ЖЕТІЛГЕН ЖӘНЕ ЖЕТІЛМЕГЕН БӘСЕКЕ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ НАРЫҚТЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТТЕРІ
ЖЕТІЛГЕН ЖӘНЕ ЖЕТІЛМЕГЕН БӘСЕКЕ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ
НАРЫҚТЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТТЕРІ
Нарықтық құрылым шеңберінде белгілі бір салалық нарықты ұйымдастыру мен жұмыс істеу ерекшеліктерін көрсететін көптеген нақты белгілер мен белгілердің жиынтығын түсіну әдетке айналды. Нарық құрылымының тұжырымдамасы фирма жұмыс істейтін нарықтық ортаның барлық аспектілерін көрсетеді - бұл саладағы фирмалардың саны, нарықтағы сатып алушылардың саны, салалық өнімнің сипаттамалары, баға мен бағалық емес бәсекенің арақатынасы, жеке сатып алушының немесе сатушының келісімділігі және т.б. көптеген құрылымдар болуы мүмкін. Алайда көптеген экономистер
бірнеше негізгі параметрлерге - салалық нарық белгілеріне негізделген нарықтық құрылымдардың типологиясына жүгіну арқылы талдауды жеңілдету мүмкіндігін қарастырыңыз.
1. Саладағы фирмалардың саны. Берілген салалық нарықта жұмыс істейтін сатушылардың саны жеке фирманың нарық тепе-теңдігіне әсер ету мүмкіндігінің бар-жоғын анықтайды. Барлық басқа нәрселер тең, белгілі бір нарықтағы фирмалардың саны көп болған жағдайда, жеке фирманың жеке ұсынысты азайту немесе ұлғайту жолымен нарықтық ұсынысқа ықпал ету әрекеттері нарықтық тепе-теңдіктің өзгеруіне алып келмейді. Бұл жағдайда әрбір нақты фирманың нарықтағы үлесі шамалы. Басқа жағдай фирманың нарықтағы үлесі көп болған кезде пайда болады, яғни осы нарықта бір немесе бірнеше ірі фирмалар жұмыс істейді. Мұндай фирманың нарықтық ұсынысқа әсер ету мүмкіндігі бар, демек, нарық тепе-теңдігі мен нарықтық баға.
2. Нарықтық бағаны бақылау. Жеке фирманың бағаны бақылау дәрежесі салалық нарықтағы бәсекелестік қатынастардың даму деңгейінің ең жарқын индикаторы болып табылады. Жеке өндірушінің бағаны бақылауы неғұрлым көп болса, нарық соғұрлым бәсекеге қабілетті болмайды.
3. Нарықта сатылатын өнімнің табиғаты - өнеркәсіп стандартталған немесе сараланған өнім шығарады. Өнімнің дифференциалдылығы дегеніміз - белгілі бір нарықта әр түрлі фирмалар бір қажеттілікті қанағаттандыруға арналған, бірақ әр түрлі параметрлері бойынша өнім ұсынатындығын білдіреді. Мұндай тәуелділік бар: салалық өнімнің дифференциациясының (біртектіліктің) дәрежесі неғұрлым жоғары болса, соғұрлым фирма өзі өндіретін тауарлардың бағасына әсер ету мүмкіндігіне ие болады және саладағы бәсекелестік деңгейі соғұрлым төмен болады. Салалық өнім неғұрлым стандартталған (біртектес) болса, соғұрлым нарық бәсекеге қабілетті болады.
4. Өнеркәсіпке ену үшін кедергілердің болуымен немесе болмауымен байланысты салаға ену шарттары. Мұндай кедергілердің болуы жаңа фирмалардың осы салалық нарыққа енуіне және соның салдарынан салалық бәсекелестіктің дамуына кедергі болады.
5. Бағалық емес бәсекенің болуы. Бағалық емес бәсекелестік салалық өнім сараланған кезде пайда болады. Бағалық емес бәсекелестік - өнімнің, көрсетілетін қызметтің сапасына, орналасқан жері мен қол жетімділігіне және жарнамаға бәсекелестік.
Әрбір белгінің мазмұнына және олардың үйлесуіне байланысты әр түрлі типтік нарықтар қалыптасады (әр түрлі нарықтық модельдер) - мінсіз бәсеке, монополиялық бәсеке, олигополия және таза монополия.
Ұсынылған сипаттамаларға сүйене отырып, нарықтық құрылымдардың әр түрлі типтерін ... жалғасы
НАРЫҚТЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТТЕРІ
Нарықтық құрылым шеңберінде белгілі бір салалық нарықты ұйымдастыру мен жұмыс істеу ерекшеліктерін көрсететін көптеген нақты белгілер мен белгілердің жиынтығын түсіну әдетке айналды. Нарық құрылымының тұжырымдамасы фирма жұмыс істейтін нарықтық ортаның барлық аспектілерін көрсетеді - бұл саладағы фирмалардың саны, нарықтағы сатып алушылардың саны, салалық өнімнің сипаттамалары, баға мен бағалық емес бәсекенің арақатынасы, жеке сатып алушының немесе сатушының келісімділігі және т.б. көптеген құрылымдар болуы мүмкін. Алайда көптеген экономистер
бірнеше негізгі параметрлерге - салалық нарық белгілеріне негізделген нарықтық құрылымдардың типологиясына жүгіну арқылы талдауды жеңілдету мүмкіндігін қарастырыңыз.
1. Саладағы фирмалардың саны. Берілген салалық нарықта жұмыс істейтін сатушылардың саны жеке фирманың нарық тепе-теңдігіне әсер ету мүмкіндігінің бар-жоғын анықтайды. Барлық басқа нәрселер тең, белгілі бір нарықтағы фирмалардың саны көп болған жағдайда, жеке фирманың жеке ұсынысты азайту немесе ұлғайту жолымен нарықтық ұсынысқа ықпал ету әрекеттері нарықтық тепе-теңдіктің өзгеруіне алып келмейді. Бұл жағдайда әрбір нақты фирманың нарықтағы үлесі шамалы. Басқа жағдай фирманың нарықтағы үлесі көп болған кезде пайда болады, яғни осы нарықта бір немесе бірнеше ірі фирмалар жұмыс істейді. Мұндай фирманың нарықтық ұсынысқа әсер ету мүмкіндігі бар, демек, нарық тепе-теңдігі мен нарықтық баға.
2. Нарықтық бағаны бақылау. Жеке фирманың бағаны бақылау дәрежесі салалық нарықтағы бәсекелестік қатынастардың даму деңгейінің ең жарқын индикаторы болып табылады. Жеке өндірушінің бағаны бақылауы неғұрлым көп болса, нарық соғұрлым бәсекеге қабілетті болмайды.
3. Нарықта сатылатын өнімнің табиғаты - өнеркәсіп стандартталған немесе сараланған өнім шығарады. Өнімнің дифференциалдылығы дегеніміз - белгілі бір нарықта әр түрлі фирмалар бір қажеттілікті қанағаттандыруға арналған, бірақ әр түрлі параметрлері бойынша өнім ұсынатындығын білдіреді. Мұндай тәуелділік бар: салалық өнімнің дифференциациясының (біртектіліктің) дәрежесі неғұрлым жоғары болса, соғұрлым фирма өзі өндіретін тауарлардың бағасына әсер ету мүмкіндігіне ие болады және саладағы бәсекелестік деңгейі соғұрлым төмен болады. Салалық өнім неғұрлым стандартталған (біртектес) болса, соғұрлым нарық бәсекеге қабілетті болады.
4. Өнеркәсіпке ену үшін кедергілердің болуымен немесе болмауымен байланысты салаға ену шарттары. Мұндай кедергілердің болуы жаңа фирмалардың осы салалық нарыққа енуіне және соның салдарынан салалық бәсекелестіктің дамуына кедергі болады.
5. Бағалық емес бәсекенің болуы. Бағалық емес бәсекелестік салалық өнім сараланған кезде пайда болады. Бағалық емес бәсекелестік - өнімнің, көрсетілетін қызметтің сапасына, орналасқан жері мен қол жетімділігіне және жарнамаға бәсекелестік.
Әрбір белгінің мазмұнына және олардың үйлесуіне байланысты әр түрлі типтік нарықтар қалыптасады (әр түрлі нарықтық модельдер) - мінсіз бәсеке, монополиялық бәсеке, олигополия және таза монополия.
Ұсынылған сипаттамаларға сүйене отырып, нарықтық құрылымдардың әр түрлі типтерін ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz