Қоғамдық сананың жаһандануы, ұлттық код, менталдылық пен дүниетаным туралы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Картинки по запросу әл фараби университет

Факультеті: «физико-техникалық»
Кафедрасы: «Физика плазмасы, нанотехнологиялар мен компьютерлік физика»
Мамандығы: Электроэнергетика - 111топ

СӨЖ

Тақырыбы: Қоғамдық сананың жаһандануы, ұлттық код, менталдылық пен дүниетаным

(ЭССЕ)

Орындаған: Жасболат Н. М.
Тексерген: Арын Д. А.

Алматы, 2021ж

Біздің әлем үнемі өзгеріп отырады. Бұл өзгерістерге әр ұрпақ өз үлесін қосады. Бірақ көптеген ұрпақтарды біріктіретін және біздің өмірімізге тікелей әсер ететін процестер баршылық. Осындай процестердің бірі-қоғамның жаһандануы . Және мен осы жаһандану тақырыбын, құбылысын, оның алғышарттарын, сипаттамаларын, салдарын ашып айтпақпын.

Жаһандану дегеніміз не? "Кругосвет" виртуалды энциклопедиясы жаһанданудың осындай анықтамасын береді:

Жаһандану, (глобализация) - осы процеске қатысушы барлық елдердің әртүрлі бағыттарындағы өсімін молайтудағы сыртқы факторлар (экономикалық, әлеуметтік және мәдени) рөлінің артуы, ұлттық кедергілерсіз бірыңғай әлемдік нарықты (нарықтарды) қалыптастыру және барлық елдер үшін бірыңғай құқықтық жағдайлар жасау әсері.

Яғни, жаһандану - бұл ауқымы шағын деңгейдегі интеграция, барлық деңгейдегі елдердің жақындасуы (әлеуметтік, экономикалық, саяси, технологиялық) деп түсінемін. Сонымен қатар жаһандану қоғам өмірінің барлық негізгі салаларына - экономикалық, әлеуметтік, мәдени, саяси салаларына әсер етеді.

Жаһандану қай кездерде дамыды, өрбіді?

15-16 ғасырларда жаһандану процесі навигацияның дамуына және, тиісінше, географиялық ашылуларға байланысты жеделдеді.

19 ғасырда белсенді индустрияландыру жаһанданудың одан әрі дамуына ықпал етті. Технологиялық прогресс тауарларды тезірек шығарып қана қоймай, оларды планетаның әртүрлі нүктелеріне тез жеткізуге мүмкіндік берді.

Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін, 1940 жылдардың аяғында жаһандану қайтадан қарқын ала бастады. Бұған телефон байланысының кеңінен таралуы және соның ішінде көліктің дамуы ықпал етті.

1990 жылы Дүниежүзілік Интернет желісіне алғашқы қосылу тіркелді. Оның пайда болуы мен таралуы кейінгі тарихтың бағытын анықтады - адамзат қоғамының жаһандануы керемет қарқын ала бастады.

Ұлттық код - бұл біздің ұлттық бірегейлігіміз, мәдениетіміздің ерекшелігі. Мысалы, жапон мәдениеті бүкіл әлемге культ болып айналды, кимоно киімдері, күрес түрлері, жапон тағамдары, әдет ғұрпы бәріне белгілі. Тіпті гейша да культке айналды. Осындай мақсат - қазақ мәдениетінің ерекшеліктерін сақтау - өткен ғасырдың басында біздің ұлттық элитамыз, "Алаш" партиясы алдына қойылған еді.

Қазақ елі әрқашанда өз ерекшеліктеріне ие болған. Мысалы, үстелде ет тарату мүмкіндігі. Бұл мәдениет емес пе? Немесе той : оны қалай дайындайды, қалай өткізеді, ал қазақтардың киімі, қалыңдықты шығарып салу немесе қалыңдықтың күйеу жігіттің үйіндегі кездесуі - бұл да әдемі ғибадат. Бұл біздің мәдениетіміздің жапондықтардан да, әлемнің басқа халықтарынан еш кем түспейтін ерекшеліктері.

Біз бір рет есінен танып, тарихымыз көптеген ауқымды әлемдік процесстерге толы Қазақ елінің, яғни өзіміздің туған еліміздің ұлттық кодының жоғалуына жақын қалған халықпыз. Және осындай қиын қыстау заманнан өте келе, ұлттылығымызды, тіл мен қоғамымызды жоғалтпадық.

Қазіргі санада "менталитет" және "менталдылық" ұғымдарын саралаудың белсенді процесі байқалады. Менталитеттің ерекше белгілері:

а) тұрақтылық;

б) әлсіз өзгергіштік;

в) мазмұны мен формаларының әртүрлілігі;

г) қатаң бағыттылық;

д) ядро мен периферияға ие болу;

е) шағылыспау болып саналады.

Рас, кейбір авторлар менталитет пен менталдылықты синонимдік терминдер ретінде анықтайды. Яғни Сонымен, менталитет мінез-құлықта, бағалауда, ойлау мен сөйлеу тәсілінде кездеседі, оны ана сүтімен, туған кезде алуға болады деп мәлімдейді. Менталитет ұғымы адамның дүниетанымы мен оның туған мәдениетінің кодтарын қамтиды. Менталдылық ойлауды, мінез-құлық нормаларын, сезім саласын тереңірек түсінетін ұғым ретінде түсініледі, бұл адамның іс-әрекетке бейімділігі, белгілі бір дәуірдегі бейнелер мен идеялардың жиынтығы ретінде қабылданады. Дегенмен көпшілік ойшыл ғалымдар осы екі ұғымды өзара жақын ұғымдар деп кесіп айтады.

Дүниетаным - жеке адамның, әлеуметтік топтың, таптың немесе тұтас қоғам қызметінің бағытын және шындыққа деген қатынасын айқындайтын принциптердің, көзқарастардың мақсат-мұраттар мен сенімдердің жүйесі. Дүниетаным қалыптасуына саяси, адамгершілік және эстетикалық көзқарастар көп эсер етеді.

Дүниетаным - әлемді түсіну, қабылдау, қоршаған ортадағы шынайылыққа жалпылама көзқарастар жүйесі.

Дүниетаным - адамның өзіне, әлемге, өзінің әлемдегі орнына деген көзқарастар жүйесі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.