Тромбоциттердің жалпы сипаттамасы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Тромбоциттердің жалпы сипаттамасы
Тромбоциттердің жалпы бес түрі
Тромбоциттер қан құрамының пластинкалары. Тромбоцит жайлы айтпас бұрын, қан жайлы айта кеткенім дұрыс деп ойлаймын. Қан - плазма мен түрлі пішінді элементтерден құралған сұйық ұлпа. Қан -- ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып, тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлық мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетінің өнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды. Организмдегі биологиялық әрекетшіл заттардың гуморальдық реттелу қызметі қанның қатысуымен іске асады. Қан ағзаның инфекциядан қорғаныш реякциясын қамтамасыз етеді.
Қан -- ересек адам ағзасында шамамен бес литр қан болады. Қан -- ағзадағы дәнекер ұлпасының бір түрі. Оның негізгі бөлігі жасуша аралық сұйық зат плазмадан құралады. Плазмадан жасушалары эритроциттер мен лейкоциттер пластинкалары -- тромбоциттер болады. Тромбоциттер сүйектің кемік майындағы жасушалардан түзіледі. Олардың жетілуі, қорға жиналып, бұзылуы басқа мүшелерде өтеді. Эритроциттер тасымалдау, лейкоцит фагацитоздау жəне тромбоцит қан ұшуға қатысады.

Қазіргі таңда ең өзекті тақырыптардың бірі қан .Қазіргі таңда мүмкін естідіңіз ,мүмкін естімедіңіз қан аурулары жиі кездеседі. Мысалы қан құрамында тромбоцитттер жетіспесе адамда қан ұйымайтын ауруға шалдығуы мүмкін. Қан көмірқышқыл газы мен оттегіні, сонымен қатар ағзаға керекті қоректік заттарды, ферменттер мен медиаторларды тасымалдау қызметін атқарады. Сіз демалған сайын қан айналым үдерісі жүзеге асатынын білетін боларсыз. Қан айналым қызметінің негізгі міндеті - адамды демалу үрдісімен қамтамасыз ету. Сонымен қатар қан тек пайдалы заттарды денеге тасымалдап қана қоймай, токсинді заттарды ағзадан сыртқа шығару үшін де қызмет етеді.

Қандардың құрамындағы лейкоциттер арқылы иммунитетіңіз сыр бермейді. Қанның құрамында антоксиндер бар. Сонымен қатар, қан кету кезінде оны тоқтатуға қатысатын тромбоциттердің өзі қорғаныш қызметін атқарады.

Қандардың құрамындағы лейкоциттер арқылы иммунитетіңіз сыр бермейді. Қанның құрамында антоксиндер бар. Сонымен қатар, қан кету кезінде оны тоқтатуға қатысатын тромбоциттердің өзі қорғаныш қызметін атқарады.Биологиялық белсенді заттар ағзаға түскен бойда ыдырап, қанға беріледі. Сіз жұтқан нан сол күйінде емес, оның құрамы қан тасымалдайтын нәруыздар мен түрлі белсенді ағзаларға ыдырайды. Сіздің денеңізге керекті кез-келген қоректі қан уақытылы жеткізіп отырады.Адамның денесіндегі қанның мөлшері 5-6 литр аралығына сәйкес келеді. Күн сайын қанның осыншалықты мөлшері сіздің жүрегіңіз арқылы 1000 рет өтеді.Қан сұйық плазмадан әрі пішінді денелерден тұрады: эритроцит, лейкоцит және тромбоцит.Эритроцит (қанның қызыл денелері) - құрамында гемоглобині бар, тыныс алуда маңызды рөл атқаратын, сонымен қатар қанға қызыл түс беретін элемент. Қаныңызға тексеріс жүргізген кезде, сіздің қаныңыздың мөлшерін дәл осы элемент арқылы өлшейді. Лейкоцит (қанның ақ денелері) - қорғаныш қызметін атқарады. Оның денеде тым көп болуы ақ қан ауруына әкеліп соғады.Тромбоцит (қанды пластиналар) - қанның ұюы үшін жұмыс істейді. Денеңіздегі жарақаттың бетіндегі қою қызыл түсті қабыршақтар - тромбоциттер.

