Қазақстандағы көші - қон саясаты

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қазақстандағы көші-қон саясаты

Көші-қон - мемлекеттер, сондай-ақ бір елдің өңірлері арасында халықтың ұзақ уақытқа немесе біржолата қоныс аударуы. Ол сыртқы және ішкі болып екіге бөлінеді. Сыртқы көші-қонның себептері өмір сүру деңгейінің жақсаруы, саяси қақтығыстар, соғыс, табиғи апаттар болып табылады. Ал, ішкі процестер жұмыс іздеумен, өмір сүру салтының ауысуымен, тұрғын үй жағдайымен байланысты болады. Түрлеріне қарай ерікті, мәжбүрлі, заңсыз көші-қон болып бөлінеді. Халықтың көші-қоны себептеріне қарай экономикалық, әлеуметтік, әскери, демографиялық (отбасы бірлесуі, некелік миграция), мәдени, саяси, діни және этникалық болып бөлінеді.
90-шы жылдардан бастап Қазақстаннан 4,1 млн. астам адам көшіп кеткен. Олар қоныс аударған ең танымал бағыттар - Ресей, Чехия, Германия, Болгария. Сондай-ақ Қазақстанға да ағым байқалады. 2005 жылы ҚР-да шамамен 75 мың адам көшіп кеткен. Бұдан әрі көші-қон 2016 жылы 3,5 мыңды құрады.
2007 жылдан бастап ішкі қозғалыстар жанданды. Урбанизацияға байланысты ауылдардан қалаларға көші-қон байқалады. 2016 жылы ауылдық аудандардан 38 мыңға жуық адам көшіп кетті, бұл бастапқы кезеңдерден 18%-ға артық болды. Қазақстандықтар көбінесе солтүстік, оңтүстік өңірлерден, Қарағанды облысынан неғұрлым белсенді қоныс аударады. Реципиент қалалар арасында Алматы көшбасшы болды, мұнда 2016 жылы халықтың өсімі 8 мыңды құрады.
Қазақстандағы ішкі көші-қон басқа дамушы елдердегі осындай процестерден айтарлықтай айырмашылығы жоқ. Қазақстанда тіркелген ауқымдағы ішкі көші-қон елдің ірі қалалары мен өңірлерінің дамуына елеулі түрде әсер ететін жаппай құбылыс болып табылады.
Посткеңестік кеңістіктегі көші-қон процестері, әсіресе егер Орталық Азия елдері туралы сөз болса, көптеген ұқсастықтармен, атап айтқанда урбанизация үрдісімен сипатталады; ауылдардың әлеуметтік-экономикалық буын ретінде біртіндеп тозуы бар қалаларда тарту орталықтарын құру. Бұл ретте қалалар ауылдық елді мекендерден көшіп-қонушылардың стихиялық санын тартатын жұмыспен қамтудың кейбір дербес вакуумдарын құрады.
Көптеген басқа елдердің тәжірибесін талдай отырып ішкі көші-қон реттелетін болуы мүмкін және қалаларда ел ішінде қоныс аударатын халықты әлеуметтендіру жөніндегі тиімді тетіктер құрылған мемлекеттер дамудың қосымша факторына ие болуы тиіс екенін айтуға болады.
Ішкі көші-қон процестеріне қатысты проблемаларды шешу жоғалып кеткен елдер аймақтық өсу нүктелері округтерінде тұрақсыздандыратын дамуды және қарама-қайшы маргиналды ортаны алды.
Қазақстан Республикасының Көші-қон туралы Заңы 1997 жылғы 13 желтоқсанда қабылданды. Заң халықтың көші-қоны саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, көші-қон процестерінің құқықтық, экономикалық және әлеуметтік негіздерін, сондай-ақ өзінің тарихи отанына қайтып келген адамдар мен отбасылар үшін жаңа жерде қажетті өмір сүру жағдайларын жасауды айқындайды.
Ол 7 тараудан, 41 мақаладан тұрады. Заңда негізгі ұғымдар, халықтың көші-қонын реттеудің негізгі қағидаттары, ҚР-дан шығу және ҚР-ға кіру үшін қажетті құжаттар, көші-қон және т. б. көшіп кетуді жүзеге асыру тәртібі берілген. Заңға сәйкес, халықтың көші-қонын реттеу мынадай қағидаттарға негізделеді:
Қазақстан Республикасының Конституциясында бекітілген адамның тұратын жерін еркін таңдауға, еңбек бостандығына, қызмет пен кәсіп түрін еркін таңдауға, шығу бостандығына, жүріп-тұру бостандығына құқықтарын қамтамасыз ету;
тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге де мән-жайлар бойынша қандай да бір кемсітушілікке жол бермеу;
республиканың қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық жағдайын, оның тарихи өткені мен дәстүрлерін, даму перспективаларын ескере отырып, көші-қон жөніндегі халықаралық ұйымның халықаралық нормалар мен ұсынымдарына Қазақстан Республикасының Көші-қон заңнамасының сәйкестігін қамтамасыз ету;
қазақтардың өз тарихи отанына оралуы, оларды қоныстандыруды ұйымдастыру, жұмыс орындарын құру және тұрғылықты ұлтты қоныс аударушыларды атаулы көмек пен әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етудің басқа да шаралар кешенін жүзеге асыру;
әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саяси ахуалдың өзгеруіне байланысты әлеуетті көші-қон болжамына және көші-қон ағындарының бағыттарына негізделген орта мерзімді және ұзақ мерзімді іс-қимыл бағдарламаларында әлеуметтік-экономикалық ынталандыруды әзірлеу негізінде ел ішінде де, одан тысқары жерлерде де дүлей және реттелмеген процестердің алдын алу;
көші-қон процестерін ретке келтіруді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.