Төлдеуден кейінгі талықсу Coma purperalis
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ МИНИСТРЛІГІ
С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ВЕТЕРИНАРЛЫҚ МЕДИЦИНА КАФЕДРАСЫ
Ветеринариялық акушерлік және гинекология пәні бойынша
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Төлдеуден кейінгі талықсу
Coma purperalis
Орындаған: 17-01 топ студенті, Молдаш Алтыншаш
Тексерген: Әбдірахманов Талғат Жүнісұлы
Ветеринария ғылымдарының докторы, профессор.
Курстық жұмыс қорғауға жіберілді
27.10.2020
(Оқытушының қолы)
Нұр-Сұлтан, 2020 ж.
Курстық жұмыс қорғауға жіберілді
27.10.2020
(Оқытушының қолы)
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ МИНИСТРЛІГІ
С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ АҚ
"ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА" КАФЕДРАСЫ
Курстық жұмысқа
ПІКІР
Пән Ветринарлық акушерлік және гинекология
Студент Молдаш Алтыншаш Тобы 17-01
Жұмыстың тақырыбы Төлдеуден кейіңгі талықсу
Жұмыстың берілген тапсырмаға сәйкестігі- әдістемелік нұсқауға сәйкес
Кемшіліктері Тақырып атауы латынша көрсетілмеген. Жоспарда 4деген бөлімде симптоматикалық комплекс деген жоқ алып тастау керек. Мақсат пен міндет сәйкес емес.
1күн емделіп жазылған. Диагноз жоқ. Емі толық емес. Рецепт жазылмаған.Температура, пульсі көрсетілмеген. Әдебиеттер тізімі аз.
Курстық жұмысты тексеру күні 28.10.2020
Болжамды бағасы 70
Қорғау күні 06.11.2020
Қорғағаннан кейінгі бағасы
Күні Жетекшінің қолы
Жоспар:
І Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
II Ауру тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
III Эпикриз ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
ІV Негізгі бөлім
4.1. Төлдеуден кейінгі талықсу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
4.2. Этиологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
4.3. Патогенезі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
4.4. Болжам ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 7
4.5. Диагноз ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
4.6. Емі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
4.7. Алдын алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
V Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
VI Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 23
VII Тіркемелер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
І.Кіріспе
Гинекологияның акушерлік ғылымнан бір өзгешелігі, ол бұаздылық уақытынан кейін болатын ауруларды зерттейді.
Мал дәрігерлік гинекологияның басты мақсаты, аналық малдың жыныс органдарында кездесетін ауруларды зерттеу, осы аурулардың әсерінен болатын бедеуліктің алдын алу және емдеу әдістерін әрі қарай дамыту.
Мал шаруашылығы мал шаруашылығының басым саласы болып табылады. Бұл ірі қара малдың 99% - дан астам сүт және сиыр етінің 50% - ға жуығы-біздің планетамыздың негізгі мал шаруашылығы өнімдері.
Сондықтан біздің басты мақсатымыз-сүтті, етті мал саласын тұрақты дамытудың экономикалық және технологиялық жағдайларын жасау.
Белгіленген мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет:
1. сүтті және етті мал шаруашылығының асыл тұқымдық базасын нығайту;
2. бағдарламаны іске асыру шеңберінде сүт өндірісін ұлғайту және сүтті мал шаруашылығын жедел дамыту;
Ветеринарлық акушерлік және гинекология пәнінің дамуына отандас ғалымдар да өз үлестерін қосып келеді.
Т.Ж.Әбдірахманов, А.Н Ахметов (1999) желінсаудың жасырын түрін анықтау үшін жаңа диагностикалық тест диагмасты ұсынды. Бұл тест арқылы зерттелетін сүтте екі көрсеткіштер, айта кеткенде, соматикалық клеткалардың лейкоциттердің көбеюінің және рН көрсеткіштерінің өзгеруін анықтауға болады.
Т.Ж. Әбдірахманов, К.М.Қамсаев (1999) сиырлардың төлдеуден кейінгі іріңді катаральды эндометриттерін емдеу үшін гипериммунды антигистаминды қан сарысуын ұсынды.
Т.Ж. Әбдірахманов, А.И. Бұлашева, Ж.О. Кемешов (2005) сиырлардың жасырын желінсауын және төлдеуден кейінгі эндометриттерін емдеу кезінде ұлпалы препараттарды қолданып, жақсы нәтиже алды.
А.А. Мұханбетқалиева, Т.Ж. Әбдірахманов (2005) Saussurea Salsa экстрактісін өндірісте сиырдың төлдеуден кейінгі іріңді-катаральды эндометритін емдеуге, дәрілік препарат ретінде қолдануын ұсынды.
Акушерлік пәнінің дамуына сонымен қатар келесі ғалымдар М.Н. Жоланов, Б.А. Құрманов, И.Т. Жақыпов өз үлестерін қосты.
М.Н. Жоланов сиырлардың желінсауларын оқып зерттеді және өндіру жұмыстарымен айналысты.
Б.А. Құрманов інгендердің жыныс циклдерін Қазақстан бойынша оқып зерттеді.
И.Т. Жақыпов ауылшаруашылық малдарын қолдан ұрықтандыру жөнінде, айта кеткенде маноцервикальдық әдістің модифицирленген үлгісін ұсынды.