Жапондар қанның тобы адамның мінезіне қатты әсер етеді деп есептейді. Бірінші топқа жататын адамдар көбіне тәуекелге бел буады, шешімді оңай әрі тез қабылдайды. Екінші топқа жататын адамдар мінез жағынан тұйық болса, үшінші топқа тиесілі ақыл мен тазалық екен. Ал төртінші топтың адамдарын салмақты деп есептейді. Жапонияда бұған қатты мән беретіні соншалықты, қан тобыңыз сәйкес келмесе жұмысқа алмауы әбден мүмкін.. Антарктикадағы мұзды балықтардың қанында гемоглобин жоқ. Сол себептен, оның түсі - ақ. Бұл ерекшелігі төмен температурада мекен етуіне мүмкіндік береді.. Кейбір қан топтарының әлемде кездесу жиілігі сирек. Бірінші қан тобына ие жандар арамызда жиі кездеседі. Екінші қан тобы Еуропа тұрғындарының арасында жиі кездесетін болса, үшінші топты иемденгендердің мөлшері небәрі - 13%. Төртінші қан тобы әлемдегі ең сирек кездеседі, тек 7%-ға жуық тұрғынның қаны осы топқа жататыны анықталған. Қазіргі таңда қан адам ғана емес бүкіл жануар тіршілік жасайтын барлық организм ушін маңызды қызмет атқарады. Адам 40% қанын жоғалтса да, тез арада қайта қан құйса, аман қалу мүмкіндігі бар.
Қан плазмасы құрамы жөнінен кокос суына ұқсайды.Көп жағдайда дүйсенбі күні жүрек талмасы ұстайды. Бұл жұмыс күні басталуынан болатын стреске байланысты.Зерттеушілер некенің баянды болуы қан тобына да байланысты екенін анықтады. 2 мен 4, 2 мен 1 қан тобындағылар қосылса, ауыз біршілік мықты болатын көрінеді. Екінші қан тобындағыларда холестерин мөлшері көп болады.Торонто ғалымдары диетаның қан тобына қатысы жоқ екенін дәлелдеді.Құлағымызға ұлудың қабыршағын тақағанда ешқандай теңіздің дауысын емес, өз бойымызда ағып жатқан қанның дауысын естиді екенбіз.Антарктидадағы балықтардың қаны ақ түсті болады. Оның құрамында гемоглобин болмайды, сол себептен суыққа төзімді.Масалар да адамды қан тобына қарай таңдап шағады, оларға бірінші топты қан иелері көбірек ұнайды.Ежелгі Египетте перғауындар түрі қанға ұқсайды деп шарап ішпеген.
Плазма мен жасушалардан тұрады (лейкоциттер, эритроциттер мен тромбоциттер). Ол жүрек соғуы әсерімен тамырлар жүйесі бойынша айналады және дененің өзге тіндермен ұйқаспайды. Орташа есеппен, адамның жалпы салмағына шаққанда қанның жалпы үлесі құрайды.
Қан плазмасы - құрамында су және басқа да заттар бар (ақуыздар және өзге де қоспалар) бар қанның сұйық бөлімі. Альбуминдер, глобулиндер және фибриноген плазманың негізгі ақуыздары болып табылады. Плазманың 85 % су құрайды. Органикалық емес заттар шамамен 2-3 %; катиондар (Na+, K+, Mg2+, Ca2+) және аниондар (HCO3-, Cl-, PO43-, SO42-). Қан құрамындағы органикалық заттар (шамамен 9 %) құрамында азот бар (ақуыздар, аминоқышқылдар, несепнәр, креатинин, аммиак, пуриндік және пиримидингтік нуклеотидтердің алмасу өнімдері) және құрамында азот жоқ (глюкоза, майлы қышқылдар, пируват, лактат, тер, триацилглицеролы, холестерин) болып бөлінеді. Сонымен бірге, қан плазмасында газдар (оттегі, көмір қышқылды газ) және биологиялық белсенді заттар (гармондар, дәрумендер, ферменттер, медиаторлар) бар.
Тромбоциттер (қан пластиналары) жасушалық мембранамен шектелген сүйек кемігіндегі ірі жасушалар (мегакариоциттер) цитоплазмасының фрагменттері болып табылады. Қан плазмасының ақуыздарымен бірге (мысалы, фибриноген) олар зақымдалған тамырдан ағып жатқан қанның ұюын қамтамасыз етеді, бұл арқылы ол ағзаны қан кетуден сақтайды.
Лейкоциттер (ақ түсті қан жасушалары) ағзадағы иммундық жүйенің бір бөлігі. Олар қан жүйесінен тыс тіндерге шығуы мүмкін. Лейкоциттердің басты функциясы - бөтен денелер мен қоспалардан сақтау. Олар вирустар мен түрлі зиянды заттарды анықтайтын Т-жасушаларды; осы заттарды жоятын антиденелер мен макрофагаларды бөлетін В-жасушаларын қалыптастыра отырып, иммундық реакцияларға қатысады. Қандағы лейкоциттердің саны басқа формалық элементтердеге қарағанда төмен.
Қан қалпына тез келетін тіндер қатарына жатады. Қанның формалық элементтерінің физиологиялық регенерациясы қан жасаушы ағзалары арқылы бұрынғы жасушаларды жою және жаңасын қалыптастыру арқылы жүзеге асырылады. Сүйек кемігі адам мен өзге сүтқөректілердегі негізгі бөлік болып табыады. Адамда қызыл немесе қан жасаушы сүйе кемігі негізінен жамбас сүйектерде және ұзын түтікше сүйектерде орналасқан.
Эритроциттердегі кейбір антигендік қасиеттердің жалпылығы бойынша барлық адамдар белгілі қан тобына тиістілік бойынша бөлінеді. Әр адамның қан тобы ерекше. Белгілі қан тобына тиістілік адамның тууынан бойына бітіп, өмір бойы өзгермейді. Қан AB0 жүйесі бойынша төрт топқа резус факҚанның құрамы өте күрделі. Қан пішінді элементтер, яғни қан клеткаларынан және сұйық плазмадан тұрады. Қанның пішінді элементтеріне қанның қызыл клеткалары эритроциттер, ақ клеткалары лейкоциттер және қызыл пластинкалары тромбоциттер жатады.. Қанның бұл клеткалары күллі қанның 55-60%-ын, ал плазма 40-45%-ын құрамына. Қан плазмасының құрамы да күрделі: оның 90%-ға жуығы су, 7-8 % белоктар, 2 % түрлі органикалық және бейорганикалық заттар. Оның құрамында белок 0,3-0,6%, май және липидтер 0,1%, 120 мг% глюкоза қанты, 0,9% көмірсутегі, минерал заттар - натрий, калий, кальций, хлор тұздары, амин қышқылдары мен полипептидтер 4-10 мг%, мочевина 10-25 мг%, түрлі ферменттер, гормондар, түрлі витаминдер, холестерин заттар болады. Плазманың белоктарының негізгілеріне альбуминдер 4,5%, а, (3, углобулиндер 2-3 %, фибриногендер 0,2-0,3 % жатады.

