның мөлшерлері анықталады. Басқа күштер бөгеттің салмағына, үйкеліске, бөгет құрылатын материалдардың қасиеттеріне байланысты. Орнықтылықты есептеуге керек материал қасиеттері белгілі, демек бөгеттің төменгі беткейінің орнықтылығын есептеп, оның алдын-ала тағайындалған мөлшерінің дұрыс немесе бұрыс екендігін анықтауға болады.
Бөгет табанындағы жер қабатына әсер ететін күштер әсерінен бөгет беткейі опырылып қалуы мүмкін. Опырылған беткеймен бірге жер қабаты да сығылып көтерілуі мүмкін. Опырылған беткей материалы қандай да бір белгілі еттің үстімен жылжып түседі. Бұл бет немесе қисық болуы мүмкін. Айтып отырған беттің түріне байланысты аналитикалық, графоаналитикалық, графикалық және тағы басқа көптеген есеп тәсілдері бар. Беріктілік коэфициенті анықталып, оны допустимый коэфициентпен салыстырамыз.
(2.13)
Куст = Кдоп
Егер Куст Кдоп болса, қабылданған баурайының коэфициентін өзгертеміз және фильтрацияны азайтамыз.
1)а нүктесінен екі сызық жүргіземіз. Біріншісін төменгі беткейге вертикаль жүргіземіз, ал екіншісін төменгі беткейге 85° жүргіземіз.
2)ав және ас кесінділерін анықтаймыз:
ав =11,25 м
ас= 26,25м
3)Бөгеттің жотасы, төменгі баурайы және опырылу контурымен пайда болған ауданды бөлшектерге бөлеміз. Бөлшектердің енін мына формула бойынша анықтаймыз:
в=0,1∙R=0,1∙30=3м (2.14)
мұндағы: R-опырылу контурының радиусы, R=30 м (сурет2.1).
sinα= 0,1n (2.15)
мұндағы: n - қатар номері.
cosα=1-sinα2 (2.16)
4) Жолақтың келтірілген биіктігін анықтаймыз:
hпр=hсух+ (2.17)
мұндағы:hпр- топырақты біртекті топыраққа айналдыру қабаты;
-топырақтың көлем салмағы;
-топырақтың көлем салмағы сулы кезінде;
γнас = (1 - 0,3) · (1,9 - 1) = 0,6 тм3 (2.18)
мұндағы: γт - топырақтың меншікті салмағы, тм3;
n-қуыстылық.
γсух = (1 - 0,3) · 1,9 ·1,13 = 1,5 тм3 (2.19)
Шыққан мәндерді 2.2-кестеге енгіземіз.
Кесте 2.2- Бөгет баурайының беріктілігін есептеу
N полос
Һсух
м
Һмок
М
Һпр
м
Һпр
Һпр
Һпр
С
тм
l,м
Cl
тм
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
9
0,9
0,43
4,1
8,7
11,48
10,33
4,9
0,46
2,25
1,25
7
8,75
8
0,8
0,6
3,2
8,4
11,66
9,33
7
0,46
3,22
1,25
4,7
5,87
7
0,7
0,71
3,1
8
11
7,7
7,8
0,46
3,6
1,25
4,2
5,25
6
0,6
0,8
2,6
7,7
9,88
5,93
7,9
0,46
3,6
1,25
3,6
4,5
5
0,5
0,86
2
7,3
8,72
4,36
7,5
0,46
3,45
1,25
3,4
4,25
4
0,4
0,91
1,4
6,8
7,52
3,01
6,8
0,46
3,13
1,25
3,3
4,12
3
0,3
0,95
1,1
6,4
6,46
1,94
6,14
0,46
2,8
1,25
3
3,75
2
0,2
0,97
0,8
5,9
5,36
1,07
5,2
0,46
2,4
1,25
3
3,75
1
0,1
0,99
0,8
5,4
4,26
0,43
4,23
0,46
1,9
1,25
3
3,75
0
0
1
0,8
4,9
3,16
0
3,16
0,46
1,45
1,25
3
3,75
-1
-0,1
0,99
1,1
4,3
3,42
0,34
3,38
0,46
1,55
1,25
3,1
3,87
-2
-0,2
0,97
1,4
3,2
2,38
0,47
2,31
0,46
1,06
1,25
3,2
4
-3
-0,3
0,95
2
1,4
0,42
1,47
0,46
0,67
1,25
3,3
4,12
-4
-0,4
0,91
0,7
0,48
0,19
0,44
0,46
0,2
Σ=79.7
Σ=36,5
Σ=31,28
Σ=59,73
5)Беріктілік коэффициенті төмендегі формуламен анықталады:
(2.20)
мұндағы: в - жолақ ені, м;
і - сүзілудің еңістігі;
r - моменті;
R - опырылу радиусы, м;
W - опырылу контуры мен төменгі бьефтегі жер бетімен және депрессия сызығының ортасында пайда болған аудан, м2.