Туудан кейінгі патологияның ішінде туудан кейінгі парез жиі кездеседі. Ресейдің деректеріне қарағанда Горьковский облысының бас малдəрігері В.Ф.Лысенко мəліметтерінде осы ауруға шалдыққан 75 малдың 40-да ауру 6-8 жастағыда байқалған . 3-5 жастағыларда кездесу саны азырақ (14-де) 9-10 жастағыларда аздау (12), ал 11 жастағыларда (9) өте аз кездеседі. Аз өнім беретін сиырларда бұл ауру кездеспейді. Ауру төлдегеннен соң көбінесе 1-2 күні , 3-6 күндері сирек кездеседі. Ескеретін бір жағдай туудан кейінгі парпарезбен ауырған сиырдың қанында жалпы кальцийдің мөлшері азаяды. Сонымен қатар осы ауруға шалдыққан мал өнімділігі 2-3 кг азаяды. Туудан кейінгі парездің себептері анықталмаған . Көптеген зерттушілер (Студенцов А.П., Шипилов В.С. и т.б. 1999 ж.) өз еңбектерінде көбінесе: - қонымдылығы жоғары малдарда , əсіресе белокқа бай азықтар ; - жоғары өнімді малдар ( тұқымы жоқ малдарда бұл ауру өте сирек кездеседі ) ; - ең жоғарғы сүт өнімділік уақыты - 5-8 жастағы сиырларда , құнажындар ауруға шалдығу өте сирек ; - байлаулы ұстау кезінде; - туудан кейін алғашқы 3 күнде ; онай жəне тез төлдеуден кейін; сирек жағдайда төлдеуден соң бірнеше жұма немесе ай өткеннен кейін жəне кейде тууға дейін немесе туу кезінде дамуы мүмкін , кейбір сиырларда əр туған сайын кездесіп отырады. Əрине бұл ауруды емдеудің концервативтік емі өте жақсы нəтиже береді . Сонымен қатар көптеген жаңа препараттар бар. Туудан кейінгі патологиялар жиі кездесіп тұрғанымен де , əдетте малдың жыныс жүйесі қалпына келе бастайды. Бұл процестің белгі ретінде туу жолдарының қалдықтарының бөлінуін айтуға болады. Енді əртүрлі зерттеушілердің алынған мəліметтерімен танысып кетсек. Х. Хеэтсельдің мəліметтерінде туу қалдықтарының бөлінуі алғашқы кезде шырынды , жабысқақ , мөлдір жəне əдетте екінші күні бөліне бастайды. Бұл кезде жатыр мойнының секреті құрайды. 3-5 күнге қарағанда қалдықтар жатырдың ішінде заттармен араласып , қызыл түске ие болады. 6-8-ші күнге қарай қалдықтардың көлемі 300-500 мл тəулігіне дейін азайып , шоколадтың түсіне ұқсай бастайды. Туу жолының қалдықтары əрқашанда түссіз , ірінді бөлшектермен . 9-12-ші күндері бөлінулер мардымсыз , одан кейін тек жатқан кезде көруге болады. Басқа зерттеулерде бірінші тəуліктерде көлемі аз делінген жəне оның түсі сарғыш делінген . 2- 7-ші күн аралығында көлемі көбейіп жəне 15-ші күнге қарай толығымен тоқталады. (9) А.П. Студенцов 15-17-ші күнге дейін созылу туудан кейінгі асқынудын белгісі.Қалдықтың түсі және иісі,құрамы бойынша қалыпты мен патологиялықты ажыратуға болады.
Менің бұл курстық жұмысымда "төлдеуден кейінгі талықсу" ауруы туралы айтылады.
Менің жұмысымның басты мақсаттарының бірі аурудың пайда болу себептерін мен оның дамуына әсер ететін факторларды анықтау болып табылды.
Бұл аурудың экономикалық зиян алдын алу ол- емдеу сапасы мен уақтылы көмек көрсетуге байланысты болады. Сондықтан менің жұмысымның мақсаты:Емдеудің ең тиімді әдісін, сондай-ақ алдын-алу шараларын зерттеу.
ІI Ауру тарихы
Тіркеу мәліметтері
1. Мал түрі-ірі қара мал
2. Нөмірі (таңба) - 35869
3. Жануардың лақап аты-Марта
4. Жынысы-аналық
5. Ерекше белгілері, түсі - қызыл ала.
6. Жасы-6 жас
7. Тұқымы-сүттң
8. Дене салмағы - 450 кг
9. Жануардың иесі-Кемелов Жаслан
10. Иесінің толық мекен - жайы, телефон нөмірі- Қарағанды қаласы, Восток көшесі 1 "Асан"асыл тұқымды фермасы. 87777777777
11. Жануардың клиникаға түскен күні 27 сәуір 2020жыл
12. Клиникадан шығу күні-29 сәуір 2020
13. Қанша күн болды - 3 күн
14. Қабылдау кезіндегі Диагноз-төлдеуден кейінгі парез
15. Алдын - ала Диагноз- төлдеуден кейінгі парез
16. Соңғы Диагноз- төлдеуден кейінгі парез
17. Аурудың нәтижесі қолайлы- емделді
Бастапқы қабылдау кезіндегі деректер
Анамнез
(Anamnesis vitae)
Жануар клиникаға 2020 жылдың 27 сәуірінде келді. Ол жұқпалы және инвазиялық аурулар бойынша сау.
Жануар екі жақтауы бар екі терезесі бар, әйнектері салынған 6 -- дан 4-ке дейін және биіктігі 2,2-2,4 м болатын сарайда ұсталады,. Есік тығыз жабылады, табалдырықта дез кілемше орнатылған. Сиыр қораның едендері жылы, құрғақ, су мен зәрді ағызуына жабдықталған. Көлбеу соңында еденге тегіс және тегіс түбі бар (науа) тереңдігі 10-15 см және ені 25-30 см болатын бетон көң ойығы орнатылған, оған күрек еркін кіре алады.
Сиыр байлауда ұсталады. Суару фидердің жанында орналасқан ішетін ыдыстан жасалады. Ағаш фидерде 5-7 кг өрескел жем (шөп немесе сабан) бар.
Табиғи жарықтандырудан басқа, жасанды жарықтандыру бар. Бөлмедегі ауа температурасы 11 С.
Ылғалдылық қалыпты. Көңді жинау қолмен жүзеге асырылады, күндіз екі рет -- таңертең және кешке тазаланады.
Азықтандыру:жақсы жем қолданылад. Шырынды жемнің жалпы мөлшері шамамен 10 кг, концентраттар шамамен 3-4 кг құрайды. күніне 3 рет тамақтандырылады.
Сиырларға жылына 2 рет дәрумендер мен минералды қоспалар беріледі.
Сиырларды суару
Су шамамен күніне 35-40 литр, ал жазда 50-60 литр таза болады.
Сиырдың 3 төлдеуі болды, Аборттар болған жоқ;
Сиырда жүктілік және босану патологиясыз және асқынусыз оңай өтті. Соңғысы босанғаннан кейін 6 сағаттан кейін білінді.
Бұл фермадағы маститтердің жиілігі Үлкен емес, бұл сиыр маститпен ауырмады.
Жасырын мастит зертханалық әдістермен диагноз қойылады:
* бактериологиялық (патогенді микроорганизмдерді анықтау),
* цитологиялық (лейкоциттер санын есептеу бойынша),
* колориметриялық
Жасырын маститті анықтау үшін сиырлар айына кемінде 1 рет зерттеледі.
Ауру тарихы (А. morbi)
Жануар 27 сәуірде, бұзаулағаннан үш күн өткен соң ауырып қалды. Босану өте тез және оңай өтті, бұзау сау болып туылды.
Сиыр кеудесінде аяқтары бүгілген, басы бүйіріне қарай қисайған. Сиырда тілдің жартылай ашық аузынан ілінуі байқалады. Тәбет жоқ. Жануар жауап бермейді қоршаған, угнетено.
Мұндай диагнозы бар жануарлар фермасында байқалмайды.
Бұрын жануар ештеңе ауырмады, оған барлық алдын-алу шаралары мен вакцинация жасалды.
Жалпы зерттеу (Status prаesens)
Габитус
Жануарлардың денесінің кеңістіктегі орны -мәжбүрлі жату. Сиырдың аяқтары кеудесіне бүгілген, басы бүйіріне бұрылған. Мүйіздерді тартып табиғи жағдайға келтіруге болады, бірақ басы бастапқы позицияны қайтып алады.
