Зоонозды аурулар: бруцеллез, күйдіргі, оба, туляремия. Жалпы сипаттамасы. Диагностикасы, емі, алдын-алуы. Анаэробты инфекция қоздырғыштары: сіреспе, газды гангрена, ботулизм. Жалпы сипаттамасы. Диагностикасы, емі, алдын-алуы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан-Ресей медициналық университеті

Тақырыбы: Зоонозды аурулар: бруцеллез, күйдіргі, оба, туляремия. Жалпы сипаттамасы. Диагностикасы, емі, алдын-алуы. Анаэробты инфекция қоздырғыштары: сіреспе, газды гангрена, ботулизм. Жалпы сипаттамасы. Диагностикасы, емі, алдын-алуы

Орындаған: Маратова Н.
206-Б ЖМ
Қабылдаған: Мақсұм Ж.

Алматы 2020
ПАТОГЕНДІ АНАЭРОБТАР
Анаэробтар мен факультативті анаэробтарға қарағанда облигатты анаэробтар тек қана оттексіз ортада дамиды. Бірақ олар қоршаған ортада кең таралған. Олар әсіресе топырақта, су каналдарында, кейбір жануарлардың ішек трактісінде, құстарда, балықтар мен адамдарда кездеседі. Анаэробтар барлық жерде, яғни органикалық және бейорганикалық заттарға бай, оттексіз орталарда өседі.
Сонымен қатар анаэробтар адамның ішек трактісі мен ұсақ қоректі жануарлардың қалыпты микрофлорасының көп бөлігін алады.
Қатаң анаэробтарды 2 топқа бөлуге болады:
Спора түзушілер
Спора түзбейтіндер
Спора түзетін анаэробтар Clostridium тобына, Bacill aceaae туысына жатады. Спора түзбейтін грам теріс бактериялар Bacteroides тобына, грам оң бактериялар Bifidobacterium тобына, Lactobacill aceae туысына жатқызылады.
Қатаң анаэробтар қатарына метан түзуші (Methan obacteri aceae) және басқа да бактериялар жатады.
Адам мен жануарларға патогенділігі бойынша Clostidium, Bacteroides, Fusobacterium, Campylobacter-лер маңызды орын алады.
КЛОСТРИДИЯЛАР

Clostidium тобының бактериясы оваль тәрізді немесе дөңгелек спора болып табылады. Олар субтерминальды, терминальды және орталық орналасады.
Клостридиялар табиғатта кең тараған. Олардың өсетін ортасы шөпқоректі жануарлардың ішек трактісі, топырақ болады. Адам мен жануар ішегінде клостридиялар туылғаннан кейін пайда болады.
Әдетте клостридиялар тамақпен, ластанған топырақпен адам мен жануар ішегінде түскенде ауру тудырмайды. Ауруды клостридиялар тек жарақат орнына түскенде тудырады.
Клостридиялардың қасиеттері: Үлкен таяқшалы, перитрихиольды талшықтары бар. Олар овальды немесе дөңгелек спора түзеді. Грам оң, хемоорганотрофтар, сульфатты қалыптастырмайды. Бірі - қантты, басқасы - протеолитикалық қасиетке ие. Глюкозаны және тағы басқа көмірсуларды ферменттейді. Штамдарының көбі қатаң анаэробтар, бірақ кейбір түрі оттекті ортада өсе алады. Құрамында Г+Ц (ДНҚ-да) 23-43% болады.
Clostidium идентификациясы, желатинді ерітуі бойынша 4 топқа бөлінеді:
Споралары субтерминальды
Желатин гидролиздемейді - І топ, түр 1-11
Желатин гидролиздейді - ІІ топ, түр 12-31
Споралары терминальды
Желатин гидролиздемейді - ІІІ топ, түр 32-50
Желатин гидролиздейді - ІV топ, түр 51-56
Клостридиялардың тағы 36 түрі адамның клиникалық материалынан, 24 түрі - ауру жануарлардан алынды. Бұлардың қатарына c tetani (споралары терминальды, желатинді гидролиздейді - ІV топ), c botulinum, c perfringens, c novyi, c septium, c sordell, c histolycum, c difficle, c sporogenes жатады.
АУАЛЫ ГАНГРЕНАНЫҢ МИКРОБИОЛОГИЯСЫ

Ауалы гангрена - ауыр инфекциялақ ауру. Мұнда ұлпаның ісінуі, газтүзушілігі байқалады.Бірінші рет 1562ж А. Паре госпитальды гангрена атауымен сипаттама берді.Ауалы гангренаға классикалық сипаттаманы 1864ж Н.Н. Пирогов берген.Ауалы гангрена полимикробты инфекция. Оның қоздырғыштарына: c sporogenes жатады. Бұлардың ішіндегі маңыздысы с perfringens, c novyi болып табылады.
Сlostridium perfringens. Алғаш 1892ж Гэлч және Г. Натталмен зерттеген. Адам мен жануар ішегінде дамиды. Спора оң, таяқшалы, ұзындығы - 3-9мкм, диаметрі - 0,9-1,3мкм. Спорасы овальды, субтерминальды немесе центральді орналасады. Жарадан алынған материалды сарысуда өсірсе капсула түзіледі. Температуралық оптимумы 45[0]С, 20-50[0]С диапазонда өседі. ДНҚ-дағы Г+Ц 24-27 моль%.
Сұйық ортада с perfringens тез өседі, лактозаны, мальтозаны, сахарозаны ферменттейді. Ал манитті ферменттемейді. Қанды агарда диаметрі 2-5мкм коллонияны түзеді. Столбик агарында диск тәрізді, колония түзеді.
С perfringens жоғары инвезивті, токсигенді. C perfringens патогенді факторы оның экзотоксин түзушілігінде.Оның гемотоксикалық, некротикалық, нейротоксикалық, лейкотоксикалық және летальды қасиеті экзотоксиннің компоненттерімен тығыз байланысты.Алты серологиялық типі бар: A, B, C, D, E, F. А серотипі - газды гангренаның ең қауіпті түрі. Оның токсинінің құрамы алты компоненттен (альфа (α), тэта (θ), каппа (κ), мю (μ), ню (ν)) тұрады.
Clostridium novyi 1894ж Ф.Нови ашқан. Толық полиморфты грам оң таяқша, диаметрі - 0,8-1,4мкм, ұзындығы - 1,6-2,5мкм, көп жағдайда шынжыр тәрізді, 2-5 жасушадан тұрады, капсула түзбейді, перитрихты. Спорасы овальды немесе дөңгелек тәрізді, субтерминальды орналасуы (аз жағдайда центральды). Қатаң анаэроб, сұйық ортада жақсы өседі. Қанды агарда сұр колония түзеді. Глюкозаны, мальтозаны ферменттейді, лактозаны ферменттемейді. Патогенділігі экзотоксин түзушілігінде. Токсин сонымен бірге гемолитикалық және летальды қасиетке ие.
Басты үш токсині - А, В, С кездеседі. Оптимальды өсу температурасы 40-45[0]С дипазонда жақсы өседі.Clostridium septium 1874ж Л. Пастер және Ж. Жубер мәйіттің қанынан анықтаған. С septium - жіңішке ұзын полиморфты таяқша, диаметрі - 1,1-1,6мкм, ұзындығы - 3-4мкм. Грам оң, перитрихты, капсула түзбейді.Спорасы овальды, субтерминальды орналасады. Желатинді гидролиздейді. Глюкозаны, лактозаны, мальтозаны ферменттейді, маннит пен сахарозаны ферменттемейді. C septium жануар мен адам үшін патогенді. Экзотоксин некротикалық, гемолитикалық, летальды қасиетке ие. Жануар зақымдалса - серозды қанды ісік, тері түсі - қара-қызыл, тері асты - клечаткасында ауа көпіршіктері болады.
