Триангуляция туралы түсінік

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

3 Триангуляция туралы жалпы түсінік алу.

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

Орындаған

Саулебеков Д. Ж

Жетекші

Шәкерова Қ. Б.

Н. Бақылау

Бекіткен

Триангуляция туралы жалпы түсінік алу.

Белгі

Парақтар

Семей қаласының Шәкәрім атындағы МУ

ГК-807

К Ж

3. 1 Триангуляция туралы түсінік.

Триангуляция барлық үш бұрышты өлшейтін бір басқа үшбұрышқа жанасатын топты білдіреді; екі немесе одан да көп пункттердің белгілі координаттары бар, қалған пункттердің координаттары анықтауға жатады. Үшбұрыштар тобы тұтас желіні немесе үшбұрыштар тізбегін құрайды.

Триангуляция пункттерінің координаттары әдетте МНК бойынша қатаң теңестіру алгоритмдерін іске асыратын бағдарламалар бойынша ЭЕМ-де есептеледі. Триангуляцияны алдын ала өңдеу сатысында үшбұрыштарды бірінен кейін бірі шешеді. Біздің геодезия курсында біз тек бір үшбұрыштың шешімін қарастырамыз.

Бірінші үшбұрышта ABP (сурет. 2. 24) екі шыңның координаттары белгілі (A және B) және оның шешімі келесі тәртіпте орындалады:

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_24.gif$

Сур. 3. 1

Триангуляцияның жеке үшбұрышы.

1. Өлшенген бұрыштардың сомасын есептейді,

2. Назарға ала отырып, бұл үшбұрыш Σβ = 180 есептейді угловую невязку:

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_97.jpg$ (2)

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

3. Өйткені

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_98.jpg$ (3)

мұндай жағдайда

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_99.jpg$ (4)

Бұл теңдеу β үш белгісіз түзетулерден тұрады және оны екі қосымша шарт болған жағдайда ғана шешуге болады.

Бұл шарттар түрі бар:

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_100.jpg$ (5)

бұл қайдан келеді

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_1011.jpg$ (6)

4. Түзетілген бұрыштардың мәнін есептейді:

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_102.jpg$ (7)

5. A және B тармақтары арасында кері есепті шешеді αAB Дирекция бұрышын және AB жағының S3 ұзындығын есептейді.

6. Синус теоремасы бойынша AP және BP жақтарының ұзындығын табады:

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_103.jpg$ (8)

7. AP және BP жақтарының Дирекция бұрыштарын есептейді:

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_104.jpg$ (9)

8. А тармағынан P пунктіне және бақылау үшін B тармағынан P пунктіне тікелей геодезиялық есепті шешеді; бұл ретте екі шешім де сәйкес келуі тиіс.

Триангуляцияның тұтас желілерінде үшбұрыштардағы бұрыштардан басқа, үшбұрыштардың жекелеген жақтарының ұзындығын және кейбір бағыттардың дирекциялық бұрыштарын өлшейді; бұл өлшемдер үлкен дәлдікпен орындалады және қосымша бастапқы деректердің рөлін атқарады. Триангуляцияның тұтас желілерін теңестіру кезінде оларда мынадай шарттар туындауы мүмкін:

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

пішін шарттары,
бұрыш сомасының шарттары,
көкжиек шарттары,
полюстік шарттар,
базистік шарттар,
Дирекция бұрыштарының шарттары,
координаттық шарттар.

Еркін триангуляция желісінде шарттар санын есептеу формуласы:

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\2_105.jpg$

мұндағы n-үшбұрыштардағы өлшенген бұрыштардың жалпы саны,

k-желідегі пункттер саны,

g - артық бастапқы деректердің саны.

3. 2 Трилатерация әдістері

3 және 4-сыныпты мемлекеттік геодезиялық желілер трилатерация әдісімен салынуы мүмкін. Трилатерация, триангуляция сияқты, барлық жақтардың ұзындығы өлшенген тре-бұрыштар жүйесі болып табылады. Үшбұрыштардың шешімінен көлденең бұрыштарды, ал олар арқылы - Тараптардың дирекциялық бұрыштарын анықтайды. Пункттердің координаталарын одан әрі есептеу триангуляция сияқты жүргізіледі.