Конституция нәзік. Қоңдылығы жоғары. Темперамент тыныш, теңдестірілген.
Терінің жағдайы
Шаш сызығы қалың, күңгірт, шашыраңқы. Терісі серпімді. Симметриялы жерлерде терінің температурасы айтарлықтай төмендеген (денесі мен мүйіздері суық). Терінің ашылмаған жерлеріндегі түс бозғылт қызғылт түсті. Тері астындағы тін жақсы анықталған.
Ауыз қуысының шырышты қабаты бозғылт қызғылт түсті, зақымдалмаған, ылғалды.
Конъюнктива қызғылт, дымқыл. Мұрынның шырышты қабаты бозғылт қызғылт, дымқыл, жылтыр, тұтастығы бұзылмаған.
Лимфа түйіндері қозғалмалы, тегіс, тығыз, серпімді, ауыртпалықсыз. Олар суық, яғни қоршаған тіндердің температурасы бар.
Дене температурасы 35 С төмен
Жеке жүйелердің жай-күйі
Жүрек-тамыр жүйесі
Жүрек соғысы көрінеді. Жүрек аймағындағы интеркостальды Пальпация ауыртпалықсыз. Жүректің орташа күші локализацияланған. Аускультация кезінде жүрек импульсі импульске сәйкес келеді, оңай естіледі, анық; тондар жақсы сараланған, ауытқулар жоқ.
Артериялық импульс әлсіз, баяу.
Қан тамырлары орташа анықталған.
Тыныс алу жүйесі органдары
Мұрын жолдарының өткізгіштігі бұзылмаған, ағып кетулер жоқ, шығарылған ауаның иісі өзгермеген.
Тыныс алу баяулайды, дірілдейді. Пальпация көмей мен кеңірдектің бойында ауыртпалық сезінбейді.
Аускультация кезінде сол және оң жақта діріл естіледі.
Ас қорыту органдары
Тәбеті жоқ. Күйіс қайтару байқалмайды.
пальпациялау ауыртпалықсыз. Ауыз қуысында сілекейдің үлкен жиналуы байқалады. Жұтыну актісі бұзылған. Бас пен мойынның жағдайы табиғи емес.
Мес қарынды пальпациялау кезінде орташа күшті соққылар пайда болады, қысқа. Газ аздап анықталған. Қалған асқазан бөліктерін пальпациялау ауыртпалықсыз. Аускультация кезінде крепитацияның әлсіз дыбыстары естіледі. Іштің пальпациясы ауыртпалықсыз. Ішек перистальтикасы жоқ.
Бауыр пальпациясы ауырмайды, бауыр үлкеймейді.
Дефекация актісі жоқ.
Зәр-жыныс жүйесі
Зәр шығару актісі жоқ. Бүйректің сыртқы пальпациясы ауыртпалықсыз.
Сезім жүйесі
Тексеру кезінде көз ортасының бұлдырлығы анықталды. Көзден жас ағу байқалады. Қолдың қозғалысына Реакция жоқ.
Құлақтарын пальпациялау ауыртпалықсыз. Сыртқы құлақ каналында күкірттің аздап жиналуы байқалады, ешқандай зақым жоқ. Сиыр дыбыстық ынталандыруға нашар жауап береді, жалқау.
Жүйке жүйесі
Жануар қоршаған ортаға жауап бермейді. Шаршаған. Дене мен аяқ-қолдардың жеке бұлшықет топтарының бұлшық еттері қозғалысы байқалады. Терең және Үстірт рефлекстер жоқ. Пальпебральды рефлекс жоқ. Ауырсыну сезімталдығы бұзылған.
Жыныстық органдар
Сыртқы тексеру
Сиырдың жамбас байламдары тығыз; құйрықтың тамыры таза, патологиялық өзгеріссіз. Вульвадан аз мөлшерде сарғыш - ақ тұтқыр сұйықтық шығады.
Қынаптың шырышты қабаты бозғылт қызғылт, дымқыл, жарықтар мен жараларсыз.
Қынаптық зерттеу
Зерттеу сәулелендіргішпен жабдықталған қынап айнасының көмегімен жүзеге асырылады.
Қынаптың шырышты қабаты бозғылт қызғылт түсті. Жатыр мойнының жұтқыншағы 2-4 см ашық. тұтқыр ашық сары түсі консистенцияның бөлінуі байқалады. Жаралар мен эрозиялар табылған жоқ.
Ректалды тексеру
Жатыр мойны: тығыз дене, цилиндр тәрізді, оңай қозғалатын, ауыртпалықсыз.
Жатыр: мүйіздер серпімді, ауыртпалықсыз,жан-жақа оңай ауысады. Жатырдың өзі қуықтың толып кетуіне байланысты қалыңдайды. Жануар пальпацияға жауап бермейді.
Аналық жыныс бездері: овоидті пішінді; ұзындығы 3 см, ені 2 см; серпімді, ауыртпалықсыз , жылжымалы. Фолликулалар аналық бездің бетіне созылған везикулалар түрінде сезіледі. Сары дене саңырауқұлақ тәрізді проекция түрінде пальпацияланады.
Ортаңғы жатыр артериялары: олардың диаметрі шамамен 5 мм, артерияның мүйізден сәл дірілі сезіледі.
Сүт безі
Желін үлкен тығыз, кең емізіктері бар, сирек кездесетін нәзік түктермен жабылған. Ванна тәрізді, төрттен бір бөлігі жақсы дамыған, желіннің түбінен жерге дейінгі қашықтық шамамен 50 см, емізік ұзындығы 6-8 см, диаметрі 2-3 см, терісі тұтас, ешқандай зақым табылған жоқ.
Тамырлар инъекцияланған; сүт аз мөлшерде шығарылады. Сүт безінің температурасы төмен, ауыртпалықсыз, тығыздағыштар мен түйіндер табылған жоқ.
Лимфа түйіндері қозғалмалы, ауыртпалықсыз, серпімді консистенциялы.
Зертханалық зерттеулер
Бұл жануарға қан, зәр және сүт зерттеу жүргізілді.
Талдау нәтижесі:
Зәр:
Түсі - сарғыш
Ашықтық-Мөлдір
Консистенциясы-тығыз
Иісі-ерекше
Тығыздығы 1,003
Көрінетін қоспалар табылған жоқ
Қант - табылған жоқ
Кетон денелері-аз мөлшерде
Уробилин-табылған жоқ
Билирубин-табылған жоқ
PH-сәл сілтілі
Ақуыз-аз мөлшерде
Қорытынды: қуықтың толып кетуіне байланысты жоғары тығыздық бар.
Қан:
Эритроциттер - 6,5 (млн мкл)
Гемоглобин - 110 (гл)
СОЭ 1,0
Лейкоциттер-8 ( мың мкл)
Қорытынды: қанда патологиялық өзгерістер табылған жоқ.
Сүт: жасырын маститке зерттеу жүргізілді. Ерітіндідегі 10% мастихинмен сынама. Мастит анықталған жоқ.
Күнделік
Күні, сағаты
Тем
пе
ра
тура,
[0]С
Пу
льс
Ты
ныс
алуы
Ауырсыну белгілері мен ағымы
Терапия, рецепттер, күні, режим
27.04.2020.
10.00ч
35,6
67
14
Тәбет пен күйіс қайтару жоқ. Сиыр депрессияға ұшырағвн, қоршаған ортаға жауап бермейді. Сүт жоқ. Сиыр әрдайым жатады, тұрғызуға тырысу нәтижесіз аяқталды. Дефекация және зәр шығару актісі жоқ. Көз, көз қарашықтары кеңейген. Ауырсыну сезімталдығы бұзылған. Терең және Үстірт рефлекстер жоқ..
Эверс аппаратының көмегімен сүт безіне ауа үрленеді. Танылды Катетер емізік каналына енгізіліп, ауа біртіндеп сорылады. Сүт безінің терісі қатайған кезде, тимпаникалық дыбыстың пайда болуы, желіннің терісіне саусақтарыңызды тигізгенде, үрлеу тоқтатылады. Содан кейін емізіктердің шыңдары аздап уқаланады, емізік тығыз затпен тартылады, екі сағаттан кейін таңғыштар алынып тасталады. Сиырдың денесі екі жағынан сабанмен сүртіледі.
27.04.2020г.
15[00]ч.
35,6
68
15
27.04.2020г.
19.00ч
35,9
69
18
Жалпы бұлшықет дірілі байқалады. Сиыр қоршаған ортаға жауап бере бастады.
Тері астына 20% кофеин ерітіндісін 15-20 мл дозада енгізеді
Rp.: Solutionis Cofeini 20%-20ml.
D.S. пк однократно.
#
Rp.: Solutionis Calii chloridi
10%-100ml.
D.S. вв бір рет.
28.04.2020г.
10[00]ч.
38,2
70
22
Жалпы бұлшықет дірілі байқалады. Сиыр тұрып, аздап тамақ іше алады.
Тік ішек нәжістен босатылады, несеп қуықты тік ішек арқылы уқалау арқылы шығарылады.
28.04.2020г.
14[3][0]ч.
38,3
70
24
28.04.2020г.
18[30]ч.
38,5
70
25
Жануардың жағдайы едәуір жақсарды.
Сиырға 4-5 кг шөп, 2-3 Шелек жылы ботқа быламығы болуы керек
Кебек, концентрацияланған Жем (1 кг) беріледі.
3 күннен кейін олар жем беруді көбейтіп, нормаға жеткізеді. Моцион жүргізу қажет
29.04.2020г.
10[00]ч.
38,4
71
26
29.04.2020г.
14[3][0]ч.
38,5
72
26
29.04.2020г.
18[30]ч.
38,9
73
28
Жануардың жағдайы қалпына келді.
Моцион және азықтандырылуы қалыпқа келтірілді.
Аурудың нәтижесі: толық сауығу
Диагноздың негіздемесі және таңдалған емдеу әдісі.
Бұл диагноз анамнез деректері мен клиникалық белгілер негізінде жасалды.
Сиырдың туылуы өте тез және оңай болды. Сиырдың рационына көптеген концентраттар кіреді.
Біраз уақыттан кейін жануардың жатып қалғандығы, кеудесіне аяқтары бүгілгенін, басы бүйіріне лақтырылғанын байқалды. Жануардың денесі суық, әсіресе мүйіздердің түбінде. Лимфа түйіндері суық, яғни қоршаған тіндердің температурасы бар. Тыныс алу баяу, Тәбет жоқ. Шайнау актісі, Күйіс қайтару жоқ. Ауыз қуысында сілекейдің үлкен көлемде жиналуы байқалды.
Ішек перистальтикасы жоқ. Дефекация актісі жоқ. Тік ішекте құрғақ, тығыз нәжістің жиналуы сезілді.
Жануар зәрді ұстайды, қуық толып кетеді.
Бұл аурудан экономикалық залал үлкен, сиырлардың өнімділігі төмендейді, егер ауру уақытында емделмесе, онда жануар өлімге душар болуы мүмкін.
Қорытынды: иесі уақтылы көмекке жүгінгендіктен, емдеу уақытында жүргізілді.
Қалпына келтіру толық, бірақ тұрақты, күнделікті жаттығуды қолдану қажет. Диета барлық көрсеткіштер бойынша теңдестірілуі керек
Эпикриз
Жұтқыншақтың, тілдің, ішектің және аяқ-қолдардың сал ауруымен көрінетін жедел кенеттен пайда болатын ауыр жүйке ауруы. Ауру сиырларда, қойлар мен ешкілерде және шошқаларда өте сирек кездеседі.
Аурудың нақты себептері толық анықталмаған. Болжалды себептердің бірі-жануарды қорада ұстау және шоғырланған жемде ұстау.
Босанғаннан кейінгі парез фосфор мен магнийдің жоғарылауы аясында қандағы кальцийдің төмендеуімен көрінетін жедел гипокальцемия нәтижесінде пайда болады. Гипокальцемия кальций тұздарының сүтпен бөлінуінің жоғарылауы немесе паратироид бездерінің жұмысын тежеу нәтижесінде пайда болады.
Бұл жануардағы аурудың ағымы жалпы жартылай паралич түрінде көрінеді.
Ауру сиыр кеудесінде аяқтары бүгілген, басы бүйіріне қарай қисайған, көздері қозғалыссыз, жұтқыншақтың, тілдің сал ауруы, ішек қозғалғыштығының бұзылуы, сезімталдықтың жоғалуы байқалады. Ауру кезінде дене температурасы 35°дейін төмендейді.
Жануарға емдеу ұсынылды: Эверс аппаратының көмегімен сүт безіне ауа үрлеу.
Науқасқа доральді-бүйірлік позиция беріледі, сүт сүт безінен сығылады, емізіктер спиртті тампонымен өңделеді. Содан кейін стерильденген сүт катетері емізік каналына Мұқият енгізіліп, оны Эверс аппаратымен байланыстырып, иықтың қатпарлары түзетілгенге дейін, иықтың терісінде саусақтарыңызбен тимпаникалық дыбысқа дейін ауаны сорып бастайды. Ауаны сорғаннан кейін, 20-25 минуттан кейін алынып тасталатын бинт лигатурасы емізіктердің ұштарына қолданылады. Жүрек қызметін жақсарту үшін жануарға тері астына кофеин енгізіледі, круп, жақтары мен аяқ-қолдары турникеттермен сүртіліп, содан кейін жылы оралады.
Жағдайы біраз уақыт болды айтарлықтай жақсы. Келесі күні керемет болды.
