Еріктік үрдістер мен еріктің сипаттамасы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ҚР Білім және ғылым министрлігі

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті

ZHANGIR KHAN UNIVERSITY

СРС

Орындаған: Мұрат Б.
С.МААХҒ -11
Тексерген: Джакупова А.

Орал қаласы, 2020 ж

1.Еріктік үрдістер мен еріктің сипаттамасы.
2.Еріктік акті.
3.Тұлғаның еріктік қасиеттері.
4.Адамның еркі және мінез-құлықтары.

І. Адамды әрекетке итермелейтін негізгі түрткі – оның түрлі
қажеттіліктері. Адам өз қажетіне байланысты алдына түрлі мақсаттар қояды.
Ол мақсаттарды орындау үшін түрлі әдіс-тәсілдер, амалдар қарастырылады.
Өйткені, адам сыртқы дүниенің заттары мен құбылыстарын тек танып, не оған
өзінің қатынасын білдіріп қана қоймайды, сонымен бірге оны қажетіне орай
өзгерткісі келеді. Бұл үшін ол қимыл-қозғалысқа, іс-әрекетке түсіп отырады.
Ойланып істелетін, алға мақсат қоюды қажет ететін, түрлі
кедергілерді жеңе білуден көрінетін қимыл-қозғалыстарды психологияда ерік
деп атайды. Ерік – адамның өз мінез-құлқын меңгере алу қабілеті.
Адамның осындай психикалық әрекеті алдына қойған мақсатын
орындауға байланысты түрлі ішкі-сыртқы кедергілерді жеңе білуінен
байқалады. Мысалы: ұйқы басып, төсектен тұрғымыз келмейді, бірақ сабаққа
кешікпеу ішкі кедергілерге төтеп беру керек. Егер біздің мақсатқа
жетуімізге сыртқы нәрселер кедергі жасаса(басқа адамдардың кедергісі, түрлі
жағдай болмаушылық т.б) бұларды да жеңіп отыруымыз керек. Еріктік іс-әрекет
адам сезімдерімен тығыз байланысты. Мақсатқа жетуге ұмтылу, жоғары және
жағымды сезімдер кез-келген қиындықтарды жеңуге мүмкіндік жасайды.
Ерік қимылы адамның даму процесінде біртіндеп жетініп,
қалыптасатын күрделі процесс екендігін оның мына структурасынан байқауға
болады.

ІІ. Еріктік
амал

Дайындық кезеңі Орындау кезеңі
Бақылау

✓ мақсат қою

✓ тілек

✓ қалау

✓ түрткілер(тілеу, қалау) күресу

✓ тоқтамға келу

Адамның еркі алдына мақсат қоюдан басталады. Мысалы, орта мектепті
бітіретін оқушының арнайы оқу орнына түсуге талабы бар делік. Оқушының бұл
мақсатты алдына қоюына оның мәдени қажеті, білім алуға тырысуы түрткі
(мотив) болады. Түрткі – француз тілінен аударғанда мотив, қазақша
себеп, қозғаймын деген мағына береді. Адамды түрлі іс-әрекетке
итермелейтін себеп.

ІІІ. Ерікті әрекеттердің физиологиялық негіздеріне шартсыз
рефлекстер жатады. И.П. Павловтың ілімі бойынша, еріктік әрекеттің барлық
амалы жоғары жүйке қызметінің барлық заңдарына бағынатын шартты
ассоцияциялық үрдіс. Ерікті қозғалыстардың амалдарына кинестезиялық
тітіркендіргіштер ерекше шақыратын ерекше шартты рефлекстер негізгі роль
атқарады.
Адамның ерік қозғалыстары саналы қозғалыс ретінде екінші сигнал
жүйесінің қызметімен байланысты.

сезгіштік(сенсорлық)
Бас ми қыртысы
қозғалыс

Бас мидың артқы бөлігінде сыртқы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.