Куст =
(2.21) м2
(2.22)
Куст=Кдоп шартына сәйкес бөгетімына сәйкес бөгетіміз 4 - классқа жатқандықтан Кдоп 1,1-ге тең немесе одан үлкен болуы қажет. Есептеулер нәтижесінде Куст=Кдоп болып шықты, яғни бөгетіміз берік.
Есептелген параметрлер бойынша бөгет баурайының беріктігін есептеуге арналған сызба сызылады (сурет2.1).
Топырақтың өз салмағынан жер бетінен h тереңдіктегі кернеуі көлденең ауданның бірлігіне сәйкес келетін топырақтың салмағына Р=γ·h тең болады.
Бөгет топырағы үшін депрессия қисығын біле және бөгеттің осьтік қимасында өз салмағынан Р кернеуді таба отырып, табылған Р негізінде ε шамасын, ал П бойынша топырағының айырмасын анықтауға болады.
Бөгетті тегістеу топырақтың тығыздалуы көрсетілген П жоғары мәнге жететіндей етіп жүргізілген жағдайда, ... жалғасы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН
УНИВЕРСИТЕТІ
Су ресурстары, жерді пайдалану және агротехника кафедрасы
Сумен қамтамасыз ету жүйелерін жобалау
пәні бойынша курстық жоба
ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБАСЫ
Жоба тақырыбы: Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Боралдай өзенінде біртекті топырақтан жасалған бөгеттің жобасын жобалау, Δт=98м, Кф(пл)=0,062 мтәул., Qвып=2,4 м3тәул, Qсбр=17,5 м3тәул.
Мамандығы: 5В080500- Су ресурстары және суды пайдалану
Орындаған:Тұрдалы Д. тобы: АП-17-4тк
Жетекші:Абдикеримов С.А. т.ғ.к., аға оқытушы
Жоба _______________ бағасына қорғалды
(бағасы)
________________2020 ж.
Норма бақылау:
___________________________________ _____________
(қолы, аты-жөні)
Комиссия:
___________________Ахилбеков Ғ.
____________________Нурмашева Г.
Шымкент 2020 ж.
Ф.7.04-04
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Су ресурстары, жерді пайдалану және агротехника кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Каф. меңгерушісі
Султанбекова П.С. ______________
________2020 ж.
Сумен қамтамасыз ету жүйелерін жобалау
пәні бойынша курстық жоба
№ 4ТАПСЫРМА
Студент Тұрдалы Д. тобы АП-17-4тк
Жоба тақырыбы: Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Боралдай өзенінде біртекті топырақтан жасалған бөгеттің жобасын жобалау, Δт=98м, Кф(пл)=0,062 мтәул., Qвып=2,4 м3тәул, Qсбр=17,5 м3тәул.
Берілген мәліметтер: желдің жылдамдығы, толқынның басталу қашықтығы,вгр.п = 10 м, m1 = 3,0, m2 = 2,5.
№
Түсіндірме жазбасының мазмұны
курстық жоба (жұмыс)
Орындалу мерзімі
Көлемі
(парақ саны)
1
Кіріспе
04.09. 2020
1
2
Жалпы бөлім
10.09.2020
7
3
Технологиялықбөлім
19.10.2020
13
4
Қорытынды
27.11.2020
2
5
Пайдаланылғанәдебиеттізімі
28.11.2020
1
№
Графикалық бөлімнің мазмұны
Орындалу мерзімі
Парақ саны
Формат
1
Бас жоспар
1
А1
2
Құбыр диаметрін анықтауға арналған график
4
А4
Әдебиет:
1 Әрінов Қ., Нағымбетов А., Ысқақов М., Серікпаев Н., Жұмағұлов И. Агрономия негіздері.-Астана: Фолиант, 2010.