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\image004.jpg$

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

Сур. 3. 2

Полигонометрия:

а-траверсная (магистральды) ; б - параллактикалық (базистік)

Трилатерация желісіндегі жақтардың ұзындығы, әдетте, радио және жарық өлшегіштермен өлшенеді. Бұл ретте Тараптардың салыстырмалы қателіктері мыналардан аспауы тиіс: 3-сынып үшін- 1 : 100 000, 4 - сынып үшін-1 : 40 000.

Трилатерация әдісі триангуляциямен (сызықтық-бұрыштық триангуляция) үйлесімде тірек желілерін құру үшін қолданылуы мүмкін; бұл ретте желіде үшбұрыштың барлық жақтары мен бұрыштарын өлшейді.

Әдісі полигонометриялық. Триангуляция желісінің дамуы қиын немесе жергілікті күрделі жағдайларға байланысты экономикалық жағынан тиімсіз болатын орманды жазық жерлерде полигонометрия әдісі қолданылады. Бұл әдіс барлық бұрыштары мен жақтары (2, А-суреттер) өлшенетін жүрістер мен полигондар жүйелерін жергілікті жерде төсеуден тұрады. Егер бір пункттің координаттары және бір Тараптың Дирекция бұрышы белгілі болса, онда полигонометриялық жүрістің барлық тармақтарының координаттарын есептеуге болады.

Полигонометриядағы бұрыштар дәлдік теодолиттермен өлшенеді. Полигонометриялық жүрістің жақтарының ұзындығын өлшеу үшін жарық және радиодальдық өлшегіштер, оптикалық - механикалық алыс өлшегіштер, болат және дәнекерленген сымдар, таспалар мен рулеткалар қолданылады. Жақтардың ұзындығы өлшенген бұрыштары бар қосымша геометриялық фигура арқылы өлшенген базистен анықталуы мүмкін. Сондықтан, тараптардың өлшеу тәсіліне байланысты полигонометрияға бөлінеді:

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

а) траверсті немесе магистральды (2-суретті қараңыз, а) - жүріс жақтарын тікелей өлшей отырып;

б) қысқа Базис және жедел параллактикалық бұрыштар бойынша жақтарды жанама анықтауға негізделген саллактикалық немесе базистік (2, Б-сурет) . Бұл ретте тікелей сызықтық өлшеулер минимумға түседі.

Егер аb базисі ПОЛИГОНОМЕТРИЯЛЫҚ жүрістің АВ жағына перпендикуляр болса және оны екіге бөлсе, онда АВ тарапының ұзындығын анықтау үшін аb базисін және φ1 және φ2 параллактикалық бұрыштарын өлшеу жеткілікті.

Кесте№1

Полигонометрия класы

Тараптардың ең көп саны

Жақтардың ұзындығы, км

Өлшеудің орташа квадраттық қателігі

Өлшеудің салыстырмалы қателігі

Полигонометрия класы: 1

Тараптардың ең көп саны: 12

Жақтардың ұзындығы, км: 8-30

Өлшеудің орташа квадраттық қателігі: 0, 4"

Өлшеудің салыстырмалы қателігі: 1 • 400 000

Полигонометрия класы: 2

Тараптардың ең көп саны: 6

Жақтардың ұзындығы, км: 5-18

Өлшеудің орташа квадраттық қателігі: 1, 0

Өлшеудің салыстырмалы қателігі: 1 200 000

Полигонометрия класы: 3

Тараптардың ең көп саны: 6

Жақтардың ұзындығы, км: 3-10

Өлшеудің орташа квадраттық қателігі: 1, 5

Өлшеудің салыстырмалы қателігі: 1 : 100 000

Полигонометрия класы:

4

Тараптардың ең көп саны: 20

Жақтардың ұзындығы, км:

0, 25-2

Өлшеудің орташа квадраттық қателігі: 2, 0

Өлшеудің салыстырмалы қателігі:

1 • 40 000

Жарық өлшегіш техниканы қолдану полигонометрия әдісін дамыту үшін кең мүмкіндіктер ашты. ТМД-ның Мемлекеттік Геодезиялық желісін құру туралы нұсқаулыққа сәйкес, құрастырудың дәлдігі бойынша полигонометрия триангуляцияға теңестіріледі және соңғысының тиісті сыныптарын ауыстыра алады. Әдетте, полигонометрия әдісін триангуляция жоғары белгілерді жаппай салуды талап ететін аудандарда қолданған жөн.