Clostridium histolyticum 1916ж Н. Вейнберг пен Е. Сегеном анықтаған. Тік таяқшалы ұзындығы 1,6-3,1 мкм, диаметрі 0,6-1мкм, қозғалады, перитрихты талшық бар, капсула түзбейді, спорасы овальды, субтерминальды орналасады, көмірсуды ферменттемейді. Сұйық орталарда жалпы тұнба түзеді. Колониясы компактты, дұрыс емес пішінді. Қанды агарда колониясы ұсақ, мөлдір, ұзын гемолизді болады.C histolyticum желатинді тез ерітеді. Егер экзотоидті жануарға тамырішілік жіберсе, жануар тез арада өледі.C histolyticum табиғатта аз таралған. Көбіне топырақта, тұрып қалған суда және кейде адам ішегінде кездеседі.
Clostridium sordelli 1922ж Р. Сордели анықтаған. Тік, грам оң, жуан, диаметрі - 1,11,6мкм, ұзындығы - 3,1-4,5мкм. Кейде 3-төрт жасушадан шынжыр түзеді. Капсуласы жоқ, спорасы овальды, субтерминальды немесе центральды орналасады. Протеолиттік қасиетке ие. Желатинді тез ерітеді.
Clostridium sporogens 1908ж И.И. Мечниковпен анықталды. Диаметрі - 0,3-0,4мкм, ұзындығы - 1,4-6,6мкм, грам оң, қозғалады (перитрих), капсула түзбейді, спорасы овальды, субтерминальды орналасады.
Өсу температурасы 30-40[0]С, өсу диапазоны 25-45[0]С. ДНҚ-да Г+Ц 26моль%.
Clostridium difficile алғаш рет 1935ж И. Холлом анықтаған. Сау адам организмінде 3% кездеседі. Ұзындығы - 3,1-6,4мкм, диаметрі - 1,3-1,6мкм, капсула түзбейді. Спорасы овальды, субтерминальды орналасады.
Оптимальды өсу температурасы - 30-37[0]С. Өсу диапазоны - 25-45[0]С. ДНҚ-дағы Г+Ц 28%.
Лабораториялық диагностикасы
Микробиологиялық әдіс бірнеше этаптан тұрады:
Экссудаттан немесе жарақаттан алынған бактериоскопия
Қоздырғыштың табылуы және идентификациясы
Зерттелінетін материалмен ақ тышқанды зақымдау
Токсин идентификациясы, клостридий тұқымдасын нейтролизациялау.
Емдеу мен профилактика
Газды генгренадан сақтанудың бірден-бір жолы - хирургиялық жарақаттың дұрыс тазалануы. Науқас адамға (жарақат алған) 10 000 МЕ антитоксикалық сарысу енгізеді. Бұл көбіне c perfringenes қорғану үшін.
Ал c novyi, c septium-нан қорғану үшін 50 000 МЕ еңгізеді.
Столбняктің микробиологиясы
Столбняк - жедел жарақаттың, токсикалық инфекция. Бұл қоздырғышпен көбіне ауылшарушылықпен айналасатын адамдар зақымдалады. Әсіресе, жылы қандылар мен ұсақ мүйізді жануарлар өте сезімтал. Қоздырғышы - с tetani. Алғаш рет 1883ж Манастр,
1884ж Николаермен анықталған. Бірақ, таза культурада тек 1889ж С. Китазата анықтады. C tetani - тік таяқша. Ұзындығы - 2,4-5мкм, диаметрі - 0,5-1,1мкм, кейде ұзын жіптер түзеді. Көпшілігі қозғалмалы (перитрихты). Спорасы дөңгелек, терминальды орналасады, яғни, барабан таяқшасы сияқты көрініс береді. Грам оң, бірақ, екі культурада грам теріс болуы мүмкін. Капсула түзбейді. ДНҚ-дағы Г+Ц 25 моль%. Өсу температурасы - 37[0]С. Өсу диапазоны - 14-45[0]С. Китта-Тароцци ортасында баяу өседі.
C tetani - протеолитикалық қасиеті нашар, желатинді баяу гидролиздейді, инолды түзбейді, нитратты нитритке айналдырады.
Антигені: Стобняктің қоздырғышы О және H антиген түзеді.
H антигені бойынша он серотобын ажыратады.
Резистенттілігі: C tetani-дің вегетативті формасы төзімді емес. Қайнатқанда 5 мин ішінде жойылады. Ал спорасы әр түрлі физикалық және химиялық заттарға өте төзімді. Олардың резистенттілігін жою үшін кем дегенде 1-3 сағат қажет. Автоклавта 120[0]C температурада олар 40мин-тан соң жойылады.
1% сулем ерітіндісі, 5% фенол, формалин 12-14 сағат ішінде жойылады.
Кептірілген күйінде олар 10 жылдай сақталады. Сондықтан адам фенамиясы мен араласқан топырақ адам мен жануар үшін өте патогенді болып табылады.
Лабораториялық диагностика
Зерттеу үшін қоздырғыштың зақымдаған бөлігінен тік бөлшегін (кусочный ткань) немесе экссудатты анықтайды. Өлген организмнен зерттеу үшін қан, бауыр, көкбауыр, зақымдалған, жарақаттар тексеріледі.
Микробиологиялық диагностикасы мынадай этаптардан тұрады:
Материалдан бактериоскопия
Идентификация
Столбняк токсинін табу

С tetani-ді патологиялық материалдан анықтау үшін тығыз және сұйық қоректі орталар қолданылады. Идентификациясын - морфологиялық, культуральды, биохимиялық және токсигенді қасиеті бойынша анықтайды.
Бұл қоздырғышты анықтаудың ең қарапайым және эффективті әдіс - микробиологиялық диагностика болып табылады. Алғаш ол әдісті ақ тышқандарда жүргізді.Бұл мақсатта зерттелетін материалды және фильтратты екі фракцияға ажыратады. Оның бірін антитоксикалық сарысумен араластырады, кейін оны бөлме температурасында 40мин сақтайды. Осыдан кейін ақ тышқандарды нативті материалмен зақымдайды. Нәтижеде сау тышқан тірі қалады, ал ауру тышқан өледі.Столбняк қоздырғышы РНГА антиденелік эритроцитарлы диагностикамен анықтауға болады.
Емдеу
Қоздырғышты емдеу үшін столбнякқа қарсы антитоксикалық сарысу қолданылады. Сарысу 350 МЕкг дозасында қолданылады. Сарысуды десенсиблизациядан кейін бұлшықетішілік немесе тамырішілік жолмен енгізеді. Қазіргі уақытта таза столбнякты антитоксин алынды.
Иммуноглобулин терапевтикалық жақсы әсер береді. Серотерапия жолында антикотерапия (пенициллин, цифалоспорин) қолданылады.
Столбняктің спецификалық профилактикасы.
Бұл жолда екі көрсеткіш басты роль атқарады:
Балалар мен үлкен адамдарды столбнякқа қарсы тәрбиелеу
Жедел иммунопрофилактика (жарақат алумен тығыз байланысты)
Халықты иммунизацияға тәрбиелеу
Бұл жолды 3-5 айлық балалардан бастайды. Ол үшін АКДС (столбняк анатоксині, дифтерия және көкжөтелдің өлтірілген таяқшасы) қолданылады және әрбір 5-10 жылда ревакцинация жүргізеді. Осындай егу жұмыстары столбнякқа қарсы иммунитетті қалыптастырады және антитоксикалық сарысуға қажеттілік туғызбайды.
Жедел иммунопрофилактика
Жедел иммунопрофилактикасын әртүрлі жерақаттарда қолданылады. Бұл жолда пассивті иммунизация (3 000 МЕ дозасында антитоксикалық сарысу енгізу, немесе активно-пассивті иммунизация, столбнякты анатоксин 30мин-тан кейін басқа шприцпен дененің басқа бөлігіне 3 000МЕ дозасында немесе 950 МЕ дозасында гомологиялық иммуноглобулин) қолданылады.
Осындай столбнякқар қарсы егу жұмысы жүргізілген адамға гомологиялық иммноглобулин қолданылады. Ал столбнякқа қарсы ешқандай егу алмаған адамдарға активно-пассивті профилактика қолданылады.

БОТУЛИЗМ МИКРОБИОЛОГИЯСЫ
Ботулизм - токсикоинфекциялық ауыр формасы, өйткені, clostridium botulinumiмен көбіне азық-түлік арқылы зақымдалады. Ботулизмнің қоздырғышы орталық нерв жүйесін зақымдайды.
Ауру қоздырғышын алғаш 1896ж. Э. Ван Эрменген колбаса қалдықтарынан, адамның көкбауыры мен тоқ ішегінен анықтаған.
С.В. Констансов уланудан өлген. Қызыл балық организмінен ботулизм қоздырышы анықталған.
C botulinum - үлкен полиморфты таяқша; ұзындығы 4-9мкм, диаметрі - 0,5-1,5мкм, қатарсыз орналасады, кейде жұп болып шынжыр түзеді. Ескі культураларда ұзын жіптер түзуі мүмкін, грам оң, жылжымалы, перитрихты талшықтары бар. Капсла түзбейді, спорасы овальды, субтерминальды орналасады, яғни, таяқшаға теннис ракеткасы сияқты пішін береді. Спорасы культурада 24-48сағ-тан кейін инкубация нәтижеде пайда болады. Қышқылды реакцияда c botulinum көбеймейді. (рН - 3-1) және концентрасы 10% NaCl ерітіндісінде.
С botulinum сегіз токсин түзеді: A, B, C1, C2, D, E, F, G.
Оларды антигендік спецификасы бойынша ажыратады. Бұл қасиетімен олар казеинді гидролиздейді, H2S-ті продуцирлейді.Протеолитикалық тобына: A, B, F топтары Протеолитикалық емес тобына: E, (B, F тобының кейбір түрі) тобы жатқызылады.
C, D топтары аралық болып есептелінеді.
А - типі және В, C, D, F тобының атомдары - тік немесе шамалы кілгін таяқша. Ұзындығы - 4,4-8,6мкм, диаметрі - 0,8-1,3мкм, жылжымалы (перитрихты). Спорасы овальды, субтерминальды.
Қоректік спорада жақсы өседі. Қанды агарда 0,5-1% глюкоза ерітіндісінде жазық және қабыршақты колония түзеді. Диаметрі 3-8мм, гемолиз зонасымен қоршалған. Бастапқы өсуде колониясы ұсақ, жылтыр, шық тамшысындай болады. Кейінірек олар үлкейіп, сұр түсті, қалыпты немесе қалыпсыз пішінге ие болады.
Сүтті пептонизирлейді. Өсу температурасы - 30-40[0]С. ДНҚ-дағы Г+Ц 26-28моль%.
Е - типті және В, F тобының протеолиттік емес тобы.
Тік таяқшалы, диаметрі - 0,3-0,7мкм, ұзындығы - 3,4-7,5мкм, грам оң, бірақ ескі культураларда грам теріс болады. Жылжымалы (перитрихты).
Спорасы овальды, субтерминальды. Қанды агарда колониясың диаметрі - 1-3мм, шеттері пішінсіз, мозайкалы структураға ие. Е штамының кейбір түрлері желатинді гидролиздейді. Сүтті ұйытады, бірақ пептонизирлемейді.
Өсу температурасы 25-37[0]С. ДНҚ-дағы Г+Ц - 26-28моль%.
С, D тобы протеолитикалық емес.
Тік таяқша, диаметрі - 0,5-0,7мкм, ұзындығы - 3,4-7,9мкм, қозғалмайды, спорасы овальды, субтерминальды, желатинді гидролиздейді, сүтті ұйытпайды, пептонизирлемейді. Қанды агарда колониясы дөңгелек, шеттері тегіс емес, жазық, сұрақшыл түсті, жартылай мөлдір болады. Өсу үшін температуралық оптимумы - 30-37[0]С, ДНҚ-да Г+Ц - 26-28моль%.
G типі. Тік таяқшалы, диаметрі - 1,3-1,8, ұзындығы - 1,6-9,4мкм, қозғалмалы, талшығы - перитрихты, спорасы овальды, субтерминальды орналасады. Грам оң. Қанды агарда колониясы дөңгелек, диаметрі - 0,5-1,5мм, шеттері тегіс, жартылай мөлдір, сұр, жазық болады. Китта-тароцци ортасында сүтті баяу пептонизирлейді. Өсу температурасы - 30-37[0]С. Топырақта табылған. Бірақ осы қоздырғышпен адамдарда ауру табылмаған.
