Атлетикалық гимнастика. Арқа және қарын бұлшық еттерін жетілдіруге арналған жаттығулар

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Л.Н.Гумилев атындағы Евразиялық Ұлттық Университеті

СӨЖ
Тақырыбы: №4 Атлетикалық гимнастика. Арқа және қарын бұлшық еттерін жетілдіруге арналған жаттығулар.

Орындаған: Амантай Аяжан Ғалымжанқызы
Тексерген: Мергалиев Мейірхан Максимович

2021ж.

№4 Атлетикалық гимнастика. Арқа және қарын бұлшық еттерін жетілдіруге арналған жаттығулар.
Дененің саулығы - жаныңның саулығы. Осы бір ауыз сөз адам тәнінің байлығын ешнәрсеге теңестіруге болмайтындығын түсіндіріп, санаңа ой қосады. Денені жетілдіру - жеке тұлғаның мінез- құлқын, ой-өрісін, сұлулық талғамын жетілдіру екенін ғұлама ғалымдардың еңбектерінде айтылған. Адам өзінің күнделікті тіршілігінде, еңбек барысында толып жатқан әрекеттер мен әр түрлі қозғалыстар жасайды. Осының бәрі дененің кейбір жекелеген мүшелерінің дұрыс қалыптасып, өсіп жетілуіне оң әсерін тигізеді. Кей жағдайда мұндай қимыл-қозғалыстар кері әсерін тигізуі де мүмкін. Мысалы: бір бағытта жасалған шектен тыс қозғалыстың әсерінен дененің бір мүшесі шаршап, организмнің қалыпты нормаларын өзгертуге әкеліп соғады. Сондықтан да күнделікті тіршілікте болатын, бір бағыттта ғана жүргізілетін дене қозғалыстары мен әрекеттерінің бәрін бірдей дене тәрбиесінің құралы деп қабылдауға болмайды.
Адамның жеке басының қасиеттері дененің қалыптасуымен тығыз байланысты. Денені жүйелі түрде шынықтыру мен денсаулықты нығайту адамның ойын өсіріп, шығармашылық қабілетін арттырады. Организм шамасы келетін жаттығуды және дұрыс ұйымдастырылған жұмысты орындағанда ғана дамып, нығайып жетіледі.
Дененің дұрыс қалыптасуы үшін күнделікті жаттығуларды неден бастап, қалай аяқтау керек екендігін білген абзал. Адамның қимыл-әрекеті таңертең ұйқыдан оянудан басталады. Қимыл қозғалыстың алғашқы бастамасы- таңертеңгі бой жазу жаттығулары. Таңертеңгі бой жазу жаттығуларын қанша уақыт ішінде өткізуге болатыны дәл кесіп айту қиын. Себебі: Әркім уақытын өз қабілет мүмкіндігне қарай өзінше пайдаланады. Бірі 20 минут, екіншісі 30-40 минут уақыт таңертеңгілік бой жазу жаттығуларына жұмсайды. Сондықтан таңертеңгілік бой жазу жаттығуларын өткізу әркімнің өз қалауы бойынша жүргізілгені жөн. Дегенмен 15-20 минуттан кем болмағаны жақсы.
Таңертеңгілік бой жазу жаттығуларын далада өткізгені дұрыс. Бұл тәртіп жылдың жылы маусымдарында ғана емес, қыс мезгілінде де қатаң сақталуы керек.
Жаттығулар керіліп созылудан басталады. Олардың түрлері үй жағдайында бір бөлек те, далада басқаша болады. Ата-аналар өз балалары таңертеңгі бой жазу жаттығуларын дұрыс орындауын қадағалап, бақылап отыруы керек. Бала алғашқы кезде далаға шыққан бетте жаттығу орындайтын жерге жеткенше тез жүріп барып, кейіннен жүгіруді бастау керек. Ең әуелі жүруден бастаудың мәні қан айналу процесі мен ішкі мүшелерді тиісті жүктемеге даярлайды. 5-10 минут жүгіріп, одан кейін керіліп созылып жаттығуларын орындайды. Кеудені кере дем алу, иық, кеуде және белді қозғау жаттығуларын орындап, оларды біртіндеп күрделендіре береді. Елімізде бірнеше спорттың түрі дамыған. Олардың жаттығу түрлері әр түрлі. Мысалы: ауыр атлетикамен айналысудағы негізгі мақсат - неғұрлы көбірек салмақ көтеруге жаттығу. Демек спорттың негізгі мазмұнын білгеннен кейін, онымен әртүрлі әркім өзінше жаттығады, болмаса жаттықтырушының нұсқауын басшылыққа алып орындайды. Спортпен жаттыға бастаған кезде, қай спорттың түрі болмасын, оның ішкі мәнін жете біліп алу керек. Ал спорттық ойындарды алсақ, баскетбол, волейбол , футбол т.б жаттығулардың кестесі дұрыс қойылса ғана ол өз нәтижесін береді. Ол спортпен шұғылданушыны әр уақытта қызықтырып, ынталандырып отырады. Ал керісінше болса, ол спортпен шұғылданушыны қызықтырмайды. Содан барып бала спортты тастап кетуге дейін барады. Жаттығудың ойдағыдай орындалуы көбінесе жаттықтырушыға байланысты. Жаттығуды нақты ғылыми жүйеге негіздеп, жаттығушының шама-шарқына, жас мөлшеріне қарай ынталандырып отырса ғана одан жақсы спортшы шығады.
Дене тәрбиесі жүйесінде спортпен шұғылданып, болашақта жоғары көрсеткіштерге жету үшін табиғи орта қажет. Табиғи ортаға өзімізге жақсы таныс ауа, су және күн сәулесі жатады. Мұндай табиғи ортаны жүйелі түрде пайдаланудың денсаулық үшін маңызы зор.
Спортшылардың өмірінде дене тәрбиесі жаттығуларының гигиенасы аса маңызды орын алады. Гигиена - денсаулық кепілі. Мектеп мұғалімдеріне балалардың денсаулығы үшін аса үлкен жауапкершілік жүктелген. Сондықтан мұғалімдер сабақ өткізбес бұрын оқушылар отырған орынның гигиеналық талаптарға сай болуына баса назар аударғаны жөн.
Гимнастиканың гигиеналық маңызы. Дұрыс ұйымдастырылған таңертеңгі гимнастиканың оқушылар үшін ерекше гигиеналық және тәрбиелік мәні бар. Ол ми қабығын ұйқыдан кейінгі тежелуден арылтып сергітеді, мектеп оқушысының күні бойы неғұрлым өнімді оқу-еңбек қызметімен шұғылдануына көмектеседі. Мектептің оқушылары, әсіресе сынып жетекшілері, оқушының күн режимінде таңертеңгі гимнастиканың болуын насихаттауда оқушылармен де олардың ата-аналарымен де өте үлкен жұмыс жүргізу керек. Осы мақсатпен таңертеңгі гимнастиканың маңызы жөнінде әңгімелер өткізу, оларды қалай орындау туралы кеңестер беру, оқушылардың кешенді дене шынықтыру жаттығуларын құрастыруына көмектесу керек.
Кешенді дене шынықтыру жаттығулар әрқайсысы 4-рет орындалатын 5-8 жаттығудан құралуы қажет. 10-15 күн өткен соң, бұл кешенді дене шынықтыру жаттығулары ауыстырылады. Жаттығулардың қиындығы шынықтырудың орта кезіне қарай арта түсіп, одан кейін, соңына қарай біртіндеп бәсеңдей береді.
Таңертең дене тынықтыру үшін радио мен телевизиядан берілетін жаттығулар жүйесін пайдаланған ыңғайлы. Егер ондай мүмкіндік жоқ болса, өз бетінше қарапайым жаттығулар жүйесін ойластырған тиімді.
:: Аяң бірқалыпты жүру (бір орында тұрып жүруге де болады)
:: Керілу жаттығулары. Аяқты бірге немесе иық ендігіне сай қояды. Әуелі екі қолды желкеге қойып, содан кейін бір қолды жоғары көтеріп , екіншісін жанға қарай созады, одан соң керісінше осы ретпен кезек-кезек қайталайды. Бұл жаттығу тыныс алу органының жұмысына жақсы әсер етеді. Жаттығу кезінде екі иық пен басты артқа қарай шалқайта тұрып, дененің барлық бұлшық еттерін қозғалысқа келтіру қажет. Жаттығу барысында қолды жоғары көтерген сәтте саусақ ұшына қарап тұрған жөн. Керілу кезінде аяқтың ұшымен тұру арқылы жаттығуды күрделілендіруге болады. Жаттығу баяу, ақырын жасалуға тиіс. Ырғақ: 1-2-керілу-тыныс алу; 3-4-бастапқы қалыпқа оралу дем шығару.
:: Қол және иыққа арналған жаттығулар:
1. жанға созылған екі қолды жұдырық түйілген күйі ию және қайтадан жазу;
2. осы қалыпта тұрып иықты айналдыра қозғау;
3. қолды иыққа қарай иген күйде айналдыра қозғау;
4. түзу тұрған қолды айналдыру;
5. қолды бір иіп, бір жазып, серпінді қимыл жасау; бір қолды жоғары көтеріп, екіншісін кейін серпиді де, осы қимылдар бірнеше қайталанады; екі қолды алма-кезек алға қарай сілтейді (бокс);
6. қолды жоғары көтеріп тұрып төмен түсіру, керісінше қайталау; қолды түзу ұстап , алға, жоғары, төмен т.б түрлі бағыттарға созу. Мұндай қозғалыстарды бағытта істеген жөн.
* Дене тұлғасына арналған жаттығулар. Гимнастика бастарда аяқ арасын алшақтау ұстап, қолды мықынға немесе иыққа қояды;
1.денені екі жаққа кезек бұру;
2.оң мен солға кезек иілу;
3. алға иілу (қолды еденге жеткізу керек);
4.екі аяққа кезек иілу;
5.денені мықын арқылы ырғай қозғау.
* Іштің бұлшық еттеріне арналған жаттығулар. Бастапқы қалып - орындықтың шетіне отырып, жиегінен ұстайды;
1. тізені бүгіп, аяқты тік көтереді, одан кейін жазады (жоғарырақ) да, біртіндеп төмен түсіреді; аяқты тік созған қалпы жоғары көтеріп, қайтадан төмен түсіреді. Осы жаттығуды жерпде (кілемде) жатып та жасауға болады;
2. аяқты алма-кезек тізені бүкпей жоғары көтеріп, қайшылай қозғайды.
* Аяққа арналған жаттығулар. Аяқты қосып ұстап түрегеліп тұрып;
1. аятың ұшымен көтеріліп, қайтадан біртіндеп өкшемен төмен түседі;
2. аятың ұшымен көтеріліп, содан кейін төмен түсерде жартылай иіледі;
3. бір нәрсеге қолмен таянып тұрып, екі аяқпен алма-кезекдоп тепкенге ұқсас қимыл жасайды;
4. бастапқы қалыптағыдай қолды белге таянып, одан кейін оны екі жаққа қарай созып бір тұрып , бір отырады;
5. қолмен таянып тұрып, аяқты алма-кезек жан-жаққа сілтей қозғайды. Аяқты алшақтау ұстап, екі аяққа алма-кезек иіледі (тізеден қолмен ұстауға болады).
* Бүкіл дененің бұлшық еттеріне арналған жаттығулар. Бұл жаттығуларды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.