Ұсынылады: ... жалғасы
С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ВЕТЕРИНАРЛЫҚ МЕДИЦИНА КАФЕДРАСЫ
Ветеринариялық акушерлік және гинекология пәні бойынша
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Төлдеуден кейінгі талықсу
Coma purperalis
Орындаған: 17-01 топ студенті, Молдаш Алтыншаш
Тексерген: Әбдірахманов Талғат Жүнісұлы
Ветеринария ғылымдарының докторы, профессор.
Курстық жұмыс қорғауға жіберілді
27.10.2020
(Оқытушының қолы)
Нұр-Сұлтан, 2020 ж.
Курстық жұмыс қорғауға жіберілді
27.10.2020
(Оқытушының қолы)
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ МИНИСТРЛІГІ
С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ АҚ
"ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА" КАФЕДРАСЫ
Курстық жұмысқа
ПІКІР
Пән Ветринарлық акушерлік және гинекология
Студент Молдаш Алтыншаш Тобы 17-01
Жұмыстың тақырыбы Төлдеуден кейіңгі талықсу
Жұмыстың берілген тапсырмаға сәйкестігі- әдістемелік нұсқауға сәйкес
Кемшіліктері Тақырып атауы латынша көрсетілмеген. Жоспарда 4деген бөлімде симптоматикалық комплекс деген жоқ алып тастау керек. Мақсат пен міндет сәйкес емес.
1күн емделіп жазылған. Диагноз жоқ. Емі толық емес. Рецепт жазылмаған.Температура, пульсі көрсетілмеген. Әдебиеттер тізімі аз.
Курстық жұмысты тексеру күні 28.10.2020
Болжамды бағасы 70
Қорғау күні 06.11.2020
Қорғағаннан кейінгі бағасы
Күні Жетекшінің қолы
Жоспар:
І Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
II Ауру тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
III Эпикриз ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
ІV Негізгі бөлім
4.1. Төлдеуден кейінгі талықсу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
4.2. Этиологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
4.3. Патогенезі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
4.4. Болжам ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 7
4.5. Диагноз ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
4.6. Емі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
4.7. Алдын алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
V Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
VI Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 23
VII Тіркемелер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
І.Кіріспе
Гинекологияның акушерлік ғылымнан бір өзгешелігі, ол бұаздылық уақытынан кейін болатын ауруларды зерттейді.
Мал дәрігерлік гинекологияның басты мақсаты, аналық малдың жыныс органдарында кездесетін ауруларды зерттеу, осы аурулардың әсерінен болатын бедеуліктің алдын алу және емдеу әдістерін әрі қарай дамыту.
Мал шаруашылығы мал шаруашылығының басым саласы болып табылады. Бұл ірі қара малдың 99% - дан астам сүт және сиыр етінің 50% - ға жуығы-біздің планетамыздың негізгі мал шаруашылығы өнімдері.
Сондықтан біздің басты мақсатымыз-сүтті, етті мал саласын тұрақты дамытудың экономикалық және технологиялық жағдайларын жасау.
Белгіленген мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет:
1. сүтті және етті мал шаруашылығының асыл тұқымдық базасын нығайту;
2. бағдарламаны іске асыру шеңберінде сүт өндірісін ұлғайту және сүтті мал шаруашылығын жедел дамыту;
Ветеринарлық акушерлік және гинекология пәнінің дамуына отандас ғалымдар да өз үлестерін қосып келеді.
Т.Ж.Әбдірахманов, А.Н Ахметов (1999) желінсаудың жасырын түрін анықтау үшін жаңа диагностикалық тест диагмасты ұсынды. Бұл тест арқылы зерттелетін сүтте екі көрсеткіштер, айта кеткенде, соматикалық клеткалардың лейкоциттердің көбеюінің және рН көрсеткіштерінің өзгеруін анықтауға болады.
Т.Ж. Әбдірахманов, К.М.Қамсаев (1999) сиырлардың төлдеуден кейінгі іріңді катаральды эндометриттерін емдеу үшін гипериммунды антигистаминды қан сарысуын ұсынды.
Т.Ж. Әбдірахманов, А.И. Бұлашева, Ж.О. Кемешов (2005) сиырлардың жасырын желінсауын және төлдеуден кейінгі эндометриттерін емдеу кезінде ұлпалы препараттарды қолданып, жақсы нәтиже алды.
А.А. Мұханбетқалиева, Т.Ж. Әбдірахманов (2005) Saussurea Salsa экстрактісін өндірісте сиырдың төлдеуден кейінгі іріңді-катаральды эндометритін емдеуге, дәрілік препарат ретінде қолдануын ұсынды.
Акушерлік пәнінің дамуына сонымен қатар келесі ғалымдар М.Н. Жоланов, Б.А. Құрманов, И.Т. Жақыпов өз үлестерін қосты.
М.Н. Жоланов сиырлардың желінсауларын оқып зерттеді және өндіру жұмыстарымен айналысты.
Б.А. Құрманов інгендердің жыныс циклдерін Қазақстан бойынша оқып зерттеді.
И.Т. Жақыпов ауылшаруашылық малдарын қолдан ұрықтандыру жөнінде, айта кеткенде маноцервикальдық әдістің модифицирленген үлгісін ұсынды.
Туудан кейінгі патологияның ішінде туудан кейінгі парез жиі кездеседі. Ресейдің деректеріне қарағанда Горьковский облысының бас малдəрігері В.Ф.Лысенко мəліметтерінде осы ауруға шалдыққан 75 малдың 40-да ауру 6-8 жастағыда байқалған . 3-5 жастағыларда кездесу саны азырақ (14-де) 9-10 жастағыларда аздау (12), ал 11 жастағыларда (9) өте аз кездеседі. Аз өнім беретін сиырларда бұл ауру кездеспейді. Ауру төлдегеннен соң көбінесе 1-2 күні , 3-6 күндері сирек кездеседі. Ескеретін бір жағдай туудан кейінгі парпарезбен ауырған сиырдың қанында жалпы кальцийдің мөлшері азаяды. Сонымен қатар осы ауруға шалдыққан мал өнімділігі 2-3 кг азаяды. Туудан кейінгі парездің себептері анықталмаған . Көптеген зерттушілер (Студенцов А.П., Шипилов В.С. и т.б. 1999 ж.) өз еңбектерінде көбінесе: - қонымдылығы жоғары малдарда , əсіресе белокқа бай азықтар ; - жоғары өнімді малдар ( тұқымы жоқ малдарда бұл ауру өте сирек кездеседі ) ; - ең жоғарғы сүт өнімділік уақыты - 5-8 жастағы сиырларда , құнажындар ауруға шалдығу өте сирек ; - байлаулы ұстау кезінде; - туудан кейін алғашқы 3 күнде ; онай жəне тез төлдеуден кейін; сирек жағдайда төлдеуден соң бірнеше жұма немесе ай өткеннен кейін жəне кейде тууға дейін немесе туу кезінде дамуы мүмкін , кейбір сиырларда əр туған сайын кездесіп отырады. Əрине бұл ауруды емдеудің концервативтік емі өте жақсы нəтиже береді . Сонымен қатар көптеген жаңа препараттар бар. Туудан кейінгі патологиялар жиі кездесіп тұрғанымен де , əдетте малдың жыныс жүйесі қалпына келе бастайды. Бұл процестің белгі ретінде туу жолдарының қалдықтарының бөлінуін айтуға болады. Енді əртүрлі зерттеушілердің алынған мəліметтерімен танысып кетсек. Х. Хеэтсельдің мəліметтерінде туу қалдықтарының бөлінуі алғашқы кезде шырынды , жабысқақ , мөлдір жəне əдетте екінші күні бөліне бастайды. Бұл кезде жатыр мойнының секреті құрайды. 3-5 күнге қарағанда қалдықтар жатырдың ішінде заттармен араласып , қызыл түске ие болады. 6-8-ші күнге қарай қалдықтардың көлемі 300-500 мл тəулігіне дейін азайып , шоколадтың түсіне ұқсай бастайды. Туу жолының қалдықтары əрқашанда түссіз , ірінді бөлшектермен . 9-12-ші күндері бөлінулер мардымсыз , одан кейін тек жатқан кезде көруге болады. Басқа зерттеулерде бірінші тəуліктерде көлемі аз делінген жəне оның түсі сарғыш делінген . 2- 7-ші күн аралығында көлемі көбейіп жəне 15-ші күнге қарай толығымен тоқталады. (9) А.П. Студенцов 15-17-ші күнге дейін созылу туудан кейінгі асқынудын белгісі.Қалдықтың түсі және иісі,құрамы бойынша қалыпты мен патологиялықты ажыратуға болады.
Менің бұл курстық жұмысымда "төлдеуден кейінгі талықсу" ауруы туралы айтылады.
Менің жұмысымның басты мақсаттарының бірі аурудың пайда болу себептерін мен оның дамуына әсер ететін факторларды анықтау болып табылды.
Бұл аурудың экономикалық зиян алдын алу ол- емдеу сапасы мен уақтылы көмек көрсетуге байланысты болады. Сондықтан менің жұмысымның мақсаты:Емдеудің ең тиімді әдісін, сондай-ақ алдын-алу шараларын зерттеу.
ІI Ауру тарихы
Тіркеу мәліметтері
1. Мал түрі-ірі қара мал
2. Нөмірі (таңба) - 35869
3. Жануардың лақап аты-Марта
4. Жынысы-аналық
5. Ерекше белгілері, түсі - қызыл ала.
6. Жасы-6 жас
7. Тұқымы-сүттң
8. Дене салмағы - 450 кг
9. Жануардың иесі-Кемелов Жаслан
10. Иесінің толық мекен - жайы, телефон нөмірі- Қарағанды қаласы, Восток көшесі 1 "Асан"асыл тұқымды фермасы. 87777777777
11. Жануардың клиникаға түскен күні 27 сәуір 2020жыл
12. Клиникадан шығу күні-29 сәуір 2020
13. Қанша күн болды - 3 күн
14. Қабылдау кезіндегі Диагноз-төлдеуден кейінгі парез
15. Алдын - ала Диагноз- төлдеуден кейінгі парез
16. Соңғы Диагноз- төлдеуден кейінгі парез
17. Аурудың нәтижесі қолайлы- емделді
Бастапқы қабылдау кезіндегі деректер
Анамнез
(Anamnesis vitae)
Жануар клиникаға 2020 жылдың 27 сәуірінде келді. Ол жұқпалы және инвазиялық аурулар бойынша сау.
Жануар екі жақтауы бар екі терезесі бар, әйнектері салынған 6 -- дан 4-ке дейін және биіктігі 2,2-2,4 м болатын сарайда ұсталады,. Есік тығыз жабылады, табалдырықта дез кілемше орнатылған. Сиыр қораның едендері жылы, құрғақ, су мен зәрді ағызуына жабдықталған. Көлбеу соңында еденге тегіс және тегіс түбі бар (науа) тереңдігі 10-15 см және ені 25-30 см болатын бетон көң ойығы орнатылған, оған күрек еркін кіре алады.
Сиыр байлауда ұсталады. Суару фидердің жанында орналасқан ішетін ыдыстан жасалады. Ағаш фидерде 5-7 кг өрескел жем (шөп немесе сабан) бар.
Табиғи жарықтандырудан басқа, жасанды жарықтандыру бар. Бөлмедегі ауа температурасы 11 С.
Ылғалдылық қалыпты. Көңді жинау қолмен жүзеге асырылады, күндіз екі рет -- таңертең және кешке тазаланады.
Азықтандыру:жақсы жем қолданылад. Шырынды жемнің жалпы мөлшері шамамен 10 кг, концентраттар шамамен 3-4 кг құрайды. күніне 3 рет тамақтандырылады.
Сиырларға жылына 2 рет дәрумендер мен минералды қоспалар беріледі.
Сиырларды суару
Су шамамен күніне 35-40 литр, ал жазда 50-60 литр таза болады.
Сиырдың 3 төлдеуі болды, Аборттар болған жоқ;
Сиырда жүктілік және босану патологиясыз және асқынусыз оңай өтті. Соңғысы босанғаннан кейін 6 сағаттан кейін білінді.
Бұл фермадағы маститтердің жиілігі Үлкен емес, бұл сиыр маститпен ауырмады.
Жасырын мастит зертханалық әдістермен диагноз қойылады:
* бактериологиялық (патогенді микроорганизмдерді анықтау),
* цитологиялық (лейкоциттер санын есептеу бойынша),
* колориметриялық
Жасырын маститті анықтау үшін сиырлар айына кемінде 1 рет зерттеледі.
Ауру тарихы (А. morbi)
Жануар 27 сәуірде, бұзаулағаннан үш күн өткен соң ауырып қалды. Босану өте тез және оңай өтті, бұзау сау болып туылды.
Сиыр кеудесінде аяқтары бүгілген, басы бүйіріне қарай қисайған. Сиырда тілдің жартылай ашық аузынан ілінуі байқалады. Тәбет жоқ. Жануар жауап бермейді қоршаған, угнетено.
Мұндай диагнозы бар жануарлар фермасында байқалмайды.
Бұрын жануар ештеңе ауырмады, оған барлық алдын-алу шаралары мен вакцинация жасалды.
Жалпы зерттеу (Status prаesens)
Габитус
Жануарлардың денесінің кеңістіктегі орны -мәжбүрлі жату. Сиырдың аяқтары кеудесіне бүгілген, басы бүйіріне бұрылған. Мүйіздерді тартып табиғи жағдайға келтіруге болады, бірақ басы бастапқы позицияны қайтып алады.