Резистенттілігі. C botulinum-ның табиғатта және өнім құрамында сақталуы оның спора түзушілігіне байланысты. Спора топырақ құрамында көп уақыт сақталады, ал қолайлы жағдай туғанда, жаз айларында олар көбейеді және тарайды. Олар төмен температурада көп уақыт сақталады. Кептірілген күйінде олар он жылдап сақталады.
Спорасы қыздыруға да өте тұрақты (әсіресе А типі).
А және D типінің спорасы қайнатқанда бес сағаттан соң, ал 105[0]С температурада 1-2 сағаттан, 120[0]С-та - 20-30 минуттан кейін жойылады.
C botulinum токсині физикалық және химиялық факторлары тұрақты. Токсиндері протеолиттік ферменттеріне тұрақты, қышқылды ортада (рН 3,5-6,8) олар нейтральды және сүлтілі ортаға қарағанда тұрақтылау. 2-3%-ті сілті ортасында олар жойыла бастайды.
NaCl-дың жоғары концентрациясына тұрақты. 58[0]С-да ботулизм қоздырғышы үш сағатта, 80[0]С-да 30 минутта, 100[0]С-да бірнеше минутта жойылады.
С типі басқа типіне қарағанда тұрақтылау болып келеді. Жоғары температураға тұрақтылығы өнім түріне, рН-қа және басқа да жағдайларға байланысты.
Эпидемиологиясының ерекшелігі
C botulinum-ның басты кездесетін жері топырақ болып саналады. ТОпыраққа олар сумен, фураж бен, азық өнімдерімен түседі.. Қоздырғыш АҚШ, Канада т.б суы, өсімдігі көп жерлерде аса көп таралған.
Қоздырғышы тасымалдау жылқыда, мүйізді жануарларда, шошқада, тауықта, кемірушілерде көптеп дамыған.Ауылшаруашылық өнімдерінде, адамның нәжісімен ластанған топырақта, ботулизм қоздырғышы қоршаған ортаны ластайды және ауру таралуына жол ашады.Ботулизм барлық елдерде кең таралған, бірақ әсіресе консерві өнімдерін көп қолданылатын елдер де көптеп кездестіреді.
Германияда, Францияда, Россияда консерві өнімдері көп қолданылатындықтан АҚШ-та өсімдік консервісі, Ресейде - балық пен балық консервілері қолданылатындықтан қоздырғыш көптеп кездеседі.
Кейде қоздырғыш бір аймақта бірден пайда болуы мүмкін. Оған мысалы ретінде 1933ж Днепроперовскі қаласындағы 230 адамның икрамен улануын айтуға болады. Осы науқастың 26-сы қайтыс болған. Жиі жағдайда жарақат нәтижесінде қоздырғыш организмді зақымдауы мүмкін.
Клиникасы мен патогенезінің ерекшелігі
Ботулизм токсикоинфекция ретінде кең таралған. Адамдар әсіресе A, B, C, E, F токсиндеріне аса сезімтал. Зақымдалу тіптен зақымдалған өнімді жұтпастан, аузына салған уақытында да болады. Өнімге әкелетін токсин дозасы бір кг массаға тең. Ботулизм токсині асқазанда, ішекте тез сорылып, қан орналасуы сопақша миға, жұлынның ганглиозды клеткасына әсер етеді. Асқорыту трактісіне түскен соң қоздырғыш қан арқылы бүкіл организмге тарайды. Инкубациялық периоды адамдарда 2 сағаттан 10 күнге созылады.Индуцирлеуші доза қаншалықты көп дозада болса, соншалықты ауру периоды ауыр (қиын) өтеді.
Қоздырғыштың клиникалық көрінісі болып мионеврологиялық синдром, офтальмоплегиялық бұзылыстар табылады. Кейде адамдар соқыр болып қалуы мүмкін. Бұл зақымданулар (симптомдар) көз қозғалтқыш нервтің зақымдалуына тығыз байланысты.
Ауру біртіндеп күшейе түсіп, афония, жұтынудың қиындауы, метеоризм, іш өту, мойын бұлшықеті әлсірейді сияқты өзгерістер байқалады.
Сонына келе науқас жүрек пен тыныс органдарының параличтенуі нәтижесінде өледі. Летальдылығы - 35-85%-ті алады.
Постинфекционды иммунитет. Қоздырғышпен ауырған адамдарға типоспецификалық антитоксиенді иммунитет қалыптасады.
Лабораториялық диагностикасы. Зерттеу материалы ретінде науқастың асқазанын жуғаннан кейінгі алынған сұйықтық, қан, нәжіс, зәр, құсық массасы қолданылады.Өлікте - асқазан, тік ішек, тоқ ішек лимфатикалық түйін, бас миы, жұлын зертету объектісі болады.Қоздырғышты анықтау үшін тығыз қоректі орта, китта-тароцци ортасы қолданылады.
1.Тышқандарға биологиялық проба. Ол үшін кем дегенде 5 тышқан алынады. Біріншісін зерттелетін материалмен зақымдаймыз, қалған төрт тышқанға A, B, C, E токсинін 200 МЕ дозасында еңгіземіз. Нәтижеде төрт тышқан өледі.
2.РНГА-ның антиденелі диагностикамен пайдаланылуы.
3.Жоғары сезімталдық пен спецификалық әдіс.
Емдеу
Ботулизм емдеудің бір әдісі болып антитоксинді сарысуды ерте қабылдау болып табылады.
Токсин түрі анықталған соң тек гомологиялық сарысу қолданылады. Профилактика
Қоздырғыштан сақтану жолы санитарлы-гигиеналық талапты сақтау болып табылады. Бұл әсіресе концерві заводтарында, колбаса, ветчина концерві және балық тұздауда гигиенаны сақтау болып табылады. Концервілер термиялық өңдеуден кейін термостатты контрольде болуы қажет. Егер концервіде ботулизм қоздырғышы болса, онда концервілердің беті ісінеді.
Әсіресе үйде саңырауқұлақтан дайындалған концервілер аса қауіпті.Зерттеу үшін қоздырғыштың зақымдаған бөлігінен тік бөлшегін (кусочный ткань) немесе экссудатты анықтайды. Өлген организмнен зерттеу үшін қан, бауыр, көкбауыр, зақымдалған, жарақаттар тексеріледі.

Иллюстративті материал

Рис.1 Опистотонус Рис.2 Мазок из чистой
культуры C.tetani. окраска по Граму

Рис.3 Превотеллы Рис.4 Фузобактерии Рис.5. Бактероиды

Тақырыбы: Аса-қаупты инфекциялар
Оба қоздырғышы
Оба - өткір инфекциялық ауру, геморрагиялық септицелий жолымен ағады. Бұрынғы кездегі чумалар адамзат үшін қауіпті соққы болды. Обаның 3 түрлі пандемиясы белгілі, ол қаншама адамның өмірін қиды.
1-ші пандемия, VІғ ашылды, 531-580ж аралығында Восток Рим империясының жарты халқы 100млн.адам қайтыс болды.
Екінші пандемия, XIV ғ.табылды. ол Қытайдан бастап, және Азия мен Европаның көптеген аймақтарын таң қалдырды.
Азияда 40млн.адам, ал Европада 100млн.адамнан 25млн.адам қайтыс болды.
Бұл пандемия жайлы Н.М.Карамзин Ресей мемлекеті тарихы атты еңбегінде: Бұл сілекейдің жұмсақ ойыс денесінде және адам қанында анықталды және ол екі немесе үш күнде өлді.
Үшінші пандемия: 1894 жылы басталып, 1938 жылы аяқталды, ол 13-15млн.адам өмірін алып кетті.
Чума қоздырғышын 1894 жыы Француз оқымыстысы А.Иерсени ашты, яғни бұл атауды Yersinia pestis деп атады. Yersinia тұқымдастығы enteria bacteria семействосына жатады, және он бір түрі бар, оның ішінде адам үшін қауіпті үш түрі бар: Yersinia pestis, y.pseudotuberculosis y. Enterocolitica ал қалған түрінің патогенділігі әлі айқын емес. Y.pestis ұзындығы 1-2мкм, ені 0,3-0,7мкм.
Сорпа культурасында таяқша тізбектеліп, ала агарды культурада тәртіпсіз, ретсіз орналасады. Биполярлы болғанда және басқа да жағдайларда ол сақталады, бірақ агарды культурада бірсыпыра әлсіз чума қоздырғысы граммен болғанда болады және сілті және карболмен жақсы боялады. Спора түзбейді, талшығы болмайды.
37[0]С-ға белок табиғатты нәзік капсула түзеді, қандай да бір дымқылды және аздап қышқылды қоректік ортада айқындалады. Y.pestis-анаэробты, кәдімгі әдеттегідей қоректік ортада жақсы өседі, оптимальді t-сы 27-28[0]С. рН=6,9-7,1, чуманың таяқшасының ерекше өсуі сұйық және тығыз қоректік ортада: сорпада борпылдақ пленкалы көрінісі пайда болады, бір күннен кейін борпылдақ шөгеді, сорпада мөлдір тұнық қалады.
Колониясының дамуы тығыз ортада үш стадиядан өтеді:
10-12сағат микроскоп түрі түссіз табақша болады.
18-24сағат кружевных палточек, микроскоп қасында түсті дөңгелек зона түзеді. Орта бөлімнен ілгері қарай орналасады. Сарғыштау немесе аздап бураватый бояумен боялады. Через 40-48с кейін ересек стадия стадиясы басталады.
y.pseudotuberculosis y. Еnt битого стелка стадиясы болмайды, қанды ортада
түйіршік колониясы перифериялық зонада әлсіздеу болады.
Чумная палочкада оксидаза болмаса, индол және Н2S түзбейді және глюкоза, мальтоза, гомактоза, маннитты кескінді қышқылдарда без газа ферменттейді.
Антиген құрамы: Y.pestis, Y.pseudotuberculosis және Y.enterocolitica түрлерінде 18-ге дейін ұқсас соматикалық антигендер табылды.Y.pestis-ке капсулалық антиген, T, V-W антигендері, плазмокоагулаза ақуыздары, фибринолизин, сыртқы мембрана ақуыздары мен pH 6 антигені болуы тән. Y.pseudotuberculosis пен Y.enterocolitica-ға қарағанда Y.pestis антигенді құрамы бойынша біртекті; бұл түрдің серологиялық жіктелуі жоқ.
Патогенділік факторлары. Бактериялар ішінде Y. Pestis патогенді және агрессивті болып табылады, сондыққан да қауіпті және қауіпті ауруларды туғызады. Оған сезімтал барлық жануарлар мен адам ағзаларында фагоцитарлы жүйесінің қорғаныс қызметін оба қоздырғышы төмендетеді. Ол фагоциттерге еніп, тотығу жарылысын басып, ешбір бөгетсіз көбейеді. Фагоциттер Y.pestis-ке қатысты өзінің киллерлі қызметін атқара алмағандығы - обаға сезімталдығының негізгі себебі болып табылады. Жоғары инвазивтілік, агрессивтілік, токсинділік, токсикалылық, аллергенділік және фагоциттердің қызметін төмендету қабілеті Y.pestisтегі көптеген патогендік факторларына байланысты болып келеді.Олар:
Жасушалардың бояулар мен геминді сорбирлеуге қабілеттілігі.Ол темір тасымалдау жүйесімен байланысты және Y.pestis-тіѕ ағза жасушаларында көбеюге мүмкіндік береді.
Орталық 37[0]С және Са[2+] иондарының болуына өсудің тәуелділігі.
V-W антигендерінің синтезі W антигені сыртқы мембранада, ал V-цитоплазмада орналасқан. Бұл антигендер Y.pestis-тің макрофагтар ішінде көбеюін қамтамасыз етеді.
''Тышқан'' токсинінің синтезі. Сезімтал жануарлардың бүйрек пен бауыр митохондрияларында тромбоциттер мен тамырларды зақымдайды.
Капсула синтезі. Капсула макрофагтардың активтілігін тежейді.
Пестицин синтезі. Y.pestis-ң түрлік белгісі.
Фибринолизин синтезі
Плазмокоагулаза синтезі. Осы екі белок сыртқы мембранада орналасқан және Y.pestis-ң жоғары инвазивтілігін қамтамасыз етеді. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.