Плазманың осмостық қысымы мен белсенді реакциясы қанның маңызды физикалық және химиялық қасиеттеріне жатады. Плазманың осмостық қысымы деп оның құрамындағы органикалық және бейорганикалық заттардың ерітінділерін тудыратын қысымын айтады. Плазманың осмостық қысымы ондағы минерал заттарының мөлшеріне байланысты: неғұрлым олардың плазмадағы концентрациясы көп болса, соғұрлым осмостық қысым да көп болады. Қан клеткалары мен денедегі ұлпалардың тірлігі үшін, плазманың осмостық қысымының тұрақтылығының маңызы зор.
Қанның белсенді реакциясы оның құрамындағы сутегінің иондарының концентрациясына байланысты және оны рН реакциясы сутегінің корсеткіші деп белгілейді. Қанның белсенді реакциясының түрақтылығы денедегі күллі ферменттердің қатысуымен болатын реакциялар үшін маңызды. Қалыпты жағдайда қанның рН = 7,36 тең, бүл әлсіз сілтінің реакциясы.
Қанның белсенді реакциясының тұрақтылығына қанның буферлік жүйесінің үлкен маңызы бар. Кейбір бейорганикалық қосындьглар, белок заттары қанға келетін зат алмасуының нәтижесінде қышқыл немесе сілтілік қасиеттері бар заттармен қосылыстар жасайды. Мысалы, дене еңбегімен шұғылданғанда қанға зат алмасуынан пайда болған қышқыл заттар келеді. Қанның буферлік қасиеті гемоглобин, карбонаттар, плазманың белоктарының буферлік жүйелеріне байланысты. Бұлардың ішіндегі аса маңыздылары гемоглобиндік және карбонаттық буферлік жүйелер.
Қанның меншікті салмағы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.