1-сынып полигонометриясы 700-800 км периметрі бар бірінші сынып полигонының буындарын құрайтын меридиандар мен жүріс параллельдері бойынша созылған түрінде құрылады. 2-сыныпты Полигонометрия триангуляция немесе 1-сыныпты полигонометрия полигондарының ішінде 150-180 км периметрі бар тұйық полигондар желісі түрінде дамиды.

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

3 және 4-сыныптағы Полигонометрия жоғары сыныптағы мемлекеттік геодезиялық желі пункттеріне сүйенетін тораптық пункттері бар жүрістер немесе жеке жүрістер жүйесі түрінде құрылады. Полигонометрияның негізгі сипаттамалары 2-кестеде келтірілген.

Мемлекеттік нивелирлік желі. Мемлекеттік нивелйрлік желі пункттерінің биіктігін геометриялық нивелирлеу әдісімен анықтайды. Дәлдігі мен мақсаты бойынша Мемлекеттік нивелирлік желі I, II, III және IV сыныптардың желілеріне бөлінеді.

I және II сыныптардың нивелирлік желілері басты биіктік негіз болып табылады, ол арқылы ТМД-ның барлық аумағы бойынша бірыңғай (Балтық) биіктік жүйесі белгіленеді және ғылыми міндеттерді шешу үшін пайдаланылады: жер қыртысының тік қозғалысын зерттеу, теңіздер мен мұхиттардағы су деңгейін анықтау және т. б. I және II сыныптардың нивелирлеу желілері алдын ала әзірленген бағыттар бойынша салынады. Кемінде әрбір 25 жыл сайын I және ішінара II сыныптар желісі қайта нивелирленеді. Барлық жағдайларда I және II сыныптарды нивелирлеу желілері неғұрлым қолайлы жер асты жағдайлары және қиындығы төмен трассалар бойынша төселеді.

I сыныпты нивелирлеу неғұрлым жетілдірілген аспаптар мен бақылау әдістерін қолдана отырып қол жеткізілетін ең жоғары дәлдікпен орындалады: 1 км жүріске Тһ = 0, 5 мм асып кетуін анықтаудың орташа квадраттық кездейсоқ қателігі.

$C:\Users\Semey\Desktop\курсач\image006.gif$ Сур. 3. 3

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

I-IV сыныптағы нивелирлеу желілерін дамыту схемасы

II сыныпты нивелирлік желі I сыныпты нивелирлеу пункттеріне сүйенетін және периметрі 500-600 км болатын полигондарды құрайтын жүрістерден құрылған (3. 3-сурет) . II класты нивелирлік жүрістерде асып кетуді анықтаудың орташа квадраттық қателігі 1 км жүрісте Тһ = = 0, 8 мм аспауы тиіс.

III класты нивелирлік желілер I және II класты нивелирлеу полигондарының ішінде ІІ класты полигонды периметрі 150-200 км 6-9 полигонға бөлетін жүйелер мен жекелеген жолдар түрінде төселеді (3-суретті қараңыз) .

III класты нивелирлік желіні одан әрі қоюландыру жоғары класты нивелирлеу пункттеріне тірелетін IV класты нивелирлеу жүрісінің жүйелерін (1 км жүріске mh= 6 мм) құрумен орындалады. IV сыныпты нивелирлеу жолдары топографиялық түсірілімдердің тікелей биік негізі болып табылады; олардың төсемдерінің тығыздығы түсірілімдердің ауқымымен және жер бедерінің сипатына байланысты болады.

Барлық сыныптарды нивелирлеу желілері әрбір 5 км сайын орташа алғанда жергілікті жерде тұрақты репермен және маркалармен бекітіледі.

3. 3 Геодезиялық қоюландыру желілері және түсіру желілері

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

Қоюландырудың геодезиялық желілері мемлекеттік геодезиялық желі негізінде дамиды және ірі масштабты түсірулерді, сондай-ақ қалалар мен кенттерде, ірі өнеркәсіптік объектілердің құрылыс алаңдарында, тау-кендік бөлу аумақтарында және т. б. орындалатын инженерлік-геодезиялық және маркшейдерлік жұмыстарды негіздеу үшін қызмет етеді.

Жоспарлы геодезиялық қоюландыру желілері триангуляция (триангуляциялық желілер) және 1 және 2 разрядтағы полигонометрия түрінде құрылады. 1-разрядты Триангуляция 1-5 км жағы бар үшбұрыштың желілері мен тізбегі түрінде, сондай-ақ жоғары класс желісіне жеке пункттерді қою арқылы дамиды. Бұрыштары орташа квадрат қателігімен 5" аспайтын өлшенеді, шығыс жақтарының салыстырмалы қателігі - 1 : 50 000 артық емес.

2-разрядты Триангуляция 1-разрядты триангуляция сияқты құрылады; бұдан басқа, 2-разрядты тармақтардың жағдайы тікелей, кері және аралас геодезиялық кесінділермен анықталуы мүмкін. 2-разрядты желілердегі үшбұрыштар жақтарының ұзындығы 0, 5-тен 3 км - ге дейін, бұрыштарды өлшеудің орташа квадраттық қателігі-10", шығыс жақтарының салыстырмалы қателігі-1 : 20 000-нан аспайды.

1 және 2 - разрядтағы Полигонометрия бір жүрістер немесе жақтардың ұзындығы тиісінше орташа тең болатын тораптық нүктелері бар жүйелер түрінде құрылады. 2-разрядты полигонометрияда бұрыштық және сызықтық өлшеулердің дәлдігі 1-разрядты полигоно-метриямен салыстырғанда 2 есе төмен.

Қоюландырудың барлық геодезиялық желілерінің пункттеріне IV сыныпты нивелирлеумен немесе техникалық нивелирлеумен белгілер берілуі тиіс. Таулы жерлерде нүктелердің белгілерін тригонометриялық нивелирлеумен беруге жол беріледі.

Түсіру геодезиялық желілер (геодезиялық түсіру негіздемесі) топографиялық түсіруді орындауды қамтамасыз ететін тығыздыққа дейін геодезиялық желіні қоюландыру үшін жасалады. Түсірілім желілерінің тығыздығы түсірілім ауқымымен, жер бедерінің сипатымен, сондай-ақ құрылыстарды іздестіру, салу және пайдалану мақсатында инженерлік-геодезиялық, маркшейдерлік және басқа да жұмыстарды қамтамасыз ету қажеттілігімен анықталады.

Өзг.

Парақ

Құжат №

Қолы

Күні

Парақ

У1 5B071100 КЖ. 000 025 ТЖ

Түсірілім негіздемесі мемлекеттік геодезиялық желілер мен қоюландырудың геодезиялық желілері пункттерінен дамиды. Түсірілім желілері түсірілім триангуляциялық желілерді құрумен, теодолиттік, Тахеометриялық және мензульдік жүрістерді жалғастырумен, тік, кері және аралас бекітумен құрылады. Түсірілім негіздемесін дамыту кезінде нүктелердің жоспарлы және биіктік жағдайы бір мезгілде анықталады. Түсіру желілері нүктелерінің биіктіктері тригонометриялық нивелирлеумен немесе көлденең сәулемен геометриялық нивелир көмегімен, сондай-ақ теодолит не құбыр кезіндегі деңгеймен кипрегельмен анықталады.

3. 4 Геодезиялық желінің пунқтарын бекіту және белгілеу

Геодезиялық желілердің пункттері жергілікті жерде жер асты орталықтарымен бекітіледі, олар ұзақ уақыт бойы пункттің жағдайының өзгермеуін және сақталуын қамтамасыз етуі тиіс.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.