Малдың тегін иммуногенетика әдісімен анықтау. Жұптаңдаудың түрлері және маңызы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Басболов Заманбек ТППЖ-31
Малдың тегін иммуногенетика әдісімен анықтау. Жұптаңдаудың түрлері және маңызы
Мал тұқымын асылдандыру жұмысының негізі маңызы жағынан сұрыптаумен тең, сабақтас жүргізілетін зоотехниялық жұмыс - жұп таңдау. Жұп таңдау деп сұрыпталған мал ішінен өздерінен өнімінің көрсеткіштері бойынша артық ұрпақ беретін аталық және аналық малдан жұп құруды айтады. Яғни, жұп таңдау дегеніміз, мысалы, таңдап алған сиырдан жақсы бұзау алу үшін, оны қандай бұқаның ұрығымен ұрықтандыруды немесе нақтылы бір таңдап алған биені қандай айғырмен шағылыстыруды шешу.
Сұраптау мен жұптаудың әсер ету бірлігіне сүйенетін жануарлар тұқымын, табынын жетілдіру процесін селекция деп атайды. Оны адамның еркімен басқарылатын эволюция деп атаған Н.И. Вавилов селекцияға өте дәл анықтама берген. Селекция жануарлар ұрпағының ауысуы барысында жүзеге асады, өйткені сұрыптау мен жұптау әрекетінің бірлігі нәтижесінде әрбір келесі ұрпақ өзінен бұрынғы ұрпақтан сапа жағынан артық болып шығады. Мұндай ауысу тезірек әрі сапалы өтетін болса, селекциялық процесс соғұрлым жедел жүреді.
Сұрыптау және жұптау процестерінің творчестволық сипаты мынада: адам жануарларды күтіп-бағу мен өсіруге байланысты әр түрлі әдіс-тәсілдер арқылы әсер ете отырып, жұптастыру мен шағылыстырудың белгілі бір жүйелерін қолдану арқылы оларда белгілі бір сапалық өзгерістер болып келеді. Маманның қырағы көзі қоршаған ортаның әр түрлі факторларының және ата-енелерінің тұқым қуалаушылық қасиеттерінің әсерінен туатын мұндай өзгерістерді байқап, олардың ең құндыларын сұрыптайды. Аталықтарды табында қажетті белгілерді сақтап, нығайтып және күшейте түсетіндей есеппен жұптастырады. Мәселен, бірнеше ұрпақ алмасуында, жүйелі түрде сұрыптау және жұп таңдау жұмыстарын іскер пайдалана білуде алғашында кейбір жануарларда ғана әзер байқалған қажетті ауытқушылықтар бүкіл табынға тән жақсы байқалатын белгілерге айналады.
Сұрыптау және жұп таңдау нәтижесінде мұндай өзгерістер сақталып, бүкіл жануарлар тобына тән өзгерістерге айналады, олардың нәтижесінде алдағы уақытта жануарлардың жаңа топтары, тұқымдары қалыптасуы мүмкін. Қоянда, қаракөл қойында, қара күзенде, түлкілерде тері жүнінің түрліше реңді болуы осыған мысал бола алады.
Жұптау нәтижелері, негізінен алғанда, жұптастыруға іріктелген жануарлардың тұқым қуалау қасиеттеріне байланысты. Әрбір аталықты барынша тиімді жұптау үшін және оларды таңдалған аналықтармен жұптастыру нәтижелерін алдын ала болжай білу үшін жекелеген жануарлардың, табындардың және тұтасымен алғанда тұқымның ерекшеліктерін, ондағы өткен жылдардағы мал жұптаудың нәтижелерін терең әрі жан-жақты зерттеп отыру қажет.
Шағылыстырылатын мал жұбын анықтағанда жұп таңдауда алға қойылатын мына төмендегі негізгі мақсаттарды басшылыққа алады.
* Біріншіден - табын малына тән ұнамды қасиеттерді, өнімділік белгілерді ұрпақтан ұрпаққа бекіту;
* екіншіден - ата-енесіне тән кейбір кемшіліктерді келесі ұрпақта жою немесе жөндеу.
Мал тұқымын асылдандыру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.