2 Рау А.Г., Әбдірасылов С.Ә. Гидротехникалық құрылымдардың негіздері және сушаруашылық есептеулер: Су ресурстары және суды пайдалану, Мелиорация, баптау және жерді қорғау маманд. бакалаврлар және магистр. арналған оқу құралы. - Алматы : "Эверо", 2013.
3 Балгерей М.А. Гидротехникалық құрылымдар, оқу құралы - Алматы : "Эверо", 2012.
Тапсырманың берілген күні ______________________________
Жұмысты қорғау күні: 10.12.20ж.
Жұмыс жетекшісі: Абдикеримов С.А. ____________
Тапсырманы орындауға қабылдаған: Тұрдалы Д.____________
Ф.7.04-06
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Аграрлық факультеті
Су ресурстары, жерді пайдалану және агротехника кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Каф. меңгерушісі
Султанбекова П.С. ______________
________2020 ж.
Курстық жоба қорғау
ХАТТАМАСЫ № ______
Сумен қамтамасыз ету жүйелерін жобалау пәні
Студент Тұрдалы Д. тобы АП-17-4тк
Курстық жоба тақырыбы: Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Боралдай өзенінде біртекті топырақтан жасалған бөгеттің жобасын жобалау, Δт=98м, Кф(пл)=0,062 мтәул., Qвып=2,4м3тәул, Qсбр=17,5 м3тәул.
Қорғау кезінде келесі сұрақтарға жауап алынды: 1.___________________________________ ________________________________2.___________________________________ ________________________________3.___________________________________ ________________________________
Курстық жобаны (жұмысты) орындау кезінде алынған балл (60 мүмкіндіктен) ______ , қорғау бағаланды (40 мүмкіндіктен) ________балл
Сомалық баллы ___________.
Жобаның (жұмыстың) бағасы _________________________.
Курстық жоба жетекшісі: Абдикеримов С.А.______________
Комиссия мүшелері: Ахилбеков Ғ.___________________
Комиссия мүшелері: Нурмашева Г.__________________
Қорғау күні _10_ 12 2020ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5
1
Жалпы бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6
1.1
Бөгеттің көлденең қимасының өлшемдерін анықтау ... ... ... ... ...
6
1.2
Бөгеттің фильтрациялық есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
8
1.3
Бөгеттің баурайының беріктілігін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
10
2
Технологиялық бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
13
2.1
Су алатын құрылымды жобалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
13
2.2
Су тастайтын құрылымның жобасын жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
18
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
26
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
28
Кіріспе
Жобаның өзекті мәселесі - Су саласының өзекті мәселелері ретінде келесі жайттарды айтуға болады. Олар: ескірген инфрақұрылым және соның салдарынан болатын судың ысырапсыз пайдалануы; сапалы судың тапшылығы; тариф есептеуде қолданатын тетіктің әлсіздігі; білікті кадрлардың жетіспеушілігі; көршілес мемлекеттермен су бөлу мәселелері.
Курстық жобаның мақсаты:
Гидротехникалық құрылымдар курсы бойынша жүргізілетін есептік-сызба жұмыстарының мақсаты студенттерді ғимараттарды жобалаудың алғашқы дағдыларын, курстың теориялық бөлігін меңгеру, сонымен қатар жобалау бойынша терең түсініктер қалыптастыру. Жобалау мысалдары болып қалыпты топографиялық және геологиялық шарттардағы кіші арынды және аз су шығынды жеңіл әрі әдеттегі қарапайым ғимараттар үлгілері алынды.
Студент ғимаратты жобалаудың орынды әрі ұтымды әдістерін меңгеруі шарт, өзіне берілген мәндері бойынша оңтайлы шешім табу үшін инженерлік ізденіс дағдыларын қалыптастыруы керек.
Пәнді оқытудың мақсаты:
- табиғи жағдайларды құрылыс материалдарының түрлерін біршамалығын ескере, бөгеттер және су өткізгіш құрылымдарды жобалау бойынша негізгі түсініктерді білу;
- бөгеттер түрлері мен құрамын дәлелдеу теорияларымен нақты есептерінің түрі мен әдістерін түсіну;
- жалпы гидротехникалық құрылымдарды есептеу, жобалау, құрастыруға арналған есептерін шешу;
- осы режимдерді реттеу және бөгет жобалаудың нақты дәйектемелерін анықтау, осыған сәйкес болжау жұмыстарын жүргізу;
- топырақ суларының қозғалысының есептерін сараптау.