Конституция нәзік. Қоңдылығы жоғары. Темперамент тыныш, теңдестірілген.
Терінің жағдайы
Шаш сызығы қалың, күңгірт, шашыраңқы. Терісі серпімді. Симметриялы жерлерде терінің температурасы айтарлықтай төмендеген (денесі мен мүйіздері суық). Терінің ашылмаған жерлеріндегі түс бозғылт қызғылт түсті. Тері астындағы тін жақсы анықталған.
Ауыз қуысының шырышты қабаты бозғылт қызғылт түсті, зақымдалмаған, ылғалды.
Конъюнктива қызғылт, дымқыл. Мұрынның шырышты қабаты бозғылт қызғылт, дымқыл, жылтыр, тұтастығы бұзылмаған.
Лимфа түйіндері қозғалмалы, тегіс, тығыз, серпімді, ауыртпалықсыз. Олар суық, яғни қоршаған тіндердің температурасы бар.
Дене температурасы 35 С төмен
Жеке жүйелердің жай-күйі
Жүрек-тамыр жүйесі
Жүрек соғысы көрінеді. Жүрек аймағындағы интеркостальды Пальпация ауыртпалықсыз. Жүректің орташа күші локализацияланған. Аускультация кезінде жүрек импульсі импульске сәйкес келеді, оңай естіледі, анық; тондар жақсы сараланған, ауытқулар жоқ.
Артериялық импульс әлсіз, баяу.
Қан тамырлары орташа анықталған.
Тыныс алу жүйесі органдары
Мұрын жолдарының өткізгіштігі бұзылмаған, ағып кетулер жоқ, шығарылған ауаның иісі өзгермеген.
Тыныс алу баяулайды, дірілдейді. Пальпация көмей мен кеңірдектің бойында ауыртпалық сезінбейді.
Аускультация кезінде сол және оң жақта діріл естіледі.
Ас қорыту органдары
Тәбеті жоқ. Күйіс қайтару байқалмайды.
пальпациялау ауыртпалықсыз. Ауыз қуысында сілекейдің үлкен жиналуы байқалады. Жұтыну актісі бұзылған. Бас пен мойынның жағдайы табиғи емес.
Мес қарынды пальпациялау кезінде орташа күшті соққылар пайда болады, қысқа. Газ аздап анықталған. Қалған асқазан бөліктерін пальпациялау ауыртпалықсыз. Аускультация кезінде крепитацияның әлсіз дыбыстары естіледі. Іштің пальпациясы ауыртпалықсыз. Ішек перистальтикасы жоқ.
Бауыр пальпациясы ауырмайды, бауыр үлкеймейді.
Дефекация актісі жоқ.
Зәр-жыныс жүйесі
Зәр шығару актісі жоқ. Бүйректің сыртқы пальпациясы ауыртпалықсыз.
Сезім жүйесі
Тексеру кезінде көз ортасының бұлдырлығы анықталды. Көзден жас ағу байқалады. Қолдың қозғалысына Реакция жоқ.
Құлақтарын пальпациялау ауыртпалықсыз. Сыртқы құлақ каналында күкірттің аздап жиналуы байқалады, ешқандай зақым жоқ. Сиыр дыбыстық ынталандыруға нашар жауап береді, жалқау.
Жүйке жүйесі
Жануар қоршаған ортаға жауап бермейді. Шаршаған. Дене мен аяқ-қолдардың жеке бұлшықет топтарының бұлшық еттері қозғалысы байқалады. Терең және Үстірт рефлекстер жоқ. Пальпебральды рефлекс жоқ. Ауырсыну сезімталдығы бұзылған.
Жыныстық органдар
Сыртқы тексеру
Сиырдың жамбас байламдары тығыз; құйрықтың тамыры таза, патологиялық өзгеріссіз. Вульвадан аз мөлшерде сарғыш - ақ тұтқыр сұйықтық шығады.
Қынаптың шырышты қабаты бозғылт қызғылт, дымқыл, жарықтар мен жараларсыз.
Қынаптық зерттеу
Зерттеу сәулелендіргішпен жабдықталған қынап айнасының көмегімен жүзеге асырылады.
Қынаптың шырышты қабаты бозғылт қызғылт түсті. Жатыр мойнының жұтқыншағы 2-4 см ашық. тұтқыр ашық сары түсі консистенцияның бөлінуі байқалады. Жаралар мен эрозиялар табылған жоқ.
Ректалды тексеру
Жатыр мойны: тығыз дене, цилиндр тәрізді, оңай қозғалатын, ауыртпалықсыз.
Жатыр: мүйіздер серпімді, ауыртпалықсыз,жан-жақа оңай ауысады. Жатырдың өзі қуықтың толып кетуіне байланысты қалыңдайды. Жануар пальпацияға жауап бермейді.
Аналық жыныс бездері: овоидті пішінді; ұзындығы 3 см, ені 2 см; серпімді, ауыртпалықсыз , жылжымалы. Фолликулалар аналық бездің бетіне созылған везикулалар түрінде сезіледі. Сары дене саңырауқұлақ тәрізді проекция түрінде пальпацияланады.
Ортаңғы жатыр артериялары: олардың диаметрі шамамен 5 мм, артерияның мүйізден сәл дірілі сезіледі.
Сүт безі
Желін үлкен тығыз, кең емізіктері бар, сирек кездесетін нәзік түктермен жабылған. Ванна тәрізді, төрттен бір бөлігі жақсы дамыған, желіннің түбінен жерге дейінгі қашықтық шамамен 50 см, емізік ұзындығы 6-8 см, диаметрі 2-3 см, терісі тұтас, ешқандай зақым табылған жоқ.
Тамырлар инъекцияланған; сүт аз мөлшерде шығарылады. Сүт безінің температурасы төмен, ауыртпалықсыз, тығыздағыштар мен түйіндер табылған жоқ.
Лимфа түйіндері қозғалмалы, ауыртпалықсыз, серпімді консистенциялы.
Зертханалық зерттеулер
Бұл жануарға қан, зәр және сүт зерттеу жүргізілді.
Талдау нәтижесі:
Зәр:
Түсі - сарғыш
Ашықтық-Мөлдір
Консистенциясы-тығыз
Иісі-ерекше
Тығыздығы 1,003
Көрінетін қоспалар табылған жоқ
Қант - табылған жоқ
Кетон денелері-аз мөлшерде
Уробилин-табылған жоқ
Билирубин-табылған жоқ
PH-сәл сілтілі
Ақуыз-аз мөлшерде
Қорытынды: қуықтың толып кетуіне байланысты жоғары тығыздық бар.
Қан:
Эритроциттер - 6,5 (млн мкл)
Гемоглобин - 110 (гл)
СОЭ 1,0
Лейкоциттер-8 ( мың мкл)
Қорытынды: қанда патологиялық өзгерістер табылған жоқ.
Сүт: жасырын маститке зерттеу жүргізілді. Ерітіндідегі 10% мастихинмен сынама. Мастит анықталған жоқ.
Күнделік
Күні, сағаты
Тем
пе
ра
тура,
[0]С
Пу
льс
Ты
ныс
алуы
Ауырсыну белгілері мен ағымы
Терапия, рецепттер, күні, режим
27.04.2020.
10.00ч
35,6
67
14
Тәбет пен күйіс қайтару жоқ. Сиыр депрессияға ұшырағвн, қоршаған ортаға жауап бермейді. Сүт жоқ. Сиыр әрдайым жатады, тұрғызуға тырысу нәтижесіз аяқталды. Дефекация және зәр шығару актісі жоқ. Көз, көз қарашықтары кеңейген. Ауырсыну сезімталдығы бұзылған. Терең және Үстірт рефлекстер жоқ..
Эверс аппаратының көмегімен сүт безіне ауа үрленеді. Танылды Катетер емізік каналына енгізіліп, ауа біртіндеп сорылады. Сүт безінің терісі қатайған кезде, тимпаникалық дыбыстың пайда болуы, желіннің терісіне саусақтарыңызды тигізгенде, үрлеу тоқтатылады. Содан кейін емізіктердің шыңдары аздап уқаланады, емізік тығыз затпен тартылады, екі сағаттан кейін таңғыштар алынып тасталады. Сиырдың денесі екі жағынан сабанмен сүртіледі.
27.04.2020г.
15[00]ч.
35,6
68
15
27.04.2020г.
19.00ч
35,9
69
18
Жалпы бұлшықет дірілі байқалады. Сиыр қоршаған ортаға жауап бере бастады.
Тері астына 20% кофеин ерітіндісін 15-20 мл дозада енгізеді
Rp.: Solutionis Cofeini 20%-20ml.
D.S. пк однократно.
#
Rp.: Solutionis Calii chloridi
10%-100ml.
D.S. вв бір рет.
28.04.2020г.
10[00]ч.
38,2
70
22
Жалпы бұлшықет дірілі байқалады. Сиыр тұрып, аздап тамақ іше алады.
Тік ішек нәжістен босатылады, несеп қуықты тік ішек арқылы уқалау арқылы шығарылады.
28.04.2020г.
14[3][0]ч.
38,3
70
24
28.04.2020г.
18[30]ч.
38,5
70
25
Жануардың жағдайы едәуір жақсарды.
Сиырға 4-5 кг шөп, 2-3 Шелек жылы ботқа быламығы болуы керек
Кебек, концентрацияланған Жем (1 кг) беріледі.
3 күннен кейін олар жем беруді көбейтіп, нормаға жеткізеді. Моцион жүргізу қажет
29.04.2020г.
10[00]ч.
38,4
71
26
29.04.2020г.
14[3][0]ч.
38,5
72
26
29.04.2020г.
18[30]ч.
38,9
73
28
Жануардың жағдайы қалпына келді.
Моцион және азықтандырылуы қалыпқа келтірілді.
Аурудың нәтижесі: толық сауығу
Диагноздың негіздемесі және таңдалған емдеу әдісі.
Бұл диагноз анамнез деректері мен клиникалық белгілер негізінде жасалды.
Сиырдың туылуы өте тез және оңай болды. Сиырдың рационына көптеген концентраттар кіреді.
Біраз уақыттан кейін жануардың жатып қалғандығы, кеудесіне аяқтары бүгілгенін, басы бүйіріне лақтырылғанын байқалды. Жануардың денесі суық, әсіресе мүйіздердің түбінде. Лимфа түйіндері суық, яғни қоршаған тіндердің температурасы бар. Тыныс алу баяу, Тәбет жоқ. Шайнау актісі, Күйіс қайтару жоқ. Ауыз қуысында сілекейдің үлкен көлемде жиналуы байқалды.
Ішек перистальтикасы жоқ. Дефекация актісі жоқ. Тік ішекте құрғақ, тығыз нәжістің жиналуы сезілді.
Жануар зәрді ұстайды, қуық толып кетеді.
Бұл аурудан экономикалық залал үлкен, сиырлардың өнімділігі төмендейді, егер ауру уақытында емделмесе, онда жануар өлімге душар болуы мүмкін.
Қорытынды: иесі уақтылы көмекке жүгінгендіктен, емдеу уақытында жүргізілді.
Қалпына келтіру толық, бірақ тұрақты, күнделікті жаттығуды қолдану қажет. Диета барлық көрсеткіштер бойынша теңдестірілуі керек
Эпикриз
Жұтқыншақтың, тілдің, ішектің және аяқ-қолдардың сал ауруымен көрінетін жедел кенеттен пайда болатын ауыр жүйке ауруы. Ауру сиырларда, қойлар мен ешкілерде және шошқаларда өте сирек кездеседі.
Аурудың нақты себептері толық анықталмаған. Болжалды себептердің бірі-жануарды қорада ұстау және шоғырланған жемде ұстау.
Босанғаннан кейінгі парез фосфор мен магнийдің жоғарылауы аясында қандағы кальцийдің төмендеуімен көрінетін жедел гипокальцемия нәтижесінде пайда болады. Гипокальцемия кальций тұздарының сүтпен бөлінуінің жоғарылауы немесе паратироид бездерінің жұмысын тежеу нәтижесінде пайда болады.
Бұл жануардағы аурудың ағымы жалпы жартылай паралич түрінде көрінеді.
Ауру сиыр кеудесінде аяқтары бүгілген, басы бүйіріне қарай қисайған, көздері қозғалыссыз, жұтқыншақтың, тілдің сал ауруы, ішек қозғалғыштығының бұзылуы, сезімталдықтың жоғалуы байқалады. Ауру кезінде дене температурасы 35°дейін төмендейді.
Жануарға емдеу ұсынылды: Эверс аппаратының көмегімен сүт безіне ауа үрлеу.
Науқасқа доральді-бүйірлік позиция беріледі, сүт сүт безінен сығылады, емізіктер спиртті тампонымен өңделеді. Содан кейін стерильденген сүт катетері емізік каналына Мұқият енгізіліп, оны Эверс аппаратымен байланыстырып, иықтың қатпарлары түзетілгенге дейін, иықтың терісінде саусақтарыңызбен тимпаникалық дыбысқа дейін ауаны сорып бастайды. Ауаны сорғаннан кейін, 20-25 минуттан кейін алынып тасталатын бинт лигатурасы емізіктердің ұштарына қолданылады. Жүрек қызметін жақсарту үшін жануарға тері астына кофеин енгізіледі, круп, жақтары мен аяқ-қолдары турникеттермен сүртіліп, содан кейін жылы оралады.
Жағдайы біраз уақыт болды айтарлықтай жақсы. Келесі күні керемет болды.
Ұсынылады: ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz