Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы қарым - қатынастар туралы
Қазақстан Республика Білім және ғылым министірлігі
Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті
Филология және тарих факультеті
Реферат
Тақырыбы: Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы қарым-қатынастар
Дайындаған:
Қабылдаған:
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
І. Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы қарым-қатынастар
1. Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы байланыс
Қорытынды
Соңғы жылдары аймақтық интеграция, ғаламдастыру процесімен қатар,
мемлекеттер арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастарда үстемдік
сипаттағы тенденцияға айналды. Орталық Азияда аймақтандыру процесін дамыту
үшін қолайлы алғышарттар бар. Бұл, ең алдымен, аймақты мекендейтін
халықтардың тарихи, географиялық, мәдени және тілдік бірлігі. Сондықтан
Орталық Азия, соның ішінде Өзбекстан сияқты мемлекеттермен ынтымақтастықты ұлғайту Қазақстанның сыртқы саясатының негізгі міндеттері болып қалады.
Өзбекстан мемлекетімен өзара татулық, тұрақты қарым-қатынас - біздің
еліміздің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің маңызды факторы.
Осыған орай, Н.А. Назарбаевтың Қазақстан халқына "Қазақстан 2030"
жолдауында: "Ұлттық мүдделерді қорғауды, сондай-ақ таяудағы және алыс
перпективадағы күштердің тепе-теңдігін қамтамасыз етудегі біздің озық
қаруымыз - интеграция саясаты, бірінші кезекте Қазақстанның, Өзбекстанның
және Қырғызстанның арасындағы Орталық Азиялық Одақты нығайту, қарсы тұру
емес, басқа мемлекеттердің істеріне араласпау, келісімге келу актілері
үстем болуы тиіс" - деп атап көрсетті.
Оның үстіне осы аймақта, яғни Қазақстан, Өзбекстан арасында бірқатар
елеулі мәселелер бар, атап көрсетсек, ауқымды экологиялық, аймақтық
қауіпсіздіктің тиімді жүйесін құру; терроризмге, діни экстремизмге және
есірткі бизнесіне қарсы күрестегі бірлескен қызметті үйлестіру туралы болып.
Орталық Азия мемлекеттерін аймақтық интеграциялау идеясы Біртұтас
Экономикалық Кеңістік (БЭК) құру туралы шартқа 1994 жылы 30 сәуірде
Өзбекстан мен Қазақстан, кейіннен Қырғызстанның қол қоюмен нақты жүзеге
асты. Шартты дамыту барысында 1994 жылғы шілдеде Президенттердің шешімімен Мемлекетаралық Кеңес және оның негізгі институттары құрылды. Осымен қатар Орталық Азиялық Ынтымақтастық және даму банкі (ОАЫДБ) құру туралы келісімгеқол қойылды.
Қазіргі таңда Орталық Азиялық банкісінің қызметін толық мағынасында
жемісті деп айтуға әлі ерте. Қазіргі бар активтерін пайдаланудағы елеулі
кемшіліктер, тиісті жобаларды қарау кезінде бастаманың жеткіліксіздігі
елеулі қол байлау болуда. Оның үстіне тиісті мемлекеттердің өзіне алған
қаржылық міндеттемелерін сақтамауы Банк қызметіне теріс ықпал етуде.
Осы міндеттемелерді тек қана Өзбекстан және Қазақстан мемлекеттері орындауда.
Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан және Тәжікстан Президенттері
Терроризмге, саяси және діни экстремизмге, трансұлтық ұйымдасқан қылмысқа,
сондай-ақ тараптардың тұрақтылығы мен қауіпсіздігінің өзге де қауіп-
қатеріне қарсы күреске қатысты бірлескен іс-қимыл туралы 2000 жылғы 21
сәуірде қол қойылған шарттың шеңберінде өздеріне алған барлық
міндеттемелерін бұлжытпай сақтау қажеттігін атап көрсетті.
Өзбекстан мен Қазақстан арасындағы тұрақтылықты нығайту үшін достық
маңыздың зор екенін атап өтпеуге болмайды. Ал экономикалық қатынаста, екі
жақтың күш-жігерілілігі негіз болып келеді. Қазақстанның Өзбекстанмен
осындай екі жақты қатынастары жемісті түрде дамып келеді, өйткені олардың
негізіне тәуелсіздік, шекараларының бұзылмауы, бір-бірінің ішкі істеріне
араласпау, тең құқылық және өзара тиімділік сияқты әмбебап принциптер
алынған.
Өзбекстанмен ынтымақтастық - Қазақстанның Орталық Азиядағы саясатында басымдық берілетін бағыта. Бұл Өзбекстанның экономикалық әлуеті мен саяси салмағына байланысты. Ішкі тұрақтылықты қамтамасыз етуге жетерлік қол жеткізген, ірі мемлекет болып табылатын Өзбекстан көз жетерлік болашақта
Қазақстан дипломатиясында маңызды орын алатын болады. Біздің елімізбен тату
көршілік пен ынтымақтастықты нығайту қажеттігін Ташкенттің де осыны
қабылдайтыны маңызды. Істің шын мәнінде Қазақстан мен Өзбекстан қарым-
қатынасы Орталық Азия аумағында тұрақтылықтың маңызды факторы.
Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы қарым-қатынастар
Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы экономикалық ынтымақтастық
Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы Дипломатиялық қарым-қатынастары
1992 жылдың 23 қарашасынан бастап бекітілді. ҚР-ның елшілігі ӨР-да 1993
жылдың қарашасынан, ал ӨР-дің Елшілігі ҚР-да 1993 жылдың шілдесінен бастап
жұмыс істейді.
Екі мемлекет арасындағы қарым-қатынаста негізге алынатын принциптер
Қазақстан Республикасы мен Өзбекстан Республикасы арасындағы Достық,
ынтымақтастық және өзара көмек көрсету туралы шартта белгіленген.
Құжатқа 1992 жылдың 24 маусымында қол қйылды. Шартта екі жақты экономикалық ынтымақтастықты дамытуға айрықша көңіл бөлінеді. Осы мақсаттарда Тараптар сауда-саттықта бір-біріне анағұрлым қолайлы режим беруге, сондай-ақ барлық деңгейлерде өзара тиімді экономикалық және сауда қатынастарын дамытуды көтермелеуге, тікелей инвестицияларға арналған жағдайды жақсартуға,бірлескен кәспорындар құруға міндеттеді.
Президент Н.А. Назарбаевтың 1994 жылғы 10-12 қаңтар аралығындағы
Ташкентке сапар барысында қол қойылған, Біртұтас экономикалық кеңістікті
құру туралы шарт Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы жан-жақты, әсіресе
экономикалық ынтымақтастықты одан әрі тереңдетуге жәрдемдесті. Осы келімге
сәйкес мыналар ұсынылады:
. капитал және жұмыс күшімен тауардың еркін айналымы үшін құқықтық
қызмет көрсету экономикалық және ұжымдық жағдай құру
. көлік және коммуникация салаларында саясатты келісіп жүргізу
. тиімді бәсекелестік үшін жағдайлар тудыру: монополияға қарсы
тетіктерді реттеу
. осы мемлекеттердің нарығында өзара сауданың еркін бағасын қолдану,
тауар өтімділігінің шектелуінің бір жақты әрекеттерін болдырмау. Бұдан
басқа осы шартта: несиелік есеп айырысу, салық, бюджет, баға, кеден және
валюта саясатын жүргізген кезде өзара іс-қимыл жасау туралы айтылады.
Мемлекет басшылары осы құжатта БЭК , ТМД экономикалық одағын құру туралы
шартты, сондай-ақ 1994-2000 жылдарға арналған экономикалық интеграцияны
тереңдету жөніндегі екі жақты бағдарламаны іске асыру мақсатында құрылады
деп пікір білдірді.
Қазақстан, Өзбекстан елдерінің интегрциясы аймақтық оқшаулануды
белгілемеіді, керісінше ТМД шеңберінде өтіп жатқан интеграциялық процесінде
жолсерік және өткізгіш болып отыр.Осы келісімді - іске асыруда 1994 жылдың 8-ші шілдесінде АлматыдаПрезиденттердің кездесуі болды, мұнда қатысушылар өмірлік маңыздымүдделерге жауап беретін көптеген негізгі құжаттар қабылдады. Сонымен қатарОрта азиялық ынтымақтастықпен даму банкін құру туралы шешім қабылданды, осы қордың салықтары Өзбекстан - 918 мың доллар, Қазақстан - 833 мың доллар,Қырғызстан - 333 мың доллар. Қаржы және төлем қатынастары саласындаынтымақтасу үшін, ОЫДБ сауда және басқа операцияларда мемлекетаралық есепайырысудың санқырларын іске асырады. Төлем және ақша салудың мәселелеріншешеді, сондай-ақ бірлескен кәсіпорын құру, стратегиялық бағдарламаларғанесие бөлу, жалпы аймақтық нысандарды қаржыландыру ісиеріне жәрдемдеседі.Банктың басқару органы болып "банк Кеңесі" табылады, құрамына әр жақтан бір-бір сенімді уәкіл кіреді. Банк орыны Алматы.
Орта азияны интеграциялау процесінде 1995 ж 14 сәуірде Шымкентте өтіп кездесу аса маңызды болды. Бұл кездесуде 1994 ж 30 сәуірде Шолпан-атада қабылданған біртұтас экономикалық аймақ құру туралы келесімін жүзеге асырудың негізгі процесі қаралды. Қатысқан мемлекеттер ұмтылыс жасап, яғни интеграциялық процесс өз жемісін беру қажет деді.1997 ж. 10 наурызда ҚР, ӨР, ҚР - ның арасындағы мәңгі достастық үш
жақты шарты ынтымақтастықты дамытудағы тағы бір маңызды қадам болды.
Бұл құжаттан соң ҚР мен ӨР- нің арасындағы экономикалық кеңістік шеңберінде әріптестіктің тиімді жақтарын тереңдету тәсілдерін табуға, тиімді
экономикалық жағдай туындатып, оны дамытуға, шаруашылық субъектілері
арасында тікелей байланыстар орнатуға өте зор ықпалын көрсетті.
Қазақстан мен Өзбекстан арасында мұнай, ... жалғасы
Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті
Филология және тарих факультеті
Реферат
Тақырыбы: Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы қарым-қатынастар
Дайындаған:
Қабылдаған:
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
І. Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы қарым-қатынастар
1. Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы байланыс
Қорытынды
Соңғы жылдары аймақтық интеграция, ғаламдастыру процесімен қатар,
мемлекеттер арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастарда үстемдік
сипаттағы тенденцияға айналды. Орталық Азияда аймақтандыру процесін дамыту
үшін қолайлы алғышарттар бар. Бұл, ең алдымен, аймақты мекендейтін
халықтардың тарихи, географиялық, мәдени және тілдік бірлігі. Сондықтан
Орталық Азия, соның ішінде Өзбекстан сияқты мемлекеттермен ынтымақтастықты ұлғайту Қазақстанның сыртқы саясатының негізгі міндеттері болып қалады.
Өзбекстан мемлекетімен өзара татулық, тұрақты қарым-қатынас - біздің
еліміздің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің маңызды факторы.
Осыған орай, Н.А. Назарбаевтың Қазақстан халқына "Қазақстан 2030"
жолдауында: "Ұлттық мүдделерді қорғауды, сондай-ақ таяудағы және алыс
перпективадағы күштердің тепе-теңдігін қамтамасыз етудегі біздің озық
қаруымыз - интеграция саясаты, бірінші кезекте Қазақстанның, Өзбекстанның
және Қырғызстанның арасындағы Орталық Азиялық Одақты нығайту, қарсы тұру
емес, басқа мемлекеттердің істеріне араласпау, келісімге келу актілері
үстем болуы тиіс" - деп атап көрсетті.
Оның үстіне осы аймақта, яғни Қазақстан, Өзбекстан арасында бірқатар
елеулі мәселелер бар, атап көрсетсек, ауқымды экологиялық, аймақтық
қауіпсіздіктің тиімді жүйесін құру; терроризмге, діни экстремизмге және
есірткі бизнесіне қарсы күрестегі бірлескен қызметті үйлестіру туралы болып.
Орталық Азия мемлекеттерін аймақтық интеграциялау идеясы Біртұтас
Экономикалық Кеңістік (БЭК) құру туралы шартқа 1994 жылы 30 сәуірде
Өзбекстан мен Қазақстан, кейіннен Қырғызстанның қол қоюмен нақты жүзеге
асты. Шартты дамыту барысында 1994 жылғы шілдеде Президенттердің шешімімен Мемлекетаралық Кеңес және оның негізгі институттары құрылды. Осымен қатар Орталық Азиялық Ынтымақтастық және даму банкі (ОАЫДБ) құру туралы келісімгеқол қойылды.
Қазіргі таңда Орталық Азиялық банкісінің қызметін толық мағынасында
жемісті деп айтуға әлі ерте. Қазіргі бар активтерін пайдаланудағы елеулі
кемшіліктер, тиісті жобаларды қарау кезінде бастаманың жеткіліксіздігі
елеулі қол байлау болуда. Оның үстіне тиісті мемлекеттердің өзіне алған
қаржылық міндеттемелерін сақтамауы Банк қызметіне теріс ықпал етуде.
Осы міндеттемелерді тек қана Өзбекстан және Қазақстан мемлекеттері орындауда.
Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан және Тәжікстан Президенттері
Терроризмге, саяси және діни экстремизмге, трансұлтық ұйымдасқан қылмысқа,
сондай-ақ тараптардың тұрақтылығы мен қауіпсіздігінің өзге де қауіп-
қатеріне қарсы күреске қатысты бірлескен іс-қимыл туралы 2000 жылғы 21
сәуірде қол қойылған шарттың шеңберінде өздеріне алған барлық
міндеттемелерін бұлжытпай сақтау қажеттігін атап көрсетті.
Өзбекстан мен Қазақстан арасындағы тұрақтылықты нығайту үшін достық
маңыздың зор екенін атап өтпеуге болмайды. Ал экономикалық қатынаста, екі
жақтың күш-жігерілілігі негіз болып келеді. Қазақстанның Өзбекстанмен
осындай екі жақты қатынастары жемісті түрде дамып келеді, өйткені олардың
негізіне тәуелсіздік, шекараларының бұзылмауы, бір-бірінің ішкі істеріне
араласпау, тең құқылық және өзара тиімділік сияқты әмбебап принциптер
алынған.
Өзбекстанмен ынтымақтастық - Қазақстанның Орталық Азиядағы саясатында басымдық берілетін бағыта. Бұл Өзбекстанның экономикалық әлуеті мен саяси салмағына байланысты. Ішкі тұрақтылықты қамтамасыз етуге жетерлік қол жеткізген, ірі мемлекет болып табылатын Өзбекстан көз жетерлік болашақта
Қазақстан дипломатиясында маңызды орын алатын болады. Біздің елімізбен тату
көршілік пен ынтымақтастықты нығайту қажеттігін Ташкенттің де осыны
қабылдайтыны маңызды. Істің шын мәнінде Қазақстан мен Өзбекстан қарым-
қатынасы Орталық Азия аумағында тұрақтылықтың маңызды факторы.
Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы қарым-қатынастар
Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы экономикалық ынтымақтастық
Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы Дипломатиялық қарым-қатынастары
1992 жылдың 23 қарашасынан бастап бекітілді. ҚР-ның елшілігі ӨР-да 1993
жылдың қарашасынан, ал ӨР-дің Елшілігі ҚР-да 1993 жылдың шілдесінен бастап
жұмыс істейді.
Екі мемлекет арасындағы қарым-қатынаста негізге алынатын принциптер
Қазақстан Республикасы мен Өзбекстан Республикасы арасындағы Достық,
ынтымақтастық және өзара көмек көрсету туралы шартта белгіленген.
Құжатқа 1992 жылдың 24 маусымында қол қйылды. Шартта екі жақты экономикалық ынтымақтастықты дамытуға айрықша көңіл бөлінеді. Осы мақсаттарда Тараптар сауда-саттықта бір-біріне анағұрлым қолайлы режим беруге, сондай-ақ барлық деңгейлерде өзара тиімді экономикалық және сауда қатынастарын дамытуды көтермелеуге, тікелей инвестицияларға арналған жағдайды жақсартуға,бірлескен кәспорындар құруға міндеттеді.
Президент Н.А. Назарбаевтың 1994 жылғы 10-12 қаңтар аралығындағы
Ташкентке сапар барысында қол қойылған, Біртұтас экономикалық кеңістікті
құру туралы шарт Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы жан-жақты, әсіресе
экономикалық ынтымақтастықты одан әрі тереңдетуге жәрдемдесті. Осы келімге
сәйкес мыналар ұсынылады:
. капитал және жұмыс күшімен тауардың еркін айналымы үшін құқықтық
қызмет көрсету экономикалық және ұжымдық жағдай құру
. көлік және коммуникация салаларында саясатты келісіп жүргізу
. тиімді бәсекелестік үшін жағдайлар тудыру: монополияға қарсы
тетіктерді реттеу
. осы мемлекеттердің нарығында өзара сауданың еркін бағасын қолдану,
тауар өтімділігінің шектелуінің бір жақты әрекеттерін болдырмау. Бұдан
басқа осы шартта: несиелік есеп айырысу, салық, бюджет, баға, кеден және
валюта саясатын жүргізген кезде өзара іс-қимыл жасау туралы айтылады.
Мемлекет басшылары осы құжатта БЭК , ТМД экономикалық одағын құру туралы
шартты, сондай-ақ 1994-2000 жылдарға арналған экономикалық интеграцияны
тереңдету жөніндегі екі жақты бағдарламаны іске асыру мақсатында құрылады
деп пікір білдірді.
Қазақстан, Өзбекстан елдерінің интегрциясы аймақтық оқшаулануды
белгілемеіді, керісінше ТМД шеңберінде өтіп жатқан интеграциялық процесінде
жолсерік және өткізгіш болып отыр.Осы келісімді - іске асыруда 1994 жылдың 8-ші шілдесінде АлматыдаПрезиденттердің кездесуі болды, мұнда қатысушылар өмірлік маңыздымүдделерге жауап беретін көптеген негізгі құжаттар қабылдады. Сонымен қатарОрта азиялық ынтымақтастықпен даму банкін құру туралы шешім қабылданды, осы қордың салықтары Өзбекстан - 918 мың доллар, Қазақстан - 833 мың доллар,Қырғызстан - 333 мың доллар. Қаржы және төлем қатынастары саласындаынтымақтасу үшін, ОЫДБ сауда және басқа операцияларда мемлекетаралық есепайырысудың санқырларын іске асырады. Төлем және ақша салудың мәселелеріншешеді, сондай-ақ бірлескен кәсіпорын құру, стратегиялық бағдарламаларғанесие бөлу, жалпы аймақтық нысандарды қаржыландыру ісиеріне жәрдемдеседі.Банктың басқару органы болып "банк Кеңесі" табылады, құрамына әр жақтан бір-бір сенімді уәкіл кіреді. Банк орыны Алматы.
Орта азияны интеграциялау процесінде 1995 ж 14 сәуірде Шымкентте өтіп кездесу аса маңызды болды. Бұл кездесуде 1994 ж 30 сәуірде Шолпан-атада қабылданған біртұтас экономикалық аймақ құру туралы келесімін жүзеге асырудың негізгі процесі қаралды. Қатысқан мемлекеттер ұмтылыс жасап, яғни интеграциялық процесс өз жемісін беру қажет деді.1997 ж. 10 наурызда ҚР, ӨР, ҚР - ның арасындағы мәңгі достастық үш
жақты шарты ынтымақтастықты дамытудағы тағы бір маңызды қадам болды.
Бұл құжаттан соң ҚР мен ӨР- нің арасындағы экономикалық кеңістік шеңберінде әріптестіктің тиімді жақтарын тереңдету тәсілдерін табуға, тиімді
экономикалық жағдай туындатып, оны дамытуға, шаруашылық субъектілері
арасында тікелей байланыстар орнатуға өте зор ықпалын көрсетті.
Қазақстан мен Өзбекстан арасында мұнай, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz