Редакциялық жұмыс және картаны редакциялау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

2 Редакциялық жұмыс және картаны редакциялау

2. 1 Редакторлық жұмыс және карталарды редакциялау туралы түсінік

Редакторлық жұмыс - ең бастыларының бірі: картографиялық өндірісте карталарды құру кезіндегі жұмыс түрлері. Картографиялық жұмысты құрудың барлық кезеңдерінде олар редакторлық және дайындық жұмыстарына және редакциялауға бөлінеді.

Редакциялық жұмыс карталар мен атластарды құрудың өндірістік процесінің бастапқы кезеңін құрайды. Олар құрастыру жұмыстарын жүргізудің алдында орындалатынын қамтиды:

- карта дизайны және осыған байланысты жұмыс түрлері,

- редакциялық құжаттарды әзірлеу.

Картаны жасау туралы редакторлық құжат оның дизайнерлік материалдары негізінде жасалады. Ол ұсынады: бастапқы деректер мен картаны құрастыруға, жариялауға және жариялауға дайындыққа арналған нұсқаулықтан тұратын карта жобасының негізгі құжаты.

Картаны өңдеудің негізгі орындаушылары - карта редакторлары. Карта редакторы орындаушыларға картаны құрастыруға және түпнұсқа карталар мен басқа да материалдарға редакторлық шолу жасауға және дайындауға тікелей жетекшілік етеді. Ол олардың нұсқаулықтардың (нұсқаулықтардың),

басқа редакциялық құжаттар мен технологиялардың талаптарына сәйкестігін бақылайды, осы құжаттардың нұсқаулықтары мен ережелерін түсіну және практикалық түрде іске асыруды қамтамасыз етеді.

Осылайша, карталарды редакциялау дегеніміз - карталарды құрастыру, басып шығаруға және жариялауға дайындау, сонымен қатар оларды жасаудың барлық кезеңдерінде ғылыми-техникалық жасау бойынша редакторлық құжаттарды әзірлеудің шарықтау шегіне жеткен редакторлық жұмыс [4] .

2. 2 Картаны өңдеу

Редакторлық дайындық кезеңінде нақты картаны өңдеу, дизайннан басқа, мыналарды қамтиды:

- картографиялық материалдарды анықтау, жинақтау және талдау;

- картаға түсетін аумақты, объектілер мен құбылыстарды зерттеу;

- редакция жоспарын немесе редакторлық нұсқаулық әзірлеу.

Картографиялық және басқа материалдарды жинау, талдау және бағалаудың негізгі мақсаты - картаны редакциялауға және карта мазмұнының барлық элементтерін құрастыруға қажет негізгі, қосымша және көмекші көздерді таңдау.

Материалдарды бағалаудың жалпы критерийлері құрамына қазіргі заманғы, толықтығы мен егжей-тегжейі, геометриялық дәлдігі, шындыққа сәйкестігі, оңтайлы жұмыс технологияларын қолдану мүмкіндігі (қайта шығару мүмкіндігі және т. б. ), картаның ғылыми және идеялық құндылығы кіреді.

Картографиялық материалдарды талдау және бағалау кезінде, зерттелетін көзді құру үшін пайдаланылатын бастапқы материалдарды, осы материалдар, жалпылаудың параметрлері мен сапасы туралы түсінік алу қажет. Рельстің өзгеруін есепке алу үшін кезекші карталарын пайдалану қажет. Қазіргі уақытта, карта редакторы болжанғанға ұқсас жарияланған карталарды зерттейді.

Карта тақырыбы бойынша аумақтың және объектілердің (құбылыстардың) географиялық ерекшеліктерін зерттеу белгілі бір әдістеме бойынша және картаның түрі мен мақсатына байланысты белгілі бір формада жүргізіледі. Барлық жағдайларда аумақтың географиялық жағдайы және картаға түсетін объектілердің орналасуы, таралуы, байланысының ерекшеліктері ашылады.

Редактор картаны құрудың, графикалық жұмыстарды жүргізудің және аумақтың географиялық ерекшеліктерін ескере отырып, карта макеттерін, эскиздерін, карта үлгілерін дайындаудың көздерін өңдеудің жоспарын ұсынады, осы жұмыстарды басқарады. Компиляциялық жұмысты орындау үшін қажетті шартты белгілер кестелері жасалынып, карта сызбасының сызбасы жасалуда.

Картаны жобалау, картаның тақырыбы бойынша аумақтың және объектілердің географиялық ерекшеліктерін зерттеу, картографиялық көздерді талдау және таңдау карта редакторына картаны құру үшін редакторлық құжатты жасауға кірісуге мүмкіндік береді. Редакциялық құжатта редактордың шешімі, оның негіздемесі мен қосымшалары бар картаны құру жөніндегі нұсқаулары көрсетілуі керек.

Әр бөлім үшін мазмұнның ерекшеліктерін қаратырады. Редакциялық құжаттың басында карта мен аумақтың нақты және толық атауы, картаның масштабы мен мақсаты, парақтың нөмірі (атлас картасы үшін), карта өлшемдері және оның проекциясы көрсетілген. Картаның мазмұны туралы қысқаша жалпы ақпарат берілген. Қажет болған жағдайда кірістірілген карталардың атаулары мен масштабы және картаның орналасуы туралы басқа мәліметтер келтірілген.

Бұл бөлімде жалпы басшылық құжаттары көрсетілген.

Келесі бөлімде математикалық негіздегі бастапқы мәліметтер, проекцияны есептеуге арналған техникалық нұсқаулар, картографиялық тор салу және редакциялау үшін оны қалыңдау қарастырылған. Қажет болған жағдайда, бастапқы геодезиялық координаталар жүйесінен екінші жүйеге көшу туралы, бастапқы карта материалының картографиялық проекциясын құрылып жатқан картаның проекциясына түрлендіру туралы ұсыныстар беріледі.

Әдетте картаны жариялау масштабында орындалатын және редактордың нұсқауларымен ілінетін, макет карталарында, карта торында, карта атауын орналастыру, аңыздар, кірістірулер, негізгі масштаб туралы мәліметтер көрсетілген макет схемасында; жалпы географиялық мазмұн элементтері (географиялық негіз) белгілі бір (қысқартылған) көлемде беріледі.

Картаны жасау бойынша редакторлық құжатқа қойылатын негізгі талаптар - бұл мәліметтердің толықтығы және бағыттар мен ұсыныстардың нақтылығы және нақты тұжырымы. Бұл қысқартуға редакторлық жоспардың жалпы логикалық құрылуы, редакторлық шешімдердің нақты таңдалуы, оларға сілтеме көрсетілген ақпарат пен көрсетілімдердің көрнекі графикалық нысандарын кеңінен қолдану (кестелер, макеттер, жалпылау үлгілері, модель парағы, фрагменттер және т. б. ) арқылы қол жеткізілуі керек. Редактор картаны құрастыру және жариялауға дайындау барысында компиляторларға және басқа орындаушыларға карта жасау бойынша бірқатар сұрақтарды түсіндіреді.

Редактордың алдын-ала әзірлемелері (картаны жобалау жұмысының нәтижелері, эскиздер, аңыздардың нұсқалары, эксперименттік деректер) редакция құжаттарымен бірге әр жасалған карта үшін шығарылатын карта файлына орналастырылады.

Картаны құрастыру, жариялауға дайындау және жариялау процесінде картаны редакциялау.

Картаны құрастыру барысында редактор компиляторларға және түзетушісіне техникалық басшылық жасайды. Негізгі мақсат - жалпы бағдарламаның (нұсқаулықтар, нұсқаулықтар) және картадағы редакторлық нұсқаулардың талаптарын қатаң және дәл орындау арқасында қол жеткізілетін жинақтау жұмыстарының жоғары сапасын қамтамасыз ету.

Редактор орындаушыларды барлығымен таныстыруға міндетті редакциялық құжаттар мен материалдар, технология, сапа талаптары. Редактор орындаушыларға тікелей жұмыс орындарында техникалық мәселелер бойынша кеңес береді және құрастыру кезінде туындайтын мәселелерді шешеді. Ол мердігерге белгілі бір жұмыс түрінің қалай орындалатынын көрсетуі керек. Ол өзінің барлық қызметімен картографиялық жұмысты өңдеудің жоғары саяси және ғылыми деңгейін қамтамасыз етіп, суретшінің шығармаға шығармашылық қатысуына қол жеткізуі керек.

Редактордан күнтізбелік картаны басқару қажет. Жұмысты орындау барысында ол түпнұсқалардың біртұтастығын, редакциялық құжаттардың талаптарын дұрыс түсінуді және орындауды, ұсынылған материалдарды дұрыс пайдалануды қамтамасыз ету үшін іріктелген және топтық редакциялық шолулар жүргізеді. Ол карта мазмұнын бейнелеудің дәлдігін бақылайды, келіп түскен жаңа материалдарды картаны құрастыруда пайдалану үшін бағалайды.

Композицияның түпнұсқаларына шолу жасай отырып, редактор барлық мазмұн элементтерін құрастырудың сапасын бақылайды, оларды таңдау мен жалпылаудың дұрыстығын, таңбалар мен олардың өлшемдерінің дұрыс қолданылуын, қосымша және кезекші материалдардың қолданылуын, қабаттасатын мазмұн элементтеріндегі басқа карталармен үйлестіруді тексереді, өйткені түпнұсқалардың құрастырылуының бірлігі қамтамасыз етіледі. әр түрлі орындаушылар. Сонымен қатар, ол орындаушылармен карточка формасының уақтылы және дұрыс жүргізілуіне, құрастыру жұмыстарының өздігінен түзетілуіне жүйелі түрде бақылау жасайды. Редактор ресми құжаттарға сәйкес Ресейдің мемлекеттік шекараларының дұрыс суреттелуіне, көрші карталардың қысқаша мазмұнын қалай дұрыс құрастыруға ерекше назар аударады.

Редактор түзетушіні карта мен картографиялық материалдардың ерекшеліктерімен, редакциялық құжаттармен және формамен таныстырады, түзетулер жүргізудің тәртібі мен әдістерін белгілейді. Түпнұсқа компиляциясын түзету - бұл картаның түпнұсқаларын мазмұны жағынан да, техникалық өнімділігі жағынан да бақылаудың негізгі түрі [5] .

Орындаушы жұмыстың барлық түрінің дұрыстығын тексеріп, нысанды толтырғаннан кейін редактор толтырылған және түзетілген жинақтың түпнұсқаларына және карточка түрінде қол қояды. Осыдан кейін түпнұсқалар картаны жариялауға дайындау жұмыстарын жүргізу үшін техникалық бақылау бөліміне (OTC), содан кейін баспа бөліміне тапсырылады.

Картаны жариялауға дайындау кезеңіндегі редакциялаудың мақсаты - шартты белгілерге, шығарылған түпнұсқаға және жұмысты орындау үшін бекітілген технологияға сәйкес баспа түпнұсқаларын өндірудің дұрыстығын қамтамасыз ету. Баспаның түпнұсқасын зерделегеннен кейін редактор аяқталған баспаның түпнұсқасын және барлық материалдарды, соның ішінде рельефті жуудың түпнұсқаларын, түрлі-түсті түпнұсқаларды, баспаның макетін, сызық үлгілері мен формасын редакторлық тексеруден өткізеді. Редактор оларға қол қояды, сапаны бақылау бөліміне, содан кейін басылымға жібереді.

Картаны жариялауға дайындау кезеңінде редактор түпнұсқалардың барлық басқарушы құжаттардың талаптарына сай екендігіне, әртүрлі парақтардағы кескіннің біртектілігі мен дәйектілігіне, түйіндемелердің дұрыс ресімделуіне көз жеткізуі керек. Ресми құжаттарға сәйкес Ресей Федерациясының мемлекеттік шекараларының бейнесінің нақтылығына ерекше назар аударылады.

Жариялау барысында карта редакторы техникалық редактормен бірге полиграфия саласының талаптары мен мүмкіндіктеріне байланысты барлық мәселелерді жедел шешеді.

Редактор түрлі-түсті үлгіні түзетушінің және техникалық редактордың ескертулерімен мұқият қарап шығады, мақұлдау үшін түрлі-түсті үлгінің басып шығарған қолдарына қол қояды. Редактор картаның сигналдық көшірмесін басып шығаруды қарастырады және оны шығаруға келісуге қатысады.

Картаны басып шығарылған нысандардан немесе түпнұсқалардан басып шығарған кезде, редактор жердегі өзгерістердің болуын анықтайды, картаны басып шығаруға түсініктеме береді және оны құрастыруға және барлық кейінгі жұмыстарға жібереді. Бақылау және бекіту процедурасы өзгеріссіз қалады. Картаны қайта шығаруға дайындау кезінде редактор кезекші және басқа материалдарға сәйкес өзгертілген мазмұн элементтерінің жаңартылу сапасына ерекше назар аударады. Нысан толтырылған және қол қойылған басып шығарумен бірге бекітуге ұсынылады. Егер шамалы өзгерістер болса, басқару органдары карталарды жаңартусыз қайта шығару туралы шешім қабылдауы мүмкін.

2. 3 Картаны шығару

Картаны баспаға дайындау басылымның талаптары мен технологияларына сәйкес келетін және басып шығаруға арналған баспа түпнұсқаларын шығарудан басталады. Бұл түпнұсқаларды фотографиялық өндіріс дайындайды. Олар композицияның түпнұсқалық мазмұнына толық сәйкес келуі