Курстық жобаның зерттеу объектісі:
Атқаратын негізгі қызыметіне қарай гидротехникалық құрылымдар екі топқа бөлінеді: жалпы және арнайы құрылымдар деп.
Жалпы мақсатқа арналған құрылымдар: су тіректер, су тасымалдаушы, су реттегіш құрылымдар халық шаруашылығының әр саласында пайдаланылады.
Арнайы құрылымдарға: мелиоративтік құрылымдар ; су энергетикалық құрылымдар; су тасымалдауға арналған құрылымдар; ағаш ағызғыштар, балық шаруашылығы құрылымдары; ауыз суы мен лас сулар құрылымдары; су тасқыны мен селмен, топырақ эрозиясымен күресуге арналған құрылымдар; өндіріс қалдықтарын сақтайтын тоғандар жатады.
2 Негізгі бөлімі
2.1 Бөгеттің көлденең қимасының өлшемдерін анықтау
Барлау және іздеу жұмыстарынан бұрын соғылуы тиіс су қоймасының орнындағыБоралдайөзеніне бақылау жүргізілді.
Бөгеттің қимасын таңдау кезінде негізгі шарттар келесідей болды: су қоймасында судың мүмкін болатын үлкен көлеміне құру; бұлақ ағынының жиналуы үшін негізгі арнаға орналастыру немесе жақтарындағы қорғаушы бөгеттердің биіктігі мүмкіндігінше төмен болатындай жасау.
Таңдалған қима осы талаптарға толық дерлік жауап береді.
Жер бөгеті және су қоймасында жобаланушы ғимараттар СНиП 2.06.01-86- 2 бөлімі, 50 тарауға сәйкес III топқа жатады. Бұл жағдайда бөгеттің тобын жоғарылату үшін ерекше жағдайлар қажет емес.
Ауыр, орташа, жеңіл, шаң тәрізді, орман тәрізді саздақты және құмды байланысқан топырақтар бөгеттің суға төтеп беретін барлық бөліктеріне ең жақсы шикізат болып табылады.
Бөгеттің сол және оң жақтарына құмды, саздақты және саз балшықты топырақтар төселеді. Олардың қорлары бөгетті құруға әбден жетеді.
Осы аталған топырақ түрлері бөгет денесін құру үшін алынды. Өзен арнасында бөгеттің табаны ретінде тереңдігі 1,5 метр болып келетін және саздақ әр құмды топырақтардан құрылған жер алынды. Әрі қарай қуаты 7,50-ге дейін және сарғыш-сұр құмды топырақтан, ал төменірек тығыздығы орташа болып келген шаң тәрізді ақшыл көк және сұр-қызғылт түсті құмнан, ал одан төменірек саз балшықтан жасалған [1].
Бөгет профилі шөгуге қарсы беріктілікті қанағаттандыратын қарапайым құлама беткейлері салынған, жоғарғы құлама беткейі монолитті темірбетонмен, ал төменгі беткейі шөппен және дренажды призмамен бекітілген түрде қабылданды. Себебі бөгеттің биіктігі 6...8 метрден асқан жағдайда дренаж қолданылады. Құлама беткейлердің беріктілігі төменде көрсетілген есептеулер негізінде тексерілді.
Профиль келесідей болып қабылданды: жотаныңені-10 м, жоғарғы бөліктің құлама беткейі m1=3,0, ал төменгі құлама беткей m2=2,5. Бөгеттің максимальді биіктігі 17 метр шамасында.
Топырақтан соғылатын бөгеттің құлама беткейлерінің еңістік коэффициенттері 2.1- кестеде келтірілген.
Жобада бөгетті пайдалану, жөндеу үшін және ауыл шаруашылық машиналарының өтуі үшін бөгеттің жотасы бойынша СНиП бойыншаIV топқа (классқа) жататын жол қарастырылған.
Ауыл шаруашылық құрылысы бойынша анықтамаға сәйкес IV топқа жататын жолдардың жүретін бөліктің ені10 м тең. Жотасы бойынша жол саздақ балшықты қоспадан жасалынады және екі бьеф жағынан да темірбетонды бағаналармен қоршалады [2].
Жотасы бойынша жол құмды-саз балшықты қоспадан жасалынады және екі бьеф жағынан да темірбетонды бағаналармен қоршалады. Осыған байланысты бөгет төбесінің ені 2.2-кестеде келтірілген.
Берілген шарт бойынша, яғни бөгеттегің биіктігі 17 метр болғандықтан, ол бөгет төмен немесе жоғары деңгейлі бөгетке жатады.
Сондықтан бөгеттің үстіңгі жағындағы беткей ұзындығы вгр.п = 10 м етіп қабылданды.
Бөгеттің негізгі (құрамы) материалы саздақ болғандықтан және берілген биіктігі Н = м болғандықтан, еңістігін яғни жоғарғы бьефті m1 = 3,0 төменгі бьефті m2 = 2,5 етіп қабылдаймыз.
Бөгетті тұрғызуға қажетті басқа да мәліметтерді берілген тапсырмадан аламыз.
Берілген мәндер:
1) Желдің жылдамдығы, ;
2) Толқынның басталу қашықтығы, ;
3) Бөгеттің сүзілу коэфициенті, ;
4) Қабылданған су мөлшері, ;
5) Шығарылған су мөлшері, .
Судың биіктігі, яғни бөгеттегі су тереңдігінің жоғары қалыпты деңгейдегі нүктеден бөгетттің биіктігіне дейінгі арақашықтықты табу үшін, ең алдымен судың тереңдігін анықтаймыз.
(2.1)
Плотинаның биіктігін анықтаймыз:
(2.2)
мұндағы:- ең жоғарғы су деңгейінен бөгеттің жотасына дейінгі аралық;
(2.3)
мұндағы:- желдің әсерінен болатын толқынның көтерілуі;
- толқынның бөгеттің құлама беткейіне шапшу биіктігі;
а - қосымша биіктік құрылымның класына байланысты қабылданады, а=0,5м;
Енді, еңістіктің желдік биіктігін табамыз. Ол
(2.4)
мұндағы: - тәжірибе коэфициенті ();
D - толқынның басталу қашықтығы;
- бөгетке тік бағытта әсер етуші күшпен бөгет өсінің арасындағы бұрыш.
hH=0,0208W54Д, м(2.5)
hH=0,0208W54Д13=0,0208·1454·121 3=1,3 м
Бөгеттің биіктігі 6...8м-ден артқанда оны көбінесе дренажбен жабдықтайды. Дренаж депрессия сызығын төмендетеді, бөгеттің денесінен сүзілген суды төменгі беткейге шығармай жинап, төменгі бьефке ағызады. Дренаж қабылдағыштан және жиналған суды тасымалдап бөгеттің денесінен шығарып жіберуге арналған бөлшектерден тұрады. Қабылдағыш бөгеттің денесімен сүзілген суды қабылдайды, сонымен қатар топырақ құрамындағысүзілуден болуы мүмкін өзгерістерден қорғайды. Горизонтальді дренаждарда қабылдағыш ретінде бірнеше қабатты сүзгіш қолданылады. Сүзіндіні тасымалдау үшін ірі тас немесе құбыр қолданылады. Тік дренаждың қабылдағышы ретінде ұсақ саңылаулы бетон немесе түрлі жасанды минералды талшықтардан жасалған мақта, мата, киіз, плита қолданылады [3].
Ендігі жерде дренаж өлшемдері қабылданады. Дренаждың жоғарғы беткей ұзындығы bдр=2м, дренаждың биіктігі Ндр=3м, жоғарғы баурай коэффициенті m1др =1,0, төменгі байрай коэффициенті m2др =1,5 етіп қабылдаймыз, су болған жағдайда.
Бөгет 10 м-ден жоғары болғандықтан 10 м сайын берма қоямыз. Оның өлшемдері: ені в=3 м, жоғарғы баурай коэффициенті m1б=0,5+m1=0,5+3,0=3,5, төменгі баурай коэффициенті m2б=0,25+1,75=2етіп қабылдаймыз.
Қабылданған және есептелген параметрлер бойынша бөгет қимасы тұрғызылады (сурет 2.1).
2.2Бөгеттің фильтрациялық есебі
Бұл есептің мақсаты:
а) бөгеттің, бөгет астындағы жер қабаттары мен өзен жағаларының сүзілу беріктігін анықтау;
б) бөгеттің беткейлері мен өзен жағаларының орнықтылығын анықтау;
в) бөгеттің су сүзілуін азайтатын құрылым - дренаждың тиімді пішіні менмөлшерлерін дәлелдеп тағайындау.
Бұларды шешу үшін бөгеттің денесіндегі және өзен жағаларындағы депрессия жазықтығының орны анықталып, сүзінді ағынның тегеуріні немесе тегеуріннің градиенті есептелінеді. Оған қоса жоғарғы бьефтен төменгі бьефке сүзіліп шыққан судың шамасы анықталады.
Біртекті топырақтан жасалған бөгеттің су сүзілу есебі
1) Бөгеттің көлденең қимасын тұрғызамыз.
2) Қима сызықтың орналасуын анықтаймыз:
lр = λ · Н= 0,4 · 15 = 6 м; (2.6)
мұндағы: λ - коэффициент, ол мына формула бойынша анықталады:
λ = m11+2· m1=31+2· 3 = 0,4 (2.7)
3) Қима сызық пен дренаждың бас нүктесіне дейінгі аралықты анықтаймыз:
L = lр + (∇ГП - ∇ФПУ) · m1 + b + (∇ГП - ГБ) ·m2 + bб + (∇ГБ - ∇ГДp) · (m2 + 0,25) - (∇ГДp - ∇Т) · m1др = 6+(114,7-113)3+10+(114,7-108)1,75+3 +(108-101)·2- 3·1=57,1м (2.8)
4) Дренаждың бас нүктесіндегі депрессия сызығының ординатасын анықтаймыз:
h1 = L2+ H2 - L=57,12+ 152 - 57,1 = 1,9 м (2.9)
5)Координаттың бас нүктесін анықтаймыз
l = h12 = 1,92 = 0,95 м (2.10)
6) Депрессия сызығын саламыз
(2.11)
Есептелген мәндер 2.1-кестеге енгізіледі.
Кесте 2.1 - Депрессия сызығын анықтау
х, м
10
20
30
40
50
60
у, м
4,36
6,16
7,55
8,72
9,74
10,67
7) Фильтрацияға кететін судың мөлшерін анықтаймыз
q = Kпл·h1= 0,062·1,9 = 0,1178 м³тәул (2.12)
Депрессия сызығы 2.1- суретте көрсетілген.
2.3Бөгет баурайының беріктілігін есептеу
Бөгет беткейлерінің көлбеуліктері алдын - ала қабылданған еді. Бөгеттің төменгі беткейінің орнықтылығына әсер ететін күштің бірі сүзіліп аққан су болып табылады. Бұл ағынның мөлшерлері анықталады. Басқа күштер бөгеттің салмағына, үйкеліске, бөгет құрылатын материалдардың қасиеттеріне байланысты. Орнықтылықты есептеуге керек материал қасиеттері белгілі, демек бөгеттің төменгі беткейінің орнықтылығын есептеп, оның алдын-ала тағайындалған мөлшерінің дұрыс немесе бұрыс екендігін анықтауға болады.
Бөгет табанындағы жер қабатына әсер ететін күштер әсерінен бөгет беткейі опырылып қалуы мүмкін. Опырылған беткеймен бірге жер қабаты да сығылып көтерілуі мүмкін. Опырылған беткей материалы қандай да бір белгілі еттің үстімен жылжып түседі. Бұл бет немесе қисық болуы мүмкін. Айтып отырған беттің түріне байланысты аналитикалық, графоаналитикалық, графикалық және тағы басқа көптеген есеп тәсілдері бар. Беріктілік коэфициенті анықталып, оны допустимый коэфициентпен салыстырамыз.
(2.13)
Куст = Кдоп
Егер Куст Кдоп болса, қабылданған баурайының коэфициентін өзгертеміз және фильтрацияны азайтамыз.
1)а нүктесінен екі сызық жүргіземіз. Біріншісін төменгі беткейге вертикаль жүргіземіз, ал екіншісін төменгі беткейге 85° жүргіземіз.
2)ав және ас кесінділерін анықтаймыз:
ав =11,25 м
ас= 26,25м
3)Бөгеттің жотасы, төменгі баурайы және опырылу контурымен пайда болған ауданды бөлшектерге бөлеміз. Бөлшектердің енін мына формула бойынша анықтаймыз:
в=0,1∙R=0,1∙30=3м (2.14)
мұндағы: R-опырылу контурының радиусы, R=30 м (сурет2.1).
sinα= 0,1n (2.15)
мұндағы: n - қатар номері.
cosα=1-sinα2 (2.16)
4) Жолақтың келтірілген биіктігін анықтаймыз:
hпр=hсух+ (2.17)
мұндағы:hпр- топырақты біртекті топыраққа айналдыру қабаты;
-топырақтың көлем салмағы;
-топырақтың көлем салмағы сулы кезінде;
γнас = (1 - 0,3) · (1,9 - 1) = 0,6 тм3 (2.18)
мұндағы: γт - топырақтың меншікті салмағы, тм3;
n-қуыстылық.
γсух = (1 - 0,3) · 1,9 ·1,13 = 1,5 тм3 (2.19)
Шыққан мәндерді 2.2-кестеге енгіземіз.
Кесте 2.2- Бөгет баурайының беріктілігін есептеу
N полос
Һсух
м
Һмок
М
Һпр
м
Һпр
Һпр
Һпр
С
тм
l,м
Cl
тм
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
9
0,9
0,43
4,1
8,7
11,48
10,33
4,9
0,46
2,25
1,25
7
8,75
8
0,8
0,6
3,2
8,4
11,66
9,33
7
0,46
3,22
1,25
4,7
5,87
7
0,7
0,71
3,1
8
11
7,7
7,8
0,46
3,6
1,25
4,2
5,25
6
0,6
0,8
2,6
7,7
9,88
5,93
7,9
0,46
3,6
1,25
3,6
4,5
5
0,5
0,86
2
7,3
8,72
4,36
7,5
0,46
3,45
1,25
3,4
4,25
4
0,4
0,91
1,4
6,8
7,52
3,01
6,8
0,46
3,13
1,25
3,3
4,12
3
0,3
0,95
1,1
6,4
6,46
1,94
6,14
0,46
2,8
1,25
3
3,75
2
0,2
0,97
0,8
5,9
5,36
1,07
5,2
0,46
2,4
1,25
3
3,75
1
0,1
0,99
0,8
5,4
4,26
0,43
4,23
0,46
1,9
1,25
3
3,75
0
0
1
0,8
4,9
3,16
0
3,16
0,46
1,45
1,25
3
3,75
-1
-0,1
0,99
1,1
4,3
3,42
0,34
3,38
0,46
1,55
1,25
3,1
3,87
-2
-0,2
0,97
1,4
3,2
2,38
0,47
2,31
0,46
1,06
1,25
3,2
4
-3
-0,3
0,95
2
1,4
0,42
1,47
0,46
0,67
1,25
3,3
4,12
-4
-0,4
0,91
0,7
0,48
0,19
0,44
0,46
0,2
Σ=79.7
Σ=36,5
Σ=31,28
Σ=59,73
5)Беріктілік коэффициенті төмендегі формуламен анықталады:
(2.20)
мұндағы: в - жолақ ені, м;
і - сүзілудің еңістігі;
r - моменті;
R - опырылу радиусы, м;
W - опырылу контуры мен төменгі бьефтегі жер бетімен және депрессия сызығының ортасында пайда болған аудан, м2.
Куст =
(2.21) м2
(2.22)
Куст=Кдоп шартына сәйкес бөгетімына сәйкес бөгетіміз 4 - классқа жатқандықтан Кдоп 1,1-ге тең немесе одан үлкен болуы қажет. Есептеулер нәтижесінде Куст=Кдоп болып шықты, яғни бөгетіміз берік.
Есептелген параметрлер бойынша бөгет баурайының беріктігін есептеуге арналған сызба сызылады (сурет2.1).
Топырақтың өз салмағынан жер бетінен h тереңдіктегі кернеуі көлденең ауданның бірлігіне сәйкес келетін топырақтың салмағына Р=γ·h тең болады.
Бөгет топырағы үшін депрессия қисығын біле және бөгеттің осьтік қимасында өз салмағынан Р кернеуді таба отырып, табылған Р негізінде ε шамасын, ал П бойынша топырағының айырмасын анықтауға болады.
Бөгетті тегістеу топырақтың тығыздалуы көрсетілген П жоғары мәнге жететіндей етіп жүргізілген жағдайда, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz